Pirra
Yunan mitolojisinde, Pyrrha (Grekçe: Πύρρα) Epimetheus ve Pandora'nın kızıydı ve Deukalion'un karısıydı. Hellen, Amphictyon, Orestheus isimli üç oğlu; ve Protogeneia, Pandora II ve Thyia isimli üç kızı olmuştur. Bazı kaynaklara göre, Hellen[1] veya Helmetheus,[2] Pyrrha'nın Zeus ile birlikteliğinden doğduğu belirtir.
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Latincede pyrrhus kelimesi, Yunanca πυρρός, purrhos, yani "alev rengi", "ateşin rengi", "ateş kırmızısı" veya basitçe "kırmızı" veya "kırmızımsı" anlamına gelir.[3] Pyrrha'nın adını açıkça kızıl saçlarından almıştır[4] ve Ovidius ile Horatius onu kızıl saçlı olarak tanımlamaktadır.
Mitoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Zeus, Tunç Çağı'nı büyük tufanla bitirmeye karar verdiğinde, sadece Deukalion ve karısı Pyrrha hayatta kaldı. Hapsedilmiş olmasına rağmen geleceği görebilen ve bu yüzden tufanın geleceğini de öngören Prometheus, oğlu Deukalion'a bir gemi yapmasını söylemiş ve bu sayede hayatta kalmışlardır. Tufan sırasında, selden kurtulan tek yer olan Parnassus Dağı'da karaya çıkmışlardır.
Tufan bitip, çift karaya çıktığında; Deukalion Themis'in kahinine dünyayı nasıl tekrar insan soyunu oluşturabilecekleri konusunda danıştı. Bunun üzerine kahin, annesinin kemiklerini omzunun arkasına atması gerektiğini söyledi. Deukalion ve Pyrrha, "ana"yı tüm canlıların anası Gaia ve "kemikler"in kayalar olduğunu anladılar. Böylece kayaları omuzlarının arkasından atmaya başladılar. Kayalar büyüdü ve insan formunu aldı. Yumuşak ve nemli olan kısımlar deriye, taşın damarları insanların damarlarına, kayaların en sert kısımları ise kemiklere dönüşmüştür. Pyrrha'nın attığı taşlar kadın oldu; Deukalion'un attığı taşlar ise erkek oldu.
Deukalion ve Pyrrha'nın hikayesi, Romalı şair Ovidius'un ünlü eseri Metamorfozlar'da yeniden anlatılmıştır. Bu yeniden anlatımda, Jove (Zeus'un Roma eşdeğeri) çifte acır ve onların dindar olduklarını kabul eder. Bir sal üzerinde amaçsızca salınan Deukalion ve Pyrrha'yı kurtarmak için bulutları dağıtır ve tufanı sona erdirir. Fırtına dinip sular yatıştığında, Deukalion ve Pyrrha, toprağın uğradığı hasar karşısında şaşkına dönerler ve yeni insan soyundan sorumlu olduklarını anlarlar. Ne yapmaları konusunda şaşırmış bir şekilde, tanrıça Themis'i görmeye giderler. Themis, Pyrrha'ya yeniden üremek için annesinin kemiklerini atması gerektiğini söyler. Pyrrha, kemiklerini çıkarmak için annesinin mezarını kazarak saygısızlık etme fikrinden çılgına dönmüştür, ancak Deukalion, Themis'in asla birine suç işlemesini tavsiye etmeyeceğinden, onun toprak anadan bahsettiğini anlar. Hem Pyrrha hem de Deukalion omuzlarının ardından bir taş atarlar– Pyrrha'nın attığı taşlar kadın olurken; Deukalion'un attığı taşlar erkek olur.
Dünya insanlarla yeniden doldurulduğunda, toprak ana da aynı şeyi yapar ve diğer tüm yaşam biçimlerini üretmeye başlar. Ovidius, bu fırsatı izleyicilerine ısı ve suyun tüm yaşamın kaynakları olduğunu bildirmek için kullanır, "çünkü ısı ve nem uygun bir dengede karıştığında gebe kalırlar: bu ikisi, her şeyin kaynağıdır. Ateş ve su savaşsa da, nem ve sıcaklık her şeyi yaratır; bu uyumdur". (Ovidius – s 15).
Helenlerin soyağacı
[değiştir | kaynağı değiştir]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Not
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Apollodorus, 1.7.2
- ^ Pseudo-Clement, Recognitions 10.21
- ^ The Greek Myths - The Complete and Definitive Edition. Penguin Books Limited. 2017. s. 141. ISBN 9780241983386.
- ^ Horatius, Carmina 1.5
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Apollodorus, Sir James George Frazer tarafından İngilizce Çeviri ile Kitaplık, FBA, FRS in 2 Volumes, Cambridge, MA, Harvard University Press; Londra, William Heinemann Ltd. 1921. ISBN 0-674-99135-4. Perseus Digital Library'deki çevrimiçi versiyonu. 12 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Yunanca metin aynı web sitesinde mevcuttur 27 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. .
- Graves, Robert, Yunan Mitleri, Harmondsworth, Londra, İngiltere, Penguin Books, 1960. 978-0143106715ISBN'si 978-0143106715
- Graves, Robert, Yunan Mitleri: Tam ve Kesin Baskı. Penguen Kitapları Sınırlı. 2017. 978-0-241-98338-6ISBN'si 978-0-241-98338-6, 024198338X
- Sözde Clement gelen Tanınmalar Ante-İznik Smith, Rev. tarafından çevrilmiş Kütüphane Cilt 8, Thomas. T. & T. Clark, Edinburg. 1867. theio.com'da çevrimiçi sürüm 18 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Publius Ovidius Naso, Brookes More (1859-1942) tarafından çevrilen Metamorfozlar. Boston, Cornhill Yayıncılık A.Ş. 1922. Perseus Digital Library'deki çevrimiçi versiyonu. 7 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Publius Ovidius Naso, Metamorfozlar. Hugo Magnus. Gotha (Almanya). Friedr. Andr. Perthes. 1892. Latince metin Perseus Dijital Kütüphanesinde mevcuttur 29 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. .
- Quintus Horatius Flaccus, Horace'ın Gazelleri ve Carmen Saeculare. John Conington tarafından basım. Londra. George Bell ve Oğulları. 1882. Perseus Digital Library'deki çevrimiçi versiyonu. 26 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Quintus Horatius Flaccus, Odes ve Epodes. Paul Shorey ve Gordon J. Laing tarafından basım. Chicago. Ben. H. Sanborn & Co. 1919. Latince metin Perseus Dijital Kütüphanesinde mevcuttur 29 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. .
