Kasnak meşesi
| Kasnak meşesi | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||
 Asgari endişe altında (IUCN 3.1) | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Quercus vulcanica Boiss. & Heldr. ex Kotschy, Eich. Eur. Orient.: t. 18 (1860).
| |||||||||||||||
Kasnak meşesi (Quercus vulcanica), kayıngiller (Fagaceae) familyasından 25–30 m boya ulaşabilen geniş ve yaygın tepeli bir meşe türü.
Kasnak meşesi, Türkiye'nin batı ve güney merkezindeki birkaç yerle sınırlı, büyük, yaprak döken bir ağaçtır. Geçmişteki yoğun ormansızlaşma nedeniyle tür artık nadirdir ve hala yıkıcı davranışlarla tehdit altındadır. Ağaç, kendi yerinde hem bir kereste kaynağı hem de süs amaçlı olarak oldukça değerlidir. Kasnak adı, ağacın nakış kasnakları için Türkçe olarak kullanılmasını ifade eder. Ağaç, Türkiye'de endemik kelebekler ve yabani dağ çiçekleri içeren bazı ekolojik orman sistemlerinde de önemli bir bileşendir. Kasnak meşesi, 1300–1800 m arasındaki rakımlarda, çoğunlukla kuzey-doğu yamaçlarında, saf veya karışık meşçerelerde yetişir. Ağaç derin, iyi drene edilmiş, nemli ve tınlı toprakları tercih eder. Ağaç düşük sıcaklıklara dayanabilir ancak bol miktarda ışık gerektirir.[1]
Bu tür Türkiye'ye endemiktir (Suriye'de varlığı belirsizdir). Kasnak meşesinin oluşum kapsamı (EOO) Anadolu'da güneyden kuzeybatıya kadar geniştir (yaklaşık 130.000 km2). Yerleşim alanı (AOO) yaklaşık 1.600 km2'dir. Nüfus büyüklüğü veya eğilimi ya da EOO veya AOO'daki eğilim veya değişikliklerle ilgili veri yoktur. Kuzey Anadolu'da yeni popülasyonlar belirlendi. Turistik gelişmeden kaynaklanan bazı tehditler vardır. Sonuç olarak, IUCN Kırmızı Listesinde tür En Asgari Endişe kategorisi (LC) altında listelenmiştir.[2]
Kasnak Meşesi endemik bir türdür ve Türkiye'de ağırlıklı olarak Anadolu'nun Akdeniz Bölgesi dağlarında bulunur. Diğer bazı bölgelerde az bulunmasına rağmen yalnızca Sultan Dağları, Kovada-Gökbelenköy ve Karadağ dağlarında yoğun topluluklar oluşturmuştur.[3][4] İç Anadolu'nun Batı ve Kuzeyine doğru diğer yerleşim yerleri Kütahya, Afyon, Isparta, Kayseri, Antalya illeridir. En yeni ve en kuzeydeki yerler Kastamonu'daki Ilgaz Dağları ve Bolu illerindeki Küre Dağları'dır.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Quercus vulcanica". European Forest Genetic Resources Programme. 25 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021.
- ^ Stephan, J. (2018). "Qurcus vulcanica". The IUCN Red List of Threatened Species. doi:10.2305/IUCN.UK.2018-1.RLTS.T194246A2305898.en. 8 Ağustos 2018 tarihinde
|arşiv-url=kullanmak için|url=gerekiyor (yardım) arşivlendi. - ^ Kargıoğlu, M.; Şenkul, C.; Serteser, A.; Konuk, M. (2009). "Bioclimatic Requirements of Quercus vulcanica (Boiss Et Heldr. Ex) Kotschy - an Endemic Species in Turkey". Polish Journal of Ecology. 57 (1). ss. 197-200.
- ^ Davis, P.H. (1988). "The Flora of Turkey and The East Aegean Islands. Volume X". Edinburgh.: Edinburgh University Press.
- ^ Govaerts, R. & al. (2021). "Quercus vulcanica". in World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2021.