Radyal baş kırığı
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Ekim 2025) |
| Radyal baş kırığı | |
|---|---|
 | |
| Arka ve ön yelken işareti (mavi oklar) ile birlikte radyal baş kırığı (kırmızı ok) | |
| Olağan başlangıcı | 2060 yaş arası[1] |
| Uzmanlık | Ortopedi |
| Belirtiler | Dirsekte ağrı ve şişlik[2] |
| Komplikasyon | Dirsek sertliği, ağrı[3] |
| Tipler | Tip I, II, III, IV[4] |
| Nedenleri | Kolu bükmeden üzerine düşme[3] |
| Tanı | Röntgen[3] |
| Tedavi | Kol askısı veya atel ve ardından hareketlendirme, ameliyat[5] |
| Sıklık | Nispeten yaygın (yılda 2.500 kişide 1)[3] |
Radyal baş kırıkları, genellikle bükülmemiş olan kolun üzerine düşme sonucunda oluşan bir dirsek kırığı türüdür.[2] Belirtileri genellikle ağrı, dirsek çevresinde şişlik ve dirseği veya ön kolu hareket ettirmede zorlunmadır.[2][5] İnsanların yaklaşık %30'unda bu kırıklarla birlikte başka yaralanmalar da oluşur.[2] Komplikasyonlar arasında dirseği hareket ettirme yeteneğinin azalması ve uzun süreli ağrı yer alır.[3]
Çoğu, bükülmemiş veya çok az bükülmüş bir dirseğe düşme sonucu meydana gelse de doğrudan bir darbe nedeniyle de meydana gelebilmektedir.[1] Tanı genellikle röntgen ile koyulur, ancak tek gösterge eklem efüzyonu olabilir.[3][1] Mason sınıflandırmasına göre bunlar dört ana türe ayrılır.[4][6]
Kırığın ipine göre tedavi uygulanır. Kırık iyi hizalanmışsa, birkaç gün boyunca kol askısı kullanılması ve ardından normal şekilde kullanılmaya kademeli olarak dönülmesi yeterli olabilmektedir.[5] Kırık 2 mm'den küçükse, birkaç hafta boyunca kol askısı takılır ve ardından fizyoterapi uygulanır.[5] Daha fazla hizalama bozukluğu olan kırıklar için vida yerleştirmek veya kemik parçalarını çıkarmak için ameliyat gerekebilir.[5] Geniş çaplı kırıklar için, radyal başın değiştirilmesi gerekebilir.[5] Ameliyattan sonra normal aktiviteye dönüş 3 ay sürebilir.[5]
Radyal baş kırıkları nispeten yaygındır ve yılda yaklaşık 2.500 kişiden 1'inde görülür.[3] Bu kırık tipi dirsek kırıklarının yaklaşık üçte birini oluşturmaktadır.[3] En sık 20'li ve 60'lı yaşlardaki kişilerde görülür. Kadınlarda erkeklerden daha sık görülür. Radyal baş kırıklarının ilk derinlemesine sınıflandırması 1954 yılında Mark L. Mason tarafından yapılmıştır.[7]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c Mous, Anon Ny. "Radial head fracture | Radiology Reference Article | Radiopaedia.org". Radiopaedia. 18 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2023.
- ^ a b c d van Riet, RP; van den Bekerom, M; Van Tongel, A; Spross, C; Barco, R; Watts, AC (June 2020). "Radial head fractures". Shoulder & elbow. 12 (3): 212-223. doi:10.1177/1758573219876921. PMID 32565923. 4 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi10 Mart 2025.
- ^ a b c d e f g h Khawar, Haseeb; Craxford, Simon; Ollivere, Benjamin (2 Nisan 2020). "Radial head fractures". British Journal of Hospital Medicine. 81 (4): 1-6. doi:10.12968/hmed.2019.0404.
- ^ a b Jones, Jeremy. "Mason classification of radial head fractures | Radiology Reference Article | Radiopaedia.org". Radiopaedia. 9 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2023.
- ^ a b c d e f g "Radial Head Fractures of the Elbow - OrthoInfo - AAOS". www.orthoinfo.org. 21 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2023.
- ^ van Riet, RP; van den Bekerom, MPJ; Van Tongel, A; Spross, C; Barco, R; Watts, AC (25 Eylül 2019). "Radial head fractures". Shoulder & Elbow (İngilizce). 12 (3): 212-223. doi:10.1177/1758573219876921. ISSN 1758-5732. PMID 32565923. 4 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi10 Mart 2025.
- ^ The, Bertram; Eygendaal, Denise (2016). "22. Radial head fractures". Eygendaal, Denise; Denti, Matteo (Ed.). Elbow and Sport (İngilizce). Springer. s. 244. ISBN 978-3-662-48740-2.
|ad=eksik (yardım)