Rafflesia
| Rafflesia | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||||
| Değerlendirilmedi (IUCN 3.1) | |||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Rafflesia, Rafflesiaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir.[2]
Anavatanları Endonezya, Malezya, Brunei, Tayland ve Filipinler olan farklı türleri vardır.[3] Bu türlerden dünyanın en büyük tek çiçekli bitkisi olan rafflesia arnoldi, sadece Endonezya'nın Sumatra ve Borneo adaları üzerindeki çok küçük bir alanda ve Tayland'daki Khao Sok Milli Parkı'nda görülür.[4][5]
Raflesia bitkisi yalnızca yoğun ormanlık alanlarda, ulaşılması güç dik yamaçlarda bulunur. Raflesia türlerinden birisi ve dünyanın en büyük tek çiçekli bitkisi olan rafflesia arnoldi çiçeğinin çapı 1 metreye kadar ulaşabilir ve ağırlığı 10 kiloya kadar çıkabilir. Bu tür, İngiliz araştırmacı Sir Thomas Stamford Raffles ile Alman uyruklu hekim Dr. J. Arnold 20 Mayıs 1818 günü Sumatra'nın tropikal ormanlarında keşfedilmiştir ve bu kaşiflerin anısına "Rafflesisa arnoldi" olarak adlandırılmıştır.[6]
Rafflesianın kökleri veya yeşil fotosentez dokuları yoktur. Besinini, asalak yaşadığı bitikilerden hazır olarak alır. Üzümle aynı aileden olan Tetrastigma cinsi sarmaşıklar en yaygın konağıdır.[3]
Çiçeği dece 5-7 gün açık kalır. Açık kaldığı dönemde yoğun bir leş kokusu salgılar ve bu kokuyla et sineklerini cezbeder. Kokuya yaklaşıp et arayan sinekler, çiçeğin tozlaşmasını sağlar.[6]
Rafflesia'nın karşı karşıya olduğu tehditleri değerlendirmek üzere kurulan küresel bir bilim ağı 2023'te Raflesia türlerinden 25'ini 'Kritik Tehlike Altında', 15'ini 'Tehlike Altında' ve ikisini 'Hassas' olarak sınıflandırmış ve tüm Rafflesia türlerinin derhal IUCN Kırmızı Listesi'ne eklenmesini önermiştir.[7]
Taksonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]Rafflesia cinsine bağlı türler (2024):
- Rafflesia arnoldii
- Rafflesia aurantia
- Rafflesia azlanii
- Rafflesia baletei
- Rafflesia bengkuluensis
- Rafflesia camarinensis
- Rafflesia cantleyi
- Rafflesia consueloae
- Rafflesia gadutensis
- Rafflesia hasseltii
- Rafflesia horsfieldii
- Rafflesia keithii
- Rafflesia kemumu
- Rafflesia kerrii
- Rafflesia lagascae
- Rafflesia lawangensis
- Rafflesia leonardi
- Rafflesia lobata
- Rafflesia manillana
- Rafflesia meijeri
- Rafflesia micropylora
- Rafflesia mira
- Rafflesia mixta
- Rafflesia parvimaculata
- Rafflesia patma
- Rafflesia philippensis
- Rafflesia pricei
- Rafflesia rochussenii
- Rafflesia schadenbergiana
- Rafflesia sharifah-hapsahiae
- Rafflesia speciosa
- Rafflesia su-meiae
- Rafflesia tengku-adlinii
- Rafflesia tuan-mudae
- Rafflesia verrucosa
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Sofiyanti, Nery; Yen, Choong (December 2012). "Morphology of Ovule, Seed, and Pollen Grain of Rafflesia R. Br. (Rafflesiaceae)". Bangladesh Journal of Plant Taxonomy. 19 (2): 109-117. doi:10.3329/bjpt.v19i2.13124.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Rafflesia flower and threats 22 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Parasitic Plant Connection: Rafflesia Gallery 26 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ARKive: images and movies of the rafflesia (Rafflesia spp)
Wikimedia Commons'ta Rafflesia ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Vikitür'de Rafflesia ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Rafflesia". International Plant Names Index. The Royal Botanic Gardens, Kew, Harvard University Herbaria & Libraries and Australian National Botanic Gardens. 22 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2020.
- ^ "GBIF". 3 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2024.
- ^ a b Meijer, Willem. "Dünyanın En Büyük Çiçeğini Korurken". Bilim ve Teknik. Tütüncü, Can tarafından çevrildi.
- ^ "Nadir Bir Bitki Türüne Dair Bilmeniz Gerekenler". www.ciceksel.com.tr. 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2024.
- ^ "VJR Rafflesia Reserve, Sabah Orman Bakanlığı, Malezya". 10 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2020.
- ^ a b Meijer, Willem. "Dünyanın En Büyük Çiçeği". Öztan, Ülkü tarafından çevrildi.
- ^ "Researchers issue urgent call to save the world's largest flower -Rafflesia -- from extinction". ScienceDaily (İngilizce). 22 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2024.
