Ram Mohan Roy
Ram Mohan Roy | |
|---|---|
| Doğum | 22 Mayıs 1772 Radhanagar, Bengal |
| Ölüm | 27 Eylül 1833 (61 yaşında) Stapleton, Bristol, İngiltere |
| Meslek | Sosyal ve dini reformcu; gazeteci, yazar |
| Tanınma nedeni | Bengal Renaissance |
| Din | Hinduizm |
| İmza | |
Raja Ram Mohan Roy (22 Mayıs 1772 – 27 Eylül 1833), 1828’de Brahmo Sabha’nın (daha sonra Brahmo Samaj olarak bilinen sosyo-dini reform hareketinin öncüsü) kurucularından biri olan Hintli bir reformcu ve yazardı. Kendisine sıklıkla “Hint Rönesansı’nın Babası” unvanı verilmiştir.[1] “Raja” unvanı ise Babür İmparatoru II. Ekber (h. 1806–1837) tarafından kendisine verilmiştir.
Ram Mohan Roy'un toplumsal reformcu kimliğiyle yarattığı etki alanı siyaset, kamu yönetimi, eğitim ve din gibi pek çok alanda görülmüştür. Sati geleneği ve çocuk evliliği uygulamasını ortadan kaldırma çabalarıyla tanınmaktaydı.[2]
Roy, Bengalce üzerine yazılmış ilk kapsamlı dilbilgisi kitabı olan Gaudiya Vyakaran’ın yazarıydı.Buna ek olarak Farsça, Arapça, Yunanca, Latince ve İngilizce'nin yanı sıra Bengal ve Sanskrit dillerine hakim ve kendi Hindu dininin yanında Hristiyanlık ve İslamiyet hakkında da bilgili biri olan Roy, İngilizler ve dini inançları ve bu dinin Hindistan bağlamındaki yeri hakkında yazılı ve İngilizce yorumlarda bulunan ilk Hintlidir.[3]
Hayat
[değiştir | kaynağı değiştir]Ram Mohan Roy, Babürlüler yönetimine yakın olan Murshidabad'ın Bengal bölgesindeki bir köyden, ortodoks Brahmanizm inancına sahip bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi.[4] Patna şehrinde, islami ilimlerin okutulduğu bir medresedeki eğitimi vesilesiyle Farsça ve Arapçayı çok iyi derecede öğrendi. Yine bu medrese eğitimi sırasında Aristo ve Öklid'e ait birçok eserin arapça tercümesini okuyup araştırma imkanı buldu.
Daha sonra Varanasi şehrinde Sanskritçe ve İngilizce okudu. 1803'ten 1814'e kadar Doğu Hindistan Şirketi'nde (East India Company) İngiltere hizmetinde vergi memuruydu ve bu iş yerindeki amiri vasıtasıyla İngiliz edebiyatıyla tanıştı.
1814 tarihinden sonra o zamana dek çalışıp biriktirdikleriyle meslek yaşamından ayrılıp, dini ve sosyal ilimlerde derinlemesine araştırmaya yöneldi, bu yolla toplumda gördüğü bazı çarpık düşünceleri düzeltmeye gayret etti. Sürekli İngilizce gazeteler okuduğundan, Avrupa'da olup bitenlerle de sürekli bir iletişim halindeydi. Babürlüler'in elçisi olarak 1831 senesinde İngiltere'ye gitti ve bundan kısa süre evvel de yöneticilere has Raja unvanını aldı. Görevinde başarılıydı, ancak 1833'te İngiltere'de hastalanarak öldü.
Önemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Ram Mohan Roy toplumda gördüğü batıl inanca dayalı önemli çaptaki bazı çarpıklıklara karşı örnek teşkil edecek yazılar kaleme aldı. Hindistan'ın o zamanlar önemli bir kısmında yaygın olan; dul kadınların ölen kocalarıyla beraber yakılması, çocukların zorla evlendirilmesi, Kast Sistemi ve resimlere tapınırcasına saygı ve tazimde bulunulmasına karşı başarılı ve barışçıl bir yolla hayatı boyunca mücadele etti. Daha modern bir eğitim sistemini ve gözlemlerinin şahsi sonucu olarak İngiltere'de uygulanan Liberal Demokrasi fikrini bu mücadelelerinde örnek modeller olarak savundu. Onun samimi gayret ve ilmi çabasıyla 1829 senesinde dul kadınların vefat eden eşleriyle yakılması o zamanlar İngiltere yönetiminde olan Britanya Hindistanı tarafından yasaklandı. Ram Mohan Roy aynı zamanda, tarihte Hint dilinde bir dergi yayınlayan ilk kişi olma unvanına sahiptir.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Raja Ram Mohan Roy: Google doodle remembers the father of 'Indian Renaissance'". Indian Express. 22 May 2018. 15 August 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 June 2018.
- ^ Soman, Priya. "Raja Ram Mohan and the Abolition of Sati System in India" (PDF). International Journal of Humanities, Art and Social Studies. 1 (2): 75–82. 12 July 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi25 August 2018.
- ^ Knott, Kim (2017). Hinduizm. Ertung, Ceylan tarafından çevrildi. Dost Kitabevi. ss. 103-104. ISBN 978-975-298-591-9.
- ^ Werner, Karel (Haziran 1994). "Dermot Killingley: Rammohun Roy in Hindu and Christian tradition: The Teape lectures 1990. xii, 181 pp, Newcastle upon Tyne: Grevatt & Grevatt, 1993. £32.50 (paper £17.50)". Bulletin of the School of Oriental and African Studies. 57 (2): 407-407. doi:10.1017/s0041977x00025313. ISSN 0041-977X.
- ^ Park, Richard L. (Mayıs 1957). "The Indian Heritage. By Humayun Kabir. Bombay: Asia Publishing House, third (rev. and enl.) ed., 1955. xi, 170. $1.10. - Hindu Society at Cross Roads. By K. M. Panikkar. Bombay: Asia Publishing House, 1955. 102. $.95." The Journal of Asian Studies. 16 (3): 462-464. doi:10.2307/2941258. ISSN 0021-9118.
| Hint yazar ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |