Rasterleştirme
Rasterleştirme (İngilizce: rasterisation), bilgisayarda çizilen şekillerin veya grafiklerin ekranda görüntülenebilmesi için küçük noktalara (piksel) dönüştürülmesi işlemine denir. Bu yöntem sayesinde çizgiler, daireler ve diğer şekiller ekran çözünürlüğüne uygun bir şekilde gösterilebilir.
Rasterleştirme sırasında şekillerin hangi piksellere denk geldiği hesaplanır. Bu süreçte çeşitli algoritmalar kullanılır. Kenarların düzgün görünmesi için kenar yumuşatma (antialiasing) yöntemleri de uygulanabilir.
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]
"Rasterleştirme" terimi Almanca Raster 'ızgara, desen, şema' ve Latince rastrum 'kazıyıcı, tırmık' kelimelerinden gelmektedir.
Gelişim süreci
[değiştir | kaynağı değiştir]Rasterleştirme, ilk olarak basit şekillerin ekranda gösterilmesinde kullanılmıştır.. Başlangıçta sadece düz çizgiler ve temel geometrik şekiller rasterleştirilebiliyordu. Bu işlemler genellikle yazılımla yapılıyordu ve çok fazla zaman alıyordu.
İlerleyen süreçte grafik kartları ortaya çıktı ve rasterleştirme işlemleri donanım tarafından yapılmaya başlandı. Bu sayede işlem çok daha hızlı hale geldi. 1990’lı yıllarda 2D oyunlarda kullanıcı arayüzleri rasterleştirme kullanılarak geliştirilmeye başlandı. Bu dönemde kullanılan rasterleştirme yöntemleri çok basit yöntemlerdi.
2000’li yıllara gelince 3D grafikler yaygınlaşmaya başladı.Bununla birlikte daha karmaşık rasterleştirme teknikleri kullanıldı. Işık, gölge, doku ve renk geçişleri gibi ayrıntılar da eklenmeye başlandı. Antialiasing (kenar yumuşatma) gibi yöntemlerle görüntü kalitesi artırıldı.
Günümüzde rasterleştirme, gelişmiş grafik işlemciler tarafından saniyede milyonlarca üçgeni işleyebilecek şekilde çalıştırılmaktadır. Gerçek zamanlı oyunlar, animasyonlar ve hatta artırılmış gerçeklik (AR) uygulamaları da bu teknik sayesinde mümkün hale gelmiştir.
Kullanım alanları
[değiştir | kaynağı değiştir]Bilgisayar oyunlarında, animasyonlarda ve grafik tasarım programlarında rasterleştirme çok etkin bir şekilde kullanılır. 3 boyutlu nesneler, bu teknikle 2 boyutlu ekrana aktarılır. Grafik işlemciler (GPU), bu işlemi hızlı bir şekilde yapar.
Harita uygulamalarında, vektör tabanlı yollar, sınırlar veya yapılar rasterleştirme yöntemi ile piksel tabanlı görüntüler elde edilir.
Yazıcılarda çıktı almak için belgeleri ve görselleri rasterleştirme yöntemini kullanarak basar. Metinler ve grafikler, küçük noktacıklara ayrılarak kağıda aktarılır.