Reşad Ekrem Koçu
| Reşad Ekrem Koçu | |
|---|---|
 Reşat Ekrem Koçu | |
| Doğum | 1905 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 6 Temmuz 1975 (69-70 yaşlarında) İstanbul, Türkiye |
| Meslek | Tarihçi, yazar |
| Milliyet | Türk |
| Konu | Tarih |
Reşad Ekrem Koçu (1905, İstanbul - 6 Temmuz 1975, İstanbul), Türk tarihçi ve yazardır. Tarihi konularda yazdığı fıkra, roman, hikâye ve incelemeleriyle ve en önemli yapıtı İstanbul Ansiklopedisi'yle tanınmaktadır.
1905'te İstanbul'da doğan Koçu, Bursa Erkek Lisesi'ni ve İstanbul Üniversitesi Tarih Bölümü'nü 1931 yılında bitirdi. Aynı fakültede asistan oldu ancak 1933 Üniversite Reformunda hocası Ahmet Refik Altınay görevinden uzaklaştırılınca Reşad Ekrem Koçu da üniversiteden istifa etti.[1] Alman, Kuleli, Pertevniyal ve Vefa liselerinde tarih öğretmenliği yaptı. Reşad Ekrem Koçu, 6 Temmuz 1975'te İstanbul'da öldü.
Öğretmenliği sırasında Tarihten Sesler gibi çeşitli dergi ve gazetelerde şiir, hikâye ve çocuk romanları, Osmanlı döneminin ilginç olaylarını ve kişilerini öyküleştirdiği Forsa Halil (1962), Patrona Halil (1967), Erkek Kızlar (1962) ve Haşmetli Yosmalar (1962) gibi kitaplar yazdı. Evliya Çelebi Seyahatnamesinin (1943-1967, 6 cilt) bazı bölümlerini bugünkü dile aktardı. Türk Giyim, Kuşam ve Süsleme Sözlüğü (1967) ise alanında yapılmış ilk önemli çalışmadır. Reşad Ekrem Koçu'nun en önemli ve büyük yapıtı, İstanbul'u her yönüyle ayrıntılı biçimde anlatan İstanbul Ansiklopedisi olarak kabul edilir. Bu ansiklopedinin ilk baskısı 1944-1951 "Aba-Bahadir Sokağı" maddeleri ve ikinci baskısı 1958-1971 yayımlandı ve 11'inci ciltte 7076 sayfaya ulaşarak "Gökçınar" makalesinde yarım kaldı. Koçu'nun diğer kitapları arasında Osmanlı Padişahları (1960) ile Eski İstanbul'da Meyhaneler ve Meyhane Köçekleri (1947) ve 2 ciltlik Kösem Sultan sayılabilir.
Koçu'nun İstanbul Ansiklopedisi evraklarından oluşan bir sergi SALT ve Kadir Has Üniversitesi işbirliği ile 2023'te düzenlendi.[2] Bu sergi ve araştırma süreci kapsamında Başka Kayda Rastlanmadı adıyla Koçu hakkında kapsamlı bir yayın hazırlandı.[3]
Kitapları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kızlarağasının Piçi (1933)
- Hatice Sultan ve Ressam Melling (1934)
- Eski İstanbul'da Meyhaneler ve Meyhane köçekleri (1947)
- Tarihimizde Garip Vakalar (1952)
- Osmanlı Padişahları (1960)
- Topkapı Sarayı (1960)
- Erkek Kızlar (1962)
- Dağ Padişahları (1962)
- Esircibaşı (1962)
- Forsa Halil (1962)
- Türk Zaferleri (1964)
- Yeniçeriler (1964)
- Osmanlı Tarihinin Panoraması (1964)
- Fatih Sultan Mehmed (1965)
- Acı Su (1965)
- Patrona Halil (1967)
- Kabakçı Mustafa (1968)
- Kösem Sultan (2 cilt) 1972
- Darülaceze (1974)
- Aşk Yolunda İstanbul'da Neler Olmuş (2002)
- Tarihte İstanbul Esnafı (2002)
- Binbirdirek Batakhanesi Cevahirli Hanım Sultan (2003)
- İstanbul Ansiklopedisi (Tamamlanamamıştır)
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- İlber ORTAYLI-Üstadın Mirası (R.E.Koçu'nun basılmayan notlarını "iş bitiricilerin" elinden kurtarın)25 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Reşad Ekrem Koçu ( kendi sesinden ) İstanbul Konuşmaları4 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Murat Bardakçı, "Reşad Ekrem ‘cemal áşığı’ idi ama intihalci değildi! 7 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.", Hürriyet: 26 Mayıs 2002.
- Hadi Uluengin, "Pazuda, baldırda çifte dövmeler", Hürriyet: 20 Nisan 2008.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ http://www.islamansiklopedisi.org.tr/kocu-resat-ekrem 19 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (TDV İslam Ansiklopedisi, Reşad Ekrem Koçu maddesi. Maddeyi yazan: Semavi Eyice.)
- ^ "Başka Kayda Rastlanmadı: Reşad Ekrem Koçu ve İstanbul Ansiklopedisi Arşivi". SALT. 29 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2023.
- ^ Bülent Tanju, Cansu Yapıcı, Ezgi Yurteri, Gülce Özkara, Masum Yıldız (haz.) (2023). Başka Kayda Rastlanmadı (PDF). SALT. ISBN 978-605-69760-8-7. 29 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Aralık 2023.
- 20. yüzyıl Türk tarihçileri
- 20. yüzyıl Türk yazarları
- İstanbul ili doğumlu yazarlar
- 1905 doğumlular
- 1975'te ölenler
- Bursa Erkek Lisesinde öğrenim görenler
- İstanbul ilinde ölenler
- Türk ansiklopedistler
- Sahrayıcedid Mezarlığı'na defnedilenler
- Türk öğretmenler
- İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesinde öğrenim görenler