Reha İsvan
Cumhuriyet Reha İsvan | |
|---|---|
| Doğum | 29 Ekim 1925 Şehremini, Fatih, İstanbul |
| Ölüm | 8 Mayıs 2013 (87 yaşında) Çiftlikköy, Yalova |
| Milliyet | Türk |
| Eğitim | Robert Kolej |
| Meslek | Yazar · öğretmen |
Reha İsvan (tam adıyla Cumhuriyet Reha İsvan) (29 Ekim 1925, Fatih, Şehremini, İstanbul[1] - 8 Mayıs 2013, Çiftlikköy, Yalova), Türk öğretmen ve yazardır.[2]
Asker ve siyasetçi Kemal Doğan ile Mevhibe Hanım'ın kızı olarak dünyaya geldi. Konya, Manisa, Erzurum ve Kırklareli'nde geçen çocukluğunun ardından ortaöğrenimini İstanbul'daki Robert Kolej'de tamamladı.[3] Ziraat Fakültesi'ni bitirdi. 1968'den itibaren çeşitli dergilerde yazıları yayımlandı, Çağdaş gazetesinde köşe yazıları yazdı.[4] 15 Mayıs 1950'de Ahmet İsvan ile evlendi ve Yalova'nın Taşköprü köyüne yerleşti. Bu evlilikten üç çocuğu oldu. Uzun süre lise öğretmenliği ve bir dönem İstanbul Milli Eğitim Müdür Muavinliği görevlerinde bulundu.
12 Eylül Döneminde yöneticilerinden olduğu Barış Derneği hakkında açılan davada yargılandı. Davanın tek kadın tutuklusuydu.[5] 26 Şubat-23 Aralık 1982 ile 14 Kasım 1983-17 Şubat 1986 tarihleri arasında hükümsüz tutuklu olarak Metris Askerî Cezaevi'nde 38 ay hapis yattı.[6] 17 Şubat 1986'da ise tahliye edildi.[7] Bu dönemdeki anılarını anlattığı Ne Söylersen Bir Eksik kitabının girişinde şöyle yazmıştır:
| “ | “Dünyamızda yaşayan her bir kişinin vicdanına ulaşsın istiyorum, tutsaklığın bilinci, tadı kokusu, duygusu. Ayrıca, gördüm, öğrendim ki, insanlar asıl korkuya yenik düşünce tutsak oluyor, yalnız kalıyor, mutsuz oluyor. Dışarıda olmuş içeride olmuş fark etmiyor o zaman. Fark etmiyor, çünkü kendi içinde yalnız olunca, dışarısı da zindan. İçeride olsun, dışarıda olsun, korku insanları esir alıyor, satın alıyor. Korku, insanın, insanlığın tüm insancıl duyguların, tüm insani gücünü elinden alıyor. Bunu da herkes inanıncaya dek vurgulamak anlatmak yine anlatmak istiyorum, yeni baştan. | „ |
Son yıllarını eşiyle birlikte geçirdiği Yalova'nın Çiftlikköy İlçesi'ne bağlı Taşköprü Beldesi'ndeki evinde 88 yaşında öldü ve Taşköprü Belde Mezarlığı'nda toprağa verildi.[8]
Kitapları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Yankılar (Milliyet Yayınları, 1988)* Ne Söylersen Bir Eksik (Bilgi Yayınevi, 1990)* Gün Olur Devran Döner (roman, Bilgi Yayınevi, 1992) [1]
Hakkında
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bir Ses - Zeynep Oral (1986) [2]30 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Direniş ve Umut: Reha İsvan - Zeynep Oral (2013) [3]11 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Bir Ses kitabının yeniden basımı)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "19 Mayıs gibi bir başarımız var..." Cumhuriyet. 30 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2016.
- ^ "'Dik, vakur ve zarif bir direnişçiydi'". Milliyet. 30 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2016.
- ^ "Mektuplarımı Ecevit çifti götürüyordu". Milliyet. 30 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2016.
- ^ "'Barış anası'na son veda". Istanbulgercegi.com. 30 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2016.
- ^ "Reha İsvan'a Mektup". Evrensel. 30 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2016.
- ^ "Direniş ve Umut: Reha İsvan". Metis Yayınları. 14 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2016.
- ^ Selek, Pınar. Barışamadık. İthaki. 30 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2016.
- ^ "Reha İsvan Yalova'da Toprağa Verildi". Haberler.com. 30 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2016.
- 1925 doğumlular
- İstanbul ili doğumlu yazarlar
- 2013'te ölenler
- Yalova ilinde ölenler
- Kurgusal olmayan eserler veren Türk yazarlar
- Türk tutuklular ve hükümlüler
- Türkiye tarafından tutuklanan kişiler
- 20. yüzyıl Türk kadın yazarları
- Yalova ilinde defnedilenler
- Ankara Üniversitesinde öğrenim görenler
- Türk kadın gazeteciler