Res Gestae Divi Augusti
Res Gestae Divi Augusti (Latince: "Tanrısal Augustus'un fiiliyatı"), Roma İmparatoru Augustus'un kendi ağzından hayatını ve başarılarını anlattığı anıtsal kitabe.[1]
Metin, olasılıkla, dört bölüme ayrılmış toplam 35 paragraftan, kısa bir giriş ve ölümünden sonra eklenmiş bir bölümden oluşur. Res Gestae'nin ilk bölümü (2. ve 14. paragraflar arası), Augustus'un politik kariyeri, görev kayıtları ve elde ettiği onursal politik payelerle ilgilidir. İkinci bölüm (15. ve 24. paragraflar arası) Augustus'un İtalya ve onun yurttaşlarına ve askerlerine bağışladığı para, hububat ve arazilerin listesiyle birlikte, bayındırlık işleri ve düzenlediği gladyatör gösterilerinin de dökümünü içerir. Metin tüm bu ödemelerin Augustus'un kendi parasından ödendiği konusu üzerinde hassasiyetle durur. Üçüncü bölüm (25. ve 33. paragraflar arası), askeri faaliyetlerini ve saltanatı sırasında diğer uluslarla nasıl ittifaklar kurduğunu tarif eder. Son bölüm (34. ve 35. paragraflar arası) Augustus'un yönetimde sahip olduğu istisnai durumu özetler. Ek metin (muhtemelen Augustus tarafından değil de, bir üçüncü şahıs tarafından yazılmıştır) tüm metni özetler ve Augustus'un tamir ya da inşa ettirdiği yapıları listeler. Bu metinde yer alan bilgilere göre bayındırlık projeleri için kendi servetinden yaptığı harcamanın tutarı toplam 600 milyon denarius civarındadır. (Bu miktar, günümüz işgücü piyasası paritesine göre yaklaşık olarak 100 milyar Amerikan dolarına tekabül etmektedir.)
Metne göre, eser Augustus'un öldüğü 14 yılından hemen önce yazılmıştır ancak belki de çok daha önceden hazırlanmıştı ve zaman içerisinde üzerinde değişiklikler yapılmıştı. Augustus metni, Senato tarafından yazıtlara geçirtilmesi talimatıyla mirasıyla birlikte bırakmıştı. Metnin günümüze kadar ulaşamayan orijinali, bronz levhalar üzerine kazınmış ve Augustus'un mozelesinin önüne yerleştirilmişti. Metnin pek çok kopyası yapılmış ve Roma İmparatorluğu'nun her tarafında anıtlar ve tapınaklar üzeri kazınmıştır. Bazıları günümüze kadar ulaşanlardan en dikkat çekici olanı, neredeyse eksiksiz olarak okunabilen Latince orijinali ve Yunanca çevirisinin bulunduğu Ancyra (günümüzde Ankara)'daki Haci Bayram Camii yanındaki Augustus Tapınağı üzerindeki Monumentum Ancyranum (Ankara Anıtı) dır; diğerleri, her ikisi de Pisidya'da bulunan Apollonia ve Antiocheia in Psidia (günümüzde Yalvaç) şehirlerinde yer alır.
Res Gestae doğası gereği objektif olmaktan uzaktır ve daha çok Augustus tarafından tesis edilen principate'in bir propagandası niteliğindedir.[1] Metinlerde, Augustus'un üvey babası Jül Sezar'ın suikaste kurban gittiği tarih ile Augustus'un tartışmasız lider haline geldiği Aktium arasında kalan süre içerisinde meydana gelen olayların yaldızlanması amaçlanmıştır.[1] Julius Caesar'sın katilleri Brutus ve Cassius'dan, isimleri ile anılmak yerine basitçe "babamı öldürenler" olarak bahsedilmişlerdir. Filippi savaşı sadece passim olarak anılmış isim verilmemiştir. Augustus'un doğudaki rakipleri olan Marcus Antonius ve Sextus Pompeius'da isimsiz olarak kalmışlar ve Antonius, "savaşta dövüştüğüm adamla birlikte olan" şeklinde anılmış sonradan sadece "korsan" olmuştur.[1]
Res Gestae, politik kariyeri pek çok yönden deneysel olan Roma'nın ilk imparatoru için benzersiz bir halkla ilişkiler hareketiydi.[1] Eğer bu metinler sonraki tarihçiler tarafından (antik ve modern) tarihsel veri olarak kabul edilmişler ve Augustus'un kurguladığı gibi saltanatının karakteristiğini tanımlamak için kullanılmışlarsa, onlar da bu propagandanın bir parçası haline gelmişlerdir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hamit Dereli (çeviri) (1949) Ankara Anıtı, M.E.B. Klasikleri Dünya Klasikleri - 68
- Trieste Üniversitesi internet sayfasında Yazıt hakkında Türkçe bilgiler[ölü/kırık bağlantı], Erişim:2008-16-02
- Res Gestae hakkinda Turkce bilgiler17 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Erişim: 2011-08-22
- LacusCurtius'da Latince, Yunanca ve İngilizce Res Gestae11 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 2008-16-02 tarihinde erişildi
- thelatinlibrary.com sitesinde Res Gestae2 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Latince, Erişim:2008-16-02.
- İnternet Klasikleri Arşivleri sitesinde Res Gestae6 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (İngilizce), Erişim:2008-16-02 * Augustus'un hayatı ve fiiliyatı18 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., (İngilizce), Erişim:2008-16-02
