Romulus

Romulus
Romulus
	Romulus ve ikiz kardeşi Remus, 15. yüzyıl, Certosa di Pavia
Roma kralı
Hüküm süresi	MÖ 753-716
Sonra gelen	Numa Pompilius
Doğum	Alba Longa
Ölüm	Roma
Eş(ler)i	Hersilia
Babası	Mars
Annesi	Rhea Silvia

Romulus (/ˈrɒmjələs/), Roma'nın kurucusu ve ilk kralıdır. Çeşitli gelenekler, Roma'nın en eski yasal, siyasi, dini ve sosyal kurumlarının çoğunun kuruluşunu Romulus ve çağdaşlarına bağlar. Bu geleneklerin çoğunun folklor unsurlarını içermesine ve efsanevi Romulus'un altında ne ölçüde tarihsel bir figürün yattığının net olmamasına rağmen ona atfedilen olaylar ve kurumlar, Roma'nın kökenlerini ve kültürel geleneklerini çevreleyen mitlerin merkezinde yer alıyordu.

Geleneksel kaynak

Romulus ile ilgili mitler, farklı bölümler ve figürler içerir. Buna, Romulus'un mucizevi doğumu ve gençliği, ikiz kardeşi Remus, Remus'un öldürülmesi ve Roma'nın kuruluşu, Sabin kadınlara tecavüz edilmesi ve Sabinler ile yapılan bazı savaşlar, Titus Tatius ile birlikte ortak bir yönetim dönemi, Roma kurumlarının kurulması, Romulus'un ölümü veya tanrılaştırılışı ve Numa Pompilius'un tahta geçmesi örnek gösterilebilir.^[1]

Romulus ve Remus

Roma mitolojisine göre Romulus ve Remus, tanrı Mars'tan Rhea Silvia'nın oğullarıydı. Anne tarafından dedeleri Alba Longa'nın gerçek kralı Numitor'du ve ikizler aracılığıyla hem Truva kahramanı Aeneas'ın hem de Latium kralı Latinus'un soyundan geliyordu. İkizlerinin doğumundan önce, Numitor'un tahtı kardeşi Amulius tarafından işgal edilmiş ve oğulları öldürülmüştü. Rhea Silvia, bir Vesta rahibesi yapılarak bakireliğe mahkum edilmişti.^[2]^[3] Rhea hamile kaldığında, Tanrı Mars tarafından ziyaret edildiğini iddia etmiştir. Amulius onu hapsetmiş, ikizler doğduğunda onların Tiber Nehri'ne atılmasını emretmiştir. Ancak nehir, yağmurdan şişmişti ve ikizleri öldürmekle görevli hizmetkârlar nehrin kıyılarına yetişememişti. Dolayısıyla ikizleri, Palatino Tepesi'nin eteğindeki bir incir ağacının altına bırakmışlardı.^[2]^[4]

Geleneğe göre, dişi bir kurt ikizlerin yanına gitti ve kralın bir çobanı olan Faustulus ile karısı Acca Larentia onları bulana kadar emzirdi. Kardeşler, çobanların ve dağ halkının arasında büyüdü. Amulius ile büyükbabaları Numitor'un destekçileri arasında yaşanan bir tartışmaya dahil olduktan sonra, Faustulus onların gerçek kimliğini söyledi. Arkadaşlarının yardımıyla Amulius'u bir tuzağa çektiler ve onu öldürdüler; böylece büyükbabalarının tahtını geri almış oldular.^[5]^[6] Sonrasında prensler, kendi şehirlerini kurmak üzere yola çıktılar.

Bebek olarak bırakıldıkları yere yakın olan, Tiber Nehri'ne bakan tepelere döndüler; ancak yeni şehirlerini nereye kuracakları konusunda ayrılığa düştüler. Her biri farklı bir tepeye yerleşip, aralarındaki üstünlüğü belirlemek için bir alamet (işaret) beklemeye başladı. Remus, Aventin Tepesi'nin üzerinde altı akbabanın uçtuğunu gördü. Ardından Romulus, Palatino Tepesi üzerinde on iki akbabanın uçtuğunu gözlemledi. Remus, Aventin'in üstünlüğünü, işareti ilk gördüğü için savundu; Romulus ise Palatin'in üstünlüğünü, daha fazla kuş gördüğü için iddia etti. Anlaşmazlık büyüdü ve sonunda Romulus ya da ona bağlı olanlardan biri Remus'u öldürdü.^[5]^[7]

Rivayetin başka bir versiyonunda kâhinler, Romulus'u haklı buldu. Bunun üzerine Romulus, gelecekteki şehrin (Roma Quadrata) sınırlarını belirlemek için Palatin Tepesi etrafına, kare şeklinde sabanla bir çizgi çekti. Remus ise bu sınırın istilacılara karşı ne kadar yetersiz olduğunu göstermek istercesine, alay ederek çizginin üzerinden atladı. Romulus ise öfkeyle Remus'u öldürdü.

Başka bir anlatıma göre ise Remus, bir arbede sırasında Faustulus ile birlikte öldürülmüştür.

Şehrin kuruluşu

Roma'nın kuruluşu her yıl 21 Nisan'da Parilia isimli bir festivalle kutlanır. Romulus'un ilk işi, Murus Romuli ile Palatini güçlendirmekti; bu süreçte Tanrılara bir kurban sundu. Şehrin sınırlarını, sürdüğü bir karıkla belirledi, başka bir kurban sundu ve takipçileriyle şehrin kendisini inşa etmeye başladı.^[8]^[9] Romulus, krallığı kabul etmek için insanların onayını istiyordu. Numitor'un yardımıyla onların onayını aldı. Romulus, Jüpiter'e dua edip kurban sunduktan ve uygun alametler aldıktan sonra tacı kabul etti.^[10]

Romulus, vergi ve askeri amaçlarla halkı Ramnes, Titienses ve Luceres olarak bilinen üç kabileye ayırdı. Her kabilenin, tribün diye bilinen resmi başkanları vardı ve sonrasında on Curia'ya ayrıldı. Hepsine "curio" denen bir memur başkanlık ediyordu. Romulus, aynı zamanda halkın iyiliği için her curio'ya bölgenin bir parçasını verdi. ^[11]^[12] Kabilelerin ve curiaların nasıl vergilendirildiğine dair hiçbir şey bilinmiyor; ancak askeri vergilendirme için her curia, yüz piyade askeri, bir astsubay olarak bilinen bir birim ve on süvari sağlamaktan sorumluydu. Her Romulus kabilesi yaklaşık bin piyade ve bir süvari centuriyası sağlıyordu. Üç yüz süvari, Celeres, yani "hızlı" olarak anılmaya başlandı ve kraliyet muhafızlarını oluşturdu.^[13]^[14]

Önde gelen ailelerden yüz insan seçerek Romulus, Roma Senatosu'nu kurdu. Bu adamlar "patres" olarak adlandırılıyorlardı; şehrin babaları, onların soyuna patriciler deniyordu ve Roma'nın iki ana sınıfından birini oluşturuyordu. Diğer sınıf "plebler" olarak biliniyordu ve köleler, hürler, Roma'ya sığınan kaçaklar, savaş esirleri ve zamanla Roma vatandaşlığı verilen diğerleri bu sınıfı oluşturuyordu.^[15]^[16]

Şehrin büyümesini teşvik etmek için Romulus, bebek öldürmeyi yasakladı ve Capitol Tepesi'nde kaçaklar için bir sığınma evi kurdu. Burada hem özgür insanlar hem de köleler koruma talep edebilir ve Roma vatandaşlığı arayabilirlerdi.^[17]^[18]

Sabin kadınlara tecavüz edilmesi

Yeni şehir, çoğunluğu genç ve bekar erkeklerden oluşan kolonicilerden oluşuyordu. Sığınak arayan kaçaklar, nüfusun büyümesine yardım etmiş olsalar da, bekar erkeklerin sayısı kadınlardan çok daha fazlaydı. Roma ile komşu topluluklar arasında evlilikler düzenlenmezse, yeni şehir er ya da geç yıkılacaktı. Romulus, komşu yerleşimleri Romalılarla evliliğe izin vermeleri için ikna etmeye çalıştı; ancak başarılı olamadı. Romulus, diğer yerleşimlerden kadınları elde etmek için bir plan yaptı. Büyük festival ve oyunların duyurusunu yaptı ve komşu şehirlerden insanları davet etti. Pek çoğu, özellikle Sabinler, sürüler halinde geldiler. Önceden belirlenmiş bir sinyalle Romalılar, misafirlerinden evlenilebilir kadınları kaçırdılar.^[15]

Bazı şehirler, Roma'ya savaş açtılar ve tamamen birleşmiş olsalar, Romulus'u yenebilirlerdi. Ancak Sabinlerin savaş hazırlıkları konusunda sabırsız davranan Latin yerleşimleri Caenina, Crustumerium ve Antemnae, müttefikleri olmadan harekete geçtiler. Önce Caenina saldırdı; ordusu hızlıca geri püskürtüldü ve yerleşkeleri alındı. Tek bir saldırıda Caenina prensini yenen Romulus, zırhını çıkardı ve spolia opima'yı gerçekleştiren ilk kişi oldu ve orada Jupiter Feretrius'a bir tapınak inşa edeceğine ant içti. Antemnae ve Crustumerium sırayla fethedildi. Bazı insanlar, özellikle kaçırılan kadınların aileleri, Roma'ya yerleşmelerine izin verildi.^[19]

Latin yerleşkelerinin yenilmesinden sonra, Titus Tatius'un liderliği altındaki Sabinler güçlerini topladılar ve Roma'ya saldırdılar. Kalenin savunmasıyla görevli kumandanın kızı Tarpeia'ya rüşvet vererek kaleyi ele geçirdiler. Romalılar, Sabinlerle savaş alanında çarpışmak zorunda kaldı. Sabinler kaleden ilerlediler ve şiddetli çatışmalar başladı. Yakınlardaki Lacus Curtius'un isminin, Romalı takipçilerini geri çekerken onları engellemek için atını çamura saplayan bir Sabin savaşçısı olan Mettius Curtius'tan geldiği söyleniyor. Savaşın kritik bir anında, Romalılar Sabinlerin ilerlemesi karşısında tereddüt etmeye başladılar. Romulus, soyunun devamı için Jupiter Stator'a bir tapınak yapacağına ant içti. Sabin kadınların, kendilerini iki ordunun arasına atarak bir tarafta babalarına ve kardeşlerine, diğer yanda kocalarına silahlarını bırakıp anlaşmaya varmaları için yalvarmasıyla savaş sona erdi. İki tarafın da liderleri toplandı ve barış yaptılar. Romulus ve Tatius tarafından ortak yönetilen tek bir topluluk kurdular.^[20]

Sonraki olaylar

İki kral, büyümekte olan Roma şehri üzerinde birkaç yıl yönetimde bulundular. Sonrasında Tatius, kurban sunmak için gittiği Lavinium'da çıkan bir ayaklanma sonucunda öldürüldü. Kısa süre sonra, Laurentum'dan gelen bir grup, Tatius'un akrabalarının onlara kötü davrandığına dair şikayette bulunmaya geldiler. Romulus, elçilere karşı bir karar verdi. Romulus, Sabin kralının ölümünün intikamını alma çağrılarına direndi; bunun yerine Lavinium ile Roma ittifakını yeniden teyit etti ve belki de şehrinin etnik kökenlere göre parçalanmasını önledi.^[21]

Tatius'un ölümünden sonraki yıllarda, Romulus, Roma şehrinin büyümesinden dolayı alarma geçen ve Roma bölgelerini yağmalayan Fidenae şehrini fethetti. Romalılar, Fidenaelileri tuzağa çekti ve ordularını yönlendirdi; onlar şehirlerine kaçarken, Romalılar da onları takip etti ve kapılar kapanamadan şehri ele geçirdiler. Tiber'in 14 km yukarısında bulunan Etrüsk şehri Veii de Romalıları yağmaladı ve sonraki üç asır boyunca Romalıların en büyük düşmanları olacaklarını gösterdi. Romulus, Veii'nin ordusunu yendi; ancak şehrin ele geçirilmek için çok iyi savunulduğunu gördü.^[22]

Ölümü

Otuz yedi yıllık bir yönetimden sonra,^[23]^[24] Campus Martius'ta bulunan askerlerini gözden geçirirken, ani ve şiddetli bir fırtınada çıkan bir kasırganın içinde yok olduğu söylenir. Livy, Romulus'un ya senatörler tarafından öldürüldüğünü, kıskançlıktan dolayı parçalandığını ya da savaş tanrısı Mars tarafından göğe alındığını söyler. Livy, efsanevi kralın ölümüyle ilgili ikinci teoriye inanır; çünkü bu, Romalıların tanrıların onların yanında olduğuna inanmalarını sağlamış ve Romulus'un adı altında büyümeye devam etmeleri için bir sebep olmuştur.^[25]

Romulus, bir kült edinmiş; ancak sonrasında, muhtemelen Sabinlerin yerli tanrıları olan Quirinus'un kültüyle birleşmiştir. Titus Tatius'un ölümünden beri, Sabinlerin bir kralı olmadığı için, sonraki kral, Sabinler arasından seçilen Numa Pompilius olmuştur.^[26]

Bazı kaynaklar, Romulus'un Hersilia isimli bir karısı olduğunu söyler. Livy'de, Caeninenses ve Antemnates'in yenilgisinden sonra Sabin kadınlar, Hersilia'dan Roma ordusu tarafından öldürülmek yerine şehre kabul edilebilmeleri için kocasına şefaatte bulunması için yalvarmışlardır.^[27] Dionysius'ta Hersilia, Sabin kadınlardan biridir ve kaçırıldığında zaten evli olan tek kadındır. Dionysius, onun ya bakire olduğunun sanıldığını ya da daha muhtemel bir şekilde kaçırılanlardan birinin annesi olduğunu ve kızını bırakmak istemediğini anlatır.^[28] Plutarch da aynısını söyler. Ancak, o, Hersilia'nın Romulus'un değil, Hostus Hostilius'un karısı yapıldığını söyler. Plutarch'ta Romulus'a atfedilen iki çocuk vardır: Prima isimli bir kız ve Avillius isimli bir oğlan. Ancak Plutarch, kaynağı olan Troezenli Zenodotus'un tartışmalı olduğunu belirtir.^[29]

Sanatta

Tablo ve heykellerde Sabin kadınların tecavüzü

Tarpeia

Tatius’un askerleri tarafından dövülen Vesta Bakiresi Tarpeia Il Sodoma (16. yüzyıl)
Tarpeia'nın cezası, Aemilia Bazilikası Frizinden Pentelik mermer parçası (MÖ 100-MS 100)
Basilica Aemilia Frizinin mermer parçasının yeniden inşası
Tarpeia, Pictura loquens'ten örnek "Hadrian Schoonebeeck'in Kahramanlık Hikayeleri" (1695) (14751427905)
Tarpeia, Hélène Adeline Guerber'in Romalıların Hikayesi adlı eserinden bir çizimde Tatius ile işbirliği yapıyor(1896)

Hersilia

Romolo ed Ersilia'dan baskı, son sahne, 3. Perde, Sanatçı;: Giovanni Battista Cipriani, Gravürcü: Francesco Bartolozzi (1781)
Hersilia, Les Sabines'in "Sabine Kadınlarının Müdahalesi" adlı eserinden bir ayrıntı, Jacques-Louis David (1799)
Hersilia Romulus ve Tatius'u Ayırıyor, Guercino (1645)

Tatius'un ölümü

1788 Prix de Rome'un konusu, Tatius'un ölümüydü. Yarışmayı Garnier kazandı.

Şu anda Paris Güzel Sanatlar Ulusal Okulu'nda bulunan Étienne-Barthélémy Garnier'in versiyonu.
Girodet'nin Tatius'un Ölümü adlı eseri şu anda Musée des Beaux-Arts d'Angers'da.
Jacques Réattu'nun versiyonu şimdi Musée Réattu, Arles'ta.

Romulus'un ölümü

“Romulus'un Proculus'a Görünmesi”, Rubens (17. yüzyıl)

Kaynakça

^ Gods and Mortals in Classical Mythology; Michael Grant and John Hazel, editors; Merriam-Webster, Springfield (Massachusetts), 1993; pp. 357-358
^ ^a ^b Livy, History of Rome i. 3.
^ Dionysius of Halicarnassus, Roman Antiquities i. 76.
^ Dionysius, i. 77–79.
^ ^a ^b Livy, i. 3–6.
^ Dionysius, i. 79–83.
^ Dionysius, i. 85–87.
^ Livy, i. 7.
^ Dionysius, i. 88.
^ Dionysius, ii. 3–6.
^ Dionysius, ii. 7.
^ Varro Reatinus, On the Latin Language v. 81, 89.
^ Livy, i. 13, 15.
^ Dionysius, ii. 13.
^ ^a ^b Livy, i. 9.
^ Dionysius, ii. 8, 12, 13.
^ Livy, i. 8.
^ Dionysius, ii. 15.
^ Livy, i. 10.
^ Livy, i. 11–13.
^ Livy, i. 13.
^ Livy, i. 14–15.
^ Livy, I. "Romulus reigned thirty-seven years."
^ Plutarch, Parallel Lives, Romulus 2 Ekim 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. "Romulus is said to have been fifty-four years of age, and in the thirty-eighth year of his reign when he disappeared from among men."
^ Livy, i. 16.
^ Livy, i. 17, 18.
^ Livy, i. 11.
^ Dionysius, ii. 45.
^ Plutarch, "The Life of Romulus", 14, 18, 19.

[1] Gods and Mortals in Classical Mythology; Michael Grant and John Hazel, editors; Merriam-Webster, Springfield (Massachusetts), 1993; pp. 357-358

[Livy_i_3-2] Livy, History of Rome i. 3.

[3] Dionysius of Halicarnassus, Roman Antiquities i. 76.

[4] Dionysius, i. 77–79.

[Livy_i_3-6-5] Livy, i. 3–6.

[6] Dionysius, i. 79–83.

[7] Dionysius, i. 85–87.

[8] Livy, i. 7.

[9] Dionysius, i. 88.

[10] Dionysius, ii. 3–6.

[11] Dionysius, ii. 7.

[12] Varro Reatinus, On the Latin Language v. 81, 89.

[13] Livy, i. 13, 15.

[14] Dionysius, ii. 13.

[Livy,_i._9-15] Livy, i. 9.

[16] Dionysius, ii. 8, 12, 13.

[17] Livy, i. 8.

[18] Dionysius, ii. 15.

[19] Livy, i. 10.

[20] Livy, i. 11–13.

[21] Livy, i. 13.

[22] Livy, i. 14–15.

[:0-23] Livy, I. "Romulus reigned thirty-seven years."

[:1-24] Plutarch, Parallel Lives, Romulus 2 Ekim 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. "Romulus is said to have been fifty-four years of age, and in the thirty-eighth year of his reign when he disappeared from among men."

[25] Livy, i. 16.

[26] Livy, i. 17, 18.

[27] Livy, i. 11.

[28] Dionysius, ii. 45.

[29] Plutarch, "The Life of Romulus", 14, 18, 19.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]