Sabah Fahri
| Sabah Fahri صباح فخري | |
|---|---|
 Sabah Fahri sahnede | |
| Genel bilgiler | |
| Doğum | Sabahaddin Ebu Kavs صباح الدين أبو قوس 2 Mayıs 1933 Halep, Suriye Cumhuriyeti (Fransız mandası) |
| Ölüm | 2 Kasım 2021 (88 yaşında) Şam |
| Başladığı yer | Arap |
| Tarzlar | Arap müziği, Arabesk |
| Meslekler | Şarkıcı |
| Etkin yıllar | 1965-2010 |
Sabah Fahri (Arapça: صباح فخري), (d. 2 Mayıs 1933 – ö. 2 Kasım 2021) 20. yüzyılın önde gelen Arap şarkıcısı.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Sabah Fahri veya doğum adıyla Sabah Ebu Kavs, 2 Mayıs 1933 tarihinde, o dönemde Fransız mandası altındaki Suriye'nin Halep şehrinde doğdu. Halep Arap Müziği Akademisi'ni bitiren sanatçı daha sonra Şam Akademisi'ne girerek buradaki eğitimini de 1948 senesinde tamamladı.
Sanat Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Aynı zamanda Suriye milliyetçisi olan hocası Fahri el-Barudi tarafından kendisine Fahri adı verildi. Böylece sahne adı olarak Sabah Fahri'yi kullanmaya başladı. Hocası aynı zamanda İtalya'ya gitmek yerine Suriye'de kalarak sanatını geliştirmesini telkin etti. Suriye Arap kültüründen yetiştiği gerekçesiyle mısır'da ve bilhassa Kahire'de eğitim görmeyi reddetmiştir. 1948 senesinde Şam'daki Başkanlık Sarayı'nda Suriye Devlet Başkanı Şükri el-Kuvvetli ve Suriye Başbakanı Cemil Merdam Bey önündeki icrası ilk sahne tecrübeleri arasında gösterilmektedir. Geleneksel Arap müziğinin önde gelen temsilcilerindendir. Özellikle Suriye ve Halep merkezli parçalar ve müzik formları, örneğin Kudud Halebiye (قدود حلبية) ve Muvaşşah (موشح ) tarzlarında bilinen önemli sanatçılardan biridir.
Ünün sadece Suriye veya Arap dünyası ile sınırlı kalmayan Fahri, özellikle Avrupa, Amerika, Avustralya ve Asya'nın önemli şehirlerinde konserler vermiştir. Venezuela'nın başkenti Karakas'ta verdiği ve 10 saat süreyle kesintisiz şarkı söylemesiyle bir rekor kırmıştır.[1] Bir diğer kaynakj ise sürenin 12 saat olduğunu söylemektedir.[2] Ayrıca 1998 senesinde sanatçılara özel toplanan Suriye Meclisine katılan bir günlük meclis üyelerinden birisidir.[3] 1978 senesinde Şam Arap Müziği Altın Madalyası ile ödüllendirilmiştir.[4] 2007 senesinde ise Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad tarafından Suriye sanat hayatına katkılarından dolayı Yüksek Derece Suriye Liyakat Nişanı ile ödüllendirilmiştir.[5]
Cezayirli ünlü isim Varda el-Cezayiriye ile birlikte bazı filmlerde de oynamıştır.[6] Sahne gösterisinde seyircisiyle karşılıklı etkileşime önem veren Fahri, sahne düzenlemelerine, ışık ve ses düzenine ve ona eşlik edecek sazlara önem vermektedir. Sahnede ışıkların yalnızca kendi üzerinde olmasıyla eserin müziğine, güftenin içeriğine seyircilerin daha iyi odaklanacağını belirten sanatçı, böylece seyircilerin sahnedeki sanatçının üretkenliğine katkı sağlayabileceğini öne sürmektedir. Sabah Fahri, aynı zamanda Türkiye'deki arabesk müziğin oluşumunda örnek alınan isimlerden biri olmuştur.
Önemli Parçaları
[değiştir | kaynağı değiştir]| Parça Adı | Arapça yazımı | Türk Müziği'ndeki Muadili |
|---|---|---|
| Kadduk El Meyyas | قدك المياس | Ada Sahillerinde Bekliyorum (Bestecisi: Musullu Hafız Şaşı Osman Efendi ) |
| İbaat li Cevat | ابعتلي جواب | |
| Ya Mal El Şam | يامال الشام | |
| Habibi ale ed-Dunya | حبيبي على الدنيا | |
| Hamrat el-Hub | خمرة الحب | |
| Kul lil Meliha | قل للمليحة | |
| إن تجودي فصليني |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2016.
- ^ "Sabah Fahri - Las Vegas konseri". 13 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2016.
- ^ "Suriye Meclisi üyeleri (İngilizce)". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2016.
- ^ "Biyografisi". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2016.
