Sabire Aydemir
Sabire Aydemir | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 1 Şubat 1910 İnebolu, Kastamonu, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 4 Temmuz 1991 (81 yaşında) Ankara, Türkiye |
| Milliyet | Türk |
| Vatandaşlık | Türkiye Cumhuriyeti |
| Eğitim | Erenköy Kız Lisesi Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi |
Sabire Aydemir (d. 1 Şubat 1910 Kastamonu - ö. 4 Temmuz 1991 Ankara), Türk veteriner hekim.
1937 yılında Ankara'daki Veteriner Yüksekokulu'ndan mezun olan on kadından birisidir. 1984 yılında TBMM tarafından kendisine Türkiye'nin ilk kadın veteriner hekimi ödülü verilmiştir.[1][not 1]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]1 Şubat 1910 tarihinde, Kastamonu'ya bağlı İnebolu'da doğdu. Annesi Firdevs Saka (Dalyan), babası Seyit Ali Bey'dir. Babasını küçük yaşta kaybetti. Annesi Firdevs Hanım, İstanbul'dan getirdiği kumaşları İnebolu'da satarak ona ve iki yaş büyük ablası Zatiye (Görel)'e bakmıştır.[4]
Sabire Hanım, ilköğrenimini İnebolu'da tamamladıktan sonra orta öğrenimine İstanbul'da bir akrabalarının yanında devam etti. 1933 yılında Erenköy Kız Lisesi'nden mezun oldu. Tıp doktoru olmak istiyordu. Tıp Fakültesi'ne kız öğrencileri yatılı olarak kabul etmedikleri için fikrini değiştirerek o sene ilk defa kadın öğrencileri kabul eden Veteriner Yüksekokulu'na kaydını yaptırdı.[5][6] 1937 yılında Veteriner Yüksekokulu'ndan mezun oldu.
İki yıl çeşitli laboratuvarlarda çalıştıktan sonra Veteriner Fakültesi'ne asistan olarak geri döndü. 1945 yılına kadar buradaki görevini sürdürdü.[5] İstanbul'daki Pendik Bakteriyoloji ve Araştırma Enstitüsü ve Ankara'daki Etlik Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü gibi sağlık kuruluşlarında bakteriyolog veteriner hekim olarak çalıştı.
1947'de birlikte çalıştıkları Ünyeli Hasan Tahsin Aydemir ile evlendi. Birlikte Samsun'a taşındılar; iki çocukları oldu.[4] Samsun'un Atakum ilçesindeki Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü bünyesinde bulunan kuduz laboratuvarından emekli oldu.
1984 yılında Kadınların seçme ve seçilme hakkının tanınmasının 50. yılı nedeniyle kendisine TBMM tarafından "İlk Kadın Veteriner Hekim" olmasına dayanarak bir ödül ve plaket verildi.
Temmuz 1991 tarihinde, Ankara'da hayatını kaybetti.
2022 yılında Google, Sabire Aydemir'in 112. doğum günü anısına özel bir doodle yayımladı.[7]
2022 yılında memleketi Kastamonu İnebolu'daki Kent Müzesinde geçmişi, eşyaları ve ödüllerini içeren adına bir köşe düzenlenmiştir.[8] Gelecek nesil Türk kadınlarına ilham kaynağı olması amaçlanmıştır.
Ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1980 - Veteriner Hekimleri Derneği Onur Belgesi ve Plaketi verildi.
- 1984 - Kadınların seçme ve seçilme hakkının tanınmasının 50. yılı nedeniyle TBMM tarafından kendisine "İlk Kadın Veteriner Hekim" olarak ödül ve plaket verildi.
- 2016 - Türk Veteriner Hekimleri Birliği Onur Ödülü ve Plaketi verilmiştir.[9]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Sabire Aydemir Samsun Makamı -
Sabire Aydemir Samsun Laboratuvarı -
Sabire Aydemir eşi Hasan Aydemir'le çalışırken -
Sabire Aydemir İnebolu kent müzesi köşesi -
Sabire Aydemir Türk Veteriner Hekimleri Birliği onur ödülü 2016
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ 1935 yılında mezun olan Merver Ansel, Türkiye'de ilk kadın veteriner hekim olarak kaydedilmiştir.[2][3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Google, Türkiyenin ilk kadın veteriner hekimini unutmadı". Posta. 1 Şubat 2022. 2 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2022.
- ^ Küçükaslan, Özgül; Başağaç Gül, Tamay; Ünsal, Aytaç (2017). "The first female academicians in Turkish veterinary education". Ankara Üniv Vet Fak Der. ss. 255-260. 6 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2022.
- ^ "Prof. Beşe: İlk Veteriner Hekim Mever Aysel Hanım'dır", Milliyet gazetesi, 8 Aralık 1984
- ^ a b Özlem Özdemir, Kadınlar Cumhuriyeti, Doğan Kitap, 2023
- ^ a b Nesrin Turhan, "Kadın-erkek yok, farklı meslek var", Milliyet gazetesi, 5 Aralık 1984
- ^ "Ces femmes turques qui ont marqué l'Histoire #2". lepetitjournal.com (Fransızca). İstanbul: Le Petit Journal. 13 Kasım 2017. 11 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2022.
- ^ "Sabire Aydemir's 112th birthday" (İngilizce). Google Doodle. 1 Şubat 2022. 31 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2022.
- ^ "Sabire Aydemir". Yeni İnebolu Gazetesi. 12 Şubat 2022. 9 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2024.
- ^ Yarsan, Ender, (Ed.) (2016). "Onur Ödülü" (PDF). Türk Veteriner Hekimleri Birliği Dergisi. 16 (1-2). Ankara: Türk Veteriner Hekimleri Birliği. s. 22. ISSN 1302-9959. 31 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)1 Şubat 2022.