Saint-Paul Adası
| Saint Paul Adası | |
|---|---|
 Ön planda Quille Kayası ile Saint Paul | |
 Bayrak | |
Sloganlar: | |
 Saint Paul Adası Haritası | |
  Saint Paul Adası | |
Koordinatlar: 38°43′G 77°31′D / 38.717°G 77.517°D | |
| Ülke | Fransa |
| İlk Keşif | 1559 |
| Fransa tarafından sahiplenme | 8 Haziran 1843 |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 8.3 km² |
| Nüfus | İssız |
| ISO 3166 kodu | TF |
Resmî siteler | |
| Konum |  Fransa |
| Parçası olduğu | Fransız Güney ve Antarktika Toprakları |
| Kriter | Doğal: vii, ix, x |
| Referans | 1603-003 |
| Tescil | 2019 (43. oturum) |
Île Saint-Paul (Saint Paul Adası), Hint Okyanusu’nda Fransız Güney ve Antarktika Toprakları’nı (Fransızca: Terres australes et antarctiques françaises, TAAF) oluşturan bir adadır ve 6 km2 (2,3 sq mi; 1.500 akre) bir alana sahiptir. Ada, daha büyük olan Amsterdam Adası’nın (55 km2 (21 sq mi)) yaklaşık 90 km (56 mi) güneyinde, Kerguelen Adaları’nın 1.300 kilometre (810 mi) kuzeydoğusunda ve Réunion’un 3.000 km (1.900 mi) güneydoğusunda yer alır.
Ada, deniz kuşuları için önemli bir üreme alanıdır. Adada bilimsel veya ekolojik kısa süreli kampanyalar için kullanılan bir bilimsel araştırma kabini bulunur, ancak kalıcı bir nüfus yoktur. Réunion’daki bir üst düzey yönetici tarafından yönetilir. Île Saint-Paul (Saint Paul Adası), Hint Okyanusu’nda Fransız Güney ve Antarktika Toprakları’nı (Fransızca: Terres australes et antarctiques françaises, TAAF) oluşturan bir adadır ve 6 km2 (2,3 sq mi; 1.500 akre) bir alana sahiptir. Ada, daha büyük olan Amsterdam Adası’nın (55 km2 (21 sq mi)) yaklaşık 90 km (56 mi) güneyinde, Kerguelen Adaları’nın 1.300 kilometre (810 mi) kuzeydoğusunda ve Réunion’un 3.000 km (1.900 mi) güneydoğusunda yer alır.
Ada, deniz kuşuları için önemli bir üreme alanıdır. Adada bilimsel veya ekolojik kısa süreli kampanyalar için kullanılan bir bilimsel araştırma kabini bulunur, ancak kalıcı bir nüfus yoktur. Réunion’daki bir üst düzey yönetici tarafından yönetilir.
UNESCO, 5 Temmuz 2019 tarihinde, Crozet Adaları, Kerguelen Adaları ve Saint Paul ve Amsterdam Adaları'nı, el değmemiş vahşi doğası, biyolojik çeşitliliği ve devasa kuş kolonileri nedeniyle "Fransız Güney ve Antarktika Toprakları ve Denizleri" adı altında Dünya Mirası olarak listelemiştir.[2]
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]
Île Saint-Paul, en geniş noktasında 5 km (3,1 mi)’den fazla olmayan üçgen şeklinde bir volkanik adadır. Aktif bir volkanın tepesidir; volkan en son 1793’te (güneybatı yamacından) patlamıştır ve doğu tarafında kayalık ve dik uçurumlarla kaplıdır. Krateri kapatan ince kaya şeridi 1780’de çökmüş, 100 m (330 ft)’lik bir kanal yoluyla denizin içeri girmesine izin vermiştir; giriş sadece birkaç metre derinliğindedir, bu nedenle yalnızca çok küçük gemiler veya tekneler kraterin içine girebilir. İç havza, 1 km (0,62 mi) genişliğinde ve 50 m (160 ft) derinliğindedir ve 270 m (890 ft)’ye kadar yükselen dik duvarlarla çevrilidir. Aktif termal kaynaklar bulunur.
Ada, Cheyenne County, Colorado’nun antipodudur ve Amerika Birleşik Devletleri’nin anakarasındaki okyanus dışı bir antipoda sahip birkaç yerden biridir.
Jeoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Ada, çoğunlukla deniz altında bulunan ve volkanik sıcak nokta kökenli olan Amsterdam-Saint Paul Platosu üzerinde yer alır,[3]:128 şu anda aktif olan Amsterdam-Saint Paul sıcak noktası’nın adaya yakın olduğuna inanılmaktadır. Saint Paul’da bulunan afirik (fenokrist içermeyen) bazaltlar, Amsterdam-Saint Paul Platosu’nda bugüne kadar bulunan diğer bazaltlardan farklıdır; hafif alkali, uyumsuz element açısından zengin ve oldukça fraksiyonel özelliktedir.[4]:181 Ada, 400.000 yıldan daha eski değildir ve üst manto ile Amsterdam-Saint Paul sıcak nokta tüyü arasında basit bir ikili karışım olan magmadan oluşmuştur.[4]:181
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk Görülmeler
[değiştir | kaynağı değiştir]Île Saint-Paul ilk olarak 1559’da Portekizliler tarafından keşfedildi. Ada, nau São Paulo mürettebatından Rahip Manuel Álvares ve kimyager Henrique Dias gibi üyeler tarafından haritalandı, detaylı bir şekilde tarif edildi ve resimlerle kaydedildi. Álvares ve Dias, enlemi doğru bir şekilde 38° Güney olarak hesapladı. Gemi, Rui Melo da Câmara tarafından komuta ediliyordu ve Jorge de Sousa tarafından yönetilen Portekiz Hindistan Armadası’nın bir parçasıydı. Avrupa’dan yelken açan ve Brezilya’da duran, kadınları da taşıyan São Paulo, Sumatra’nın güneyinde battıktan sonra dramatik ve dokunaklı bir hayatta kalma hikayesi’nin konusu olacaktı.[5]
Bir sonraki onaylanmış gözlem, Hollandalı Harwick Claesz de Hillegom tarafından 19 Nisan 1618’de yapıldı.[6] 17. yüzyıl boyunca adanın daha fazla gözlemi yapıldı. İlk detaylı tariflerden biri ve muhtemelen ilk karaya çıkma, Aralık 1696’da Willem de Vlamingh tarafından gerçekleştirildi.[6][7]
19. Yüzyıl
[değiştir | kaynağı değiştir]Yelkenli gemi günlerinde kaptanlar, kuzeye yönelmeden önce navigasyonlarını kontrol etmek için adayı偶尔kullanırlardı.[8] Saint-Paul, 18. ve 19. yüzyıllarda kaşifler, balıkçılar ve fok avcıları tarafından ziyaret edildi; bunlardan biri Nisan 1819’da adaya uğrayan Amerikan fok avcısı General Gates idi. Amerikalı fok avcısı George William Robinson, fok avlamak için adada bırakıldı ve 23 ay boyunca, General Gates Mart 1821’de geri dönene kadar orada kaldı. Robinson, 1826’da fok derisi toplamak için kendi gemisi, şkuna Hunter ile Hobart’tan yelken açarak Saint-Paul’a geri döndü.
Fok avcılığı dönemi 1789’dan 1876’ya kadar sürdü. 60 geminin fok avcılığı ziyaretleri kaydedilmiştir ve bunlardan dördü gemi enkazıyla sonuçlanmıştır. Fok avcılığı dönemi kalıntıları arasında kulübe kalıntıları ve yazıtlar bulunur.[9]
Fransa’nın adaya olan iddiası, 1843’te Capitain Mieroslawski’nin Réunion’dan bir grup balıkçıyla adayı yeniden keşfetmesiyle başlar; Saint-Paul’da bir balıkçılık kurmakla ilgilenen Mieroslawski, Réunion Valisi’ni hem Saint-Paul hem de Amsterdam Adası’nı sahiplenmeye zorladı. Bu, 8 Haziran 1843 tarihli resmi bir kararname ile gerçekleştirildi ve 1 Temmuz’da Martin Dupeyrat, L'Olympe gemisini komuta ederek Amsterdam Adası’na, ardından 3 Temmuz’da Saint-Paul’a indi ve üç renkli bayrağı çekti. Bu iddianın hayatta kalan kanıtı, Saint-Paul’un krater gölünün kenarında bulunan ve “Pellefournier Emile Mazarin de Noyarez, Grenoble, Canton de Sassenage, Département de l’Isère, 1844” yazan bir kayadır. Mieroslawski’ye St Paul ve Amsterdam adalarını sahiplik veren kararname, Paris’teki Denizcilik Arşivleri’nde bulunur. Ancak, tüm balıkçılık faaliyetleri 1853’te Fransız hükümetinin iki adadan vazgeçmesiyle terk edildi.[10]
Adanın ilk iyi haritası, Avusturya fırkateyni Novara’nın Kasım’dan Aralık’a kadar flora, fauna ve jeolojiyi inceleyen bir ekibi karaya çıkarmasıyla 1857’de çizildi.[11][12]
2 Ocak 1865’te, Konfederasyon savaş gemisi CSS Shenandoah, Avustralya’ya giderken Saint-Paul’da kısa bir süre durdu. Gemi, adanın korunaklı iç limanında büyüyen kalın yosun tarlasından geçmekte zorlandı. Birkaç denizci adayı keşfetti ve bir penguen, bazı yumurtalar ve bir tavukla geri döndü. Ayrıca, yılda altı ila sekiz ay boyunca kimseyi görmeye alışkın olduklarını söyleyen iki Fransız balıkçıyı şaşırttılar.[13]
_at_St_Paul_Island.jpg)
1871’de, bir İngiliz asker nakil gemisi HMS Megaera, adada enkaz haline geldi. Gemideki 400 kişinin çoğu, kurtarılmadan önce üç aydan fazla kalmak zorunda kaldı. Gemi enkazı mürettebatının karşılaştığı iki Fransız sakinin kısa, izlenimci bir hesabı Judith Schalansky’nin Uzak Adalar Atlası (2010) adlı eserinde yer alır.[14]
Eylül 1874’te, yelkenli gemi La Dive ile taşınan bir Fransız astronomi misyonu, Venüs geçişi’ni gözlemlemek için Saint-Paul’da üç aydan biraz fazla zaman geçirdi; jeolog Charles Vélain, bu fırsatı kullanarak adanın önemli bir jeolojik araştırmasını yaptı.
1889’da, daha sonra RMS Titanic’in İkinci Subayı olarak ünlenen ve batışından sağ kurtulan Charles Lightoller, yelkenli bark Holt Hill adada karaya oturduğunda burada seksen sekiz gün gemi enkazı yaşadı. Gemi enkazını ve adayı otobiyografisi Titanic ve Diğer Gemiler’de tarif eder. Lightoller, korsanların adayı kullandığını ve hazinelerinin mağaralarına gömülmüş olabileceğini tahmin etti.[15]
1892’de, Fransız sloop Bourdonnais mürettebatı, ardından 1893’te L'Eure gemisi, Saint-Paul ve Amsterdam Adası’nı Fransız hükümeti adına yeniden sahiplendi.
20. Yüzyıl
[değiştir | kaynağı değiştir]
1928’de, Compagnie Générale des Îles Kerguelen, René Bossière ve birkaç Breton ile Madagaskalıyı Saint-Paul’da bir dikenli ıstakoz konserve fabrikası kurmak için işe aldı, “La Langouste Française”. Mart 1930’da, ikinci sezonun sonunda, çalışanların çoğu ayrıldı, ancak yedi kişi tesisleri korumak için adada kaldı, sözde sadece birkaç ay için. Vaat edilen yardım çok geç geldi. Gemi nihayet Aralık 1930’da geldiğinde, beş kişi, çoğunlukla yiyecek eksikliği ve iskorbütten ölmüştü: Paule Brunou (adada doğan ve doğumundan iki ay sonra ölen bir çocuk), Emmanuel Puloc'h, François Ramamonzi, Victor Brunou ve Pierre Quillivic. Sadece üç kişi kurtarıldı. Bu olay o zamandan beri Les Oubliés de Saint-Paul (“Saint Paul’un unutulanları”) olarak bilinir.[16][17]
Birkaç yıl sonra, 1938’de, bir Fransız balıkçı teknesinin mürettebatı adada mahsur kaldı. Mürettebatın kısa dalga radyo üzerinden gönderdiği yardım çağrıları, tesadüfen 11.000 mil uzakta Amerika Birleşik Devletleri’nde alındı. Mesaj, Donanma’ya ve San Francisco’daki Fransız konsolosuna iletildi; bu arada, Kaliforniya’da 12 yaşındaki amatör radyo operatörü Neil Taylor, mahsur kalan mürettebatla iletişim kurdu ve yardımın yolda olduğunu temin etti.[18]
Çevre
[değiştir | kaynağı değiştir]Ada, serin bir okyanus iklimi’ne sahiptir ve volkanın yamaçları çimlerle kaplıdır. Subantarktik kürklü foklar, güney fil foku ve kaya zıplayan penguenler için bir üreme alanıdır. Ayrıca, 19. yüzyılda veya daha erken bir dönemde egzotik yırtıcılar ve otçullar, yani siyah sıçanlar, ev fareleri, Avrupa tavşanıları, domuzlar ve keçiler tanıtılmadan önce endemik uçamayan bir ördek ve birkaç tür petrel için de üreme alanıydı. Domuzlar ve keçiler o zamandan beri ya kayboldu ya da yok edildi. Siyah sıçanlar, Ocak 1997’de adanın üzerine 13.5 ton brodifacoum antikoagülan zehir yemi havadan bırakılarak yok edildi.[19]
Önemli Kuş Alanı
[değiştir | kaynağı değiştir]Ada, bitişiğindeki Quille Kayası ile birlikte, BirdLife International tarafından Önemli Kuş Alanı (IBA) olarak tanımlanmıştır çünkü birkaç üreyen deniz kuşu’nu destekler. Adanın subtropikal konumu, ona subantarktik adalardan farklı bir kuş faunası verir ve bölgede nadir olan birkaç üreme türü içerir. Saint Paul’un deniz kuşları, sıçanların yok edilmesine kadar çoğunlukla Quille Kayası’nda yuva yapıyordu; bu, MacGillivray prionları ve büyük kanatlı petreller gibi bazı türlerin ana adayı yeniden kolonileştirmesine izin verdi.[19] Diğer türler arasında yaklaşık 9000 çift kuzey kaya zıplayan penguen kolonisi, yaklaşık 20 çift isli albatros, birkaç çift Hint sarı burunlu albatros, az sayıda Avustralasya sümsük kuşu, peri prionları, küçük ve et ayaklı yelkovanlar, Wilson fırtına petrelleri ve isli sumrular bulunur. Ada, 1793’ten kalma bir resimde bir ördek türüne sahip olabileceğini düşündürmüştür.[kaynak belirtilmeli] Ancak, bunun Amsterdam yaban ördeği (Mareca marecula) ile aynı tür mü yoksa ayrı bir takson mu olduğu belirsizdir. Hiçbir örnek bulunmadığından, bunun varlığı kanıtlanamaz.[20]
Kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Küresel Ada Kaşifi". rmgsc.cr.usgs.gov. Erişim tarihi: 14 Kasım 2024.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Five sites inscribed on UNESCO's World Heritage List". UNESCO. 5 July 2019.
- ^ Bredow, E; Steinberger, B (16 Ocak 2018). "Kerguelen sıcak noktasının uzun vadeli tüy-sırt etkileşimi nedeniyle değişken erime üretim oranı". Geophysical Research Letters. 45 (1). ss. 126-36. doi:10.1002/2017GL075822
. hdl:10852/70913 .
- ^ a b Doucet, S.; Weis, D.; Scoates, J.S.; Debaille, V.; Giret, A. (2004). "Amsterdam–Saint Paul (Hint Okyanusu) sıcak nokta bazaltlarının kökenine dair jeokimyasal ve Hf–Pb–Sr–Nd izotopik kısıtlamalar". Earth and Planetary Science Letters. 218 (1-2). ss. 179-195. doi:10.1016/S0012-821X(03)00636-8.
- ^ Brito, Bernardo Gomes de (1735). Historia tragico-maritima em que se escrevem chronologicamente os naufragios que tiverao as Naos de Portugal, depois que se poz em exercicio a navegacao da India... : Tomo I (PDF) (Portekizce). Lizbona Occidental, Portekiz: La Officina da Congregaçaõ do Orarorio. ss. 351-479. Erişim tarihi: 12 Mart 2024.
- ^ a b "Amsterdam ve Saint Paul Adaları'nın Erken Tarihi, Güney Hint Okyanusu". Btinternet.com. 29 Haziran 2003. 23 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2012.
- ^ "Denizcilik Müzesi – Denizcilik Takvimi". Hetscheepvaartmuseum.nl. 26 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2012.
- ^ Clark, William Bell (1938). Cesur John Barry. The Macmillan Co. s. 343.
- ^ R.K. Headland, Tarihsel Antarktika fok avcılığı endüstrisi, Scott Polar Araştırma Enstitüsü (Cambridge Üniversitesi), 2018, s.168, 978-0-901021-26-7
- ^ Reppe, Xavier (1957). Antarktika’da Şafak. Nouvelles Éditions Latines. s. 32.
- ^ Vélain, Charles (1878). Aden yarımadası, Réunion adası, Saint-Paul ve Amsterdam adalarının jeolojik tanımı. A. Hennuyer. s. 232.
- ^ Seyahatin bir hesabı İngilizce olarak yayınlandı ve dijital kopyaları çeşitli kaynaklardan çevrimiçi olarak mevcut. Scherzer, Karl (1861). "Güney Hint Okyanusu'ndaki St. Paul ve Amsterdam adaları". Avusturya fırkateyni Novara ile dünyanın çevresindeki dolaşımın anlatısı. 1. Londra: Saunders, Otley & Co. ss. 267-342. Biblioteca Brasiliana Guita e José Mindlin’den (tek renkli): BBM [1] 8 Nisan 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Wikimedia Commons [2] 8 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. MBLWHOI Kütüphanesinden (renkli): BHL [3] 9 Mayıs 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Avusturya Edebiyatı Çevrimiçi: ALO (tek renkli, bazı plakalar renkli) [4] 28 Aralık 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Project Gutenberg (transkript) [5] 7 Ağustos 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- ^ Baldwin, John (2007). Son Bayrak Aşağı: Son Konfederasyon Savaş Gemisinin Epik Yolculuğu. New York: Three Rivers Press. ss. 146. ISBN 978-0-307-23656-2.
- ^ Schalansky, Judith (2010). Uzak Adalar Atlası. New York, NY: Penguen. s. 54. ISBN 978-0-14-311820-6.
- ^ Lightoller, C.H. (1935). Titanic ve diğer gemiler. I. Nicholson ve Watson. 8 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Saint-Paul adasının unutulanları, Daniel Floch tarafından. 1982.
- ^ "St. Paul ve Amsterdam Adaları: İki Adanın Tarihi". Discoverfrance.net. 3 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ ""Calling CQ – Kısa Dalga Radyo Operatörlerinin Maceraları"nın tam metni". 4 Eylül 2009. 10 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2012.
- ^ a b Micol & Jouventin (2002).
- ^ BirdLife International. (2012). Önemli Kuş Alanları bilgi formu: Île Saint Paul. http://www.birdlife.org adresinden 2012-01-08’de indirildi. 10 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- LeMasurier, W. E.; Thomson, J. W., (Ed.) (1990). Antarktika Plakası ve Güney Okyanuslarının Volkanları. Amerikan Jeofizik Birliği. s. 512 sayfa. ISBN 978-0-87590-172-5.
- Micol, T.; Jouventin, P. (2002). "Saint-Paul Adası’ndan sıçan ve tavşanların yok edilmesi, Fransız Güney Toprakları", Dalga dönüşü: istilacı türlerin yok edilmesi: Ada İstilacılarının Yok Edilmesi Uluslararası Konferansı bildirileri, ed. Veitch, C.R.; & Clout, M.N. Gland, İsviçre: IUCN. ss. 199-205. ISBN 978-2-8317-0682-5.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
"St Paul". Encyclopædia Britannica. XXI (9. bas.). 1875–1889. s. 189.
- "St Paul". Encyclopædia Britannica. 24 (11. bas.). 1911. ss. 34-35.
- Île Saint-Paul Fotoğrafları
- ABD’nin Antipodları
- Saint Paul Adası (İspanyolca)