Salıncak (Fragonard)
.jpg)
| |
| Sanatçı | Jean-Honoré Fragonard |
|---|---|
| Yıl | 1767-1768 |
| Tür | Tuval üzerine yağlı boya |
| Boyutlar | 81 cm × 64,2 cm (32 in × 253 in) |
| Konum | Londra, Birleşik Krallık |
| Koleksiyon | Wallace Koleksiyonu |
Salıncak (Fransızca: L'Escarpolette) özgün adıyla Salıncakta Yaşanan Mutlu Kazalar (Fransızca: Les Hasards heureux de l'escarpolette), Jean-Honoré Fragonard'ın 18. yüzyıla ait bir yağlıboya tablosudur ve Londra'daki Wallace Koleksiyonu'nda bulunmaktadır. Rokoko döneminin başyapıtlarından birisi olarak kabul edilen Salıncak aynı zamanda Fragonard'ın en tanınmış eseridir.
Arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]Oyun yazarı Charles Collé’nin anılarına göre, dillere düşmüş bir çapkın olan Baron de Saint Julien, 2 Ekim 1767'de tarih ressamı Gabriel François Doyen'e (1726-1806), genç metresini salıncakta sallanırken resmetmesini teklif etmişti.[1] Tabloda, salıncağı bir piskoposun itmesini, bu sırada baronun metresinin bacaklarının altına bakarken görünmesini istedi. Doyen, bu teklifi geri çevirdi, bunun üzerine bu işi Fragonard'a yönlendirdi. Ancak Fragonard tabloda piskopos yerine sivil bir erkek figürü resmederek kiliseyle ilgili göndermeleri kaldırmayı tercih etti.[2]
Bu tür hafifmeşrep tablolar kısa süre içinde Aydınlanma Çağı filozoflarının eleştirisinin hedefi haline geldi; filozoflar, insanlığın soyluluğunu gösterecek daha ciddi bir sanat talep ediyorlardı.[3]
Kompozisyonu
[değiştir | kaynağı değiştir]Tablo, salıncakta sallanan şık giyimli genç bir kadını odak noktası olarak tasvir eder. Kabarık ve ipekli bir pembe elbise giyen kız havada dengede durmaktadır.[4] Sağ tarafta, gölgelerin içinde neredeyse fark edilmeyen gülümseyen yaşlı bir adam, iki ip yardımıyla salıncağı itmektedir.[5] Yakınlarda küçük beyaz bir köpek havlamaktadır. Sağ altta, çalıların arasına gizlenmiş gülümseyen genç bir adam elinde şapkası ile kadının kabaran eteğine doğru yukarıya bakmaktadır. Genç kadın, bir bergère şapkası takmakta ve sol ayağını ileri doğru uzatarak ayakkabısını solda duran Eros heykeline fırlatmaktadır.[5] Genç adamın üzerinde yer alan Eros, parmağını dudağına götürerek, bu gizli aşkı onayladığını gösterir. Aynı zamanda yaşlı adamın yanında görülen ve bu aşkı onaylamayan iki melek figürü görülmektedir.[5]
Tablonun asimetrik kompozisyonu, yeşil rengin ağırlığı, nüktedanlığı, aldırmazlığı ve erotizmi bir araya getirmesi, daha az saygı uyandıran kinayeler de eklenince rokoko döneminin somut örneklerinden birisini teşkil etmektedir.[5] O dönemde kadınların ayakkabısız ayağı çıplaklığı simgeliyordu. Eserde, kızın başına taktığı ve kadın çobanların kullandığı bergère türü şapka ile ironi oluşturulmuştur. Çünkü Fransa Krallığı'nda kadın çobanlar saflık ve erdem ile bağdaştırılırdı.[5]
Kökeni
[değiştir | kaynağı değiştir].jpg)
Tablonun orijinal sahipliği belirsizdir. Kesin bir mülkiyet geçmişi, yalnızca 1794’te giyotin ile idam edilen vergi toplayıcısı Marie-François Ménage de Pressigny ile başlar; ölümünün ardından tablo devrimci hükümet tarafından el konulmuştur. Daha sonra muhtemelen Marquis des Razins de Saint-Marc'ın, kesin olarak ise Duc de Morny'nin mülkiyetinde olmuştur. 1865’te Morny’nin ölümünden sonra, tablo Paris'teki bir müzayedede Wallace Collection'ın başlıca kurucusu Richard Seymour-Conway tarafından satın alınmıştır.
Korunması
[değiştir | kaynağı değiştir]Öneminden dolayı halka açık sergilerden kaldırılmayan ve 100 yılı aşkın süre boyunca temizlenmeyen Salıncak, Ağustos-Kasım 2021 tarihleri arasında, tablonun görünümünü azaltan doğal yaşlanma sürecini tersine çevirmek amacıyla Wallace Collection'da özenli bir konservasyon işleminden geçirildi. Bir dizi teknik analiz sonucunda boya yüzeyi ciddi şekilde sarardığı ve vernik nedeniyle görünmez hale geldiği tespit edildi.[6] [7]
Benzer çalışmalar ve popüler kültürdeki yeri
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1782: Les Hasards Heureux de l’Escarpolette, fransız sanatçı Nicolas de Launay (1739–1792) tarafından yapılmış bir aşındırma ve gravür çalışmasıdır; boyutları 62,3 × 45,5 cm (24+5⁄8 × 17+7⁄8 inç). Orijinal tablonun aksine, bu versiyonda kadın sağa dönük ve şapkasında tüyler bulunmaktadır (diğer farklılıklar da mevcuttur); bunun nedeni, eserinin Edmond de Rothschild'in sahip olduğu replika üzerinden çizilmiş olmasıdır.[8]
- 1920: William Carlos Williams’ın “Portrait of a Lady” adlı şiirinin, Fragonard’ın eserine ve özellikle bu tabloya atıfta bulunduğu düşünülmektedir.[9]
- 1972: The Little Feat grubunun Sailin' Shoes albümünün ön kapak çalışması, sanatçı Neon Park tarafından yapılmış olup, Fragonard’ın eserine göndermeler içermektedir.[10]
- 1999: Susan Stroman ve John Weidman'ın Contact: The Musical adlı balesinin ilk perdesi, resim üzerine bir "temas doğaçlaması" olarak tanımlanmıştır.[11]
- 2001: The Swing (after Fragonard), Yinka Shonibare tarafından yapılmış, Fragonard’ın modelinin başsız ve gerçek boyutta yeniden yaratımı modelidir, Afrika kumaşıyla giydirilmiştir.[12]
- 2013: Disney’in animasyon filmi Karlar Ülkesi'nde, baş karakter Anna'nın bir sanat galerisinde "For the First Time in Forever" şarkısını söyleyerek dans ettiği bir sahnede, "Salıncak"ın bir versiyonu sergilenmektedir.[13] Bu portre daha önce Tangled filmi için ilham kaynağı olarak kullanılmış, hatta film yapımcıları Rapunzel'in ilk tasarımlarından birini kullanarak portreyi yeniden yaratmışlardı.[14]
- 2022: Red Velvet’in “Feel My Rhythm” müzik videosunun başında, Irene'nin "Salıncak" tablosundaki kadına gönderme yaptığı ve salıncakta sallandığı bir sahne yer almaktadır.[15]
- 2022: HBO Max’in Harley Quinn dizisinin üçüncü sezon tanıtım posterinde, The Swing tablosunun bir versiyonu kullanılmıştır; salıncakta Harley Quinn ve Ivy yer alırken, diğer dizinin karakterleri arka planda görülmektedir.[16]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Collé, Charles (1868). Journal et mémoires de Charles Collé sur les hommes de lettres, les ouvrages dramatiques et les événements les plus mémorables du règne de Louis XV (1748-1772) (Fransızca). Firmin Didot, frères, fils et cie.
- ^ Honour, Hugh; Fleming, John (2005). A World History of Art (İngilizce). Laurence King Publishing. ISBN 978-1-85669-451-3.
- ^ "Khan Academy". www.khanacademy.org (İngilizce). Erişim tarihi: 2025-12-16.
- ^ Sherwood, Harriet; Arts, Harriet Sherwood; correspondent, culture (2021-10-29). "'True genius' of Fragonard revealed after restoration of The Swing". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. Erişim tarihi: 2025-12-16.
- ^ a b c d e The Short Story of Art: A Pocket Guide to Key Movements, Works, Themes, & Techniques (Art History Introduction, A Guide to Art) (İngilizce). Laurence King Publishing. 2017-05-02. s. 94-95. ISBN 978-1-78067-968-6.
- ^ cda (2021-11-06). "Les dessus des Hasards heureux de l'escarpolette de Fragonard retrouvent leurs couleurs à la Wallace Collection". Connaissance des Arts (Fransızca). Erişim tarihi: 2025-12-16.
- ^ "Fragonard's The Swing". www.wallacecollection.org (İngilizce). Erişim tarihi: 2025-12-16.
- ^ "The Happy Accident of the Swing". Art Institute of Chicago. 1792. Erişim tarihi: 19 Aralık 2025.
- ^ "Portrait of a Lady | Modern American Poetry". www.modernamericanpoetry.org (İngilizce). Erişim tarihi: 2025-12-19.
- ^ "Neon Park". lambiek.net (İngilizce). Erişim tarihi: 2025-12-19.
- ^ Byrne, Terry (2008-06-14). "Moving tales of love make 'contact'". The Boston Globe. Erişim tarihi: 2025-12-19.
- ^ Tate. "'The Swing (after Fragonard)', Yinka Shonibare CBE, 2001". Tate (İngilizce). Erişim tarihi: 2025-12-19.
- ^ "Look What We Found in Frozen | Disney Insider". Oh My Disney (İngilizce). 2013-12-10. Erişim tarihi: 2025-12-19.
- ^ "Disney + 'The Swing'". Geeks (İngilizce). Erişim tarihi: 2025-12-19.
- ^ Saha, Durba (2025-06-01). "8 Hidden Famous Art Reference in "Feel My Rhythm" (Red Velvet) M/V". Medium (İngilizce). Erişim tarihi: 2025-12-19.
- ^ Bishop, Ben (2022-07-27). "How Harley Quinn Season 3's Poster Is a Perfect Microcosm of the Series". CBR (İngilizce). Erişim tarihi: 2025-12-19.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
