Sami Bey Viryoni
| Sami Viryoni bey | |
|---|---|
| |
| Arnavutluk Tarım Bakanı | |
| Görev süresi 25 Aralık 1918 - 29 Ocak 1920 | |
| Yerine geldiği | Aziz Viryoni Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1868 Berat, Osmanlı İmparatorluğu[kaynak belirtilmeli] |
| Ölüm | 1947 |
| İmzası | .svg)
|
Sami Viryoni Bey (1876–1947); Arnavut politikacı, diplomat ve Arnavut Bağımsızlık Bildirgesi'ni ilan eden Avlonya Meclisi'nin bir üyesidir.[1] Arnavutluk'un Fier bölgesinde saygın ve güçlü bir toprak sahibidir.[2]
Biyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Sami bey, eskiden Osmanlı toprağı olan Yanya Vilayeti'nin şu anda Arnavutluk'ta bulunan bölgeleri olan Berat, Fier ve Müzeke'nin sahibi olan Viryonzâde ailesinin bir ferdiydi. Babası II. Ömer Viryoni Paşa'dır (1839–1928).[3] Sami Viryoni'nin kendisine ait 5,000 Hektar tarım alanı bulunmaktaydı.[4]
Berat bölgesi temsilcisi olarak 1912 Arnavut Bağımsızlık Bildirgesi'nin imzalayan delegelerinden biriydi. Bazı kaynaklara göre, İsmail Kemal onu kabinesinde görevlendirmek istedi ancak babası Ömer Paşa, Kemal'in hükûmetine güvenmiyordu.[3] 1912'de Berat Milletvekili olarak görev yaptıktan sonra, Prens Wilhelm'in altında bir temsilci (Court Chamberlain) olarak görev yaptı.[2] Nisan 1917'de Viyana'da Skrapar ve Berat ilçelerini temsil eden Arnavut heyetinin bir temsilcisiydi.[5]
Sami Viryoni bir ziraat mühendisiydi. Türkçe, Arapça, İtalyanca ve Fransızca biliyordu.[kaynak belirtilmeli]
Durrës Kongresi'nin katılımcısıydı ve bundan sonra oluşturulan geçici hükûmetin Tarım Bakanı seçildi.[6][7] 1919–1920'de Bayındırlık Bakanı oldu. Sejfi Vllamasi'nin (1883–1975) anılarına göre Viryoni, Mustafa Kruja, Fejzi Alizoti ve Myfid Libohova ile birlikte Loşna Kongresi'nde İtalyan yanlısı kanatta yer aldı.[8]
Arnavutluk parlamentosunda Meclis Üyesi (1924–1925, 1928–1932) ve Senatör (1925–1928) olarak görev yaptı.[9] Toprak sahibi feodal bir kadrodan geldiği gerçeğine bakılmaksızın, Sami Viryoni, 20'li yılların başındaki Fan Noli ekbinin muhalefeti karşısında güvenilirliğe sahipti. Şubat 1924'te muhalefet onu başbakanlığa düşünüyordu ama onun yerine Şefket Vërlaci'yi seçen Ahmet Zogu'nun ekibi baskın çıkmıştı.[10] Viryoni 1944'te iktidara gelen komünist diktatörlük tarafından tutuklandı ve 1947[9] veya 1952 yılında işkence altında öldürüldü.[5]
Sami Viryoni, Esad Paşa Toptani'nin kızıyla evliydi.
Siyasi Faaliyet
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1912 yılında Arnavutluk Bağımsızlık Bildirgesi etkinliğinin Delegesi
- Arnavutluk Prensi Courtlain, 1914
- Arnavutluk Tarım Bakanı : Aralık 1918 – 1919
- Arnavutluk Bayındırlık Bakanı : 1919 – Ocak 1920
- Meclis Üyesi (1924–1925, 1928–1932)
- Arnavutluk Senatosu Üyesi (1925-1928)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Schmidt-Neke 1987.
- ^ a b Heaton-Armstrong 2005.
- ^ a b Fieri, qyteti qe u themelua nga Vrionasit [Fier, the town founded the Vrioni] (Arnavutça), Fieri.com, 14 Mayıs 2007, 25 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi5 Şubat 2014,
Midis shume artikujve te ndryshem eksportohej edhe zhuke, lende drusore, miser, kuaj etj. I fundit i pinjolleve Vrionas i njohur ne vitet e regjimit te Ahmet Zogut si Minister i Botores, ka qene Sami Vrioni. Ka qene i ditur dhe eshte shkolluar ne shkollat dhe universitetet me te mira te Italise dhe Frances. Ne vitet e rregjimit zogist ka qene Minister i Botores. Ka mbaruar per inxhinieri dhe agronomi si dhe ka qene njohes i madh i shume gjuheve si: turqisht, arabisht, italisht, frengjisht...
Historiani Hysen Emiri ne librin e tij "Historia e Fierit" permende faktin se Ismail Qemali e donte ne qeverine e tij per ta bere minister Sami Vrionin, por i ati i tij Omeri e shikonte me skepticizem kete qeveri dhe i thoshte "shohim e bejme"...
Sami ka vdekur ne burg ne tortura ne vitin 1952. - ^ Klan (500–508), "Media 6" Publishing, 2007, s. 259, 28 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi28 Ağustos 2021
- ^ a b An Albanian Delegation Pays Homage to the Emperor in Vienna, Texts and Documents of Albanian History, Robert Elsie, 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi5 Şubat 2014,
The districts of Berat and Skrapari sent Sami Bey Vrioni, who is the former seneschal of Prinz Wied and son-in-law of Essad Toptani..
- ^ Chekrezi 1919.
- ^ The New York Times Current History: The European war, 19, The New York Times Company, June 1919, s. 70, OCLC 10065049, 28 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi28 Ağustos 2021
- ^ Vllamasi 1995.
- ^ a b Herbert 2011.
- ^ Clegg Austin 2012.