Semyon Aralov
Semyon İvanoviç Aralov (Rusça: Семён Иванович Аралов) (18[1] (30) Aralık 1880 Moskova - 22 Mayıs 1969 Moskova) Sovyet asker, devlet adamı ve devrimci. Kızıl Ordu'ya bağlı istihbarat teşkilatı GRU kurucularındandır.
Gençliği
[değiştir | kaynağı değiştir]Aralov, Moskova'da zengin bir tüccar ailenin çocuğu olarak dünyaya gelir. Moskova Ticaret Lisesine devam eder. Gönüllü olarak orduya yazılır, Rus-Japon Savaşında hastalığından dolayı yer alamaz. 1905 Devrimi sırasında Mançurya'da bulunan birliğinden kaçarak Moskova'ya gelir. Burada Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'ne katılır. Bu dönemde devrimci faaliyetlerle uğraşır. İşçiler için açılan gece okullarında öğretmenlik yapar. Bir rahibin kızı olan Sofia Flerinoy ile bu dönemde evlenir.
I. Dünya Savaşı
[değiştir | kaynağı değiştir]1914 yılında I. Dünya Savaşının patlak vermesiyle orduya alınır. Batı cephesine gönderilir. Prusya bölgesinde yirminin üzerinde muharebeye katılır, yüzbaşı rütbesine terfi eder.[2] 1917 yılındaki Şubat Devrimi sırasında siyasi olarak aktiftir. Cephedeki asker temsilcileri arasında yer alır, Menşevik görüşleri benimser.
Ekim Devriminin ardından Bolşevik saflarına geçer ve Kızılordu bünyesinde çalışmaya başlar. Rus İç Savaşının çıkmasıyla beraber cephelerdeki disiplinin artırılması ve düşman ajanlarının yakalanması göreviyle tüm cephelerde yetkili kılınır. 1918-1920 yılları arasında Devrimci Askeri Konsey üyesidir. Sovyet-Polonya Savaşının ardından yapılan barış görüşmelerine katılır. Sonrasında Kiev Garnizon komutanlığına atanır.
Diplomatik görevler
[değiştir | kaynağı değiştir]1921 yılında Dışişleri Halk komiserliği bünyesinde Litvanya'ya atanır. 5 Ocak 1922 tarihinden itibaren Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti Ankara Büyükelçiliğine atanır, 28 Ocak günü Ankara'ya gelir.[3][4] Bu dönemde sürmekte olan Kurtuluş Savaşına destek amacıyla yapılan Sovyet yardımlarının koordinasyonunu başarıyla sağlar ve Kurtuluş Savaşı'nda SSCB-Türkiye ilişkileri üzerinde etkin rol oynar.[5] 17 Şubat 1923'te toplanan İzmir İktisat Kongresi açılışına Sovyetler Birliği'nin Türkiye'deki temsilcileri olarak İbrahim Abilov ile Aralov davet edildi. Mustafa Kemal'in isteği ile açılışta konuşma yaptılar.[6]
Türkiye'nin talebi doğrultusunda 1923 yılı Nisan ayında görevine son verilmiştir. Görev yeri olarak Çekoslovakya seçilse de Rus İç savaşı sırasında Çekoslovak Lejyonuna karşı savaşmış olması, Çekoslovakya'da istenmemesine sebep olur. 1927 yılına kadar Letonya ve Çin'de görev yapar.
Diğer görevleri
[değiştir | kaynağı değiştir]1927 yılında Yüksek Sovyet üyeliğine getirilir. Sonrasında Yüksek Ekonomik Konsey (Vsenka) Dış İlişkiler Başkanlığına getirilir. Sonraki dönemde Büyük Temizlik tasfiyesi sırasında istihbarat görevlerinden alınsa da Devlet Edebiyat Müzesi başkanlığına atanır.
Sonraki hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]II. Dünya Savaşı sırasında Sovyet toprakları 1941 yılında Nazi saldırısına uğrayınca 60 yaşında milislere katılmak için gönüllü olur. Savaş boyunca çeşitli görevlerde bulunur ve savaşın sonunda 33. Ordu karargâhında yer alır. 1946-1957 yılları arasında çeşitli parti görevleri üstlenir. 1957 yılında emekli olur ve çok sayıda kitap ve makale yazar. 22 Mayıs 1969 tarihinde vefat ettikten sonra Moskova'daki Novodeviçi Mezarlığı'na gömülür.
Ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Lenin Nişanı
- Kızıl Bayrak Nişanı
- Kızıl Yıldız Nişanı
- Sovyet Kurtuluş Savaşı Nişanı (2. Sınıf)
- Onur Rozeti Nişanı
Yazdığı eserler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bir Sovyet Diplomatının Anıları 1922-23 (1960)
- Lenin bizi zafere taşıdı (1962)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Jülyen takvimine göre
- ^ GRU liderleri özgeçmişleri 27 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça) 26 Ekim 2011 tarihinde erişilmiştir
- ^ Rusya Federasyonu Elçiliği internet sitesi 23 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça) 26 Ekim 2011 tarihinde erişilmiştir
- ^ Kültür Bakanlığı resmî internet sitesi 1 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 27 Ekim 2011 tarihinide erişilmiştir
- ^ Rusya Federasyonu Türkiye Büyükelçiliği internet sitesi 25 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 27 Ekim 2011 tarihinde erişilmiştir
- ^ Aralov, Semen Ivanovič; Ediz, Hasan Ali (2010). Bir Sovyet diplomatının Türkiye anıları 1922 - 1923. 2. baskı. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. ss. 226-227. ISBN 978-9944-88-465-5.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Biyografisi 5 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça) 26 Ekim 2011 tarihinde erişilmiştir
