Sergio Sollima
Sergio Sollima | |
|---|---|
| Doğum | 17 Nisan 1921 Roma, Lazio, İtalya |
| Ölüm | 1 Temmuz 2015 (94 yaşında) Roma, İtalya |
| Etkin yıllar | 1962–1998 |
| Çocuk(lar) | Stefano Sollima |
Sergio Sollima (17 Nisan 1921, Roma — 1 Temmuz 2015, Roma[1]) İtalyan bir yönetmen ve senaristti. Sergio Leone ve Corbucci ile birlikte, “spagetti western” türünü şekillendiren üç büyük Sergio’dan biri olarak anılır. Bu türde, Tomás Milián’ın başrolünde yer aldığı üç film çekmiştir: Colorado, Faccia a faccia ve devrimci bir tona sahip Corri uomo corri.
Biyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Erken hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Sergio Sollima, 17 Nisan 1921’de Roma’da doğdu. 1939’da hukuk fakültesine girdi, ancak 1941’de bu eğitimini yarıda bırakarak İtalya’nın en önemli sinema okulu olan Centro Sperimentale di Cinematografia’da görüntü ve sinema alanında eğitim almaya başladı.[2] Eylül 1943’ten itibaren aktif olarak Direniş Hareketi'ne katıldı; bu dönem, onun kişisel ve entelektüel gelişiminde belirleyici bir rol oynadı.[3] Sinema eğitimine döndükten sonra hem tiyatro yazarlığı hem de film eleştirmenliği yaptı. 1947’de[4] yayımlanan Amerikan sinema tarihi üzerine bir kitap kaleme aldı. Ayrıca, L’uomo e il fucile (Adam ve Tüfek) adlı tiyatro oyununu yazdı; eser, 1948’de Luigi Squarzina yönetiminde sahnelendi ve Rossella Falk, Tino Buazzelli, Arnoldo Foà ile genç Nino Manfredi gibi oyuncular yer aldı. Oyun, Amerikan casusluk operasyonuna karışan bir grup partizanın hikâyesini anlatıyordu.
Ardından Gli uccisori adlı James Cain’in Postacı Kapıyı İki Defa Çalar romanından esinlenmiş bir drama ve 1951’de Mario Scaccia ile kariyerinin başındaki Delia Scala’nın oynadığı komedi Apocalisse a Capri[5] geldi. Bununla birlikte Sollima, Marcello Ciorciolini ile birlikte erkeklerin saplantılarını hicveden I pallinisti adlı bir revü kaleme aldı. Bu eser, 1957’de Milano’daki Piccolo Teatro’da Franco Parenti (aynı zamanda yönetmen), Luisa Rossi, Giusi Raspani Dandolo ve Renzo Palmer tarafından sahnelendi.[6] Daha sonra Il destino si chiama A adlı oyunu yazdı; Cenevre’de sahnelenen bu eser, dönemi için fazla avangart bulunduğundan yoğun tartışmalara yol açtı.[7] 1954’te Ferruccio Cerio’nun yönettiği Tripoli, bel suol d’amore filminin senarist ekibinde yer aldı.[7]
1957’de Roma’daki Teatro Arlecchino’da hafif üsluplu düz tiyatro oyunlarının sahne yönetmeni olarak çalışmaya başladı. Burada T58 topluluğunu (Gianni Agus, Gianni Bonagura, Valeria Moriconi, Roberto Paoletti, Franca Rame) yönetti; ardından T59 topluluğuyla (Franca Valeri, Ugo Tognazzi, Maria Fiore, Gisella Sofio, Anna Campori, Luisella Boni) birlikte kendi yazdığı tek perdelik oyunları —Tempo di ridere, La Prima, Celestina e i vagabondi— sahneye koydu. Ayrıca Sacha Guitry’nin Prima della prima adlı oyununu Raffaele Pisu, Gianni Bonagura ve Valeria Moriconi ile sahneye taşıdı.[8][9]
Yönetmenlik kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Üç casusluk filmi
[değiştir | kaynağı değiştir]İtalyan sinemasında casusluk filmlerinin popülerleşmeye başladığı dönemde, Sollima da bu türe yönelerek bu türde üç film yönetti. Zira kendisi Ian Fleming ve Paul Kenny gibi yazarların romanlarının hayranıydı.[10] Daha “Amerikan” bir hava yakalamak amacıyla, yapımcılar ona bir takma ad kullanmasını önerdiler. Böylece Simon Sterling adıyla 1965’te Agente 3S3: Passaporto per l'inferno (Ajan 3S3: Cehennem Pasaportu) filmini yönetti. Ertesi yıl ise devam filmi olan Agente 3S3, massacro al sole (Ajan 3S3: Güneş Altında Katliam) geldi. Sergio Sollima, bu türdeki üçüncü ve son filmini Requiem per un agente segreto (1966) adıyla tamamladı.
Üç western
[değiştir | kaynağı değiştir]1960’ların ortalarında, İtalya’daki en önemli western yapımcısı Alberto Grimaldi, Sollima’ya Colorado filminin senaryosunu teklif etti. Sollima, senaryoyu kısmen Franco Solinas’ın yardımıyla yeniden yazdı ve Ağustos 1966’da çekimlere başladı. Başrolde Lee Van Cleef ve o dönemde henüz kariyerinin başındaki genç Kübalı aktör Tomás Milián yer aldı. Film, Mart 1967’de vizyona girdiğinde yalnızca İtalya’da değil, Fransa’da ve hatta Amerika Birleşik Devletleri’nde de büyük başarı kazandı.
Ancak Sollima, o sırada çoktan ikinci western’i olan Faccia a faccia (Dişe Diş)[11] filminin çekimlerine başlamıştı.[12] Gian Maria Volontè ve Tomás Milián’ın başrollerinde yer aldığı film, Kasım 1967’de gösterime girdi ve büyük yankı uyandırdı. 1968’de Sollima, üçüncü ve son western’i Corri uomo corri’yi çekti.[13] Artık vazgeçilmez başrol oyuncusu haline gelen Tomás Milián’a bu kez yeni keşfi olan İrlandalı aktör Donald O’Brien eşlik etti. Bu film, İtalya’da büyük ilgi gördü ve kısa sürede “Zapata western” olarak anılan, Lotta Continua ve İtalyan solunun simgesi haline gelen bir yapıma dönüştü.[14]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "È morto Sergio Sollima, "padre" di Sandokan". La Stampa (İtalyanca). 1 Temmuz 2015. Erişim tarihi: 31 Ekim 2025.
- ^ Jean-François Giré : Le Vautour et la Proie, éditions Wild Side Vidéos.
- ^ Cinema in U.S.A., Edizioni A.V.E., 1947
- ^ (it) « Apocalisse a Capri », l'Unità, 11 mart 1951.
- ^ "Archivio Corriere della Sera". archivio.corriere.it. Erişim tarihi: 2025-11-01.
- ^ a b Zanello, Fabio (2004-08-04). "La regia come match di boxe - Intervista a Sergio Sollima". SentieriSelvaggi (İtalyanca). Erişim tarihi: 2025-11-01.
- ^ Edizioni Radio Italiana (1958). Radiocorriere 1958 06. s. 34.
- ^ "Archivio Corriere della Sera". archivio.corriere.it. Erişim tarihi: 2025-11-01.
- ^ Jean-François Giré: Le Vautour et la Proie, éditions Wild Side Vidéos.
- ^ Dişe Diş (1967), MUBI2025-11-01
- ^ (İngilizce) Christopher Forsley, The Philosophy of Violence Is the Central Theme to Sergio Sollima's 'Face to Face', Pop matters, 17 août 2015
- ^ Antonio Bruschini (1998). Western all'italiana: The specialists. Glittering images, 1998. ss. 68–70. ISBN 88-8275-034-5.
- ^ Christian Uva et Michele Picchi, Destra e sinistra nel cinema italiano: film e immaginario politico dagli anni '60 al nuovo millennio, Edizioni Interculturali S.r.l., 2006, 255 p. (ISBN 9788888375663)
| Film yönetmeni ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |