Shapiro eşitsizliği - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Eşitsizliğin ifadesi
  • 2 Karşıt örnekler
  • 3 Kaynakça
  • 4 Dış bağlantılar

Shapiro eşitsizliği

  • Deutsch
  • English
  • Español
  • Suomi
  • Français
  • Magyar
  • 日本語
  • 한국어
  • Polski
  • Українська
  • Tiếng Việt
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Matematikte Shapiro eşitsizliği pozitif sayı dizileri üzerinde geçerli bir eşitsizliktir. Adını, bu eşitsizliği genel halde 1954de öne süren Harold Shapiro'dan almıştır.[1][2]

Eşitsizliğin ifadesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

n bir doğal sayı ve x1, x2, …, xn gerçel sayıları pozitif olsun.

  • n çiftse ve n ≤ 12 {\displaystyle n\leq 12} {\displaystyle n\leq 12} ise veya
  • n tekse ve n ≤ 23 {\displaystyle n\leq 23} {\displaystyle n\leq 23} ise,

o zaman, xn+1 = x1 ve xn+2 = x2 olmak üzere

∑ i = 1 n x i x i + 1 + x i + 2 ≥ n 2 {\displaystyle \sum _{i=1}^{n}{\frac {x_{i}}{x_{i+1}+x_{i+2}}}\geq {\frac {n}{2}}} {\displaystyle \sum _{i=1}^{n}{\frac {x_{i}}{x_{i+1}+x_{i+2}}}\geq {\frac {n}{2}}}

olur. Bu eşitsizliğe Shapiro eşitsizliği denir.

n {\displaystyle n} {\displaystyle n}'nin daha büyük değerleri için eşitsizlik geçerli değildir ve bu durumlarda kesin alt sınır γ n/2 sayısıdır ki burada γ ≈ 0.9891… (OEIS'de A245330 dizisi) olarak bilinmektedir.

n = 12 {\displaystyle n=12} {\displaystyle n=12}[3] ve n = 23 {\displaystyle n=23} {\displaystyle n=23}[4] için eşitsizliğin ilk kanıtları sayısal hesaplamalara dayanmaktadır. 2002'de, PJ Bushell ve JB McLeod n = 12 {\displaystyle n=12} {\displaystyle n=12} için analitik bir kanıt yayınladı.[5]

γ değeri 1971 yılında Vladimir Drinfeld tarafından belirlendi. Özellikle, γ'nın kesin alt sınırının ψ(0) ile verildiğini kanıtladı; burada, ψ fonksiyonu f(x) = e−x ve g(x) = 2 / (ex + ex/2) fonksiyonlarının dışbükey zarfıdır. Diğer deyişle, ψnin grafiğinin üstündeki bölge f ve g'nin grafiklerinin üstündeki bölgelerin birleşiminin dışbükey zarfıdır.[6][7]

Sol tarafın iç yerel minimumları her zaman ≥ n / 2den büyük veya eşittir.[8]

Karşıt örnekler

[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk karşıt örnek Lighthill tarafından 1956 yılında n = 20 için verildi:[9] ϵ {\displaystyle \epsilon } {\displaystyle \epsilon } 0'a yakın olmak üzere

x 20 = ( 1 + 5 ϵ ,   6 ϵ ,   1 + 4 ϵ ,   5 ϵ ,   1 + 3 ϵ ,   4 ϵ ,   1 + 2 ϵ ,   3 ϵ ,   1 + ϵ ,   2 ϵ ,   1 + 2 ϵ ,   ϵ ,   1 + 3 ϵ ,   2 ϵ ,   1 + 4 ϵ ,   3 ϵ ,   1 + 5 ϵ ,   4 ϵ ,   1 + 6 ϵ ,   5 ϵ ) {\displaystyle x_{20}=(1+5\epsilon ,\ 6\epsilon ,\ 1+4\epsilon ,\ 5\epsilon ,\ 1+3\epsilon ,\ 4\epsilon ,\ 1+2\epsilon ,\ 3\epsilon ,\ 1+\epsilon ,\ 2\epsilon ,\ 1+2\epsilon ,\ \epsilon ,\ 1+3\epsilon ,\ 2\epsilon ,\ 1+4\epsilon ,\ 3\epsilon ,\ 1+5\epsilon ,\ 4\epsilon ,\ 1+6\epsilon ,\ 5\epsilon )} {\displaystyle x_{20}=(1+5\epsilon ,\ 6\epsilon ,\ 1+4\epsilon ,\ 5\epsilon ,\ 1+3\epsilon ,\ 4\epsilon ,\ 1+2\epsilon ,\ 3\epsilon ,\ 1+\epsilon ,\ 2\epsilon ,\ 1+2\epsilon ,\ \epsilon ,\ 1+3\epsilon ,\ 2\epsilon ,\ 1+4\epsilon ,\ 3\epsilon ,\ 1+5\epsilon ,\ 4\epsilon ,\ 1+6\epsilon ,\ 5\epsilon )}.

O zaman, sol taraf 10 − ϵ 2 + O ( ϵ 3 ) {\displaystyle 10-\epsilon ^{2}+O(\epsilon ^{3})} {\displaystyle 10-\epsilon ^{2}+O(\epsilon ^{3})} ifadesine eşit olur ki ϵ {\displaystyle \epsilon } {\displaystyle \epsilon } yeteri kadar küöük olduğunda, sol taraf 10dan küçük olur.

n = 14 için ise Troesch tarafından karşıt bir örnek verilmiştir:[4] ϵ {\displaystyle \epsilon } {\displaystyle \epsilon } 0'a yakın olmak üzere

x 14 = ( ϵ , 42 , 2 , 42 , 4 , 41 , 5 , 39 , 4 , 38 , 2 , 38 , ϵ , 40 ) . {\displaystyle x_{14}=(\epsilon ,42,2,42,4,41,5,39,4,38,2,38,\epsilon ,40).} {\displaystyle x_{14}=(\epsilon ,42,2,42,4,41,5,39,4,38,2,38,\epsilon ,40).}

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ H. S. Shapiro: Advanced Problems and Solutions, Amer. Math. Monthly 61 (1954), 571–572.
  2. ^ Shapiro, H. S.; Bellman, R.; Newman, D. J.; Weissblum, W. E.; Smith, H. R.; Coxeter, H. S. M. (1954). "Problems for Solution: 4603-4607". The American Mathematical Monthly. 61 (8). s. 571. doi:10.2307/2307617. JSTOR 230761723 Eylül 2021. 
  3. ^ Godunova, E. K.; Levin, V. I. (1 Haziran 1976). "A cyclic sum with 12 terms". Mathematical Notes of the Academy of Sciences of the USSR (İngilizce). 19 (6). ss. 510-517. doi:10.1007/BF01149930. ISSN 1573-8876. 
  4. ^ a b Troesch, B. A. (1989). "The Validity of Shapiro's Cyclic Inequality". Mathematics of Computation. 53 (188). ss. 657-664. doi:10.2307/2008728. ISSN 0025-5718. JSTOR 2008728. 
  5. ^ Bushell, P. J.; McLeod, J. B. (2002). "Shapiro's cyclic inequality for even n". Journal of Inequalities and Applications (İngilizce). 7 (3). ss. 331-348. doi:10.1155/S1025583402000164. ISSN 1029-242X. 27 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi24 Ocak 2025. 
  6. ^ Drinfel'd, V. G. (1 Şubat 1971). "A cyclic inequality". Mathematical Notes of the Academy of Sciences of the USSR (İngilizce). 9 (2). ss. 68-71. doi:10.1007/BF01316982. ISSN 1573-8876. 
  7. ^ Eric W. Weisstein, Shapiro's Cyclic Sum Constant (MathWorld)
  8. ^ Nowosad, Pedro (September 1968). "Isoperimetric eigenvalue problems in algebras". Communications on Pure and Applied Mathematics (İngilizce). 21 (5). ss. 401-465. doi:10.1002/cpa.3160210502. ISSN 0010-3640. 
  9. ^ Lighthill, M. J. (1956). "An Invalid Inequality". American Mathematical Monthly. 63 (3). ss. 191-192. doi:10.1080/00029890.1956.11988785. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • 1999daki Usenet tartışması (Dave Rusin'in notları)
  • planetmath.org'da Shapiro Inequality
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Shapiro_eşitsizliği&oldid=34840342" sayfasından alınmıştır
Kategori:
  • Eşitsizlikler
  • Sayfa en son 22.59, 24 Şubat 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Shapiro eşitsizliği
Konu ekle