Böğ
| Böğler | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Alt takımlar
| ||||||||||||||||
|
metne bakınız |
Böğler ya da Böğüler[1] (Solifugae), örümceğimsiler sınıfından eklembacaklı takımıdır ve dünya çapında 153 cinste toplanan yaklaşık 1000'den fazla türü vardır.
Görünüşleri örümcekleri andırır. Vücutları iki bölümden (tagmata) oluşur: karın (opisthosoma) ile baş ve göğsün kaynaşmışı olan prosoma. Prosoma ön ucunda ağız bölgesinde bir çift genelde iri keliser bulunur. Çok hızlı hareket ederler. Çoğu gececildir ve çöllerde yaşar. Avları yerdeki eklembacaklılar, muhtelif küçük memeliler ve ufak hayvanlardır. Türlerinin çoğu (%25) Afrika'da Namibya'da bulunur. Fosil kayıtları oldukça azdır (yarım düzine).
Örümceğimsiler sınıfının en hızlısıdır (53 cm/sn[kaynak belirtilmeli]). Hızlı koşma konusunda Eklembacaklılar filumu içinde yer alan Amerikan hamamböceği (Periplaneta americana) türünden sonra ikinci sırada Galeodes cinsinden böyüler yer alır.[1]
Adlandırma
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiyede daha çok Güneydoğu Anadolu Bölgesinde görülürler ve halk arasında en çok Sarıkız, Sarıömer adı ile bilinir. Böğü, böyü adları da kullanılır
Sınıflandırma
[değiştir | kaynağı değiştir]Dünya genelinde yaklaşık 1065 böğ türü tanımlanmıştır ve bunlar 153 cinste ve 12 familyada toplanır:[2]
| ülke | familya | cins | tür |
| Türkiye | 6 | 15 | 43 |
| İran | 5 | 33 | 72 |
| Irak | 5 | 12 | 26 |
| Suriye | 5 | 11 | 19 |
| Azerbaycan | 5 | 6 | 12 |
| Avrupa (Yunanistan, Kıbrıs ve Bulgaristan dahil) | 4 | 9 | 18 |
| Kıbrıs | 4 | 4 | 5 |
| Ermenistan | 4 | 4 | 6 |
| Yunanistan | 3 | 7 | 10 |
| Gürcistan | 1 | 1 | 1 |
| Bulgaristan | 1 | 1 | 1 |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Koç, Halil (2007). Güneydoğu Anadolu böyü (Arachnida:Solifugae) faunası: sistematiği, zoocoğrafyası ve ekolojisi 27 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, tez danışmanı: Hüseyin Arıkan, Bornova İzmir, Aralık 2007
- ^ Levin, Simon A. (2001). Encyclopedia of biodiversity, Volume 1. 2001: Academic Press. s. 943. ISBN 978-0-12-226866-3. 18 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2012.
