Solunum epiteli
Görünüm
Burun boşluklarının büyük kısmı ve solunum sisteminin iletici kısmı, solunum epiteli olarak da bilinen silli yalancı çok katlı prizmatik epitel ile kaplıdır.
Hücre Tipleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Silli sillindirik hücreler solunum epitelinde en bol bulunan hücre türüdür. Apikal yüzeylerinde her biri 250-300 sil bulunur.
- Goblet hücreleri de sayıca çok ve bazı bölgelerde yoğunlaşmıştır. Bu hücrelerin bazal çekirdekleri vardır ve apikal bölgeleri müsin glokoproteinlerle dolu granüller içerir.
- Fırçamsı (kıvrışık) hücreler çok daha az sayıda bulunan prizmatik hücre tipidir. Apikal yüzeylerinde seyrek, körelmiş mikrovillusllar bulunur. Fırçamsı hücreler bazal yüzeylerinde afferent sinir uçlarıyla sinaptik temaslara sahip olmaları ve benzer sinyal iletim mekanizmalarına sahip olamları nedeniyle tat hücrelerine benzeyen kemoreseptörlerdir.
- Küçük granül hücreleri (Kulchitsky hücreleri) rutin preperatlarda ayırt edilmesi zor olup çağı 100-300 nm arası çok sayıda yoğun çekirdekli granül taşıyan hücrelerdir. Bu hücreler enteroendekorin hücrelere benzer şekilde diffüz nöroendokrin (DNES) sistemin bir parçasıdır. Solunum epitelinin sadece %3'ünü oluşturmaktadırlar.
- Basal hücreler mitotik olarak aktif diğer epitel hücreleri oluşturan kök hücrelerdir.
Klinik Önemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Sigara kullanımı ya da hava kirliliği ile oluşan toksinler, solunum epitelini etkiler. Sillerin hareketsiz hale gelmesi, filtrelenmiş maddeleri içeren mukusun temizlenmesini engeller. Bu drum epitelde skuamöz metaplaziye sebep olabilir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Junqueira's Basic Histology: Text and Atlas, 17th Edition. McGraw Hill; 2024. 12 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2025.