Songun

Songun veya Sŏn'gun (Korece: 선군정치, Hanja: 先軍政治, 2000 sistemi: Seongun jeongchi/McCune-Reischauer: Sŏn'gun chŏngch'i, Önce ordu anlamına gelir), Kuzey Kore’nin önce ordu siyasetinin ismidir. Buna göre Kore Halk Ordusu'nun devlet işlerinde ve ülke kaynaklarının kullanımında önceliği bulunmaktadır. Bu siyasetin birçok alanda farklı yansımaları olup siyasi ve ekonomik alanda ordunun önceliği mevcuttur. Bu siyasetin Kuzey Kore yeni devlet ideolojisinde önemli bir yeri vardır.

Tanımı

Songun, Kore Halk Ordusu'nu Kuzey Kore içerisinde kurum ve devlet organı olarak yükselterek ülkedeki sistem ve toplum nezdinde en önemli konuma yükseltmektedir. Ordu, iç siyasette ve uluslararası ilişkilerde belirleyicidir. Hükümetin yapısını tayin etmekte ve iktidarın şekillendiği yer olarak orduya vurgu yapılmaktadır. Kuzey Kore hükümeti orduya ekonomik alanda en yüksek önemi vermekte, kaynak kullanımında öncelik tanımakta ve topluma örnek bir hiyerarşi olarak gösterilmektedir. Songun, 1994 yılından itibaren askeri yapılanmaya kamusal ve toplumsal alanda verilen önemin ideolojik olarak teorileştirilmiş halidir.

Tarihi

Songun, 1994 yılında Kim Il-sung’un ölümünden sonra resmi devlet ideolojisi olarak ortaya çıkmaya başlayacaktır. 1995 yılında songun politikaları, “orduya büyük önem atfeden devrimci bir fikir” olarak tanıtılmış ve “parti, ordu ve halk arasındaki tek yürek halindeki birlikteliğin öncüsü” olarak gösterilmiştir. Bu siyaset Kim Il-sung'un juche yani kendi kendine yetebilme siyasetinden belirli bir oranda sapma anlamına gelmektedir. Kore İşçi Partisi Merkez Komitesinin yayın organı olan Rodong Sinmun'un (İşçilerin Gazetesi) 1997 yılında yayınladığı bir başyazıda; Halkın Ordusunun yeri ve görevinin hiç olmadığı kadar önemli olduğu ve yoldaş başkomutanın önderliğinde enerjik bir şekilde yönetildiğinden bahsedilmiştir. Yazıya göre bu aşamada artık ordu; halk, devlet ve partiyle özdeş olmaktadır. 1998 yılından itibaren bu terim önce ordu devrimci fikri, önce ordu devrimci liderlik ve önce ordu siyaseti gibi tanımlamalarla kullanılmaya başlanmıştır. 1999 Ocak ayında ise songun ile birçok Kuzey Kore gazetesinde yazılara çıkmış ve yazılarda Kim Jong-il tarafından uygulanan önce ordu siyaseti sayesinde Halkın Ordusunun halkla iç içe devrimin öncü gücü olarak görev yapmakta olduğu, sosyalizmin ise bu sayede hem korunmakta hem de geliştirilmekte olduğu belirtilmiştir. 2003 yılında ise songun, artık askeri doktrinin değişmez bir unsuru olmuştur. Aynı yıl yayınlanan yazılarda ise devrimin itici esas gücünün Kore Halk Ordusu olduğuna vurgu yapılmıştır. Bu vurgu Kuzey Kore'ye has bir vurgudur ve klasik marksizmden ayrılmaktadır. Komünist öğretide ve sosyalist ülkelerde devrimci öncü olarak işçi sınıfı gösterilmektedir. Bu değişikliğin gerekçesi olarak ise Kuzey Kore'de sadece Ordunun bazı kriterleri yerine getirdiğinden bahsedilmektedir; bu kriterler sadakat, devrimci ruh, dayanışma ve birlik ruhudur. Songun zaman içinde giderek önemini artırmış ve iki Kore'nin birleşme gündeminde bile adından söz edilir olmuştur. Ayrıca Kuzey Kore yönetimi ABD'nin ülkeye saldırmasını engelleyen tek engelin bu siyaset olduğunu da belirtmiştir. Songun, ülkede juche ideolojisinin bir parçası olmuş ve rejimin devamı için vazgeçilmez bir yere oturmuştur.

Gerekçeleri

Kim Il-sung'un ölümünden sonra neden Kuzey Kore'nin songun siyasetinin ön plana taşıdığına dair kimi nedenler sıralanabilir. Bunlardan bir tanesi belirsiz uluslararası durumunu sağlama almak isteyen ülkenin askerî gücünü artırma isteğidir. Bir bakıma saldırgan bir yanı olan bu siyasetin topluma kimi olumsuz etkileri de olabilmektedir. Topluma ayrılması gereken imkânların orduya yönlendirilmesi özellikle sosyalist bloğun ve Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra ülkeyi zor duruma sokmuştur. Ardı ardına yaşanan doğal felaketler ise durumu ağırlaştıran etkenler olmuştur. Songun siyasetinin ön plana çıkmasının bir diğer nedeni ise iç siyasi dengelerdir. Kim Il-sung öldükten sonra Kuzey Kore önderliği oğlu Kim Jong-il'e geçmiştir. Babası öldüğü sırada Kim Jong-il'in hükûmetteki görevi orduydu ve kendisi ordu yönetiminde ikinci adam konumundaydı. Bu verili durumda iktidarını güçlendirmek isteyen yeni liderin ordudaki desteğini sağlamlaştırmaktan başka çaresi bulunmamaktaydı. Bu bakış açısına göre hükûmette temsil edilen diğer alanların aleyhine olarak Kim Jong-il'in orduya yaptığı vurgu gözlemlenebilir. Lağvedilen Merkezi Halk komitesi, Devlet Başkanlığı gibi kurumlar, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti Yönetim Konseyinin rolünün azaltılması bu kapsamda düşünülebilir.

Siyasi yansımaları

Songun siyaseti hem kendi kendine yetebilme ideolojisi olan juche ile uyumludur hem de onu aşarak Kim jong-il'in iktidarını sağlamlaştıran bir devlet siyaseti haline gelmiştir. Bazılarına göre ise bu dönüşüm çökmekte olan rejimin son çırpınışlarıdır. Kuzey ve Güney Kore devletlerinin birleşmesine yönelik görüşmelerde songun siyaseti tartışılsa da Güney Kore tarafından reddedilmiştir. Güney Kore hükûmeti, bu konudaki hassasiyetini ülke dahilinde songun siyasetini irdeleyen internet sitelerini yasaklayarak göstermiştir. Songun siyaseti sürmekte olan nükleer kriz başlığında da gündemdedir. ABD'nin Kore yarımadasını nükleer silahlardan arındırmak amacıyla uyguladığı politika songun siyaseti tarafından zora girmektedir. Bu kapsamda değerlendirildiğinde songun siyaseti bir ülkenin nükleer silahlanması için uygun bir ideolojik zemin sunmaktadır. Bu yüzden Kuzey Kore'nin nükleer programını askıya alması ve durdurmasını isteyen ülkeler songun siyasetini benimsemiş bir önderliği buna ikna etmesi zor görünmektedir. Diğer taraftan bakıldığında ise ABD'nin kendi nükleer programına bu kadar müdahale ettiğini gören Kuzey Kore yönetiminin bu müdahaleleri songun ideolojisine bir müdahale olarak değerlendirip nükleer programını askıya alma görüşmelerinden çekilmesi sonucuna da yol açabilecektir.

Ekonomik yansımaları

Songun siyasetine göre ekonomik krize önlem olarak ordudan her alanda olduğu gibi bu alanda da en önde olması beklenmektedir. Kim Jong-il tarafından slogan haline getirilen “Güçlü ve Zengin Ülke” (kangseong taeguk) ülküsüne ulaşmak için songun siyaseti önemli yer arz etmektedir.

Bilimsel etkileri

Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti uzaya kendi teknolojisi sayesinde uydu gönderebilen az sayıda ülkelerden birisidir. Ancak uydu gönderilmesi için kullanılan füze sistemlerinin kıtalararası savaş başlığı taşıyabilecek olan balistik füzelerde de kullanılabileceği kaygısı özellikle ABD ve Japonya tarafından dile getirilmektedir.

Ayrıca bakınız

• Juche
• Kuzey Kore
• Kim Il-sung
• Kim Jong-il