Sosyal etki değerlendirmesi

Sosyal etki değerlendirmesi (SED), altyapı ve benzeri projelerinin sosyal etkilerini ölçmek için kullanılan bir metodolojidir. SED, genellikle planlı projelere yönelik uygulanmasına rağmen, afetler ve salgın hastalıklar gibi planlanmamış olayların sosyal etkisini değerlendirmek için de kullanılabilir.

Tanım

SED'in kökeni büyük ölçüde 1970'li yıllarda ABD'de projeler için talep edilen Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporları ile ortaya çıkmıştır. ÇED raporlarından hareketle, yapılacak olan altyapı projelerinin ve doğal afet gibi planlanmamış önemli olayların sosyal etkilerini ölçmek için kullanılmıştır.

Örneğin, yeni yollar, endüstriyel tesisler, madenler, barajlar, limanlar, havaalanları ve diğer altyapı projeleri yapılmadan önce, çevrede yaşayan insanları sosyal yönden nasıl etkileyeceği SED ile incelenmiştir.

ABD'de Ulusal Çevre Politikası Yasası uyarınca, sosyal etki değerlendirmeleri federal olarak zorunlu tutulur ve çevresel etki değerlendirmeleri ile birlikte yapılır.

İçeriği

Sosyal etki değerlendirmesinin tanımı farklı sektörlere ve uygulamalara göre değişiklik gösterebilmektedir. Uluslararası Etki Değerlendirmesi Derneği'ne göre, "Sosyal etki değerlendirmesi, planlanan projenin bölgedeki insanlar üzerinde yapacağı olumlu ve olumsuz etkilerini analiz etme, izleme ve yönetme sürecini içerir. Genel amacı insanların yaşadığı ortama uygun projelerin seçilmesi veya projelerin söz konusu ortama uyumlu hale getirilmesidir.