Uzay Yolu V: Son Sınır
| Star Trek V: The Final Frontier | |
| Yönetmen | William Shatner |
|---|---|
| Yapımcı | Harve Bennett |
| Senarist | David Loughery |
| Hikâye (eser) |
|
| Uyarlama | Star Trek –Gene Roddenberry |
| Oyuncular |
|
| Müzik | Jerry Goldsmith |
| Görüntü yönetmeni | Andrew Laszlo |
| Kurgu | Peter E. Berger |
| Stüdyo | Paramount Pictures |
| Dağıtıcı | Paramount Pictures |
| Çıkış tarih(ler)i | 9 Haziran 1989 |
| Süre | 106 dakika[1] |
| Ülke | Amerika Birleşik Devletleri |
| Dil | İngilizce |
| Bütçe | $33 milyon[2] |
| Hasılat | $63 milyon[3] |
Star Trek V: The Final Frontier, yapımcılığını Gene Roddenberry'nin, yönetmenliğini ise William Shatner'ın yaptığı Star Trek orijinal televizyon dizisine dayanan, 1989 yapımı bir Amerikan bilimkurgu filmidir. Star Trek film serisinin beşinci filmidir ve Star Trek IV: The Voyage Home (1986) filminde yaşanan olaylardan kısa bir süre sonra yaşananları konu alır. Filmin hikâyesi, Atılgan mürettebatının , galaksinin merkezinde Tanrı'yı arayan hain Vulcan Sybok'la karşılaşmasını konu almaktadır.
Film, başrol oyuncusu Leonard Nimoy'un yönettiği iki filmin ardından, oyuncu William Shatner tarafından yönetildi. Shatner, Sybok'un Tanrı'yı aradığı ancak bunun yerine bir şeytanı bulduğu ilk hikâyeyi geliştirdi; İlgililerin çoğu senaryoya ve olay örgüsüne itiraz etti. Dizinin yaratıcısı Gene Roddenberry orijinal senaryoyu beğenmedi. Nimoy ve DeForest Kelley'in oynadığı karakterler olan Spock ve Leonard McCoy'un Shatner'ın oynadığı James T. Kirk'üne ihanet edeceği fikrine itiraz etti. Senaryo, oyuncu kadrosunu ve Paramount Pictures'ı memnun etmek için film, efektlerle dolu sahne kesintileri de dahil olmak üzere birçok revizyondan geçti. Yazarlar Birliği'nin grevinin filmin çekimlerini kesintiye uğratmasına rağmen Paramount, çekimlere Ekim 1988'de başladı. Birçok Star Trek çalışanı filmin yapımına yardımcı oldu; sanat yönetmeni Nilo Rodis filmin pek çok mekanının, çekimlerinin ve karakterlerinin tasarımlarını geliştirirken, Herman Zimmerman da filmin yapım tasarımcısı olarak görev yaptı. Yapım sorunları filmin setinde ve Yosemite Ulusal Parkı ile Mojave Çölü'ndeki mekan çekimleri sırasında sıkıntı yarattı. Özel efekt şirketi Industrial Light & Magic'in en iyi ekipleri meşgul olduğundan ve çok pahalı olacağından, yapım ekibi, filmin efektleri için Bran Ferren'in şirketini kullandı. Test izleyicilerinin tepkisinin zayıf olması ve planlanan bazı özel efektlerin başarısız olması nedeniyle filmin sonu yeniden düzenlendi .Star Trek: The Motion Picture'ın bestecisi Jerry Goldsmith, The Final Frontier'ın müziklerini yapmak için filme geri döndü.
Final Frontier, 9 Haziran 1989'da Kuzey Amerika'da gösterime girdi. Star Trek film serisinde en yüksek açılış hasılatına sahip oldu ve ilk haftada ɡişe ɡeliri bakımından bir numaraydı; ancak sonraki haftalarda hasılat hızla düştü. Film, vizyona girdiğinde eleştirmenlerden genel olarak karışık ve olumsuz eleştiriler aldı ve yapımcı Gene Roddenberry'nin söylediğine göre "seriyi neredeyse öldürüyordu." Serinin bir sonraki filmi olan Uzay Yolu VI: Keşfedilmemiş Ülke (1991) çok daha olumlu tepkiler aldı.
Konusu
[değiştir | kaynağı değiştir]Atılgan mürettebatından Kirk, Spock ve McCoy, Yosemite Ulusal Parkı'nda kamp kurmuş, yıldız gemisinin sarsıntılı yolculuğunun ardından kıyı izninin tadını çıkarmaktadırlar. Atılgan'a, Yıldız Filosu Komutanlığı tarafından Federasyon ile Klingon İmparatorluğu ve Romulan Yıldız İmparatorluğu arasındaki diyaloğu ilerletmek için tarafsız bir gezegen olan Nimbus III'te rehin alınan bir insanı, bir Klingonlu'yu ve bir Romulan'ı kurtarma emri verilince izinleri sona erer. Atılgan'ın yeni ɡörevini öğrenen hırslı Klingon Kaptanı Klaa, kişisel şan ve şöhret için Kirk'ün peşine düşmeye karar verir.
Nimbus III'te Atılgan mürettebatı, rehine krizinin arkasında Sybok isminde dönek bir Vulcan'lı olduğunu öğrenir ve Spock, Sybok'un daha önce adını hiç anmadığı üvey kardeşi olduğunu söyler. Atılgan mürettebatı rehineleri kurtardıktan sonra Sybok, rehine alma olayının, efsane hale ɡelen Sha Ka Ree gezegenine seyahat etmek için bir yıldız gemisini ele ɡeçirmek için yaptığı bir hile olduğunu söyler. Sybok, galaksinin merkezindeki güçlü bir enerji alanı olan Büyük Bariyer'in arkasında Tanrı'nın bulunduğuna inanmaktadır. Geminin kontrolünü ele geçirmek isteyen Sybok, Vulkan zihin birleşimi yoluyla bir Atılgan mürettebatının en derin acısını ortaya çıkarma ve iyileştirme yeteneğini kullanır, böylece mürettebatın çoğunun sadakatini kazanır. McCoy'un acısı, ölümcül hasta olan babasının ölme isteğinin yerine getirmeye yardım etmesi, ancak daha sonra bulunan bir tedavinin babasının hayatını kurtarabileceğini ve bu da ona yıllarca suçluluk duymasına neden olmasıdır. Spock'ın acısı, babasıyla barıştığı andan itibaren bu deneyimden etkilenmemiş olmasına rağmen, babasının onu doğumda "fazla insan" olduğu için reddetmiş olmasıdır. Kırk ise, Sybok'un acısını dindirmesine izin vermez. Sybok, gemiyi Sha Ka Ree'ye götürmek için deneyimli bir kaptana ihtiyacı olduğunu anladığı için Kirk'le isteksiz bir şekilde anlaşır.
Atılgan, Kaptan Klaa'nın Klingon yırtıcı kuş savaş gemisiyle takip edildiklerinin farkında olmadan Büyük Bariyer'i başarıyla aşar. Hemen ardından yalnız ve çorak bir gezegenle karşılaşırlar ve Sybok, Kirk, Spock ve McCoy bir mekik ile yüzeye iner, her yer ıssız görünür, ancak Sybok seslendikten sonra, ardından sakallı bir insan yüzü imajı bulunan parlak bir alan belirir. Sybok, Tanrı olarak düşündüğü bu varlığa seslenerek yanımdaki ziyaretçiler "bilgeliğiniz için geldiler" der. Varlık, bariyeri nasıl aştıklarını sorar. Atılgan yıldız ɡemisiyle aştıkları söylenince, bilgeliğini evrenin her köşesine taşımak için gemiyi kullanacağını söyler. Bu garip durumdan şüphelenen Kirk, "Tanrı'nın bir yıldız gemisine mi ihtiyacı var?" diye sorar ve varlık onun kim olduğunu sorunca Kirk, yüce varlığın kendisinin zaten kim olduğunu bilmesi ɡerektiğine söyleyip şüphesini dile getirir. Sinirlenen varlık ona ve ardından Spock'a saldırır ve bu varlığın aslında, uzak geçmişte Sha Ka Ree'ye hapsolmuş, kaçmasını önlemek için de Büyük Bariyer yerleştirilmiş güçlü ve kötü niyetli bir varlık olduğunu anlarlar.
Daha önceki saflığının farkına varan Sybok, özür diler ve zihin birleştirmeyle varlığın dikkatini dağıtmaya çalışarak diğerlerine kaçma fırsatı verir. Kirk, Atılgan'a foton torpidoları ile yaylım ateşi açmasını emreder ancak ateş sonucu Sybok ölürken, varlık sadece zayıflar. Spock ve McCoy, Klingon gemisinin beklenmedik bir şekilde Atılgan'a saldırıp hasar vermesi ve Kirk'ün zayıflamış ve öfkeli varlıkla birlikte gezegende mahsur kalmasından hemen önce gemiye ışınlanırlar. Tam öldürülmek üzereyken, Klingon Yırtıcı Kuşu saldırır ve bir yaylım ateşi ile varlığı yok eder. Kirk, Spock'ında içinde bulunduğu Klingon gemisine ışınlanır. Spock'ın açıklamasına göre, Klingonlu General Korrd (Sybok'un sadık bir takipçisi olan rehinelerinden biri), Kaptan Klaa'ya geri çekilmesini ve yaptıklarından dolayı özür dilemesini emrederek ikna etmiş ve Klaa da bunu gönülsüzce yapmıştır. Kirk, Spock ve McCoy, Dünya'ya döndükten sonra Yosemite'deki kamp gezilerine devam ederler.
Çekimler
[değiştir | kaynağı değiştir]Ana çekimler Ekim 1988'de Los Angeles, Kaliforniya'da ve çevresinde başladı.[4][5] Mekan çekiminin başlamasından kısa bir süre önce Hollywood sendikasına bağlı kamyon şoförleri maaş kesintilerini ve fazla mesai değişikliklerini protesto etmek için greve [6] gitti.[7]
Filmin Yosemite sahnelerinin tamamı yerinde çekildi.[8] Kirk'ün dağa tırmanırkenki uzun çekimleri dublörlerle filme alınırken, Shatner'ın yakın çekimleri onu kameranın önünde konumlandırılmış bir fiberglas sette, arka planda gerçek dağların görülebildiği şekilde gösteriyordu.[9]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Star Trek V — The Final Frontier (PG)". British Board of Film Classification. 6 Temmuz 1989. 28 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2013.
- ^ "10 Things You Might Not Know About STAR TREK V: THE FINAL FRONTIER - Warped Factor - Words in the Key of Geek". 31 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2019.
- ^ Eller, Claudia (11 Aralık 1998). "Lower Costs Energize 'Trek' Film Profits". Los Angeles Times. 18 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2020.
- ^ Cullen, Jenny (15 Eylül 1988). "Star Trek V: The Final Frontier". The Advertiser.
- ^ Shatner & Kreski, 242.
- ^ Shatner & Kreski, 243.
- ^ Verrier, Richard (24 Haziran 2010). "Major Hollywood studios threatened by Teamsters pay dispute". Los Angeles Times. 29 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2011.
- ^ Dillard, 87–91.
- ^ Mandell, 48.
- 1980'lerde İngilizce filmler
- Paramount Pictures filmleri
- Kurguda tanrı
- David Loughery'nin senaryosunu yazdığı filmler
- Lone Pine, Kaliforniya'da çekilmiş filmler
- 23. yüzyılda geçen filmler
- Konusu Kaliforniya'da geçen filmler
- Jerry Goldsmith'in müziğini yaptığı filmler
- Amerika Birleşik Devletleri uzay macerası filmleri
- Amerika Birleşik Devletleri devam filmleri
- Amerika Birleşik Devletleri bilimkurgu aksiyon filmleri
- 1989 çıkışlı filmler
- İngilizce bilimkurgu aksiyon filmleri
- Satürn Ödülü kazanan filmler
- Harve Bennett'ın yapımcısı olduğu filmler
