Yıldız patlama galaksisi

Yıldız patlama galaksisi, galaksilerdeki yıldızlararası dev moleküler bulutlarında oluşan soğuk gaz rezervlerinden meydana gelirler. Yıldız doğumları oranının istisnai derecede yüksek olduğu galaksiler “starburst galaksileri” adıyla bilinir. Bu galaksiler aşırı miktarda yıldız üretmeye sürekli olarak devam etselerdi gaz rezervlerini tüketerek ömürlerini iyice azaltırlardı. Fakat bu etkinlikleri genellikle yalnızca on milyon yıl kadar sürer ki, bu süre bir galaksinın ömür süresine nazaran nispeten kısa bir süredir. "Starburst galaksileri" Evren tarihinin erken dönemlerinde daha yaygındılar.^[1] Günümüzde bile bu galaksilerin yıldız doğumları toplamına katkıları tahminen %15 civarındadır.^[2]

Starburst galaksileri tozlu gaz yoğunlaşmalarıyla ve yeni doğmuş yıldızların çokluğuyla nitelendirilirler ki, bu yıldızlardan bazıları çevredeki bulutları iyonize ederek içerisinde yıldız oluşumlarının gerçekleştiği H II bölgeleri meydana getiren büyük yıldızlardır.^[3] Bu büyük yıldızlar süpernova patlamaları da meydana getirirler ve bu patlamalarda saçtıkları maddeler, çevredeki gazla çok güçlü bir etkileşime girip gaz bölgesinde yıldız oluşumunu sağlayan zincirleme reaksiyonları tetiklerler. Öyle ki bu etkinlik, ancak söz konusu bölgedeki gaz tüketildiğinde ya da dağıldığında son bulur.^[4]

Starburst tipi galaksilerin teşekkülü, genellikle galaksilerin birleşmesiyle ya da etkileşime geçmesiyle açıklanır. Starburst galaksilerinin bu tür bir etkileşimle oluşmasına, M 82 galaksisi tipik bir örnek oluşturur. M 82, kendisinden daha büyük bir galaksi olan M 81 ile yüz yüze gelecek şekilde yakınlaşmış ve normal bir galaksinin on misli oranında yıldız üreten bir yıldız patlama galaksi hâline gelmiştir. Düzensiz galaksiler, genellikle belirli aralarla yıldız patlama etkinliği sergilerler.^[5]

Kaynakça

^ "Starburst Galaxies 16 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics. 2006-08-29.Retrieved on 2006-08-10.
^ Kennicutt Jr., R. C.; Lee, J. C.; Funes, J. G.; Shoko, S.; Akiyama, S. (September 6–10, 2004). "Demographics and Host Galaxies of Starbursts 24 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". Starbursts: From 30 Doradus to Lyman Break Galaxies: 187-, Cambridge, UK: Dordrecht: Springer. Retrieved on 2006-12-11.
^ Smith, Gene (2006-07-13). "Starbursts & Colliding Galaxies". University of California, San Diego Center for Astrophysics & Space Sciences 7 Temmuz 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi. Retrieved on 2006-08-10.
^ "Starburst Galaxies 16 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics. 2006-08-29. Retrieved on 2006-08-10.
^ Keel, Bill (September 2006). "Starburst Galaxies 4 Haziran 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi". University of Alabama. Retrieved on 2006-12-11.

Ayrıca bakınız

Etkin galaksi çekirdeği

Wikimedia Commons'ta Yıldız patlama galaksisi ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.

Astronomi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] "Starburst Galaxies 16 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics. 2006-08-29.Retrieved on 2006-08-10.

[2] Kennicutt Jr., R. C.; Lee, J. C.; Funes, J. G.; Shoko, S.; Akiyama, S. (September 6–10, 2004). "Demographics and Host Galaxies of Starbursts 24 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". Starbursts: From 30 Doradus to Lyman Break Galaxies: 187-, Cambridge, UK: Dordrecht: Springer. Retrieved on 2006-12-11.

[3] Smith, Gene (2006-07-13). "Starbursts & Colliding Galaxies". University of California, San Diego Center for Astrophysics & Space Sciences 7 Temmuz 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi. Retrieved on 2006-08-10.

[4] "Starburst Galaxies 16 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics. 2006-08-29. Retrieved on 2006-08-10.

[5] Keel, Bill (September 2006). "Starburst Galaxies 4 Haziran 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi". University of Alabama. Retrieved on 2006-12-11.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

g t d Galaksiler
Biçimler	Cüce galaksi eliptik düzensiz küremsi sarmal Düzensiz galaksi çubuklu Eliptik galaksi cD-galaksi Halkalı kutup-halkalı Merceksi galaksi çubuklu çubuksuz Sarmal galaksi ara büyük tasarım çubuklu çubuksuz macellansı solgun topaklanmış Tuhaf galaksi
Yapı	Çubuk Dev kütleli karadelik Disk Disk galaksisi Aktif galaksi çekirdeği Galaksi halesi taç Galaktik düzlem Galaksi merkezi Galaktik sırt İlkel galaksi Gökada iplikçiği Karanlık madde halesi Sarmal kol Şişkinlik Yıldızlararası madde
Aktif çekirdek	Blazar Kuasar Mikrokuasar LINER BL Lacertae nesnesi Relativistik jet Markarian Radyo galaksisi DRAGN X-şekilli Seyfert galaksisi
Enerjik Galaksiler	Parlak kızılötesi ULIRG HLIRG ELIRG Lyman-alfa yayıcısı Lyman kesiği Sıcak, tozla gizlenmiş Starburst galaksisi bcd bezelye soluk mavi Parlak kızılötesi gökada Hanny'nin Nesnesi Wolf-Rayet gökadası
Düşük etkinlik	Aşırı dağınık Düşük yüzey parlaklığı Karanlık galaksi
Etkileşim	Alan galaksisi Boşluk galaksisi Boşluk ve süperboşluklar Denizanası Bulut Duvarlar Etkileşen galaksi birleşme Galaktik gelgit Grup ve kümeler BCG fosil grup grup küme Süperkümeler Uydu galaksi Yıldız akıntısı
Listeler	Boşluklar Galaksiler En büyük En yakın Halkalı Kutup-halkalı Sarmal Kuasarlar Kümeler Süperkümeler
Ayrıca bakınız	Ekstragalaktik astronomi Galaksi dönüş eğrisi Galaksi koordinat sistemi Galaksi oluşumu ve evrimi Galaksilerarası seyahat Galaksilerarası toz Galaksilerarası yıldızlar Galaktik astronomi Galaktik yaşanabilir bölge
Kategori:Galaksiler