Halkalı galaksiler listesi
Burada halkalı gökada olarak bilinen gök cisimleri listelenmiştir. Galaktik diski halka veya torus benzeri bir görünümde olan disk gökadası ya da sarmal gökadalara halkalı gökada denir. Art Hoag tarafından 1950 yılında keşfedilen Hoag cismi, bu tür gökadaların prototip örneği olarak kabul edilir.
Oluşum teorileri
[değiştir | kaynağı değiştir]Halkalı gökadaların, birden fazla muhtemel senaryo sonucunda oluştuğu düşünülmektedir:
- Çubuk kararsızlığı: Çubuklu sarmal bir gökadanın merkezindeki çubuğun kütleçekim etkisi, sarmal kolları oluşturan yoğunluk dalgaları aracılığıyla orada bulunan yıldızları, gazı ve tozu dışarıya doğru iterek bir halka şeklinde toplanmalarına neden olabilir.
- Gökada çarpışmaları: Genellikle küçük bir gökadanın daha büyük bir gökadanın diskinden geçmesiyle oluşan kütleçekimsel bir şok dalgası, diskteki materyali dışarı doğru yayarak halka benzeri geçici bir yapı oluşturabilir.
- Gökadalar arası ortamdan yığılma: Gökadanın, kendisini çevreleyen uzaydan soğuk gaz ve toz çekmesiyle oluşan bir süreçtir. Yığılan bu yeni materyal, bir sarmal yapı yerine sıkışarak halka biçiminde bir yıldız oluşum kuşağı meydana getirebilir.
Liste
[değiştir | kaynağı değiştir]| Ad | Görüntü | Katalog belirtmesi | Mesafe | Notlar |
|---|---|---|---|---|
| Araba Tekeri Gökadası | 
|
ESO 350-40, PGC 2248 | 500 Mly | merceksi gökada |
| Hoag cismi | 
|
PGC 54559, PRC D-51 | 600 Mly | |
| SDSS J151713.93+213516.8 | 
|
Bu gökada Hoag cismi'nin arkasında görülebilir | ||
| AM 0644-741 | 
|
AM 0644-741 | 300 Mly | |
| Kathryn'in Tekerleği | .jpg)
|
ESO 179-13 | 30 Mly | Muhtemelen Samanyolu'na en yakın çarpışma-tipi halkalı gökada[1] |
| NGC 660 | 
|
45 Mly | kutup-halkalı gökada | |
| NGC 922 | .jpg){kind=small}
|
ESO 478-28, ISG 10 | 150 Mly | çarpışma-tipi halkalı gökada |
| NGC 985 | 
|
VV 285, Mrk 1048, MCG -02-07-035, PGC 9817 | 567 Mly | çarpışma-tipi halkalı gökada |
| NGC 1015 | 
|
118 Mly | ||
| NGC 1142 | 
|
NGC 1144, UGC 2389, Arp 118, VV 331a, Mrk 1504, CGCG 389-046, MCG +00-08-048, PGC 11012 | 375 Mly | Seyfert gökadası |
| NGC 1291 | 
|
NGC 1291, NGC 1269,[2] PGC 012209 | 33 Mly | |
| NGC 1350 | 
|
PGC 013059 | 87,4 Mly | halkalı yapıya sahip sarmal gökada |
| NGC 1386 | 
|
PGC 13333 | 53 Mly | halkalı yapıya sahip sarmal gökada |
| NGC 1387 | 
|
PGC 13344 | 53 Mly | çekirdek halkalı merceksi gökada |
| NGC 1433 | 
|
PGC 13586 | 49 Mly | halkalı çubuklu sarmal gökada |
| NGC 1533 | 
|
NGC 1533, PGC 14582[3] | 62 ± 4 Mly [4] | halkalı yapıya sahip merceksi gökada |
| NGC 1512 | 
|
PGC 14391 | 38 Mly | çift halkalı bir yapı sergiler |
| NGC 2859 | 
|
UGC 5001, PGC 26649 | 82,8 Mly | halkalı yapıya sahip merceksi gökada[5] |
| NGC 3081 | 
|
IC 2529, ESO 499-G31, AM 0957-223, MCG -04-24-012, PGC 28876 | 83 Mly | çubuklu merceksi gökada |
| NGC 3821 | 
|
CGCG 127-32, MCG 4-28-30, PGC 36314, UGC 6663 | 271 Mly | düşük yüzey parlaklığına sahip gökada |
| NGC 4138 | 
|
LEDA 38643, UGC 7139 | 52 Mly | |
| NGC 4245 | 
|
UGC 7328, MCG +05-29-049, PGC 39437 | 37 Mly | halkalı yapıya sahip merceksi gökada |
| NGC 4262 | 
|
50 Mly | ||
| NGC 4513 | 
|
CGCG 315-42, MCG 11-15-59, PGC 41527, UGC 7683 | 110 Mly | merceksi gökada |
| NGC 4622 | 
|
PGC 42701 | 200 Mly | halkalı çubuksuz sarmal gökada |
| NGC 4650A | 
|
PGC 42951 | 126 Mly | kutup-halkalı gökada |
| NGC 4774[6] | .png)
|
I Zw 045 | 413 Mly | çarpışma-tipi halkalı gökada |
| NGC 4777 | 
|
NGC 4777, PGC 43852 | 180 Mly | |
| NGC 4909 | 
|
PGC 44949, ESO 269-035, MCG -07-27-028 | 162 Mly | |
| NGC 6028 | 
|
NGC 6028, NGC 6046, PGC 56716 | 203 Mly | çubuklu merceksi gökada |
| NGC 6861 | .jpg)
|
124 Mly | ||
| NGC 7020 | 
|
NGC 7021, ESO 107-13, PGC 66291 | 138 Mly | çubuklu merceksi gökada |
| NGC 7098 | 
|
ESO 48-5, IRAS 21393-7520, PGC 67266 | 95 Mly | çift çubuklu sarmal gökada |
| NGC 7217 | 
|
UGC 11914, PGC 68096 | 50 Mly | halkalı çubuksuz sarmal gökada |
| NGC 7552 | 
|
IC 5294, ESO 291- G 012, VV 440, PGC 70884 | 56 Mly | çubuklu sarmal gökada |
| NGC 7742 | 
|
UGC 12760, MCG +02-60-010, UZC J234415.8+104601, 2MASX J23441571+1046015 | 72 Mly | Halkalı çubuksuz sarmal gökada, Seyfert gökadası |
| ESO 509-098 | .png)
|
PGC 48609 | 350 Mly | |
| II Zw 28[7] | 
|
Zw II 28, 2MASX J05014205+0334278 | 390 Mly | |
| Mayall nesnesi | .jpg)
|
Arp 148, VV 032, MCG+07-23-019, APG 148 | 450 Mly | çarpışma-tipi halkalı gökada |
| VII Zw 466[6] | .png)
|
VII Zw 466, UGC 07683 | 637 Mly | çarpışma-tipi halkalı gökada |
| Arp-Madore 417-391[8] |  |
PGC 14881 | 670 Mly | çarpışma-tipi halkalı gökada |
| LEDA 3094761 | 
|
938 Mly | Emisyon-çizgili gökada | |
| UGC 4599 | .png)
|
91 Mly | ||
| UGC 6614 |  |
PGC 36122 | 322 Mly | dev düşük yüzey parlaklıklı gökada |
| UGC 7069 |  |
PGC 38254, MCG +07-25-017 | 708 Mly | En büyük halkalı gökada[9] |
| Arp 10[6] | 
|
Arp 10, UGC 01775, 2MASX J02182639+0539139[10] | 400 Mly | çarpışma-tipi halkalı gökada |
| Arp 146 | 
|
PGC 509 | 1050 Mly | etkileşen çift |
| Arp 147 | 
|
IC 298 | 430 Mly | etkileşen çift |
| ESO 198-13 | .png)
|
PGC 9463 | 237 Mly | üç halkalı yapıya sahip |
| LEDA 1000714 | .png)
|
PGC 1000714, 6dFGS gJ112316.4-084007, 2MASX J11231643-0840067 | 360 Mly | iki adet neredeyse yuvarlak, ancak farklı özelliklere sahip halka |
| IC 2628 | .png)
|
PGC 34038, CGCG 067-030 | 601 Mly | |
| IC 5285 | .png) |
PGC 70497, UGC 12365 | 286 Mly | |
| LEDA 1405954[11] | 
|
2MASX J10064493+1213567 | 673 ± 47 Mly[12] | |
| LEDA 133622 | .png)
|
392 Mly | Aynı zamanda bir Seyfert 2 gökadası | |
| UGC 3533 | 
|
MCG +09-11-030, LEDA 19578, SWIFT J0645.9+5303 | 492 Mly | Aynı zamanda bir Seyfert 2 gökadası |
| 2MASX J09015145+5212411 | .png)
|
LEDA 2409366 | 819 Mly | halkalı yapıya sahip merceksi gökada |
| 2MASS J09015012+5212226 |
|
903 Mly | Kutup-halkalı gökada, görüntünün sağ alt kısmında | |
| MCG +07-07-072 | .jpg){kind=small}
|
PGC 12535 | 320 Mly | Halkalı çubuklu sarmal gökada[13] |
| WISEA J033303.20-275041.5 | 
|
1790 Mly | Hubble Eski Alanı'nda keşfedildi | |
| CN AC118 108 | 
|
3757 Mly | ||
| LT 41 | 
|
2MASX J00075757-0433255 | 1004 Mly | |
| CFRS 14.0685 | 
|
WISEA J141757.82+523050.1 | 1153 Mly | Genişletilmiş Groth Şeridi'nde keşfedildi |
| CFRS 14.0117 | 
|
EGSIRAC J141819.73+523424.4 | 2613 Mly | Genişletilmiş Groth Şeridi'nde keşfedildi |
| Z 229-15 | 
|
PGC 62756 | 390 Mly | Aynı zamanda bir kuasar ve bir Seyfert gökadası. |
| LEDA 1313424 | .jpg)
|
567 Mly | çarpışma-tipi halkalı gökada, "Hedef Tahtası" takma adıyla bilinir.[14] | |
| [BZR2017] J051631.16-542938.9 | _J051631.16-542938.9.png)
|
|||
| CANDELS EGS F160W J141952.0+525115.2 | 
|
9813 Mly | Genişletilmiş Groth Şeridi'nde keşfedildi, kırmızıya kayma ile hesaplanan mesafesi yaklaşık 9813 Mly'dir, çok soluk, çok uzak | |
| DES J024008.08-551047.5 | .png)
|
DES J0240 | 1627 Mly | Halkaları, ana gökadadan farklı bir renge sahiptir[15] |
| 2MASX J07273754-0254540 | 
|
2MASX J07273754-0254540, PSCz Q07251-0248, IRAS 07251-0248 | 1207 Mly | etkileşen çift |
| 2MASS J01074878+5406541 |  |
1446 Mly | Sarmal halkalı gökada | |
| WISEA J010752.28+540643.9 |  |
resmin sağ tarafında, muhtemelen çarpışma-tipi halkalı gökada | ||
| SDSS J091450.23+085326.2 | _RX_J0914.8%2B0853_6.jpg) |
1825 Mly | ||
| SSTSL2 J182843.93-670006.6 | 
|
IC 4710'un arkasında |
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ News Staff (17 Ağustos 2015). "Kathryn's Wheel: Astronomers Discover Nearest Collisional Ring Galaxy | Astronomy | Sci-News.com". Sci.News: Breaking Science News (İngilizce). 28 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2025.
- ^ "NGC 1291". Capella Observatory. 2005. 18 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2012.
- ^ "Results for NGC 1533". NASA/IPAC Extragalactic Database. 13 Ekim 1997 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2008.
- ^ Ryan-Weber, Emma; Webster, Rachel; Bekki, Kenji (Nisan 2003). "Galactic Recycling: The HI Ring Around NGC 1533". Jessica L. Rosenberg; Mary E. Putman (Ed.). The IGM/Galaxy Connection. Astrophysics and Space Science Library. 281. Dordrecht: Kluwer Academic Publishers. ss. 223-228. arXiv:astro-ph/0209321
. Bibcode:2003ASSL..281..223R. doi:10.1007/978-94-010-0115-1_40. ISBN 1-4020-1289-6.
- ^ "Lenticular Galaxy (NGC 2859)". Calvin College. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2013.
- ^ a b c Appleton, P. N.; Struck-Marcell, Curtis (1996). "Collisional Ring Galaxies". Fundamentals of Cosmic Physics. 16: 111-220. Bibcode:1996FCPh...16..111A. 22 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi29 Temmuz 2013.
- ^ "Hubble Gazes on One Ring to Rule Them All". NASA. 15 Mart 2013. 18 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2013.
- ^ information@eso.org. "Hubble Hunts an Unusual Galaxy". www.esahubble.org (İngilizce). 21 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2024.
- ^ Ghosh, Kajal K.; Mapelli, Michela (1 Mayıs 2008). "UGC 7069: the largest ring galaxy". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 386 (1): L38-L42. arXiv:0802.1270 . Bibcode:2008MNRAS.386L..38G. doi:10.1111/j.1745-3933.2008.00456.x . ISSN 0035-8711.
- ^ "UGC 1775". SIMBAD. Centre de données astronomiques de Strasbourg. Erişim tarihi: 29 Temmuz 2013.
- ^ "SIMBAD references". simbad.cds.unistra.fr. 14 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2025.
- ^ "By Name | NASA/IPAC Extragalactic Database". ned.ipac.caltech.edu. 20 Temmuz 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2025.
- ^ information@eso.org. "Rings and things". www.esahubble.org (İngilizce). 12 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2024.
- ^ "Galaxy LEDA 1313424 (Advanced Camera for Surveys Image)". HubbleSite (İngilizce). 7 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2025.
- ^ Nowakowski, Tomasz; Phys.org. "New ring galaxy discovered by Indian astronomers". phys.org (İngilizce). 5 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023.
| Biçimler | |
|---|---|
| Yapı | |
| Aktif çekirdek | |
| Enerjik Galaksiler | |
| Düşük etkinlik | |
| Etkileşim | |
| Listeler | |
| Ayrıca bakınız | |
