Küresel Sumud Filosu
| Küresel Sumud Filosu | |
|---|---|
 | |
 | |
| Kısaltma | GSF |
| Kuruluş | Temmuz 2025) |
| Tür |
|
| Odak | Gazze ablukasını kırmak, insani yardım ulaştırmak ve halkın önderliğinde bir insani yardım koridoru kurmak |
| Hizmet bölgesi | Gazze Şeridi, Akdeniz |
| Üyeler | 44'ten fazla ülkeden 15.000'den fazla kayıtlı katılımcı |
| Resmî site | globalsumudflotilla.org |
Küresel Sumud Filosu (Arapça: أسطول الصمود العالمي, romanize: Usṭūl aṣ-Ṣumūd al-ʿĀlamī) veya Küresel Özgürlük Filosu olarak da bilinen,[1][2] (Arapça: أسطول الحرية العالمي, romanize: Usṭūl al-Ḥurriyya al-ʿĀlamī), 2025 yılının ortalarında başlatılan, İsrail'in Gazze Şeridi'ne uyguladığı ablukayı kırmayı amaçlayan uluslararası, sivil toplum öncülüğündeki bir denizcilik girişimidir. Adını Arapça "kararlılık" ya da "dayanıklılık" anlamına gelen ṣumūd kelimesinden almıştır. Girişim, Temmuz 2025'te, Gazze savaşı sırasında Özgürlük Filosu Koalisyonu, Gazze'ye Küresel Hareket ve Mağrip Sumud Filosu gibi kuruluşlar tarafından organize edilerek ortaya çıktı. Filo, 44'ten fazla ülkeden binlerce katılımcının bulunduğu 50'den fazla gemiden oluşuyor ve bu da onu tarihindeki türünün en büyük sivil liderliğindeki konvoyu haline getiriyor. İsrail ablukasını kırmaya yönelik bazı girişimler 2010'dan önce de başarılı olmuştu, ancak o zamandan beri gemiler İsrail kuvvetleri tarafından durduruldu veya saldırıya uğradı. En son Haziran 2025'te Madleen yardım gemisine, Temmuz 2025'te Gazze Özgürlük Filosu, bir başka gemiye de Mayıs 2025'te dronlar tarafından saldırıldı. Eylül ayı itibarıyla Sumud Filosu konvoyları üç drone saldırı bildirdi. Buna karşılık, yardım sağlamak üzere üç askerî gemi gönderildi.
Filo, Ağustos 2025 sonlarında yelken açmaya başladı; heyetler ve konvoylar Otranto, Cenova ve Barselona'dan, ardından Eylül ayı başında Katanya, Sire ve Tunus'tan ayrıldı. Bazı konvoylar başlangıçta şiddetli rüzgarlar ve önemli bir fırtına nedeniyle geçici olarak durmak zorunda kaldılar ve kalkışları gecikti. 3 Eylül'de İtalyan konvoyu Sicilya'ya ulaştı ve Tunus gemileri Tunus şehrine doğru yaklaşmaya başladı. Dört gün sonra İspanyol konvoyunun bir kısmı Tunus'un kuzeyine ulaştı ve 9 Eylül'de erken saatlerinde ana gemilerden birinde drone saldırısı olduğundan şüphelenilen bir yangın çıktı. Ertesi gece başka bir gemide ikinci bir yangın saldırısı bildirildi. 19 Eylül'de İspanyol ve Tunus konvoyları Silisi'de birleşerek Yunanistan'a doğru yola çıktı. 22 Eylül'de Yunan konvoyu Milos'tan ayrıldı ve Girit'e doğru yola çıktı ve ertesi gün konvoya ulaştı. 24 Eylül gecesi on bir gemiye drone saldırısı düzenlendi.
Girişim birçok dışişleri bakanından, İtalyan politikacı ve siyasi partilerden, İspanya ve Portekiz'den milletvekillerinden, Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro'dan ve BM'nin işgal altındaki Filistin toprakları Özel Raportörü Francesca Albanese'den destek aldı. Buna karşılık, İsrail Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, katılımcıların terörist olarak hapse atılması gerektiğini iddia etti ve İsrail dışişleri bakanlığı filoyu durduracağına yemin etti. Filoya yapılan saldırılara yanıt olarak İtalya Savunma Bakanlığı, gemilere yardım etmek üzere İtalya Donanması'ndan Alpino ve Virginio Fasan'ı gönderdi. İspanya Başbakanı Pedro Sánchez daha sonra bir kurtarma operasyonu durumunda İspanya Donanması'ndan Furor'u gönderdi. Avrupa Komisyonu ise Gazze'ye yardım filolarını desteklemediklerini belirtti.
Arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]2007'de Hamas'ın Gazze'yi ele geçirmesinden bu yana İsrail, Gazze Şeridi'ne deniz ablukası uygulamaktadır.[3] 2008'de ablukayı ilk kez Özgür Gazze Hareketi'ne ait gemiler ihlal etti. 2008 ile 2016 yılları arasında denize indirilen 31 gemiden yalnızca 5'i Gazze'ye ulaşabildi.[4]
2010'da altı gemiden oluşan ilk Gazze Özgürlük Filosu, İsrail güçleri tarafından basıldı. Operasyonda İsrail komandoları 10 katılımcıyı öldürdü ve düzinelerce kişiyi yaraladı. Bu olay uluslararası alanda büyük tepki topladı. Sonrasında 2011, 2015, 2016, 2018 ve 2025 yıllarında yapılan tüm girişimler İsrail güçleri tarafından durduruldu, baskına uğradı veya saldırıya maruz kaldı.[4][5][6] Mart 2024 ile Temmuz 2024 arasında ise Kıbrıs ile Gazze arasında yardım için ara sıra bir deniz koridoru açıldı. Bu koridor Safeena Operasyonu kapsamında mavnalar ve ABD Ordusu tarafından kullanıldı.[6]
Mart 2025'te İsrail, Gazze Şeridi'ne üç aylık tam bir abluka uyguladı.[3] Bu abluka sırasında, Mayıs ayında bir filoya insansız hava araçları tarafından saldırı düzenlendi ve Haziran ve Temmuz aylarında diğer filolar İsrail güçleri tarafından durduruldu.[4][5]
Hazırlıklar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Filo, 30 Ağustos'ta Cenova'dan, 31 Ağustos'ta Barselona'dan ve 7 Eylül'de Tunus ile Katanya'dan hareket eden konvoylarla Ağustos ve Eylül 2025 arasında yola çıktı. Varışların eylül ortasında gerçekleşmesi bekleniyordu.[7][8] Hazırlık sürecinde 15.000'den fazla katılımcı kaydoldu. Eğitim oturumları, dayanışma etkinlikleri ve kalkış noktalarına yakın kamplar düzenlendi.[9][10] Sonuçta 500'den fazla kişi ve 40 gemi katıldı.[11] İtalyan kargo gemisi 45 ton yardım malzemesi taşıdı.[12]
Malezya'ya ait Nusantara filosu, 23 Ağustos 2025'te gıda ve yardım malzemeleriyle yola çıktı.[13] Malezya hükûmeti bu filoya resmî destek verdi. Nusantara ve “Watermelon Flotilla” dışında, Kalküta'dan bir Hindistan heyetinin de katılması planlandı. Ancak heyet, güvenlik endişeleri nedeniyle geri çekildi. Cenova'dan ayrılan dört gemi ise 40.000 kişilik bir kalabalık tarafından selamlandı.[14]
11 Eylül'de bir grup Mısırlı aktivist, filoya katılma isteklerini dile getirerek katılımlarının iptal edilmesini önlemek için Mısır hükûmetine resmî talepte bulundu. Aktivistler ilk gemilerinin tam donanımlı olduğunu ve mürettebatın hazır bulunduğunu açıkladı. 28 Eylül'de yola çıkması planlanan konvoy hareket etmedi ve Mısır heyeti hükûmetten onay beklediklerini doğruladı.[15] 30 Eylül'de ise heyetten iki kişi, Gize'de Mısır Ulusal Polisi tarafından gözaltına alındı. Daha sonra başka bir katılımcı da gözaltına alındı.[16]
İsrail tarafından kuşatması
[değiştir | kaynağı değiştir]47 milletten yaklaşık 500 gönüllü ve aktivist taşıyan Küresel Sumud Filosu, haftalarca süren yolculuğun ardından ablukayı kırmaya ve Filistinlilere temel ihtiyaç malzemeleri ulaştırmaya planlıyordu. Ancak grup, 2 Ekim Perşembe günü İsrail ordusu tarafından durduruldu, tutuklandı ve ardından Negev Çölü'ndeki kötü şöhretli Katziyot Hapishanesi'ne nakledildi.[17]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Gazze Soykırımı
- Gazze Şeridi ablukası
- İsrail'in Gazze Şeridi'ne uyguladığı abluka (2023-günümüz)
- Mavi Marmara Saldırısı
- Madleen yardım gemisi
- İsrail'in işlediği savaş suçları
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Global Freedom Flotilla: Gaza-bound Flotilla Reaches Tunisia En-route to Break Israeli siege". The Palestine Chronicle. 8 Eylül 2025. Erişim tarihi: 9 Eylül 2025.
- ^ "Gulf ship to join aid flotilla against Israel's Gaza blockade". The New Arab. 1 Eylül 2025. Erişim tarihi: 9 Eylül 2025.
- ^ a b Sarkar, Alisha Rahaman (9 Eylül 2025). "Fire breaks out after 'drone strike' on Gaza-bound flotilla carrying Greta Thunberg". The Independent (İngilizce). Erişim tarihi: 9 Eylül 2025.
- ^ a b c "The Global Sumud Flotilla to Gaza: Everything you need to know". Al Jazeera English. 31 Ağustos 2025. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2025.
- ^ a b Morales, Mauricio (31 Ağustos 2025). "Sumud, the largest flotilla to sail for Gaza, prepares to set out". Al Jazeera English (İngilizce). Erişim tarihi: 3 Eylül 2025.
- ^ a b Holleis, Jennifer (10 Eylül 2025). "Gaza-bound flotillas: All you need to know". Deutsche Welle (İngilizce). Erişim tarihi: 9 Eylül 2025.
- ^ "Gaza humanitarian flotilla departs Barcelona to break Israeli siege". Al Jazeera English (İngilizce). 31 Ağustos 2025. Erişim tarihi: 1 Eylül 2025.
- ^ "Flottilla per Gaza, quattro parlamentari italiani a bordo. Il caso degli aerei israeliani a Sigonella" [Gazze'ye giden filoda dört İtalyan milletvekili bulunuyor. Sigonella'daki İsrail uçakları olayı]. Il Sole 24 Ore (İtalyanca). 3 Eylül 2025. Erişim tarihi: 3 Eylül 2025.
- ^ "On Avenue Habib Bourguiba: Awareness tent for Maghreb Sumud Flotilla to break Gaza siege". Tunis Afrique Presse. 9 Ağustos 2025. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2025.
- ^ Dadjoo, Sahar (29 Temmuz 2025). "Exclusive: Activist says Sumud Flotilla unites 40 nations in renewed push against Gaza blockade". Tehran Times. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2025.
- ^ Williams, Nathan (1 Ekim 2025). "Activists say Gaza flotilla circled by Israeli warship". BBC News (İngilizce). BBC. Erişim tarihi: 1 Ekim 2025.
- ^ Pietro, Barabino (31 Ağustos 2025). "Oltre 40mila persone accompagnano la partenza della Global Sumud Flotilla da Genova. C'è anche la sindaca Salis: 'Aiutiamo Gaza a resistere'" [40.000'den fazla kişi, Global Sumud Filosu'nun Cenova'dan ayrılışına eşlik etti. Belediye Başkanı Salis de oradaydı: “Gazze'nin direnişine yardım edelim.”]. Il Fatto Quotidiano (İtalyanca). Erişim tarihi: 31 Ağustos 2025.
- ^ Ngayon, Ang Bayan (22 Ağustos 2025). "Moros sail to Gaza as part of Sumud Nusantara Flotilla". NDFP (İngilizce). Erişim tarihi: 2 Eylül 2025.
- ^ Marco, Fagandini (30 Ağustos 2025). "La fiaccolata saluta la Global Sumud Flotilla, Genova in marcia per la pace a Gaza" [Meşaleli bir geçit töreni, Global Sumud Filosunu selamlıyor, Cenova Gazze'de barış için yürüyüş yapıyor.]. Il Secolo XIX (İtalyanca). Erişim tarihi: 1 Eylül 2025.
- ^ "Egypt Withholds Green Light for 'Sumud Flotilla' Amid Security Threats and Pressure". Sunna Files. 29 Eylül 2025. Erişim tarihi: 3 Ekim 2025.
- ^ Shalaby, Nayera (30 Eylül 2025). "Authorities arrest 3 Egyptian Sumud Flotilla members". Mada Masr (İngilizce). Erişim tarihi: 30 Eylül 2025.
- ^ "Global protests after all Gaza aid flotilla ships captured by Israeli military in 'calculated act of intimidation'" (İngilizce). Erişim tarihi: 4 Ekim 2025.
| Gazze Şeridi Ablukası |
|---|
| Geçişler |
| 2004 - 2009 |
| 2010 - 2022 |
| 2023 - günümüz |
| İlgili Gruplar |