Surmari Pususu

Surmari pususu
Büyük Türk İstilası ve Bizans-Selçuklu savaşları
Tarih 1053 Bölge Surmari, Ermenistan (günümüz Türkiye) Sonuç Bizans–Ermeni zaferi
Taraflar
Bizans İmparatorluğu Sürmeli Ermenileri	Büyük Selçuklu İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Surmari valisi	Kutalmış  ×
Çatışan birlikler
Bilinmiyor	60,000
Kayıplar
Hafif	60,000 Ordunun çoğu öldü, geri kalanlar yaralandı

Surmari pususu, Türk-Selçuklu ordusunu yok etmek amacıyla düzenlenen bir pusu harekâtıdır. Türk akınları, 1053 yılında Ermeni Yaylaları'nda büyük yıkıma neden oluyordu. Kutalmış, Kars çevresini talan ettikten sonra kaleyi ele geçiremeyince, Surmari'ye yöneldi. Ermeniler, istilacıları bir gece baskınıyla imha etmek amacıyla burada bir tuzak kurdular.

Arka plan

Bizanslılar, Selçukluların Ermenistan'ı işgal etmesinden endişeliydi. 1045'te Bizans imparatoru IX. Konstantinos Monomakos, II. Gagik'i Konstantinopolis'e çağırdı. Ancak Gagik, burada tuzağa düşürülerek sarayda rehin tutuldu. Ardından Ani Krallığı'na yönelik Bizans akınları başladı ve devlet zayıfladı.

İlk Selçuklu akınları 1047'de yaklaşık 100.000 kişilik bir orduyla gerçekleşti. 1051-1052 yılları arasında barış sağlandı.

Tugrul'un sarayından iki general, İbrahim (İbrahim Yınal) ve Kutalmış, büyük bir orduyla Ermenistan'a geldi. Türkler, Ermeni topraklarının savunmasız olduğunu düşünüyordu.

Urfalı Mateos - Tarihçe, Bölüm I

Selçuklu akını

1053'te İbrahim, Tuğrul Bey'e karşı isyan etti ve kaçıp Kutalmış'a sığındı. Kutalmış, Kars'ı kuşattı ancak kaleyi ele geçiremedi.

Kutalmış'ın birlikleri tüm gün boyunca Kars’ı yağmaladı ve evleri yaktı. Sonra ganimetleri ve esirleri alarak kendi ülkelerine döndüler.

Aristakes Lastivertsi - Tarihçe, Bölüm XV

Tuzak

Selçuklular, Divin'e giderken Surmari'de konakladı. Ermeniler, Selçukluları kandırarak büyük bir şölen verdi. Ordu, sarhoş olup evlerde uykuya daldı. Gece yarısı Surmari valisinin işaretiyle Ermeniler saldırıya geçti. Selçuklu askerleri neredeyse tamamen katledildi. Yalnızca Kutalmış ve küçük bir birlik kaçmayı başardı.

Kutalmış, Mari'ye (Surmari) girdi. Şehirdeki Ermeni reis, Selçuklulara ziyafet düzenledi. Askerler sarhoş olup uyuyunca, ev sahipleri tek tek hepsini öldürdü. Sabah, Kutalmış hayatta kalanlarla kaçtı.

Ebu Nasr Burhan ad-Din, Anis al-Qulub

Ayrıca bakınız

• Büyük Türk Akınları
• Bizans-Selçuklu savaşları
• 1054 Malazgirt Kuşatması
• Malazgirt Meydan Muharebesi