Türk-İran geleneği - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Türk-Fars devletleri ve hanedanlarının listesi
    • 1.1 Büyük İran
    • 1.2 Asya
    • 1.3 Anadolu
  • 2 Ayrıca bakınız
  • 3 Kaynaklar
  • 4 Kaynakça

Türk-İran geleneği

  • العربية
  • Azərbaycanca
  • Ελληνικά
  • English
  • فارسی
  • Bahasa Indonesia
  • Jawa
  • Kurdî
  • Nederlands
  • Русский
  • 中文
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Türk ve Farsça dillerinde Keykhatu fermanı

Kompozit Türk-Fars geleneği, 9. ve 10. yüzyıllarda Horasan ve Mâverâünnehir'de (günümüzde İran, Özbekistan, Türkmenistan, Tacikistan, Afganistan, Kırgızistan ve Kazakistan'ın bazı kesimleri) ortaya çıkan farklı bir kültüre atıfta bulunmaktadır. İran menşeli olduğu iddia edilen bir okur yazar geleneğine dayanmış ve Türk hükümdarlar tarafından himaye edilmiştir. Sonraki yüzyıllarda, Türk-Fars kültürünü, fethedilen halklar tarafından komşu bölgelere daha ileri götürülecek ve sonunda Batı Asya (Orta Doğu), Orta Asya ve Güney Asya (Hint Alt Kıtası) egemen ve seçkin sınıflarının egemen kültürü haline gelecektir.

Türk-Fars devletleri ve hanedanlarının listesi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Büyük İran

[değiştir | kaynağı değiştir]
İsim Yıllar Harita Notlar
Gazneliler 977–1186
  • Kültürel olarak Farslaşmış[1][2][3][4] Türk kökenli imparatorluk.
  • Soylarının son Sasani hükümdarı III. Yezdicerd'den (632-651) geldiğini iddia ediyorlardı.[5]
Büyük Selçuklu İmparatorluğu 1037–1194
  • Kültürel olarak Farslaşmış Oğuz Türk'ü kökenli imparatorluk.
Harezmşahlar Devleti 1077–1231
  • Kültürel olarak Farslaşmış, Türk memlük kökenli Sünni Müslüman imparatorluk.
Timur İmparatorluğu 1370–1507
  • Kültürel olarak Farslaşmış[6][7] Türk-Moğol kökenli imparatorluk.
Karakoyunlular 1374–1468
  • Kültürel olarak Farslaşmış[8][9] Türkmen (Oğuz Türkü) kökenli kabile konfederasyonu.
Akkoyunlular 1378–1508
  • Kültürel olarak Farslaşmış[8][10][9] Türkmen (Oğuz Türkü) kökenli kabile konfederasyonu.

Asya

[değiştir | kaynağı değiştir]
İsim Yıllar Harita Notlar
Kutbşahlar 1518–1687
  • Kültürel olarak Farslaşmış[11] Türkmen (Oğuz Türkü) kökenli hanedan.
Babür İmparatorluğu 1526–1857
  • Kültürel olarak Farslaşmış[12][13] Türk-Moğol kökenli imparatorluk.

Anadolu

[değiştir | kaynağı değiştir]
İsim Yıllar Harita Notlar
Anadolu Selçuklu Devleti 1077–1308
  • Kültürel olarak Farslaşmış Oğuz Türk kökenli sultanlık.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Farslaşmış toplum
  • Osmanlı kültürü
  • Pers İmparatorluğu
  • Türkleştirme

Kaynaklar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Subtelny, Maria E. (2007). Timurids in Transition: Turko-Persian Politics and Acculturation in Medieval Iran. Brill. 

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Ziad, Homayra (2006). "Ghaznavids". In Meri, J. (ed.). Medieval Islamic Civilization: An Encyclopedia. Routledge. p. 294: "The Ghaznavids inherited Samanid administrative, political, and cultural traditions and laid the foundations for a Persianate state in northern India."
  2. ^ Meisami, Julie Scott (1999). Persian Historiography to the end of the Twelfth Century. Edinburgh University Press. p. 143: "Nizam al-Mulk also attempted to organise the Saljuq administration according to the Persianate Ghaznavid model.."
  3. ^ Anatoly M. Khazanov, and André Wink. 2001. Nomads in the Sedentary World. (Richmond, VA: Curzon), 12: "The Persianized Ghaznavids and some later dynasties, just like their mamluk-type elite troops, were of Turkic origin"
  4. ^ Robert L. Canfield, 1991. Turko-Persia in historical perspective. (Cambridge, UK: Cambridge University Press), 8: "The Ghaznavids (989-1149) were essentially Persianized Turks who in manner of the pre-Islamic Persians encouraged the development of high culture."
  5. ^ Peacock, A. C. S. (2013-02-01). Early Seljuq History: A New Interpretation (İngilizce). Routledge. s. 33. ISBN 978-1-135-15369-4. The Ghaznavids claimed descent from the last Sasanian shah, Yazdagird III... 
  6. ^ Subtelny 2007, ss. 40–41. "Nevertheless, in the complex process of transition, members of the Timurid dynasty and their Turko-Mongolian supporters became acculturated by the surrounding Persianate millieu adopting Persian cultural models and tastes and acting as patrons of Persian language, culture, painting, architecture and music. [...] The last members of the dynasty, notably Sultan-Abu Sa'id and Sultan-Husain, in fact came to be regarded as ideal Perso-Islamic rulers who devoted as much attention to agricultural development as they did to fostering Persianate court culture."
  7. ^ Roxburgh, David J. (2005). The Persian Album, 1400–1600: From Dispersal to Collection. Yale University Press. p. 130: "Persian literature, especially poetry, occupied a central role in the process of assimilation of Timurid elite to the Perso-Islamicate courtly culture, and so it is not surprising to find Baysanghur commissioned a new edition of Firdawsi's Shanameh."
  8. ^ a b Roy, Kaushik (2014). Military Transition in Early Modern Asia, 1400-1750. Bloomsbury. "Post-Mongol Persia and Iraq were ruled by two tribal confederations: Akkoyunlu (White Sheep) (1378–1507) and Qaraoyunlu (Black Sheep). They were Persianate Turkoman Confederations of Anatolia (Asia Minor) and Azerbaijan."
  9. ^ a b Arjomand, Saïd Amir (2016). "Unity of the Persianate World under Turko-Mongolian Domination and Divergent Development of Imperial Autocracies in the Sixteenth Century". Journal of Persianate Studies. 9 (1): 11. doi:10.1163/18747167-12341292. The disintegration of Timur's empire into a growing number of Timurid principalities ruled by his sons and grandsons allowed the remarkable rebound of the Ottomans and their westward conquest of Byzantium as well as the rise of rival Turko-Mongolian nomadic empires of the Aq Qoyunlu and Qara Qoyunlu in western Iran, Iraq, and eastern Anatolia. In all of these nomadic empires, however, Persian remained the official court language and the Persianate ideal of kingship prevailed. 
  10. ^ "AQ QOYUNLŪ" at Encyclopædia Iranica; "Christian sedentary inhabitants were not totally excluded from the economic, political, and social activities of the Āq Qoyunlū state and that Qara ʿOṯmān had at his command at least a rudimentary bureaucratic apparatus of the Iranian-Islamic type. [...] With the conquest of Iran, not only did the Āq Qoyunlū center of power shift eastward, but Iranian influences were soon brought to bear on their method of government and their culture."
  11. ^ Christoph Marcinkowski, Shi'ite Identities: Community and Culture in Changing Social Contexts, 169-170; "The Qutb-Shahi kingdom could be considered 'highly Persianate' with a large number of Persian-speaking merchants, scholars, and artisans present at the royal capital."
  12. ^ Lehmann, F (1998). BĀBOR, ẒAHĪR-AL-DĪN MOḤAMMAD. Encyclopædia Iranica, Vol. III, Fasc. 3, pp. 320–323.
  13. ^ Robert L. Canfield, Turko-Persia in historical perspective, Cambridge University Press, 1991. pg 20: "The Mughals – Persianized Turks who invaded from Central Asia and claimed descent from both Timur and Genghis – strengthened the Persianate culture of Muslim India"
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Türk-İran_geleneği&oldid=36419084" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • İran halkları
  • Türk halkları
  • Sayfa en son 02.20, 20 Kasım 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Türk-İran geleneği
Konu ekle