Türkopol

Türkopol (Yunanca: Τουρκόπουλοι, Türkoğulları), Haçlı Seferleri döneminde Haçlılar tarafından paralı asker olarak tutulan, özellikle süvari okçuluğunda yetkin Türk kökenli paralı askerlerdir.

Tarihçe

İlk Haçlılar Birinci Haçlı seferi için Anadolu topraklarına geldiklerinde Türkopolleri Bizans ordusu içinde görürler. Bu birlikler anne babaları Türk ve Yunan olan kişilerden oluşmuştur. Aralarında Balkanlar ve Anadolu'ya yerleşmiş ve yerleştirilen Kuman, Uz, Peçenek, Bulgar Türkleri olduğu bilinmektedir. Bu dönemde kurulan Haçlı devletleri de hafif süvari olarak Türkopolleri kullanacaktır.

Haçlıların hizmetinde

Haçlı devletleri çoğunlukla Hristiyanlığı seçmiş Selçuklu Türkleriyle Suriye bölgesindeki Ortodoks Hristiyanları paralı asker olarak tercih etmiştir. Türkopoller Kutsal Topraklarda hafif süvari olarak yardımcı birlikler olarak Müslüman Ordularına karşı kullanılmıştır. Batılı şövalyelere göre daha hafif zırhları olan Türkopoller daha hızlı hareket edebiliyor ok, mızrak gibi silahlar kullanıyordu. Hafif bir zırhlı yelek ve sivri metal başlık giymekteydiler.^[1]

Çeşitli ordularda yer almalarına rağmen Türkopoller şövalyelerden daha düşük bir sınıf olarak kabul ediliyor ve bu yönde kimi sınırlamalara maruz bırakılıyorlardı.^[2]

Hıttin Muharebesi

1187 yılındaki Hıttin Muharebesi'nde yenilen Haçlı Ordusu içinde 4 bin Türkopol askerin yer aldığı iddia edilse de^[3] bu sayının abartılı olduğu düşünülmektedir.^[4]

Sonrası

Akka'nın düşmesinden sonra Kutsal Topraklar'dan ayrılan Türkopollerden Tapınak Şövalyeleri ile birlikte olanlar Kıbrıs'a, Hospitalier Şövalyeleri bünyesinde olanlar Rodos ve Malta'ya gitmiştir.

Örgütlenmeleri

Türkopollerin, Türkopolcü adı verilen ayrı bir liderleri olurdu, bu kişi muharebe sırasında tüm Türkopol birliğine komuta ederdi. Tapınak Şövalyelerinin komuta kademesi mutlaka paralı askerlere ve özel olarak da Türkopollere komuta eden bir komutanı içerirdi.^[5] Tapınak Şövalyelerinin Büyük Ustasının mutlaka bir Türkopol tercümanı olurdu.^[6]

Değerlendirmeler

Bu dönemde Haçlılarla yoğun bir şekilde savaşan Müslüman Memlûkler Türkopolleri hain olarak değerlendirir ve esir edilenleri derhal öldürürdü. Töton Şövalyeleri bünyesinde hafif süvarilere Türkopol denmiştir.

Günümüzdeki durum

Günümüzde artık Malta Şövalyeleri olarak anılan Hospitalier Şövalyeleri içinde halen bir Türkopol sorumlusu bulunmaktadır.

Kaynakça

^ Terrence Wise: The Knights of Christ, s. 34, ISBN 0-85045-604-5
^ Yemeklerde diğer süvarilerle birlikte yemek yemelerine izin verilmezdi
^ Historia Regni Hierosolymitani içinde
^ Steven Runciman, A History of the Crusades - The Kingdom of Jerusalem, s.489-490 ISBN 521 06162 8
^ Helen Nicholson, The Knights Templar - a New History, s. 118 ISBN 0-7509-3839-0
^ Piers Paul Reads, The Templars, s. 133 ISBN 1-84212-142-1

Ayrıca bakınız

Haçlı devletleri

Konuyla ilgili yazılan eserler

Les Almogavres, L’expédition des Catalans en Orient, Ramon Muntaner 12 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Fransızca) 30 Temmuz 2011 tarihinde erişilmiştir

[1] Terrence Wise: The Knights of Christ, s. 34, ISBN 0-85045-604-5

[2] Yemeklerde diğer süvarilerle birlikte yemek yemelerine izin verilmezdi

[3] Historia Regni Hierosolymitani içinde

[4] Steven Runciman, A History of the Crusades - The Kingdom of Jerusalem, s.489-490 ISBN 521 06162 8

[5] Helen Nicholson, The Knights Templar - a New History, s. 118 ISBN 0-7509-3839-0

[6] Piers Paul Reads, The Templars, s. 133 ISBN 1-84212-142-1

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]