Talipcan Sadıkov
.jpg)
Talipcan Sadıkov (bazı kaynaklarda adı Talib Sadykov, Талиб Садыков veya Tolibjon Sadikov olarak geçer) (12 Mart (eski takvimle 27 Şubat) 1907, Taşkent - 5 Eylül 1957, Taşkent) Özbekistan'da profesyonel müziğin kurucularındandır, müzikli dramalar, kuartetler, operalar ve romanslar bestelemiştir.[1]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Sadıkov 1907'de Taşkent'te doğdu. 1928-30'de Semerkand Müzik ve Koreografi Enstitüsü'nde okudu, hocaları arasında Sadreddin Ayni, Sergey Mironov ve Viktor Uspensky gibi önde gelen Özbek şair ve besteciler bulunmaktaydı. 1930'da Bahçivan'ın Kızı, 1934'te Leyla ve Mejnun adlı müzikal dramları besteledi.[1] Sonra, 1934-41'de Moskova Konservartuarı'nda okudu, oradan besteci ve orkestra şefi olarak mezun oldu. Reinhold Glière ile aynı sınıftaydı ve sonraki yıllarda onunla ortaklaşa olarak Leyla ve Mecnun ve Gülsara operalarının bestelerini yaptı.
Çeşitli ödülleri arasında Millî Sanatçı Ödülü ve SSCB Devlet Ödülü bulunmaktadır. Sadıkov 1934'te Özbek Besteciler Birliğini kurdu ve sonraki 14 yıl boyunca onun başkanlığını yaptı.
1939'da, ilk Özbek operası olan "Leyla ve Mecnun"u Reinhold Glière ile ortaklaşa olarak yazdı. Bu opera Ali Şîr Nevaî'nin bir şiirine dayandırılmıştı, librettosu S. Hürşit ve M. Mehmetov tarafından yazılmıştı. İlk gösterisi 1940'ta Taşkent'te yapıldı.[2] Sadıkov'un diğer operaları arasında Gülsara (1949, Glière ile ortaklaşa), Davronata (1941, Kozlovsky ile ortaklaşa), Armugon (V.A. Moyen ile birlikte, 1946) bulunmaktadır.[1] Modern Sovyet yaşantısı ile ilgili olan operası Zeynep ve Omon, Sadıkov'un ölümünden sonra 1958'de Yunus Rajabi, Dani Zakirov ve Boris Zeidman tarafından tamamlandı.[1][3]
Bestelemiş olduğu 100'den fazla şarkısi arasında Bülbül, Bahar, Servigül ve Cihan kurnur sayılabilir. Ayrıca Senfonik Çalışma (1954), Yaylı Çalgı Dörtlüsü, Doğu Dansları, çeşitli film müzikleri (Ali Şîr Nevaî, Yiğit, vs.) ve koro çalışmaları yazmıştır.[1]
Ailesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Oğlu Oltun Sadikov, koro yöneticisi, kızı Feruza Sadikova opera sanatçısı oldular. Torunu Azize Sadıkova da Özbekistan'ın önde gelen bestecilerindendir.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e Т. С. Вызго. "Садыков Т". 29 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2014.
- ^ "op. 91-100". Reinhold M. Glière. 18 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2014.
- ^ "News - from the Opera Archive". 17 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2014.
- ^ "Mystic Orient of Aziza Sadikova". IMHO Art. 17 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2014.
