Tamahagane

Tamahagane

Tamahagane (Japonca:  玉鋼) Japon geleneğinde yapılan bir çelik türüdür. Tama kelimesi "değerli" anlamına gelir. Hagane kelimesi ise "çelik" anlamına gelir. Tamahagane Japon kılıçları, hançerleri, bıçakları ve diğer aletlerin yapımında kullanılır.

Analiz edilen Japon kılıçlarının çoğunun karbon içeriği tarihsel olarak %0,5-0,7 kütle arasındadır; ancak bu aralık %1,5'e kadar uzanmaktadır

Üretim

Tamahagane, Japonya'nın Shimane bölgesinde bulunan bir demir kumundan (satetsu) yapılır. İki ana demir kumu türü vardır: akame satetsu (赤目砂鉄) ve masa satetsu (真砂砂鉄). Akame daha düşük kalite, masa ise daha iyi kalitedir. Karıştırma parçalarının miktarını 'murage' belirler. İstenen sonuca bağlı olarak, muraj bir veya daha fazla kum türünü karıştırır.

Demir kumu bir kil küvet fırını olan tataraya konur. Kil küvet yaklaşık 4 feet (1,2 m) boyunda, 12 feet (3,7 m) uzunluğunda ve 4 feet (1,2 m) genişliğindedir. Küvet kurutulur ve yaklaşık 1.000 °C'ye (1800 °F) kadar ısıtılır. Ardından, çeliğe karbon eklemek için odun kömürü ile karıştırılır, böylece sertleşebilir.

Tamahagane yapım süreci, kaç kişinin çalıştığına ve ne kadar metal elde edileceğine bağlı olarak 36-72 saat (bir buçuk gün ila üç gün) devam eder. Eritme işleminden sonraki bir saat içinde demir kumu, Tamahagane olup olmadığının rengine göre değerlendirileceği ateş yatağı adı verilen dibe çöker. Demir kumu her on dakikada bir eklenir ve karışım sık sık ters çevrilir. Tamahagane bittikten sonra kil küvet kırılır ve çelik çıkarılır. En iyi çelik, ortaya çıkan metal bloğun kenarlarındadır; bu bölgede oksidasyon süreci daha güçlüdür. Tamahaganın kalitesi rengine göre belirlenir: parlak gümüş parçalar bıçak yapımı için çok iyidir.

Ayrıca bakınız

• Japon kılıcı terminolojisi
• Şam çeliği
• Wootz çeliği
• Katana