Tarsus Beyazı
Tarsus Beyazı, Mersin'in Tarsus ilçesine özgü, kendine has aroma, tat ve yapıya sahip, tescillenmiş bir üzüm çeşididir. Özellikle sofralık tüketim için uygun olması ve bölgenin iklim ve toprak özellikleriyle uyumu nedeniyle Tarsus ve çevresinde yüzyıllardır yetiştirilmektedir. Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından coğrafi işaret tescili alarak yöresel kimliği ve kalitesi resmiyet kazanmıştır.
Özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Tarsus Beyazı üzümü, hem görünüşü hem de lezzetiyle ayırt edici özelliklere sahiptir:
- Salkım ve Tane Yapısı: Salkımları genellikle orta büyüklükte, sık veya yarı sıktır. Taneleri ise orta büyüklükte, ovalden yuvarlağa yakın bir şekle sahiptir.
- Renk: Adından da anlaşılacağı gibi, olgunlaştığında açık yeşilimsi sarıdan kehribar sarısına dönen parlak bir renge sahiptir.
- Kabuk: Kabuk yapısı orta kalınlıkta olup, yeme kolaylığı sağlar.
- Çekirdek: Genellikle 1 ila 2 adet küçük çekirdeğe sahiptir. Bazı modern varyetelerde çekirdeksiz veya çok az çekirdekli türleri de yetiştirilmektedir.
- Lezzet ve Aroma: En belirgin özelliği, yüksek şeker oranı ile dengeli bir asiditeye sahip olmasıdır. Kendine özgü hoş ve ferahlatıcı bir aroması vardır. Sulu ve etli yapısıyla ağızda hoş bir tat bırakır.
- Hasat Zamanı: Bölgenin iklim koşullarına bağlı olarak genellikle Temmuz sonu ile Eylül ortası arasında hasat edilir. Erken ve orta dönem çeşitleri bulunur.
- Dayanıklılık: Sofralık üzüm olması nedeniyle, hasat sonrası depolamaya ve taşımaya nispeten dayanıklıdır.
Yetiştiriciliği ve Coğrafi İşaret
[değiştir | kaynağı değiştir]Tarsus Beyazı üzümü, adını aldığı Tarsus ilçesinin kendine özgü mikroikliminde ve toprak yapısında en iyi verimi verir. Özellikle Tarsus Ovası'nın verimli alüvyal toprakları ve Akdeniz ikliminin sağladığı sıcak ve güneşli günler, bu üzüm çeşidinin kendine has aromasını ve şeker oranını geliştirmesine olanak tanır.
Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından [Coğrafi İşaret Belgesinin Numarası ve Tescil Tarihi Buraya Eklenecek] tarihinde tescillenmiştir. Bu tescil, Tarsus Beyazı'nın belirli bir coğrafi bölgeyle özdeşleşen ve kalitesi bu bölgeden kaynaklanan bir ürün olduğunu resmîleştirmiştir. Coğrafi işaret, üzümün üretim standartlarının korunmasına ve taklit ürünlerin önüne geçilmesine yardımcı olmaktadır.
Kullanım Alanları ve Ekonomik Önemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Tarsus Beyazı üzümü, başta sofralık taze tüketim olmak üzere çeşitli şekillerde değerlendirilir:
- Sofralık Üzüm: Tatlı ve sulu yapısıyla doğrudan tüketim için oldukça popülerdir.
- Pekmez ve Sirke: Yüksek şeker oranı nedeniyle yöresel olarak pekmez yapımında da kullanılır. Ayrıca ev yapımı sirke üretiminde de tercih edilebilir.
- Kurutma: Bazı üreticiler tarafından kuru üzüm olarak da değerlendirilir.
- Ekonomik Katkı: Tarsus ve çevresindeki çiftçiler için önemli bir gelir kaynağıdır. Bölgenin tarımsal ekonomisine ve istihdamına katkı sağlar.
Tarsus Beyazı, Tarsus'un tarımsal mirasının ve biyoçeşitliliğinin önemli bir parçası olup, yerel mutfak ve kültürdeki yerini korumaktadır