Tetris
Tetris (Rusça: Те́трис), ilk olarak Sovyet bilgisayar mühendisi Aleksey Pajitnov tarafından tasarlanan, 6 Haziran 1984 tarihinde yayınlanmış bir bulmaca oyunudur.[1] Bilgisayar ortamında oynandığı gibi, asıl olarak bu oyuna yönelik çıkan oyun aletlerinde de popüler olmuştur. Özellikle 1990'larda oldukça popüler olmuştur. Pajitnov, oyunun ismini nümerik önek Tetra ile sevdiği spor olan tenisin birleşmesinden türetmiştir.
Rekorlar kitabının verilerine göre tüm zamanların en çok oynanan 6. oyunudur.[2] Aleksandr Serebrov, 1 Temmuz 1993 tarihinde Mir Uzay İstasyonundaki görevinde yanına bir Game Boy alarak uzayda Tetris oynamıştır. Bu sayede uzayda ilk video oyun oynayan insan olarak Guinness Rekorlar Kitabına girmiştir. Uzayda oynanan ilk oyun ise Tetris olarak tarihe geçmiştir.[3]
Tetriste oyuncular, oyun alanına inen farklı şekilli parçaları (tetrominolar) hareket ettirerek çizgileri tamamlamaya çalışırlar. Tamamlanan çizgiler kaybolur ve oyuncuya puan verilir ve oyuncu boş alanları doldurmaya devam eder. Oyun, temizlenmemiş çizgiler oyun alanının tepesine ulaştığında sona erer.
Tetrisin Nintendo tarafından Tetris (Game Boy), Atari tarafından Tetris (Atari), Sega tarafından Puyo Puyo Tetris gibi birçok oyun konsolu için yayınlanmış versiyonları mevcuttur.
Oynanışı
[değiştir | kaynağı değiştir]Tetris oyununun amacı, iki boyutlu olan oyun alanına yukarıdan düşen blokların denetimli bir şekilde düşmesini sağlayarak, arada hiç boşluk olmayacak şekilde yatay sıralar oluşturmaktır. Bloklar saat yönünde (veya bazı türlerinde saat yönünün tersine) döndürülerek ve yatay eksende sağa-sola hareket ettirilerek kontrol edilebilir. Her blok dört parçadan oluşmaktadır. Bu parçalara tetromino denir ve benzedikleri harflere göre adlandırılırlar. Bu harfler I, J, L, O, S, T ve Z'dir.
Bilişsel etkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Plymouth Üniversitesi Biliş Enstitüsü'nden Jackie Andrade, Jon May ve doktora öğrencisi Jessica Skorka-Brown, Tetris oynamanın iştahı dağıtabileceğini ve diyete bağlı kalmakta zorlanan insanlar için "hızlı ve yönetilebilir" bir çözüm sağlayabileceğini gösteren bir araştırma yürüttüler. Sigara ve alkol bağımlılığının da önüne geçilebileceği düşünülüyor.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "At 25, Tetris still eyeing growth". 6 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2013.
- ^ Pajitnov interview, G4 "Icons", ep. 305 11 Mart 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ "First person to play a videogame in space". Guinness Dünya Rekorları. 27 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2022.
- ^ "'Playing Tetris could help with weight loss and smokers' cravings'". The Independent (İngilizce). 24 Şubat 2014. 9 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2022.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Tetris.com5 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Resmi site
| Ana oyunlar |  | |
|---|---|---|
| Platform oyunları | ||
| Türev oyunlar | ||
| İlgili maddeler | ||
- Tetris
- 1984'te Sovyetler Birliği
- Sovyetler Birliği'nde geliştirilen video oyunları
- 1984 video oyunları
- N-Gage (platform) oyunları
- Aleksey Pajitnov tarafından tasarlanan oyunlar
- Amiga oyunları
- Amstrad CPC oyunları
- Apple IIGS oyunları
- Arcade oyunları
- BBC Micro ve Acorn Electron oyunları
- Commodore 64 oyunları
- Game Boy Advance oyunları
- Mac OS oyunları
- MSX oyunları
- NEC PC-8801 oyunları
- NEC PC-9801 oyunları
- Nintendo Entertainment System oyunları
- Nintendo VS. System oyunları
- NP-tam problemleri
- Sovyet icatları
- Sega Mega Drive oyunları
- Sharp X1 oyunları
- Sharp X68000 oyunları
- Sovyet markaları
- Sovyet oyunları
- David Whittaker'ın müziğini yaptığı video oyunları
- WonderSwan Color oyunları
- ZX Spectrum oyunları
- Palm OS oyunları
- DOS oyunları
- Windows Phone oyunları
- Bulmaca video oyunları
- Mirrorsoft oyunları
- Spectrum HoloByte oyunları
- Video oyunu serileri