Tevfik Bey
| Tevfik Bey | |
|---|---|
| Lakabı | Beyzade |
| Doğum | Osmanlı İmparatorluğu |
| Bağlılığı |  Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti |
| Hizmet yılları | 1933-1934 |
| Rütbesi | General |
| Çatışma/savaşları | Kaşgar Muharebesi |
Seyyid Ahmed Tevfik Bey Şerif Efendi (Arapça: سيد احمد توفيق باي شريف أفندي), Suriyeli Arap gezgin ve siyasetçi. Suudi Arabistan kralı İbn Suud'un hizmetinde iken 1932'de Sincan'a seyahat etti. Çinli Müslüman Daotai Ma Shaowu tarafından sınır dışı edildi. 26 Ağustos'ta Kaşgar vahalarına ulaştı.[1] Çin Cumhuriyeti hükûmetine sadık 36. Tümenin (Ulusal Devrimci Ordusu) Çinli Müslüman kuvvetlerine karşı savaşan Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nin Uygur ve Kırgız Türk Müslüman savaşçılarına katıldı. Tevfik Bey bir Pan-İslamcıydı.
Türk ordularına Kırgız Osman Ali, Abdullah Buğra, Nur Ahmetcan Buğra ve Mehmet Emin Buğra önderlik ediyordu. Tevfik Bey, bir Türk savaşçı ordusunun komutasına verildi.
Çinli Müslüman General Ma Zhancang, Kaşgar yeni şehrinde Tevfik ve Osman liderliğindeki Türk savaşçıları kolaylıkla yendi ve ağır kayıplar verdi. 26 Eylül 1933'te Tevfik Bey, Kaşgar yeni şehrinde Çinli Müslümanlara yönelik bir saldırı düzenledi. Ma Zhancang'ın birlikleri saldırıyı püskürttü, ağır kayıplar verdi ve Tevfik Bey midesinden ağır yaralandı.[2]
Ma Zhancang'ın birlikleri 1934'te Birinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'ni tamamen yenip yok ettikten sonra, Tevfik Bey Afganistan'a kaçtı. Orada Japonya büyükelçisi Kitada Masamoto ile temas kurdu.[3] Ayrıca geçici olarak Japonya'yı ziyaret etti.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Andrew D. W. Forbes (1986). Warlords and Muslims in Chinese Central Asia: A Political History of Republican Sinkiang 1911-1949 (illustrated bas.). Cambridge, İngiltere: CUP Archive. s. 94. ISBN 0-521-25514-7. 17 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2021.
- ^ "FIGHTING IS SEVERE Tungans and Turkis Clash in Chinese Turkestan". The Montreal Gazette. 11 Ekim 1933. 17 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2021.
- ^ Andrew D. W. Forbes (1986). Warlords and Muslims in Chinese Central Asia: A Political History of Republican Sinkiang 1911-1949 (illustrated bas.). Cambridge, İngiltere: CUP Archive. s. 140. ISBN 0-521-25514-7. 17 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2021.