Kara Şövalye - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Özet
  • 2 Oyuncular ve karakterler
  • 3 Yapım
    • 3.1 Film ekibi
    • 3.2 Geliştirme aşaması
    • 3.3 Çekimler
    • 3.4 Tasarım
    • 3.5 Müzikler
  • 4 Dağıtım
    • 4.1 Pazarlama
    • 4.2 Gösterim
    • 4.3 Ev sineması
  • 5 Eleştirel görüşler
    • 5.1 Top 10 listeleri
  • 6 Temalar ve analiz
  • 7 Etkiler ve miras
  • 8 Ödüller ve adaylıklar
    • 8.1 Dernek ödülleri
    • 8.2 Eleştirmen ödülleri
  • 9 Notlar
  • 10 Kaynakça
  • 11 Dış bağlantılar
  • 12 İlgili kitaplar

Kara Şövalye

  • Afrikaans
  • العربية
  • مصرى
  • Asturianu
  • Azərbaycanca
  • تۆرکجه
  • Беларуская
  • Беларуская (тарашкевіца)
  • Български
  • বাংলা
  • Català
  • کوردی
  • Čeština
  • Cymraeg
  • Dansk
  • Deutsch
  • Ελληνικά
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Eesti
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Føroyskt
  • Français
  • Gaeilge
  • Galego
  • Avañe'ẽ
  • Hawaiʻi
  • עברית
  • हिन्दी
  • Fiji Hindi
  • Hrvatski
  • Kreyòl ayisyen
  • Magyar
  • Հայերեն
  • İnterlingua
  • Bahasa Indonesia
  • İtaliano
  • 日本語
  • Jawa
  • ქართული
  • Қазақша
  • ಕನ್ನಡ
  • 한국어
  • Кыргызча
  • Latina
  • Ladino
  • Lëtzebuergesch
  • Limburgs
  • Latviešu
  • Македонски
  • മലയാളം
  • मराठी
  • Bahasa Melayu
  • नेपाली
  • Nederlands
  • Norsk bokmål
  • ਪੰਜਾਬੀ
  • Polski
  • پنجابی
  • Português
  • Română
  • Русский
  • संस्कृतम्
  • Scots
  • Srpskohrvatski / српскохрватски
  • Simple English
  • Slovenčina
  • Shqip
  • Српски / srpski
  • Svenska
  • தமிழ்
  • తెలుగు
  • ไทย
  • Tagalog
  • Українська
  • اردو
  • Oʻzbekcha / ўзбекча
  • Tiếng Việt
  • Volapük
  • 吴语
  • მარგალური
  • 中文
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Bekleyen değişiklikler
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Bekleyen değişiklikler
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikisöz
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Bu bir seçkin maddedir. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Kontrol Edilmiş
Vikipedi, özgür ansiklopedi
(The Dark Knight sayfasından yönlendirildi)

Sayfa sürüm durumu

Bu, bu sayfanın kontrol edilmiş bir sürümüdür

Bu kararlı sürümüdür; 30 Aralık 2025 tarihinde kontrol edildi. 1 bekleyen değişiklik inceleme bekliyor.

DoğrulukGörüldü

Başlığın diğer anlamları için Kara Şövalye (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Kara Şövalye
The Dark Knight
Filmin Türkçe afişi
YönetmenChristopher Nolan
YapımcıEmma Thomas
Christopher Nolan
Charles Roven
SenaristJonathan Nolan
Christopher Nolan
Hikâye (eser)David S. Goyer
Christopher Nolan
UyarlamaDC Comics tarafından yayımlanan çizgi roman karakterleri
OyuncularChristian Bale
Michael Caine
Heath Ledger
Gary Oldman
Aaron Eckhart
Maggie Gyllenhaal
Morgan Freeman
Eric Roberts
MüzikHans Zimmer
James Newton Howard
Görüntü yönetmeniWally Pfister
KurguLee Smith
Yapım şirketiWarner Bros.
Legendary Pictures
Syncopy Inc.
DağıtıcıWarner Bros.
CinsiSinema filmi
TürüAksiyon, gerilim, suç
RenkRenkli
Yapım yılı2007–2008
Çıkış tarih(ler)i18 Temmuz 2008 (ABD)
25 Temmuz 2008 (BK)
Süre152 dakika
ÜlkeABD
Birleşik Krallık
Dilİngilizce
Bütçe185.000.000 $
Hasılat1.009.242.873 $
Önceki filmBatman Başlıyor
Devam filmiKara Şövalye Yükseliyor

Kara Şövalye (Özgün adı: The Dark Knight), Christopher Nolan'ın yönettiği 2008 yapımı süper kahraman filmidir. DC Comics'in kurgusal karakteri Batman'den uyarlanan 2005 tarihli Batman Başlıyor filminin devamıdır. Filmin senaryosunu Christopher Nolan ve kardeşi Jonathan Nolan yazmış, hikâyeyi ise David S. Goyer oluşturmuştur. Kara Şövalye'nin olay örgüsü kurgusal Gotham şehrinde geçmekte ve Batman, bölge savcısı Harvey Dent, asistan Rachel Dawes ve polis komiseri James Gordon'ın organize suçlarla mücadelelerinin ve yeni tehdit Joker'in etrafında gelişmektedir. Heath Ledger'ın canlandırdığı Joker karakterinin gerçek kimliği, filmin gizemi için saklı tutulur ve Harvey Dent'in kahraman bir bölge savcısından çirkin bir katile dönüşümünün hikâyesi tamamıyla anlatılır. Oyuncu kadrosunda Christian Bale, Michael Caine, Heath Ledger, Gary Oldman, Aaron Eckhart, Maggie Gyllenhaal ve Morgan Freeman yer almaktadır.

Yönetmen Nolan, Joker karakteri için, onun 1940'larda ilk kez göründüğü çizgi romanlardan ve özellikle Harvey Dent'in geçmişinin tekrar anlatıldığı 1996 tarihli Batman: The Long Halloween adlı çizgi romandan esinlendi.[1] Kara Şövalye'nin çekimleri Nisan–Kasım 2007 tarihleri arasında öncelikle Chicago'da, ek olarak da Amerika Birleşik Devletleri'nin birkaç yerinde, Birleşik Krallık'ta ve Hong Kong'da yapıldı. Nolan, Joker'in filmde ilk göründüğü sahne başta olmak üzere bazı sekansları çekmek için IMAX kamerası kullandı. Kara Şövalye, yüksek çözünürlüklü IMAX kameralarla çekilen ilk uzun metrajlı sinema filmiydi.[2] Nolan, gerekmedikçe bilgisayar tarafından oluşturulan görüntüleri kullanmaktan kaçındı; örneğin Joker'in içinde bulunduğu 18 tekerlekli kamyonun devrilme sahnesinde görsel efekt kullanılmadı. Filmin müziklerini oluşturmada Hans Zimmer ve James Newton Howard iş birliği yaptı. Film, 185 milyon dolarlık bir bütçeyle çekildi.[3]

Joker'i oynayan Heath Ledger, filmin çekimleri tamamlandıktan sonra, 22 Ocak 2008'de, çeşitli reçeteli ilaçları yanlış kullanması nedeniyle zehirlendi ve evinde ölü bulundu. Warner Bros. Kara Şövalye için etkili bir reklam kampanyası yarattı, Ledger'ın Joker'inin ön planda olduğu web siteleri ve fragmanlar hazırlandı. Ledger'ın ölümünden sonra stüdyo onunla ilgili reklam kampanyalarına tekrar odaklandı. Ledger'ın ölümü, performansıyla ilgili olarak basın ve halk arasında geniş çaplı bir ilgiye yol açtı. Film 16 Temmuz 2008'de Avustralya'da, 18 Temmuz'da Amerika Birleşik Devletleri'nde ve 25 Temmuz'da Birleşik Krallık'ta vizyona girdi. Kuzey Amerika'da gişeye çıkmadan önce, Kara Şövalye adına rekor sayıda ön bilet satıldı. Gösterime girdiğinde olumlu yorumlar ile karşılandı ve Ledger'ın performansı özellikle beğeni topladı.[4] Kuzey Amerika'da hasılat bakımından 500 milyon dolar sınırını geçen ikinci film olmasının yanında pek çok gişe rekoru daha kırdı.[5] Büyük övgüleri ve ticari başarıları takiben ödül sezonunda da çok başarılı oldu, özellikle 2008 yılının en iyi filmi dalında ve Ledger'ın Joker performansıyla birçok ödül ve adaylık elde etti. Kara Şövalye sekiz dalda Akademi Ödülü'ne aday olarak, o sene Milk filmiyle birlikte en çok adaylık elde eden üçüncü film oldu.[6] Ancak aday olduğu sekiz kategoriden yalnızca En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu (Heath Ledger) ve En İyi Ses Kurgusu ödüllerini kazandı. Film BAFTA Ödülleri'nde de dokuz dalda aday gösterilerek en çok dalda aday olan ikinci film oldu.[7] BAFTA Ödülleri'nde de yalnızca En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Ödülü'nü kazandı.

Kara Şövalye, vizyona girdiği günden bu yana "gelmiş geçmiş en iyi süper kahraman filmlerinden biri, 2000'lerin en iyi filmlerinden biri, 21. yüzyılın en iyi filmlerinden biri ve şimdiye kadar yapılmış en iyi filmlerden biri" olarak değerlendirildi. Özellikle alışılmış bir çizgi roman filmi tarzını reddedip çizgi roman karakterleri içeren bir suç filmine yönelmesi nedeniyle birçok modern süper kahraman filmi için bir "model" olarak kabul edilmektedir. Film, Joker karakteri etrafında şekillenen terörizm, ahlak, etik, anarşizm gibi temalar nedeniyle sık sık analiz edildi. Amerika Birleşik Devletleri Kongre Kütüphanesi, "kültürel, tarihsel veya estetik açıdan önemli" olduğu gerekçesiyle Kara Şövalye'yi 2020 yılında Ulusal Film Arşivi'nde saklamak üzere seçti.

Özet

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir çete, Gotham şehrinde mafyaya ait bir bankayı soymak için toplanır. Hepsinin de yüzlerinde palyaço maskesi vardır. Çeteden herkes, kendine düşen görevi tamamlayan hırsızı alacağı payı çoğaltmak için öldürür. Bankanın müdürü tüfeğini eline alıp bankasını savunmaya çalışır. Ancak kurşunu bitince hırsızlardan biri tarafından vurulur. En sonunda çeteden iki kişi kalır. Kaçmak için çaldıkları okul otobüsü duvarı yıkar. Hırsızlardan biri ölür. Kalan hırsız, otobüsten çıkan ortağını da vurur. Ardından yerde yatan banka müdürü, Gotham'daki hırsızlarda onur, şeref gibi özelliklerin bulunduğunu söyler. Onun yanına giden hırsız maskesini çıkarır. O, Joker'dir. Banka müdürünün ağzına el bombası tıkıp oradan uzaklaşır.

Jonathan Crane ve ekibi, Rus bir mafya babasına öldürücü bir mal satmıştır. Mafya babası onları öldürmek üzereyken Batman kılığındaki birkaç kişi, mafya babasının ekibine tüfek ile saldırır. Ancak mafyanın köpekleri bu kişilere saldırır. Ardından gerçek Batman gelir. Crane ve ekibinin peşine düşer. Arabalarının üstüne uçup onları yakalar. Gordon'ın yanına gider. Batman'in, James Gordon ve yeni savcı Harvey Dent ile yaptığı iş birliği sayesinde suça bulanmış Gotham sokakları suç örgütlerinden yavaş yavaş temizlenmeye başlamıştır. Rachel Dawes de Harvey Dent'in asistanıdır ve aralarında romantik bir ilişki vardır. Harvey Dent, Sal Maroni'nin mafya babası Carmine Falcone'in yerine geçtiğini ispatlamak için duruşmaya çıkar. Tanıklık etmek için kürsüye çıkan kişi, Dent'e silah çeker. Ancak Dent adama yumruk atar ve silahı elinden alıp salondan çıkar.

Gotham'ın mafya babaları paralarını, aklaması için Çinli düzenbaz Lau'ya verirler. Bu yüzden Gordon ve ekibi mafya babalarını suçlayacak bir şey bulamaz. Batman, Çin'e (Hong Kong) gidip Lau'yu Gotham'a getirir. Artık mafya babaları polisin elindedir. Ardından Gotham'ın yeraltı suç patronları, Joker'e Batman'i ortadan kaldırması için teklif yaparlar. Joker mafya babalarının teklifini, paralarının yarısını almak şartıyla kabul eder. Joker, bir kişiye işkence edip videoya çeker ve bunu bir televizyon kanalına yollar. Videoda, Batman'in gizli kimliğini açıklamadığı her gün Gotham'da bir cinayet işleyeceğini söyler. Gotham'a yeniden kaos durumu hâkim olur. Bu sırada Bruce Wayne, Harvey Dent için bir parti düzenler. Bruce Wayne partideyken Joker düzenlediği planı harekete geçirir. Polis Müdürü Gillian B. Loeb ve mafya babalarının davasındaki yargıç Surillo öldürülür. Joker, Bruce Wayne'in düzenlediği partiyi çetesi ile basar. Durumdan önceden haberdar olan Wayne, Harvey'i korumaya alır. Ardından Batman kostümlerini giyip Joker'in bastığı partiye gider. Joker, Rachel Dawes'i alıp aşağıya atar ve Batman, Rachel'ın peşinden atlayıp onu kurtarır. Joker kaçar.

"Kusura bakmayın Efendi Wayne, belki siz de bu adamı tam olarak anlamıyorsunuz. (...) Bazı insanlar para gibi mantıklı şeylerin peşinde değildir. Satın almak, korkutmak, anlaşmak ya da pazarlık etmek mümkün değildir. Bazı insanlar sadece dünyanın yandığını seyretmek ister."

— Batman'in akıl hocası Alfred'in Joker'i kastederek söylediği replikler

Joker, Polis Müdürü Loeb için yapılan cenaze töreninde Belediye Başkanı Anthony Garcia'yı öldürmek için plan yapar. Makyajsız bir hâlde polis kılığına giren Joker, tam namlusunu Garcia'ya doğrultmuşken Gordon, Belediye Başkanı'nın önüne atlar ve ölür. Joker ve ekibi, tek eksik dışında oradan uzaklaşır. Harvey Dent olay yerine gelir, ambulansa kilitlenen Joker'in adamlarından birinin rozetinde Rachel Dawes yazısını görünce çok sinirlenir ve onu kaçırır. Gordon'ın ölümüne çok sinirlenen Batman, Sal Maroni'yi kaçırıp Joker'in kim ve nerede olduğunu sorar. Maroni cevabı bilmediği için Batman'in sorusuna yanıt bulamaz. Dent de Joker'in adamını sorguya çeker, onu öldürmek ile tehdit eder. Buna göre Dent elindeki parayı havaya atacak, yazı gelirse onu öldürecek, tura gelirse canını bağışlayacaktır. İlk atışta tura gelir. Ancak Dent bir kere daha parayı yukarı atar ve bu sırada Batman parayı alır. Ona, insanlara gerçek kimliğini açıklayacağını söyler. Dent buna karşı çıkar. Ertesi gün Dent basın toplantısı düzenler ve Batman'in kendisi olduğunu söyler. Polisler onu tutuklar. Bu sırada olayları televizyondan izleyen Rachel, Bruce Wayne'in uşağı Alfred'e bir mektup verir.

Harvey bir polis kamyonuna bindirilir ve peşine birçok koruma verilir. Joker onu yakalamak için bütün korumaları devre dışı bırakır. Tam kamyona bazuka atmak üzereyken Batman aracıyla gelip önüne atlar. Joker hâlâ Dent'in peşindedir. Batman'in aracı büyük hasar alır, bu yüzden Batmobile'in bir kısmından oluşan motor (Batpod) ile Joker'in peşine düşer. Motoru ile Joker'in bulunduğu tırın altından geçer. Tır tepetaklak devrilir. Tırın içinden çıkan Joker, etrafa ateş saçar ve motoru ile hızla gelen Batman'in tam karşısına dikilir. Batman, Joker'i ezmez ve kayar. Joker tam Batman'in maskesini çıkarmak üzereyken Gordon silahını onun ensesine dayar. Gordon'ın ölmediği, hepsinin oyun olduğu anlaşılır. Polisler olay yerine intikal ederler, Joker gözaltına alınır. Ancak Joker herhangi bir şeyden suçlanamaz. Hiçbir parmak izi ya da başka bir kanıt bulunamaz. Ayrıca Belediye Başkanı, Gordon'ı yeni Polis Müdürü yaptığını açıklar. Bu arada kötü bir haber gelir; Rachel ve Harvey kaçırılmıştır. Duruma çok sinirlenen Batman, Joker'i sorgular ve onu oldukça hırpalar. Joker, ikisinden yalnızca birini kurtarabileceğini söyler. En sonunda Joker, plana uygun olarak Harvey ve Rachel'ın yerini söyler. Batman, Rachel'ın yanına gideceğini söyler; Gordon da Harvey'in peşine düşer. Bu sırada benzin bidonlarına bağlı olan Harvey Dent, kurtulmaya çalışırken yere düşer ve benzin ile ıslanır. Batman, Rachel'ın yanına geldiğini sanırken Dent'in yanına geldiğini görür ve onu kurtarır. Polisler ise Rachel'ın imdadına yetişemez ve onun bulunduğu bina patlar. Batman'in yanındaki Dent, binanın patlaması esnasında yere düşer ve yüzünün yarısı yanar. Dent hemen hastaneye kaldırılır. Bu sırada Joker gözaltından kaçmayı başarır. Rachel'ın Alfred'e verdiği mektupta, Dent'i sevdiği ve onun evlenme teklifini kabul ettiği yazar. Ancak Alfred, mektubu Rachel'ın ölmeden önce onu bekleyeceğini sanan Bruce Wayne'e vermez.

Bruce Wayne'in şirketinde çalışan elemanlardan biri olan Colman Reese, şirketin CEO'su Lucius Fox'a Batman'in gerçek kimliğini bildiğini söyler ve bu sırrı saklaması için kendisine ömrü boyunca on milyon dolar verilmesini istediğini söyler. Ancak Fox, Reese'in teklifini geri çevirir. Colman Reese, televizyon kanalına çıkıp Batman'in gerçek kimliğini açıklayacağını söyler. Joker de kanalı arayıp Reese'in bir saat içinde öldürülmediği takdirde bir hastaneyi patlatacağını söyler. Gotham halkı endişelenip Reese'i öldürmeye çalışır. Ancak Gordon ve ekibi onu korumaya alır. Hastaneler aceleyle boşaltılır. Joker, Dent'in bulunduğu hastaneye gidip ona Rachel'ın ölümünün suçlusunun Gordon olduğunu söyler; hastaneden çıkarken de orayı patlatır. Rachel'ın ölümü yüzünden çok öfkeli olan Dent, Sal Maroni'nin yanına gidip Rachel'ı kimin kaçırdığını sorar. Maroni, Gordon'ın ekibinde olan Anna Ramirez'in adını verir. Dent, Maroni'yi öldürür.

Panik şehri sararken Joker, iki feribota bomba yerleştirdiğini açıklar. Bu iki feribotta da karşı feribotu patlatabilecek kumandalar vardır. Karşı feribotu gece saat 12'den önce patlatanlar kurtulacaktır. Bir feribotta Gotham halkı, öbür feribotta ise mahkûmlar vardır. Batman, Lucius Fox'tan kendi geliştirdiği solar tasarımla Joker'in yerini bulmasını ister. Joker'in yeri bulunur; feribotların karşısında yer alan yüksek bir binanın üst katındadır. SWAT ekipleri de binanın pencerelerinde yer alan kişileri vurmaya hazırlanıyordur. Batman binaya uçup Joker'in adamlarını devre dışı bırakmaya gider. Ancak bu kişiler masum insanlardır. Çete onlara kostüm giydirmiştir. Bu sırada da intikam peşindeki Harvey Dent, Gordon'ın eşini ve çocuklarını kaçırıp onu yanına çağırır.

Batman, masum insanları vurmaya hazırlanan SWAT ekibindeki kişileri teker teker alt eder ve en sonunda Joker'in yanına gider. Oradaki köpekler Batman'e saldırırken, Joker bunu fırsat bilip onu hırpalar. Feribotlardaki hiç kimse, karşı feribotu patlatacak olan kumandanın düğmesine basamaz. Bunu anlayan Joker şaşırır ve iki feribotu birden patlatmaya kalkışır. Fakat tam bu sırada Batman Joker'i yakasından tutup binadan aşağı atar ve yere düşmeden onu yakalar; sonra onu polislere teslim eder. Ardından Gordon'dan intikam alma niyetindeki Dent'i durdurmaya çalışır. Dent ilk önce Gordon'ın oğlunu alır. Yazı tura atarken Batman onun üzerine atlar ve Dent binadan düşer. Batman çocuğu kurtarır ama Dent ölür. Gordon aşağı inip Batman'in yanına gider. Batman, Gotham halkındaki umudu söndürmemek için Dent'in cinayetlerini üstüne alır. Yarasa sinyali kırılır ve Batman için insan avı başlar.

Oyuncular ve karakterler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Christian Bale (sol üst), Michael Caine (sağ üst), Gary Oldman (sol alt), Aaron Eckhart (sağ alt).
  • Christian Bale (Batman / Bruce Wayne) — Çocukken anne ve babasının cinayete kurban gitmesinden dolayı travma geçiren ve kendini Gotham şehrini yeraltı suç dünyasından korumaya adayan milyonerdir. Bir süre sonra varlığının Gotham'a yarar mı yoksa zarar mı getirdiği konusunda ikileme düşer. Yarattığı Batman simgesi suçluları Gotham'a çeker.
  • Michael Caine (Alfred Pennyworth) — Bruce Wayne'in güvenilir uşağı, sırdaşı ve akıl hocasıdır. Amacı uğruna ilerleyen Bruce'a yardım eder. Filmin mizah ögelerinden biridir.
  • Heath Ledger (Joker) — Psikopat, şizofrenik, acıdan zevk alan ve sıfır empatiye sahip deha bir suçludur. Yaptığı planlar ve eylemler ile Gotham'da kaos oluşmasına neden olur. Anarşizmi temsil eder.
  • Gary Oldman (James Gordon) — Batman ve Harvey Dent ile birlikte Gotham'ın sokaklarını suçtan temizlemeye çalışan polistir.
  • Aaron Eckhart (Harvey Dent / İki Yüz) — Gotham'da suçu temizlemeye çalışan bölge savcısıdır. Kahraman bir savcı olarak görülürken Joker'in etkisiyle çirkin bir katile dönüşür.
  • Maggie Gyllenhaal (Rachel Dawes) — Bruce Wayne'in çocukluk aşkı olan Rachel, artık Harvey Dent'in asistanıdır ve onunla arasında romantik bir bağ vardır.
  • Morgan Freeman (Lucius Fox) — Bruce Wayne'e Batman için teknolojik ekipman sağlayan, Wayne Şirketler Grubu'nun CEO'sudur.
  • Eric Roberts (Sal Maroni) — Carmine Falcone'in yerine geçip Gotham'daki yeraltı suç dünyasının başına gelen mafya babasıdır.
  • Colin McFarlane [en] (Gillian B. Loeb) — Gotham'daki polislerin müdürüdür.
  • Cillian Murphy (Jonathan Crane / Korkuluk [en]) — Gotham'da çalışan yozlaşmış bir psikofarmakologtur. Murphy, filmde Korkuluk rolünde cameo görünüm yaptı.
  • Michael Jai White (Gambol) — Joker'in sataşmaktan zevk aldığı mafya babasıdır.
  • Anthony Michael Hall (Mike Engel) — Gotham'da çalışan bir gazetecidir.
  • William Fichtner (Banka Müdürü) — Joker ve çetesinin soymaya kalkıştığı bankanın müdürüdür.
  • Nestor Carbonell (Anthony Garcia) — Gittikçe batan Gotham'ın belediye başkanıdır. Joker'in suikastından Gordon sayesinde kurtulur.
  • Chin Han [en] (Lau) — Gotham'daki mafya babalarının paralarını aklamaya çalışan Çinli düzenbazdır.
  • Monique Gabriela Curnen [en] (Anna Ramirez) — Gordon'ın yardımcılarından biridir.

Yapım

[değiştir | kaynağı değiştir]

Film ekibi

[değiştir | kaynağı değiştir]
Filmin oyuncu kadrosu ve ekibi Londra'daki Avrupa galasında. Soldan sağa: Yönetmen Christopher Nolan, yapımcılar Emma Thomas ve Charles Roven, oyuncular Monique Gabriela Curnen, Michael Caine, Aaron Eckhart, Maggie Gyllenhaal ve Christian Bale.

Kara Şövalye'nin yönetmenliğini Christopher Nolan yaptı. Nolan, olay örgüsünü David S. Goyer ile oluşturdu ve senaryoyu kardeşi Jonathan Nolan ile birlikte yazdı. Filmin yürütücü yapımcılığını Michael E. Uslan, Benjamin Melniker, Kevin De La Noy ve Thomas Tull yaparken, yapımcılığını ise Charles Roven, Christopher Nolan ve Nolan'ın eşi Emma Thomas üstlendi. Orijinal müzikleri Hans Zimmer ve James Newton Howard tarafından oluşturuldu. Görüntü yönetmenliğini Wally Pfister yaptı. Christopher Nolan, filmin kurgusunu Lee Smith ile yaptı. Yapım tasarımını Nathan Crowley, kostüm tasarımını Lindy Hemming, set dekorasyonunu Peter Lando hazırladı. Müzik efekt kurgusunu Michael Babcock, Michael W. Mitchell ve Hamilton Sterling hazırladı. Ses tasarımını Richard King yaptı. Heath Winn, Daniel Williams, Dan Homewood, Ryan Evans ve Conway Wickliffe filmin özel efekt teknisyenleriydi. Conway Wickliffe, filmin çekimleri devam ederken araba çarpması sonucunda öldü. Chris Corbould, filmin özel efekt süpervizörüydü. Görsel efektler Myles Asseter ve Robert Deas tarafından hazırlandı. Nick Davis de görsel efekt süpervizörüydü. Filmde otuz dublör görev aldı.

Serinin ilk filmi Batman Başlıyor'daki rolüyle olumlu yorumlar alan Christian Bale, devam filminde yer almak için tereddüt etmedi.[8] Bale, rolüne Keysi Dövüş Metodu ile hazırlandı.[8][9] Bale, rolünün Batman kimliğinin içinde sıkıştığını düşündüğünü, bu hayattan uzaklaşmak istediğini söyledi. Bale'e göre Batman için doğru olan şey Bruce için doğru olan şey olmayabiliyordu; bu sebepten dolayı iki karakter arasında kalmış, kafası karışık, içindeki şiddet ve intikamla boğuşan biri olduğunu açıkladı. Bale, ayrıca Batman'in ilk filmdekinden daha olgun ve daha güçlü olduğunu belirtti. Nolan, Batman Başlıyor'da dövüş sahnelerini özellikle net göstermemişti; çünkü o filmde Batman'in suçlulara nasıl göründüğünü yansıtmak istiyordu.[10] Filmdeki kostümü değişen Bale bu sayede dövüş tekniğini geliştirdi. Yeni kostümü ona daha çevik olma imkânı sağladığı için, kas kütlesini önceki filmde olduğu kadar artırmadı.[10]

Paul Bettany,[11] Lachy Hulme,[12] Adrien Brody,[13] Steve Carell[14] ve Robin Williams,[15] Joker rolü ile ilgilendiklerini belirttiler. Ama Ledger'ın karaktere getirdiği anarşist yorumu uygun bulan ve geçmişte yaptığı birkaç işi beğenen Nolan, Joker karakteri için Ledger ile anlaşmak istedi.[16] 2006 yılının Temmuz ayında Heath Ledger ile Joker'i oynaması için anlaşıldı.[17] Ledger'ın role seçilmesi, bu rol için uygun olmadığını düşünen bazı sektör profesyonelleri ve halktan kişiler tarafından eleştirildi. Yapımcı Charles Roven ise Ledger'ın ciddi biçimde düşünülen tek aday olduğunu söyledi.[18][19][20] Nolan, Joker'in nasıl yorumlanacağı konusunda Ledger ile benzer fikirlere sahip oldukları için bu seçimden emindi.[19][21] Joker akıl ve mantıktan yoksun, korku hissi olmayan, anarşist ve tamamen kötü biri olarak yazılmıştı ve insanların ahlaki sınırlarını test edip zorlaması amaçlanmıştı. Rol için hazırlanan Ledger, bir ay boyunca yalnız başına bir otel odasında yaşayarak karakterin duruşunu, sesini ve kişiliğini oluşturdu ve bir günlük tutarak Joker'in duygu ve düşüncelerini not etti.[22][23] Ayrıca Ledger'a karakteri yaratırken yardımcı olması için Batman: Öldüren Şaka ve Arkham Asylum: A Serious House on Serious Earth çizgi romanları verildi.[24] Joker'in dövüş tarzı, doğaçlama ve düzensiz görünecek şekilde tasarlandı.[19] Ledger onu oluşturmakta biraz zorlandı, en sonunda Tim Burton'ın yönettiği 1989 tarihli Batman filmindeki Jack Nicholson'ın karakterinden daha farklı bir ses oluşturdu.[23][25] Ledger, rolü Jack Nicholson'dan devralmanın yarattığı çekinceyi kabul etti ama bu meydan okumanın onu heyecanlandırdığını belirtti.[19][26] Joker'in vücut dilini oluşturmaya çalışırken Otomatik Portakal filminin karakteri Alex'ten ve şarkıcılar Johnny Rotten ile Sid Vicious'tan ilham aldı.[27][28] Ledger, karakteri Joker'i "psikopat, katil, şizofrenik ve sıfır empatisi olan bir palyaço" olarak tanımladı.[25] Ledger, Joker'in hapishanedeki alaycı alkış sahnesini tamamen doğaçlama olarak kendisi ortaya çıkardı. Joker'in yüzündeki yaralarla ilgili her sahnede farklı bir neden açıklaması, senaristler tarafından karakterin katıksızlığıyla ve sıfır noktasındaki duruşuyla açıklandı. Çekimlerden sonra Empire dergisine röportaj veren Ledger, "Rol oldukça yıpratıcıydı, günde ortalama iki saat uyuyabildim. Sürekli olarak düşündüm, vücudum çok yorgun düştü ve yıprandı." dedi.[29][30][31] Başka bir röportajında ise şu ifadeleri kullandı: "Bir karakterle yaşadığım en keyifli deneyimdi, muhtemelen de hayatım boyunca yaşayacağım en keyiflisi… Ama aynı zamanda son derece yorucu bir süreçti."[32]

"Harikaydı. Çünkü sahneyi çekiyorsunuz, kendinizi işinize kaptırmışsınız. Ve ekipten birinin sorusu oluyor. Cevap vermek için dönüyorsunuz. Her yer iki yönlü aynalar ile kaplandığı için sadece kendimizi görüyorduk. O zaman da dışarıdan nasıl göründüğünüzü anlıyorsunuz. Bir yanda ben kostümün içerisindeyim; diğer yanda Heath, Chelsea gülüşüyle duruyor. İki deli gibi, gülmekten kırıldık! Heath çok iyi bir arkadaştı. Yaptığı işi ne kadar sevdiğini görürdünüz."

— Heath Ledger ile çektiği ilk sahneyi hatırlayan Christian Bale[33]

Heath Ledger'ın ölümünden bir süre sonra rol arkadaşları bazı demeçler verdi. Aaron Eckhart, "Çok üzücüydü. Hâlâ inanamıyorum. Heath ile yaşananları anlatmak çok zor geliyor." dedi. Medyanın, Heath Ledger'ın Joker rolünü almasının onun ölümüne yol açtığı iddialarına kızan Maggie Gyllenhaal, "Bunu beni kişisel olarak nasıl etkilediğinden bahsetmek bir hayli zor. Benim için çok zor oldu. Medyanın zaman zaman gösterdiği saygısızlık beni şok etti." diye konuştu.[33]

Aaron Eckhart, 2007 yılının Şubat ayında oyuncu kadrosuna dâhil olmadan önce, İki Yüz rolünü canlandırması için Liev Schreiber,[34] Josh Lucas[35] ve Ryan Phillippe[36] role olan ilgilerini ifade etmişlerdi.[37] Mark Ruffalo rol için ses denemesi yaptı.[38] Hugh Jackman da İki Yüz'ü canlandırması için düşünüldü. Nolan, İki Yüz'ün de bir kahraman figürü olmasını istiyordu. In the Company of Men (1997) filminde gördüğü Eckhart'ın benzersiz bir aktör olduğunu ve onda Robert Redford havası olduğunu düşünen Nolan, oyuncuyu Harvey Dent rolünü canlandırması için uygun buldu. Eckhart karaktere hazırlanırken, mafya ile mücadele etmiş ikonik bir ABD siyasi figürü olan Robert F. Kennedy'den esinlendi; ayrıca çoklu kişilik bozukluğu yaşayan kişileri ve yanık mağdurlarının maruz kaldığı psikolojik travmaları inceledi.[2] İlk filmde de yer alan Michael Caine, Bruce Wayne'in uşağı Alfred'i oynamaya devam etti. Batman Başlıyor'da Katie Holmes'un canlandırdığı Rachel Dawes rolünü ise bu filmde Maggie Gyllenhaal devraldı. Holmes rolü tekrar canlandırmayı planlıyordu, ama o dönem Diane Keaton ve Queen Latifah ile birlikte Mad Money filminde rol almayı tercih etti. Rachel Dawes rolünü Gyllenhaal'ın aldığı açıklanmadan önce Rachel McAdams ve Emily Blunt'ın da adları rol için geçiyordu. Gyllenhaal, Rachel'a yeni bir karakter olarak yaklaştı ve Holmes'un önceki performansına bir atıfta bulunmadı. İlk filmde Tom Wilkinson'ın oynadığı Carmine Falcone'in yerine geçip Gotham'ın yeraltı suç dünyasının lideri olan Sal Maroni rolünü ise Eric Roberts aldı. Rol için en başta Bob Hoskins ve James Gandolfini düşünülmüştü.[39]

Batman Başlıyor'da da oynayan Morgan Freeman, Lucius Fox rolüyle; Gary Oldman da James Gordon rolüyle geri döndü. Gotham'ın belediye başkanı Anthony Garcia'yı Nestor Carbonell, Dedektif Gerard Stephens'ı Keith Szarabajka, Dedektif Anna Ramirez'i Monique Gabriela Curnen, Dedektif Michael Wuertz'i Ron Dean canlandırdı. Anthony Michael Hall, Gotham Cable News muhabiri Mike Engel rolüyle filmin oyuncu kadrosunda yer aldı. Yargıç Janet Surrillo rolünü Nydia Rodriguez Terracina, Coleman Reese rolünü Joshua Harto, Komiser James Gordon'ın karısı rolünü Melinda McGraw, Gordon'ın oğlu rolünü ise Nathan Gamble oynadı. Cillian Murphy de, önceki filmdeki rolü ile cameo görünüm yaptı. Müzisyen Dwight Yoakam ve ABD senatörü Patrick Leahy de bu filmde cameo yaptı.

Geliştirme aşaması

[değiştir | kaynağı değiştir]
Kara Şövalye'den bir Joker sahnesi (yukarıda) ve Batman #1 çizgi romanından bir kare (aşağıda). Heath Ledger bu sahnede birkaç saniyeliğine makyajsız göründü.

Batman Başlıyor gösterime girmeden önce filmin senaristi David S. Goyer, Joker ve Harvey Dent'in yer aldığı iki devam filmi yazmaya hareket etti. Amacı, Joker'in üçüncü filmde Dent'i İki Yüz'e dönüştürmesini göstermekti.[40] Goyer, DC Comics'in sınırlı çizgi roman serisi Batman: The Long Halloween'in hikâye örgüsünden esinlenerek film için ilk taslağı yazdı.[1] Batman Başlıyor (2005) hem eleştirmenlerden hem de gişeden büyük başarı elde ettikten sonra, Warner Bros. şirketi bir devam filmi yapmaya öncelik verdi.[41] Batman Başlıyor, Batman'in baş düşmanı Joker'in tanıtımını ima eden bir iskambil kartının gösterildiği sahneyle sona erse de, Christopher Nolan bir devam filmi yapmayı düşünmüyordu.[19][42] Nolan, eşi ve uzun yıllardır birlikte çalıştığı yapımcı Emma Thomas ile daha önce bir devam filmi üzerinde çalışmamıştı; ancak kendisi ve David S. Goyer, Batman Başlıyor'un çekimleri sırasında olası bir devam filmi için fikir alışverişinde bulundular.[43]

Warner Bros. ile Nolan arasındaki görüşmeler, Batman Başlıyor'un sinemalarda gösterime girmesinden hemen sonra başladı. Filmi tekrar yönetip yönetmeme konusunda tereddütte bulunan Nolan, nihayetinde Joker'in hikâyesini tekrar yorumlamak istedi.[22] Devam filminin geliştirme süreci, Nolan'ın Prestij (2006) filminin yapımının ardından resmen başladı. Warner Bros. şirketi 31 Temmuz 2006'da, Batman Başlıyor'un yapımına başlanan devam filminin adının Kara Şövalye olduğunu resmen açıkladı.[17] İlk defa live action bir Batman filminin adında "Batman" kelimesi geçmiyordu. Nolan bu konuda "Filmin adı özellikle seçildi. Bu isim işlerin iyiye gitmeden önce iyice çığırından çıkmasını simgeliyor." dedi.[44] Goyer ve Nolan, Kara Şövalye'nin temel olay örgüsünü geliştirmek için üç ay boyunca birlikte çalıştılar.[43] Batman'in suçlarla mücadelede gösterdiği olağanüstü çabanın suçlular tarafından da aynı şekilde karşılık bulacağı, yani "karşıt bir tırmanışa" yol açacağı fikrini incelemek istediler. Bu durum, terörü bir silah olarak kullanan Joker'i şehre çekecekti. Batman Başlıyor'un sonundaki Joker iskambil kartı sahnesi, Batman'in suçlarla savaşının geçici olduğuna dair inancının aslında yanlış olduğunu göstermek için eklenmişti.[19][45] David S. Goyer, Jack Nicholson'ın Joker'i oynadığı Batman (1989) filminin hayranı olmasına rağmen, Nicholson'ın rolünü korkutucu bulmuyordu ve Kara Şövalye'deki Joker'in bilinemeyen, kökeni olmayan, "çoktan oluşmuş" bir karakter olmasını istiyordu.[19][43][45][46]

"Bu, Joker'in kökenlerini anlatan bir hikâye değil. Bizim Joker'imiz, daha doğrusu Ledger'ın Joker yorumu, anarşi ve kaosun aşırı uç noktası. Joker'i korkutucu yapan şey, onu hikâye anlatımıyla insani göstermek değil. Tüm bu yaptıklarına onu neyin ittiğini göstermek istemedik. Çünkü, bu onu daha az tehditkâr hâle getirirdi. Eğer Hannibal Lecter veya o tarz karakterleri düşünürseniz; onların nereden geldiklerini, geçmişlerini ne kadar fazla açıklarsanız o kadar az ilgi çekici olduklarını görürsünüz. Bizim meselemiz Joker'in kökenlerini anlatmak değil, Joker'in yükselişini anlatmaktı. Joker pek inişli çıkışlı bir karakter değil. Şöyle söyleyeyim, film tıpkı Jaws'taki köpek balığı gibi kesip geçiyor. Şöyle bir görünüp arkasında tam bir kargaşa bırakıyor."

— Nolan, Joker'in kökeninin açıklanmaması hakkında konuşuyor[47]

Yapılan araştırmalardan sonra, Nolan'ın kardeşi ve yardımcı senarist Jonathan, Joker'in ilk kez görüldüğü Batman (1940) sayısındaki dış görünüşünü ve ona etki eden nedenleri aklına getirdi. Joker'in yardımcı yaratıcılarından biri olan Jerry Robinson'a, karakterin portresi oluşturulurken danışıldı. Jonathan, hikâye örgüsünü bir senaryo taslağına dönüştürmek için altı ay kadar zaman harcadı. Taslak Warner Bros.'a teslim edildikten sonra Jonathan, Christopher Prestij filminin yönetmenliğini tamamlayana kadar iki ay daha senaryo üzerinde çalışarak onu geliştirdi. İki kardeş, Kara Şövalye'nin ön hazırlık sürecinde, takip eden altı ay boyunca senaryonun son hâli üzerinde birlikte çalıştı.[48][49] Jonathan'a göre senaryonun en ilgi çekici yönü "dokunaklı" finaliydi; bu finalde Batman polislerden kaçarken gösteriliyordu. Başlangıçta son sahne Batman'in çatılardan atlayarak kaçması şeklinde planlanmışken, sonrasında motosiklete benzeyen aracı Batpod ile kaçacak şekilde değiştirildi. Jonathan'ın senaryoda en önemli bulduğu replik olan "Ya kahraman olarak ölürsün ya da yeterince uzun yaşayıp kötüye dönüştüğünü görürsün." sözü, geliştirme sürecinin oldukça geç bir aşamasında kendisi tarafından eklendi.[49] Baba (1972) ve Büyük Hesaplaşma (1995) gibi filmlerden etkilenen ve Batman Başlıyor'un tonunu koruyan tamamlanmış senaryo, geleneksel bir süper kahraman filminden ziyade bir suç draması havası taşıyordu.[45][48]

Christopher Nolan'ın kardeşi ve filmin yardımcı senaristi Jonathan Nolan.

Nolan, MTV News kanalına Joker'in geçmişinin anlatılması durumunda daha az tehditkâr olacağını, bu nedenle de karakterin geçmişinin derinliklerine inmekten vazgeçtiğini açıkladı. Nolan, "Ana fikir Killing Joke'tan ama ayrıca Joker'in çizgi romandaki ilk ortaya çıkışını da işin içine katacağım. Aynı Batman Başlıyor'da olduğu gibi, çizgi romanın bütün serilerinin üstünden geçiyoruz. Bu öyle zengin bir maden ki tek bir öyküye odaklanmak mümkün değil." dedi.[44] IGN'ye ise "Biz asla Joker'in geçmişini bu filme dâhil etmek istemedik." ve "Harvey Dent'in hikâyesini daha fazla gösterdik, çünkü Joker'in sunumu nettir. O, filmin korku ögesidir ve çok önemli bir role sahiptir; ama biz Joker'in yükselişini ele almak istedik, köklerini değil." dedi.[47] Bunun yanında Nolan, Batman: Öldüren Şaka'nın Joker'in filmdeki diyaloglarının bir kısmını etkilediğini söyledi.[50] İlk başlarda, Nolan'ın kardeşi ile yazdığı senaryoda Penguen karakterinin de İngiliz bir silah tüccarı olarak filmde yer alacağı belirtildi.[44] Ayrıca Ra's Al Ghul'un kızı Talia Al Ghul'un Bruce Wayne'in kız arkadaşı olarak filmde yer alma ihtimalinin olduğu da söylendi.[44]

İlk filmde kara film havası olduğunu söyleyen Nolan, "Bu filmde yaptığımız, şehrin hikâyesinin dinamiği içinde yer alıyor ki, bu da büyük bir suç hikâyesine tekabül ediyor. Daha büyük bir çadırı doldurmak için daha fazla karaktere ihtiyacımız oluyor. İzleyici polise, adalet sistemine, düzeni zorla sağlamaya çalışan insanlara, fukaralara ve zenginlere odaklanan bu tarz bir hikâye anlatımını kabul edebiliyor. Ortaya çıkan filmin, Michael Mann'in her zaman hakkıyla yaptığı türde bir film olmasını umuyorum, Büyük Hesaplaşma gibi... Ama etrafta psikozlu bir palyaçonun olduğu..." dedi.[47] Nolan'a göre devam filminin önemli temalarından biri de "yükseliş"tir.[51] Batman Başlıyor'un sonunda "iyi şeyler olmadan önce kötü şeyler olduğunu" not etti. Batman Başlıyor'daki adalet, intikam, Bruce Wayne'in babası ile bağı gibi temalar Kara Şövalye'de de devam etti.[52] Nolan ayrıca, Wayne'in önceki filmde geliştirmeye başladığı bir yönü olan dedektiflik yeteneğinin de vurgulanacağını belirtti.[53] Filmin sonlarında yer alan ve Joker'in, kendisiyle Batman'in sonsuza dek mücadeleye mahkûm olduğunu söylediği sahne; bir devam filmini ima etmek için değil, bu iki zıt karakterin birbirlerini öldürmeyecekleri için bitmeyen bir çatışma içinde olacaklarını vurgulamak amacıyla tasarlandı.[54]

Yönetmen Nolan, Bruce Wayne ve Harvey Dent arasındaki arkadaşça rekabeti filmin belkemiklerinden biri olarak tanımladı.[55] O ayrıca tüm hikâyenin ana hatlarını özetlemeyi seçti. Bunun için Kara Şövalye'de Dent'in "İki Yüz" olmasına izin verdi. Böylelikle filme Joker'in veremeyeceği duygusal ögeleri yedirecekti.[50] Nolan, Harvey Dent'in "beyaz şövalye" olmaktan çıkmasını ima ederek, filmin adının yalnızca Batman için değil Dent için de referans olduğunu söyledi.[56]

Çekimler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Filmin önemli bir kısmı Chicago'da çekildi ve Gotham şehri burada yaratıldı.

Çekimlerin yapılacağı yerler için araştırmalara başlandığında idareci Robin Higgs, Birleşik Krallık'ta liman bölgelerinin çoğunlukta olduğu Liverpool'u ziyaret etti. Glasgow, Yorkshire ve Londra'dan birkaç yer de Gotham şehri için adaylar arasındaydı.[57] Warner Bros. ise, Nolan'ın Batman Başlıyor'un çekimleri sırasında dikkate değer tecrübeler kazandığı Chicago şehrini seçti.[58][59] 2006 yılının Ağustos ayında filmin yapımcılarından biri olan Charles Roven, hazırlıkların 2007 Mart'ında başlayacağını açıkladı ama çekimlere Nisan ayında başlandı.[60][61] Filmin IMAX salonlarında gösterimi için Nolan, aralarında Joker ile tanışmanın da olduğu dört sekansı IMAX kameraları ile çekti.[62] Ortaya çıkan nihai filmde, yaklaşık 28 dakika süren ve toplam sürenin %15–20'sini oluşturan IMAX görüntüler yer aldı. Bu da Kara Şövalye'yi, o döneme kadar genellikle belgesellerde kullanılan IMAX teknolojisinden yararlanan ilk büyük sinema filmi yaptı. Nolan, Kara Şövalye ve Batman Başlıyor arasındaki ölçek ve görsel kapsam farkını daha ilk anda hissettirmek için, banka soygunu ile başlayan filmin ilk sekansını IMAX ile çekmek istedi.[63]

Chicago Board of Trade Building, Batman Başlıyor'da Wayne Şirketi'nin karargâhı olarak kullanılmıştı; Kara Şövalye'de ise Richard J. Daley Center bu görev için kullanıldı.[64][65] Chicago'daki çekimler, dikkat çekmemek için yanlış bir isim olan Rory's First Kiss adı altında yapıldı ama sonunda yerel medya bu numarayı kısa sürede açığa çıkardı.[66] Chicago Sun-Times gazetesinden Richard Roeper, bu numaraya "Bu dünyada, Chicago'da çekimleri yapılan Kara Şövalye filminin adının Rory's First Kiss olduğunu sanan bir Yarasa hayranı var mı?" diyerek absürt bir yorum yaptı.[67] Joker'in el yapımı videoları Heath Ledger tarafından çekildi ve yönetildi.[not 1] Michael Caine, bu videolardan birinin yer aldığı bir sahnede ve Joker'in asansörden çıkıp partiye girdiği sahnede, Ledger'ın "çarpıcı" performansı nedeniyle korkup repliklerini unuttuğunu söyledi.[19][68][69] Joker'in Rachel'a yara izi hikâyesini anlattığı sahnede Ledger, "Look at me" (Bana bak) repliğini doğaçlama olarak söyledi. Maggie Gyllenhaal Joker'den gerçekten korktuğunu, duyduğu rahatsızlık ve ürperti nedeniyle gözlerini sürekli kaçırmaya çalıştığını itiraf etti.[70][71]

Christopher Nolan ve Heath Ledger filmin bir sahnesi çekilirken.

Kara Şövalye'nin Chicago'daki 13 haftalık çekimleri sırasında şehre 45 milyon dolar katkı sağlandı ve binlerce iş yaratıldı.[72] Çekilen ilk sahne, beş gün boyunca Old Chicago Main Post Office'da çekilen banka soygunuydu. Bu sahne, yaklaşık 122 metre yüksekliğindeki bir binadan bankaya doğru halat ile kayan iki soyguncunun görülmesiyle açılmaktadır. Bu iki soyguncunun atlayışında iki dublör kullanıldı.[73] Çekimler Mayıs ayı boyunca İngiltere'ye taşındı ve Haziran ayında Chicago'ya geri döndü. Temmuz ayında, çok katmanlı bir cadde olan ve çekimler için geceleri trafiğe kapatılması gereken Wacker Drive üzerinde, kamyon kovalamaca sahnesinin çekimleri için üç hafta harcandı.[74][75] Sahnedeki araba takip kısımları için Lower Lower Randolph Drive, Lower Lower Columbus Drive ve LaSalle Caddesi de kullanıldı. Çekimler sırasında Nolan, bir SWAT aracının beton bir bariyeri yıkıp geçtiği bir aksiyon anını sahneye ekledi.[74] On metrelik bir tırın devrildiği sahnenin çekimleri ise bu aşamada LaSalle Caddesi'nde yapıldı.[76] Chris Corbould, Nolan'a daha küçük bir kamyon kullanılması gibi bazı önerilerde bulundu ama Nolan hepsini reddetti. Corbould, sahnenin başarısız olmasından endişe ettiği için çekim sırasında bir ara sokakta saklandı.[77] Güvenlik için bazı planlama mühendisleri ile çalışıldı. Sahnenin çekimi ilk denemede sorunsuz bir şekilde tamamlandı. Deneyimli dublör sürücü Jim Wilkey, güçlendirilmiş bir kabin içinde Joker makyajıyla, yangın tulumu ve kask giyerek kamyonu kullandı.[77]

Batman'in bir gökdelenin kenarından şehri seyrettiği sahne, Chicago'nun en yüksek binası olan Willis Kulesi'nin tepesinde çekildi. Bu sahnede Batman'i dublör Buster Reeves'in canlandırması planlanmıştı; ancak Christian Bale, sahneyi kendisinin oynamasına yapımcıları ikna etti.[78][79] IBM binası Harvey Dent'in odası, Belediye Başkanı Anthony Garcia ve Polis Müdürü Gillian B. Loeb'in ofisi olarak kullanıldı.[80] Bruce Wayne'in yaşadığı daire içinse Illinois Plaza seçildi. Wayne'in yatak odası East Wacker Drive'daki Hotel 71'in 39. katında oluşturuldu. McCormick Place, Wayne Şirketi'nin iç mekân çekimlerinde ekibe yardımcı oldu.[75] Batman'in Korkuluk'u ve Batman kılığına girmiş kişileri yakaladığı sahnenin çekimleri Randolph Caddesi'ndeki bir otoparkta gerçekleştirildi.[75][81] Sorgu sahnesi sırasında Ledger, Bale'den kendisine gerçekten yumruk atmasını istedi; Bale bunu reddetse de Ledger kendini sağa sola savurarak setin içindeki fayans duvarları çatlattı.[82] Aslında sorgu sahnesi, Batman'in odadan çıkmadan hemen önce Joker'in kafasına bir tekme atmasıyla sona eriyordu. Ancak bu kısım, Nolan'ın bu hareketin "Batman için biraz fazla çocuksu" göründüğünü düşünmesi nedeniyle kurgu aşamasında çıkarıldı.[2]

Joker'in, Gotham'ın mafya babalarının toplantısını böldüğü sahnede kafasını masadaki kaleme vurduğu adamı dublör Charles Jarman canlandırdı. Sahnede, bu adamı ona saldırması için gönderirler. Ancak Joker, masaya dikey şekilde koyduğu bir kalemin üzerine adamın kafasını sertçe vurur; kalem gözünden girip beynine saplanarak yok olur ve adam anında ölür.[83][84] Bu sahne, efekt kullanılmadan gerçek bir dublör numarası olarak çekildi.[83] Jarman'ın, kafası masaya çarpmadan hemen önce kalemi yerinden çıkarması gerekiyordu. Kalem masaya saplanmış olduğu için bu durum onu bir miktar riske atıyordu. Jarman hareketi kusursuzlaştırmak amacıyla, kafası masaya doğru inerken eliyle kalemi alma anını çalıştığı birkaç prova yaptı. Sahnenin kendisi ise Nolan'ın memnuniyetini sağlamak için 22 çekim tekrarı gerektirdi. Jarman, çekimler sırasında üç kez bilincini kaybedip bayıldığını, ilk günün ardından ise alnında büyük bir şişlik oluştuğunu söyledi. Buna rağmen, yapımı yarı yolda bırakmak istemediği için devam ettiğini belirtti; ancak 2018'de verdiği bir röportajda, seçim hakkı olsaydı bunu tekrar yapmayacağını itiraf etti.[83] Sette sürekli rolde kalan Heath Ledger, Jarman'ı bayılttığını fark edince ilk kez rolünden çıktı.[83]

Gotham Merkez Hastanesi olarak gösterilen fabrika binasının patladığı an. Bu sahne, filmin en ikonik anlarından biri olarak görülmektedir.

Joker'in bir hastaneyi patlattığı sahnede kullanılan bina Brach's Candy fabrikasıydı.[85] Filmin görsel efekt süpervizörü Chris Corbould, bu patlamayı yaratmak için kontrollü yıkım firması Controlled Demolition, Inc. ile çalıştı ve bina gerçekten havaya uçuruldu. Sahne, Ağustos 2007'de IMAX kameralarla çekildi ve yapay bir görünüm olmaması için alçak kamera açıları kullanıldı.[86] Yakındaki Union Pacific ve Metra tren seferleri nedeniyle yapım ekibine sahnenin çekilmesi için sadece iki saat süre verildi. Provaların ardından, trenler geçmeye başlamadan önceki son beş dakika içinde, sahne tek bir çekimde başarıyla kaydedildi. Patlamanın ısısı ve gücü 450 metre uzaklıktan bile hissedilebiliyordu.[87] Hastane patlaması sahnesinde Joker'in yaşadığı bir anlık duraksama, Heath Ledger'ın doğaçlama yeteneğine bağlandı; o huzursuz kıpırdanmaların anlık bir karar, Joker'in ise gerçekten şaşırmış olduğu düşünüldü.[88] Ancak gerçekte söz konusu duraksama Nolan tarafından özellikle planlanmıştı. Amaç, sahnenin pratik olarak çekilebilmesini sağlamak ve Ledger'ın güvenliğini korumaktı. Nolan, şu ifadelerle bunu doğruladı: "Chris Corbould, Heath'in binadan gerçekten çıkabileceği bir senaryo geliştirmeyi başardı. Chris'in bulduğu çözüm şuydu: İlk patlama dalgası bir anlığına durursa, sanki bir şeyler ters gitmiş gibi Joker de bir anlığına etrafına şaşkınlıkla bakar, tıpkı izleyicilerin şaşırması gibi. Ardından asıl büyük patlama başlar ve Joker doğrudan okul otobüsüne atlar. Bu şekilde, başrol oyuncusunu yıkılmak üzere olan bir binadan çıkarıp binayı kelimenin tam anlamıyla yerle bir edeceğimiz pratik bir çekim ortaya koydu."[88] Nolan ayrıca, ekibin o sabah sahne için Ledger ile durmadan prova yaptığını belirtti.[88]

Hong Kong'daki 412 metrelik International Finance Centre, Çinli iş adamı Lau'nun kaldığı gökdelen olarak kullanıldı.

Michigan Gölü kıyısındaki Navy Pier (Donanma İskelesi), filmin doruk noktasındaki feribot sahnesinde Gotham Limanı olarak kullanıldı.[75][89] Sekansın tamamı tek günde çekildi ve 800 figüran yer aldı.[89] Joker ve Batman'in son yüzleşmesi ise inşaat hâlindeki Trump Kulesi'nde çekildi. Joker'in düşüş sahnesi, Heath Ledger'ın ısrarı üzerine bizzat kendisi tarafından gerçekleştirildi. Bunun için Ledger; 33.5 metrelik bir boşluk boyunca, onu 22.8 metre aşağı hızla indiren bir düşüş düzeneği kullandı.[90] Chicago'daki çekimler 1 Eylül'de, Wayne'in Lamborghini otomobil kullanıp kaza yaptığı sahnelerle sona erdi; ardından yapım ekibi İngiltere'ye döndü.[91]

Filmin birçok iç mekân sahnesi İngiltere'deki setlerde çekildi. Bu mekânlar arasında, Londra yakınında bulunan Pinewood Stüdyoları ve Cardington Havaalanı da vardı.[92] Yarasa Mağarası, Cardington'da altı haftada hazırlandı. Rachel, Dent ve Wayne'in akşam yemeği yediği sahne, 2007'nin Mayıs ayında Piccadilly Caddesi'ndeki Criterion Restoranı'nda çekildi. Eylül ortasında İngiltere'ye dönülmesinin ardından, feribot ve hastane sahnelerindeki iç mekânlar için çekimler yapıldı.[93] Ekim ortasına gelindiğinde, Rachel'ın benzin varilleriyle çevrili şekilde rehin tutulduğu sahnelerin iç ve dış çekimleri Battersea Elektrik Santrali'nde gerçekleştirildi. Battersea Elektrik Santrali'nde 200 alev topu ile çekilen patlama sahnesinde, bölge halkı terör saldırısı olduğunu sanıp endişelendi ve acil servisleri aradı.[93] Ekim ayının sonunda, kamyon kovalamaca sahnesi için çeşitli yeşil perde çekimleri yapıldı. Yine Ekim sonunda, Cardington'daki bir sette, Rachel'ın partide pencereden aşağı atıldığı sahne çekildi ve böylece İngiltere'deki çekimler sona erdi.[80][93]

Hong Kong'daki sahneler 6–15 Kasım 2007 tarihleri arasında Central–Mid–Levels yürüyen merdivenleri, Queen's Road, Central, The Center ve International Finance Centre'da gerçekleştirildi.[94][95][96] Buradaki çekimler için helikopterler ve C-130 hava aracı kiralandı. Batman'in havadayken bir C-130 uçağını yakaladığı bir dublör sahnesi de bu çekimlere dâhildi. Memurlar, gürültünün ve kirliliğin olacağını ifade etti. Ardından sesin düşük tutulacağına dair söz verilen bir mektup yetkililere yollandı. Ayrıca çevreciler, görüntü yönetimi için gökdelenlerdeki ışıkları bütün gece açık tutan film ekibinden, enerjinin müsrif edildiğini belirterek ricada bulundu. Görüntü yönetmeni Wally Pfister, şehirdeki yetkilileri bir "kâbus" olarak değerlendirdi.[97]

28 yaşındaki Heath Ledger, 22 Ocak 2008'de çeşitli reçeteli ilaçları kazara yanlış dozda alması sonucu hayatını kaybettiğinde kurgu çalışmaları devam ediyordu.[98] Aktör uykusuzluk sorunu yaşıyordu.[99] Joker performansına olan bağlılığının ruh hâlini olumsuz etkilediğine dair söylentiler dolaşsa da, bunlar daha sonra yalanlandı.[not 2] Christopher Nolan, bu süreçte filmin kurgusunu yapmanın son derece duygusal olduğunu ifade etti. Nolan, post prodüksiyonda diyalogları yeniden seslendirmek yerine çekimler sırasında sesi sette kaydetmeyi tercih ettiği için, Ledger'ın çalışması ölümünden önce tamamlanmıştı ve bu nedenle Joker'in hikâyesinde herhangi bir değişiklik yapılmadı.[97][104] Film hem Heath Ledger'a hem de Eylül 2007'de Batmobile'in provaları sırasında hayatını kaybeden dublör ve teknisyen Conway Wickliffe'a adandı.[98][105] Nolan, her sahnenin gerekli olduğuna inandığı için kurgu sırasında filmden hiçbir sahnenin çıkarılmadığını söyledi.[106]

Tasarım

[değiştir | kaynağı değiştir]
Heath Ledger "Joker" rolünde

Kostüm tasarımcısı Lindy Hemming, yarasa kostümünün önceki filmdekinden daha rahat ve esnek olması için çalıştı. Bunun için Hemming, motor sürücülerinin kıyafetlerini ve orduda kullanılan zırhları inceledi.[107] Bu filmde Batman'in giydiği kostüm 100'den fazla parçadan oluştu.[107][108] Kostümün temel bölümü için kafesli polyesterler kullanıldı. Karbon fiber paneller; kostümün karın, göğüs ve bacak bölümlerine monte edildi. Hemming, yeni kostümü baş kısmının daha fazla açı ile döndürülebilmesi için tasarladı. Christian Bale'in vücuduna tam olarak uyan kostüm, onun dövüş tekniğini de geliştirmesine olanak sağladı. Batman Başlıyor'daki yarasa kostümünde kullanılan pelerin, küçük bir değişiklik haricinde aynı kaldı.[109] Bruce Wayne'in kıyafetleri için Hemming, İtalyan modacı Giorgio Armani'den yardım aldı. Harvey Dent'in kıyafetleri ise Ermenegildo Zegna N.V. moda şirketi tarafından tasarlandı.[110]

Joker'in bakışlarının onun kişiliğini yansıttığını söyleyen Hemming, onun kostümünü tasarlarken popüler kültür ikonları Johnny Rotten, Pete Doherty [en], Iggy Pop ve Alexander McQueen'den ilham aldı.[111] Kıyafet kombini; mor bir palto, yeşil bir yelek, eski bir gömlek ve Ledger'ın önerdiği, 1960'lar tarzı ince bir kravattan oluşuyordu. Joker'in ayakkabıları Milano'dan, kravatı ise Londra'dan seçildi. Joker'in makyajı, önceki filmlerden farklı olarak deli görünümü vermesi ve sarsıcı olması için özenle hazırlandı. Yüzü beyaz bir makyaj ile boyandı ve gözlerinin çevresi de siyah boya ile boyandı. Joker'in makyajı oluşturulurken komik görünmemesine dikkat edildi. Joker'in makyajında, Connor O'Sullivan ve Robert Trenton yeni bir protez uygulaması yaptı. Bu da protezin ciltte doğal durmasını sağladı. Ledger, karakterinin olmazsa olmazı olduğuna inandığı için kırmızı rujunu her zaman kendisi sürdü.[19][112] Makyaj tek tip uygulanmıyordu, aksine sahnenin bağlamına göre değiştiriliyordu. Örneğin, banka soygunu sahnesinde karakterin daha fazla terlemiş olması beklendiği için makyaj daha dağınık, mafya liderleriyle ilk karşılaştığı sahnede ise daha düzenliydi.[110][112] Joker'in makyajının tamamlanması yaklaşık 1–1,5 saat sürüyordu.[19] Ledger'ın kırmızı boyayla kaplanmış protez yara izleri sette sık sık gevşiyordu; bu yüzden aktör, gevşeyen protezleri yerinde tutabilmek için makyajını yalamak zorunda kalıyordu. Ledger, zamanla alışkanlık hâline getirdiği bu dudak yalama hareketini performansına entegre etti ve böylece Joker karakteri için özgün bir mimik ve jest ortaya çıktı.[113][114] Joker'in adamlarının taktıkları maskelerin hepsi de özel olarak hazırlandı.[115]

Los Angeles'ta sergilenen bir Batpod

Filmde Batmobile'in bir kısmından oluşan, motosiklete benzeyen Batpod ile tanışıldı. Batman Başlıyor'da Tumbler aracını tasarlayan yapım tasarımcısı Nathan Crowley, filmin yapımındaki kaza ve çarpma sahneleri için, özel efekt süpervizörü Chris Corbould ile birlikte inşa ettiği altı model kullandı. Batpod'un orijinal tasarımını Nolan, Crowley ile birlikte kendi garajında yaptı. Nolan ve Crowley modeli tamamladıklarında Chris Corbould'u çağırdılar. Corbould ve ekibi aracı çalışır bir duruma getirdi. Batpod'u sürebilmek için sürücünün gövdesini ileri, yatay olarak yaslaması ve bilekleri yerine dirseklerini kullanması gerekiyordu. Aracın yanına silah olarak 50 kalibre makineli tüfekler, 40 mm toplar ve kanca fırlatıcılar monte edildi.[116] Yapımcıların düşüncesi Batpod'un ilk önce normal yolda sürülmesi, sonra da görüntüye yerleştirilmesiydi. Filmin yapımcıları, sakatlanma ihtimaline karşılık aracı Christian Bale'in sürmesini istemediler. Bale de aracı sürmeyi beceremediği için, Batpod'un sahneleri dublör Jean–Pierre Goy ile çekildi. Çekimler sırasında Goy, Batman kostümünün yanı sıra maskeye benzeyen özel bir kask taktı. Goy, Batpod'a iyice adapte olabilmek için, çekimler sonlandırılana kadar başka bir araç kullanmadı.[116]

Heykeltıraş Julian Murray, Harvey Dent'in yanmış yüz tasarımını, Nolan'ın iskeletimsi bir görünüm talebine dayanarak geliştirdi.[117] Bunu geliştirirken Murray, fazla gerçekçi ve ürkütücü olan çeşitli tasarımlar üzerinde çalıştı.[118] Nolan, Dent'in yüzünün rahatsız edici olmasını istedi. Dent'in yaralı suratı için 120 görsel efekt çekimi üretildi ve grafik makyaj efektleri kullanıldı. Dent'in yüzündeki hasarı iyice yansıtabilmek için görsel efekt süpervizörü Nick Davis ile iş birliğine gidildi. Her çekimde, Aaron Eckhart'ın performansını farklı açıdan görebilmek için üç adet 720 piksel HD kamera kullanıldı. Eckhart, yüzüne işaretler yerleştiren ve aydınlatmayı sağlayan bir protez giydi. Eckhart'ın yüzünün aldığı hasarı yansıtmak için hazırlanan efektleri Karayip Korsanları: Dünyanın Sonu filminin makyaj ekibi yaptı.[109]

Müzikler

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ayrıca bakınız: Kara Şövalye (soundtrack)
Hans Zimmer, "Why so Serious?" isimli Joker'in temasını, parça ilerledikçe giderek "yükselen" iki nota etrafında oluşturdu. Elektronik ve rock müziğinden aldığı ilhamın yanı sıra punk etkisini de ekledi.

Batman Başlıyor'un bestecileri Hans Zimmer ve James Newton Howard, devam filminin müzikleri için de geri döndüler. Besteciler işleme başlamadan önce, Nolan'ın film çekimi esnasında iPod ile kayıt yaptılar. Howard ve Zimmer, filmi izlemeden müzikleri bestelediler; çünkü Nolan, müziğin ekrandaki belirli unsurlara uyarlanmasından ziyade karakterler ve hikâyeden etkilenerek ortaya çıkmasını istiyordu.[119][120] Joker için besteledikleri "Why so Serious?" isimli dokuz dakikalık bestede iki notayı temel aldılar. Zimmer, Ledger ölünce yeni bir tema oluşturmak istedi; ancak temanın onun performansıyla uyuştuğunu görünce bundan vazgeçti.[121] James Newton Howard da Dent'in temasını besteledi.[120] Filmde kahramanca melodiler kullanmaktan kaçınan Zimmer, "Batman'i tipik bir süper kahraman olarak görmüyorum, o nedenle müzikte kahramanca çağrışımlarından kaçınmaya karar verdim." dedi.[122] Müzikler Londra'daki Air Studios'ta kaydedildi.[120]

Dağıtım

[değiştir | kaynağı değiştir]

Pazarlama

[değiştir | kaynağı değiştir]
2008 yılındaki İngiltere Grand Prix'inde Toyota Formula 1 ekibinin aracında Kara Şövalye filminin tanıtımı yer aldı.

Neden bu kadar ciddisin?
Harvey Dent'e inanıyorum.
Kanunsuz bir dünyaya hoşgeldiniz.
Karanlığın dışından bir Şövalye geliyor.

"Why so Serious?"
"I Believe in Harvey Dent"
"Welcome to a world without rules"
"Out of the darkness... there comes the Knight"

— Filmin sloganları[123]

Filmin kampanyası, gösterim tarihinden yaklaşık bir yıl önce başladı. Warner Bros. şirketi, birlikte çalıştığı reklam ajansı 42 Entertainment'tan film için internet üzerinden sıra dışı bir kampanya yürütmesini istedi.[124] Film vizyona girmeden önce bazı internet siteleri kuruldu. Bunlar; Harvey Dent'i yoldan çıkmış bir bürokrat olmak ile suçlayan Concerned Citizens for a Better Gotham, Gotham şehrinden haberlerin yer aldığı kurgusal gazete The Gotham Times, gazetenin Joker tarafından değiştirilmiş hâli olan The Ha ha ha Times, Joker ile ilgili olan ClownTravelAgency.com ve Joker'in vandalizmine uğrayan Komiser James Gordon'ın Harvey Dent'i desteklediği Gotham Police Major Crimes Unit siteleriydi.

2007'deki Uluslararası Çizgi Roman Fuarı sırasında, 42 Entertainment WhySoSerious.com sitesini başlattı.[125] Kara Şövalye'nin açılış sekansı ve filmden bazı sahneler montajlanarak, 14 Aralık 2007'de IMAX salonlarında Ben Efsaneyim filminin gösteriminden öncesine koyuldu.[55] Ayrıca filmin tanıtım fragmanı, Ben Efsaneyim'in resmî sitesine koyuldu.[126] Filmin Blu-ray edisyonuna Batman Başlıyor'dan bazı sekanslar yerleştirildi.[127] Stüdyo, direkt DVD'ye çıkması için hazırlanan Batman: The Gotham Knight adlı animasyon filmi 8 Temmuz 2008'de satışa çıkardı.[128] Warner Bros., Heath Ledger'ın 22 Ocak 2008'deki ölümünden sonra Joker ile ilgili kampanyalara odaklandı ve WhySoSerious.com sitesi siyah bir şeritle kaplandı.[129] 29 Şubat 2008'de I Believe Harvey Dent sitesi güncelleştirildi. Mart 2008'de, Harvey Dent'in kurgusal kampanyası için yapılan hayalî bölge savcılığı adaylığı için, hayranların "Dentmobile" adını verdikleri otobüsler tura çıkarıldı.[130] 15 Mayıs 2008'de Altı Bayrak Büyük Amerika ve Altı Bayrak Büyük Amerika Maera isimli tema parklarında Kara Şövalye roller coasterı açıldı.[131] Mattel şirketinin ürettiği; Kara Şövalye'nin aksiyon figürlerinin, oyuncaklarının, kostümlerinin, oyun tahtalarının, yapbozlarının ve özel edisyon UNO oyun kartlarının ticari dağıtımına 2008 Haziran'ında başlandı.[132] 6 Temmuz 2008'deki İngiltere Grand Prix'inde yarışan Toyota Formula 1 ekibinin aracında Kara Şövalye filminin tanıtım reklamı yer aldı. Warner Bros.'un Uluslararası Pazarlama Müdürü Sue Kroll, "Kampanyayı çok çok erken başlattık. Filmin gösterim tarihinden bir yıl önce, Mayıs ayında başladı. Önce bir anons sitesi yapıldı. Sonra da teaser sitesi kuruldu. Kampanyanın değişik aşamaları vardı, ama bu aşamaların hepsi de olabildiğince kışkırtıcı görünmeliydi. Tasarlanan hiçbir şey sıradan olmamalıydı." diye açıklama yaptı.[133]

Gösterim

[değiştir | kaynağı değiştir]
Christian Bale, filmin Londra'daki galasında.

Warner Bros. filmin galasını 14 Temmuz 2008'de New York'ta yaptı. IMAX salonunda gösterilen filmin bir bölümünde besteciler Hans Zimmer ve James Newton Howard canlı olarak müzik çaldılar.[134] Heath Ledger birden fazla kez ayakta alkışlandı ve gala sırasında Warner Bros. yöneticileri, elde edilen başarılı tepkiyi kutlamak ile Ledger'ı anmak arasında denge kurmakta zorlandılar.[135] Kara Şövalye, ticari olarak ilk kez 16 Temmuz 2008'de Avustralya'da gösterime sokuldu ve ilk gününde 2.3 milyon dolara yakın para kazandı.[136] 18 Temmuz 2008 Cuma günü Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'da 4.366 sinema salonunda gösterime sokulan Kara Şövalye, Karayip Korsanları: Dünyanın Sonu filminin 2007 yılında ele geçirdiği en yüksek sinema salonuna dağıtım sayısı rekorunu kırdı.[136] Gösterime girdiği sinema salonu sayısına IMAX salonları da dâhildi. Kara Şövalye, 18 Temmuz 2008 gece gösterimlerinde 18.5 milyon dolar kazanarak Yıldız Savaşları: Bölüm III - Sith'in İntikamı filminin 2005 yılında elde ettiği 16.9 milyon dolarlık rekoru kırdı.[137] IMAX salonlarından ise 640.000 dolar kazanarak rekor gelir sağladı.[138]

Maggie Gyllenhaal, filmin Barselona'daki galasında.

Açılış gününde toplamda 67.165.092 dolar kazanan Kara Şövalye, Örümcek Adam 3 (2007) filminin 59.8 milyon dolarlık rekorunu kırdı.[139] Öte yandan açılış haftasında 4.366 sinemada gösterildiği 9.200 salonda 158.411.483 dolar elde etti ve Örümcek Adam 3 filminin 151.116.516 dolarlık rekorunu geçti.[140] Kara Şövalye yeni bir rekor kırıp, Örümcek Adam 3'ün IMAX salonlarında elde ettiği 4.7 milyon dolarlık gişe hasılatını da geçip 6.2 milyon dolar kazandı.[141] Film geniş bir izleyici kitlesine hitap etti. Seyircilerin yaklaşık %52'si erkek, %48'i kadındı; yaş dağılımı ise 25 yaş altı ile 25 yaş ve üzeri izleyiciler arasında eşitti.[142]

Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada dışında 20 bölgede 4.520 salonda gösterime giren Kara Şövalye, ilk hafta sonunda 41.3 milyon dolar kâr elde etti.[143] Kara Şövalye, Avustralya'daki en büyük bölgelerde vizyona girdi ve ilk hafta sonunda 13.7 milyon dolar elde etti. Böylece burada en çok hasılat yapan üçüncü Warner Bros. filmi ve en çok kazanan birinci süper kahraman filmi oldu. 25 Temmuz 2008'de Birleşik Krallık'ta vizyona giren film, burada toplam 67.2 milyon dolar gelir elde etti.[144] Bunun yanında film; Avustralya'da toplam 39.8 milyon dolar, Almanya'da 29.6 milyon dolar, Fransa'da 27.5 milyon dolar, Meksika'da 24.9 milyon dolar, Güney Kore'de 24.7 milyon dolar ve Brezilya'da 20.1 milyon dolar hasılat kazandı.[144] Sınırlı sayıda gösterildiği Hong Kong'da ise 7.5 milyon dolar kâr elde etti.[144][145] Filmin içindeki bazı unsurlardan dolayı Çin hükûmeti, Kara Şövalye'nin bu ülkedeki gösterimini yasakladı.[146] Kara Şövalye, 26 Aralık 2008 tarihinde Kuzey Amerika'daki hasılatını 530.833.780 dolara çıkarttı ve 500 milyon dolar barajını en hızlı aşan film oldu. Film barajı 43 günde aştı, Titanik (1997) ise 98 günde aşmıştı. Kara Şövalye, 15. haftasında Box Office listesinin 26. sırasında yer aldı.[147]

28 hafta (196 gün) gösterimde kalan film, Ocak 2009'a gelindiğinde dünya çapında 997 milyon dolar hasılat elde etti ve 2008 yılının en çok kazanan filmi oldu. Ayrıca, 1997 yılında 600.788.188 dolar kazanan Titanik'in ardından Kuzey Amerika'da en çok hasılat yapan ikinci film oldu. Filmin Kuzey Amerika'daki hasılatı, dünya gişesinin %53'lük kısmını oluşturdu. PG-13 (13 yaşın altındakiler ebeveynleri ile izleyebilir) sertifikası alıp en yüksek hasılat yapan film oldu. Warner Bros., Akademi Ödülü adaylıkları açıklanmadan önce filmi IMAX salonlarında tekrar gösterime soktu.[148][149] Oscar töreni öncesinde yeniden vizyona girmesi, filmin Şubat 2009'da 1 milyar dolar hasılat barajını aşmasını sağladı.[150] Kara Şövalye, 1 milyar dolar hasılatı aşan ilk süper kahraman filmi ve Titanik, Yüzüklerin Efendisi: Kralın Dönüşü (2003) ve Karayip Korsanları: Ölü Adamın Sandığı (2006) filmlerinden sonra tüm dünyada 1 milyar doları aşan dördüncü film oldu.[150]

Gösterimler
Ülke
Gösterim adı
Tarih
 Avustralya The Dark Knight 16 Temmuz 2008
 Arjantin Batman: El caballero de la noche 17 Temmuz 2008
 Tayvan The Dark Knight 17 Temmuz 2008
 Yeni Zelanda The Dark Knight 17 Temmuz 2008
 ABD The Dark Knight 18 Temmuz 2008
 Brezilya O Cavaleiro das Trevas 18 Temmuz 2008
 Hong Kong 黑暗骑士 18 Temmuz 2008
 İtalya Il cavaliere oscuro 23 Temmuz 2008
 Mısır The Dark Knight 23 Temmuz 2008
 Hırvatistan Vitez tame 24 Temmuz 2008
 Hollanda The Dark Knight 24 Temmuz 2008
 Birleşik Krallık The Dark Knight 25 Temmuz 2008

Gösterimler
Ülke
Gösterim adı
Tarih
 Estonya The Dark Knight 25 Temmuz 2008
 Finlandiya Yön Ritari 25 Temmuz 2008
 İsveç The Dark Knight 25 Temmuz 2008
 İzlanda The Dark Knight 25 Temmuz 2008
 Norveç The Dark Knight 25 Temmuz 2008
 Türkiye Kara Şövalye 25 Temmuz 2008
 Belçika The Dark Knight 6 Ağustos 2008
 Japonya ダークナイト 9 Ağustos 2008
 Fransa Le chevalier noir 13 Ağustos 2008
 İspanya El Caballero Oscuro 13 Ağustos 2008
 Rusya Темный рыцарь 14 Ağustos 2008
 Almanya The Dark Knight 21 Ağustos 2008

Ev sineması

[değiştir | kaynağı değiştir]

Filmin DVD ve Blu-ray'leri Warner Home Video tarafından 9 Aralık 2008 tarihinde Kuzey Amerika'da satışa sunuldu. Satışlar tek diskli DVD edisyonu, çift diskli DVD edisyonu, çift diskli Blu-ray edisyonu ve Batpod heykelciğinin bulunduğu özel Blu-ray edisyonlarını kapsadı.[151] DVD'ler 2.40:1 görüntü oranında satışa sunuldu. Filmin DVD'si Türkiye'de Tiglon şirketi tarafından piyasaya sürüldü. Film 16:9 oranında ve PAL görüntü formatında gösterildi. DVD'de ayrıca Türkçe ve İngilizce dil seçeneklerinin yanında Türkçe ve İngilizce altyazı seçenekleri de sunuldu. Filmin VCD'si ise Türkiye'de 4 Aralık 2008 tarihinde, 4:3 ekran oranı ve 1.35:1 formatında çıkarıldı. Filmin özel DVD edisyonunda "Gotham Ortaya Çıkıyor: Bir Sahnenin Yaratımı", "Kara Şövalye IMAX Deneyimi" ve "Gotham Bu Gece" özel seçenekleri yer aldı. Filmin DVD ve Blu-ray'leri Birleşik Krallık'ta piyasaya sürüldükleri ilk günde yaklaşık 513.000 adet sattı. Satışların %21'lik kısmı (107.730 adet) Blu-ray'lerden yapıldı. Bu rakam ile ilk gününde en çok Blu-ray satışı yapan film oldu.[152] Kara Şövalye, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ilk gününde rekor kırarak 3 milyon adet DVD, 600.000 adet Blu-ray sattı.[153]

DVD ve Blu-ray edisyonlar Avustralya'da 10 Aralık 2008 tarihinde piyasaya sürüldü. Satışlar tek diskli DVD edisyonu, çift diskli DVD edisyonu, bir yarasa maskesinin dâhil olduğu çift diskli edisyon, çift diskli Blu-ray edisyon ve Batman Başlıyor ve Kara Şövalye filmlerinin olduğu dört disklik DVD ve Blu-ray edisyonlar üzerinden yapıldı.[154] Filmin Avustralya'daki DVD satışları Kayıp Balık Nemo (2003) filminin DVD satış rekorunu kırarak DVD satışlarında zirveye yerleşti.[155]

Eleştirel görüşler

[değiştir | kaynağı değiştir]

"Kara Şövalye'nin türün sınırlarını aştığı bir gerçek. O sadece müthiş bir süper kahraman filmi değil, ayrıca gişede şansı yaver giden bir yaz bombası. Kesinlikle göz alıcı. Surat asmadan ciddi olabilen, aksiyonla dolup taştığı hâlde zekice görünebilen bir başyapıt."

— Empire dergisinin film hakkındaki görüşü[133]

Kara Şövalye için Rotten Tomatoes sitesinde yapılan 347 eleştirmen incelemesinin %94'lük kısmı olumlu yöndedir ve sitedeki ortalama puanı 10 üzerinden 8.6'dır. Sitede, filmin eleştirilerindeki ortak kanı şu şekilde ifade edildi: "Karanlık, karmaşık ve unutulmaz Kara Şövalye, yalnızca eğlenceli bir çizgi roman filmi olarak değil, aynı zamanda zengin ve heyecan verici bir suç destanı olarak da başarılı."[156] Metacritic sitesinde film, 41 eleştirmen yorumuna göre 100 üzerinden 85 ortalama puana sahiptir ve bu da "evrensel beğeni" anlamına gelmektedir.[157]

Eleştirmen Emily Blunt, filmi "büyük karakterlerin olduğu bir yaz bombası" olarak tanımladı.[158] Christopher Null, filmin göreceli olarak kaliteli olduğunu yazdı.[159] Fayetteville Free Weekly dergisinden Tony Macklin, Kara Şövalye'nin çok iyi bir film olduğunu söyledi.[160] Steve Biodrowski, "Bazı eksik parçalara rağmen Kara Şövalye bir kara filmdir." diye yazdı.[161] Sky Movies'ten Rob Daniel "Yılın yaz bombasında beş büyük star ve tarz var.", This is London'dan Nick Curtis ise "Ledger'ın deli zevki, filme enerji katıyor." diye yazdı.[162][163] Bruce Bennett, "Reklamına inanın. Kara Şövalye basitçe süper kahramanların süper kahraman filmidir." dedi. John Venable, "Gördüğünüz her şey gerçek" diyerek Nolan'ın filmde fazla efekt kullanmamasını övdü.[164] Oscar Guy'dan Wesley Lovell, Kara Şövalye'nin şimdiye kadar yapılmış en akıllı ve en karanlık süper kahraman filmi olduğunu belirtti. Laramie Movie Scope'tan Robert Roten, film hakkında "İyi ama yetersiz" yorumunda bulundu.[165] Eric Melin, "Diğer süper kahraman filmleriyle aslında aynı temaları kullanıyor, ama daha büyüklerini." diye yazdı. Carol Cling, Kara Şövalye'yi "kusursuz bir film" olarak tanımladı. John Beifuss, "Kara Şövalye'nin süper kahraman filmlerinin Baba'sı olduğunu" yazdı.[166] New Repulic'ten Christopher Orr, filmin içindeki gerilimi hiç kaybetmediğini belirtti.[167] Variety dergisinden Justin Chang filmin "büyüleyici" olduğunu yazdı ve filme tam puan verdi.[168] Filme tam puan veren The Hollywood Reporter'dan Kirk Honeycutt, "Hamlet'in bir parçası burada Batman'de." diye yazdı.[169] New York Daily News'ten Joe Neumaier, filmin "eziyet verici, korkutucu ve müthiş" olduğunu belirtti.[170] New York Magazine'den David Edelstein ise Kara Şövalye'yi "gürültülü, karışık ve sadistik" bulduğunu açıkladı.

Bazı eleştirmenler, filmin kanunsuz adalet ve terörizmin çağdaş toplum üzerindeki etkilerine dair karmaşık ve ahlaki açıdan katmanlı anlatısını takdir etti. Emanuel Levy ve Manohla Dargis, karakterlerin hem olumlu hem olumsuz yönleriyle ele alınmasını övdüler.[171][172] Öte yandan bazı eleştirmenler, filmin karanlık, kasvetli, yoğun ve fazlasıyla ciddi tonunu; eğlence ya da fantezi unsurlarından yoksun buldukları gerekçesiyle eleştirdiler.[not 3] David Denby, Kara Şövalye'yi bir "terör dönemi"nin ürünü olarak tanımladı ve filmin bu korkuyu sorgulamak yerine benimsediğini, bunu yaparken de bir devam filmine zemin hazırladığını savundu.[178] Christopher Nolan'ın aksiyon sahnelerini yönetimi de eleştiriler aldı; özellikle dövüş sahnelerinde olan biteni net biçimde görmenin zor olduğu belirtildi. Buna karşın filmin açılışındaki banka soygunu sekansı, filmin en güçlü anlarından biri olarak geniş çapta övgü topladı.[179][180]

Heath Ledger'ın performansı eleştirmenler ve izleyiciler tarafından oldukça övüldü. Kara Şövalye'nin kurgusunu sonlandırdıktan sonra Christopher Nolan, Ledger'ın ölümü hakkında şöyle konuştu: "Muazzam bir şekilde duygusaldı. Her günümü kamera arkasında ona bakarak geçirmek zorundaydım."[181]

Filme 4 üzerinden 4 yıldız veren Roger Ebert, Batman'in artık çizgi roman olmadığını yazdı. Ebert, "Christopher Nolan'ın Kara Şövalye'si, kökenlerinin ötesine sıçrayan ve sürükleyici bir trajediye dönüşen sarsıcı bir film. Önemsediğimiz karakterler yaratıyor. Bu; oyunculuklar, yönetmenlik, senaryo ve tüm prodüksiyonun üstün teknik kalitesinin bir sonucudur." dedi ve "filmdeki en önemli performansın Joker rolündeki merhum Heath Ledger'dan geldiğini" ekledi.[182] Empire dergisinden Mark Dinning, Ledger'ın performansının anıtsal olduğunu ve Kara Şövalye'nin de onun kadar hatırlanacağını söyledi.[183] Dinnig ayrıca Batpod aracının çok havalı olduğunu da belirtti. The Village Voice gazetesi, Ledger'ın yaşasaydı bile performansının bir efsane olacağını yazdı.[184] James Berardinelli, Kara Şövalye'nin en iyi çizgi roman uyarlaması olduğunu ve filmin en büyük artısının Joker olduğunu açıkladı.[185][186] Ayrıca Berardinelli'ye göre filmin Yıldız Savaşları: Bölüm V - İmparator (1980) filmiyle bazı ortak noktaları bulunmaktadır. Michael Phillips, filmin sansasyonel olduğunu ve çocuklar için uygun olmadığını belirtti.[187] Film Threat'ten Pete Vonder Haa, filmin bir başyapıt olmadığını ancak en iyi süper kahraman filmleri listesinde zirvede olduğunu yazdı. Time dergisinden Richard Corliss, Joker'i "olağanüstü" bulduğunu belirtti.[188] The New York Times'tan Manohla Dargis, Ledger'ın performansı hakkında "Eğer performansı bu kadar canlı olmasaydı Ledger'ın ölümü filmi gölgeleyebilirdi. Ama Ledger'ın Joker'i o kadar korkunç ve performansı o kadar şiddetli ve gerçekçi ki, onun Ledger olduğunu anında unutuveriyorsunuz." dedi. Rolling Stone'tan Peter Travers, "Joker performansı delicesine harika. Jack Nicholson'ın yüzeysel ve komik Joker'i gitmiş, komik olduğunda bile insanın gülmekten korktuğu bir Joker gelmiş." dedi. San Francisco Chronicle gazetesinden Mick LaSalle ise "Ledger filmin temel taşı ve Joker rolünde muhteşem" yorumunu yaptı.[4] Us Weekly dergisinde Ledger'ın Joker yorumunun kötü adam tanımına yenilik getirdiği yazıldı.[189] Roger Ebert da buna benzer bir yorumda bulundu ve Kara Şövalye'nin çizgi roman kalıplarını gerçek dünya olaylarıyla birleştirerek süper kahraman filmlerinin potansiyelini yeniden tanımladığını söyledi.[182]

"Bulaşmış makyaj, garip saçlar, tuhaf ses... Tüyler ürperticiydi. Onu ilk gördüğümde beni tamamen şok etmişti, dehşete kapılmıştım. (...) Heath öldüğünde henüz 28 yaşındaydı. Ben o yaştayken Zulu'yu bile çekmemiştim. Neler başarabileceğini düşününce, yürek parçalayıcı."

— Michael Caine, 2024'te yayımladığı Don't Look Back, You'll Trip Over: My Guide to Life kitabında Heath Ledger hakkında konuşuyor[190]

Filmin Batman'i Christian Bale hakkındaki tepkiler karışıktı; performansı kimileri tarafından "büyüleyici" olarak değerlendirildi, kimileri ise performansını "etkisiz" bulup "genel olarak değişmeyen bir karakteri canlandırdığını" ifade ettiler.[not 4] Aaron Eckhart'ın performansı iyi karşılandı; çoğu eleştirmen Harvey Dent'in karizmatik olarak canlandırılmasını ve karakterin daha sonra bir "canavara" dönüşmesini övdü, ancak Variety dergisi onun hikâyesini filmin en zayıfı olarak değerlendirdi.[173][195] The Washington Post gazetesinden Stephen Hunter, Dent karakterinin yeterince işlenmediğini ve bu rolün Eckhart'ın sahip olduğundan daha fazla yetenek gerektirdiğini söyledi.[192] Bazı eleştirmenler Maggie Gyllenhaal'ı Katie Holmes'tan daha iyi buldu, fakat diğerleri "karaktere önem vermekte zorlandığını ve Gyllenhaal'ın Holmes'tan daha yetenekli olmasına rağmen yanlış bir seçim olduğunu" söyledi.[not 5] Peter Travers, Gary Oldman'ın erdemli bir karakteri ilgi çekici kılmadaki becerisini övdü ve diğerlerinin yanı sıra Michael Caine ve Morgan Freeman'ın performanslarını "zahmetsiz" olarak nitelendirdi.[195] Roger Ebert ise tüm kadronun izleyiciyi içine çeken "güçlü" performanslar sergilediğini ifade etti.[182]

Gazeteci ve eleştirmen Atilla Dorsay, Kara Şövalye hakkındaki görüşünü şu şekilde açıkladı:

“ Film fazla uzun, fazla karışık, fazla iddialı ve fazla entelektüel. Bence adına çizgi roman uyarlaması denen türün belli bir naifliği ve sadeliği koruması gerekir. Ama haksızlık etmeyelim. Yönetmenin bu tür filmlerde de açık bir sinema duygusuna eriştiği kesin. Birçok sahne son derece çekici ve film tümüyle yüksek bir görsel düzey içeriyor. Christian Bale bence çok iyi bir oyuncu ve Batman'in karmaşık ruhsal yapısını gayet iyi yansıtıyor. Joker'deki Heath Ledger ise imkânsız gözüken bir işi başarıyor: İlk filmdeki Jack Nicholson'ı bile unutturuyor. „

Sinema eleştirmeni Mehmet Açar ise film hakkında şu yorumda bulundu:[198]

“ Kara Şövalye, süper kahraman filmlerinde hiç alışık olmadığımız karanlık bir final sundu bize. Saf kötülüğün temsilcisi Joker'in tek zaferi, iyi adam Harvey Dent'i kötü adama dönüştürmüş olmak değildi. Çok zor seçimlerle yüz yüze bıraktığı Batman için de kazanmakla kaybetmeyi farksız hâle getirdi. Batman, Gotham'ın iyiliği için günah keçisi olmak ve ortadan kaybolmak zorundaydı. „

Beyazperde yazarı Oktay Ege Kozak, filme 5 üzerinden 4,5 yıldız verdi ve şunları söyledi: "Her süper kahraman hikâyesinin yaptığı gibi iyi ve kötü arasındaki bitmez tükenmez savaşı mitolojik boyutlarda incelerken aynı zamanda karanlık, sert ve gerçekçi bir dünya yaratıyor."[199] Milliyet gazetesinden Arzu Dedeoğlu ise "Filmde ipler Batman'den ziyade Joker'in elinde. Öyle ki popüler film normları sarsılırken iyiyle kötü de birbirine iyice karışıyor. Böylece yönetmen bize düzen savaşçısı Batman ve anarşizmin ıslah olmaz temsilcisi Joker'in mücadelesini verirken, aslında kafamızdaki tanımları sorgulamamızı sağlıyor." diye yazdı.[200] Sinema yazarı Uğur Vardan, "Film iyi ama yine de bence şöyle bir handikapı var: Joker karakteri itibarıyla anarşistliğe soyunuyor. Batman karakteri itibarıyla kahramanlığı sorguluyor; iyi ve kötünün birbirinin değili olmasını Sartre'ın varoluşçuluğu çizgisinde tartışıyor ama bütün bu 'tabu devirme' çabaları, yine de bağlı bulunduğu türün kaderinden kurtulamıyor. Anarşist kazanamıyor, halk yatağında rahat uyumaya devam ediyor, Batman gerektiğinde yine ortaya çıkmak üzere karanlıkta kayboluyor. Yani kameranın arkasında bir entelektüelin olması da bazen meselelere 'nihai' çözüm getiremiyor." diye yazdı. Uğur Vardan ayrıca, "banka soygunu sahnesinin çok güzel olduğunu ve Rachel rolündeki Maggie Gyllenhaal'ın ilk filmdeki Katie Holmes'tan kat kat iyi olduğunu" belirtti.[201] Sinema eleştirmeni Kerem Akça ise filme olumsuz bir eleştiri getirdi: "Nolan'ın elindeki projenin çizgi roman uyarlaması ve Batman filmi olduğundan haberi yok. Joker, çizgi roman konseptine uydurulamadığı için sınıfta kalıyor. Nolan, New York tablosunun muhalif zemininin arkasındaki mitolojik ve fantastik dünyanın hakkını verememiş."[202]

Top 10 listeleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Film, 32 sinema eleştirmeninin 2008 yılının top 10 listesine girdi. Bu eleştirmenlerden 4 tanesi, seçtikleri filmleri düzenli bir şekilde sıralamamayı tercih etti.[203] Roger Ebert da aynı şekilde seçtiği filmleri sıralamadı, ancak 10 film yerine 20 filmin adını söyledi ve bunlar arasında Kara Şövalye de vardı.[204]

  • 1 – Frank Scheck, The Hollywood Reporter
  • 1 – James Berardinelli, ReelViews
  • 1 – Mike Russell, The Oregonian
  • 1 – Peter Hartlaub, San Francisco Chronicle
  • 1 – Premiere
  • 2 – Kirk Honeycutt, The Hollywood Reporter
  • 2 – Nathan Rabin, The A.V. Club
  • 2 – Richard Roeper, Chicago Sun-Times[205]
  • 2 – Owen Gleiberman, Entertainment Weekly
  • 3 – Lawrence Toppman, The Charlotte Observer
  • 3 – Lisa Schwarzbaum, Entertainment Weekly
  • 3 – Marc Mohan, The Oregonian
  • 3 – Michael Rechtshaffen, The Hollywood Reporter
  • 3 – Peter Travers, Rolling Stone
  • 3 – Sheri Linden, The Hollywood Reporter
  • 4 – Kyle Smith, New York Post
  • 5 – Keith Phipps, The A.V. Club
  • 5 – Noel Murray, The A.V. Club
  • 5 – Rene Rodriguez, Miami Herald (Hellboy II ile aynı sırayı paylaştı)
  • 5 – Scott Foundas, LA Weekly
  • 5 – Wesley Morris, The Boston Globe
  • 6 – Philip Martin, Arkansas Democrat-Gazette
  • 7 – Manohla Dargis, The New York Times
  • 7 – Marc Doyle, Metacritic
  • 7 – Sean Axmaker, Seattle Post-Intelligencer
  • 9 – Robert Mondello, National Public Radio
  • 9 – Scott Tobias, The A.V. Club
  • 10 – Michael Phillips, Chicago Tribune
  • Elizabeth Weitzman, New York Daily News
  • Empire
  • Joe Neumaier, New York Daily News
  • Peter Rainer, The Christian Science Monitor

Temalar ve analiz

[değiştir | kaynağı değiştir]
Almanya'nın Hof kasabasında "Why so serious?" yazılı grafiti. Bu, Joker'in sloganı ve filmdeki en ünlü repliklerinden biridir.

Filmin adı "işlerin iyiden önce kötüye gitmesini" simgelemesi açısından seçildi. Heath Ledger, Joker rolü hakkında "Kesin olarak herkesi afallatacak. Çok daha incelikli, karanlık ve daha ziyade Otomatik Portakal kıvamında olacak. Bence çizgi romanın peşinde olduğu da buydu: Joker'in kahkahasından ziyade gözleri." dedi. Christopher Nolan amacının, içinde bulunduğumuz dünyayı ileriye taşıyan ve geliştiren bir film yapmak olduğunu belirtti. Nolan, Ledger'ın Joker yorumunun anarşi ve kaosun doruk noktası olduğunu söyledi. Nolan ayrıca Joker'in kökenlerini açıklamama nedeni olarak, karakterin ilgi çekiciliğinin azalmasını engellemek olduğunu açıkladı. Nolan, verdiği bir başka demeçte "Senaryo geliştikçe bir kişinin tüm nüfus üzerindeki etkilerini, insanların dengesini bozma ve onların yaşam kurallarını, ahlak değerlerini, inançlarını, insanlıklarını alıp kendisine döndürme yollarını keşfetmeye başladık." dedi.[206]

Aaron Eckhart, karakteri Harvey Dent'i "kızgın bir adam" olarak tanımladı. Buna ek olarak da, "Onun için değerli olan her şeyi kaybediyor ve geri kazanma ihtimali de yok. İnsanların işlerini gerektiği gibi yapmadıklarını düşünüyor. Başına gelenlerin önüne geçilebileceğini düşünüyor ve öfkesi de buradan geliyor. Bu yüzden acı çekiyor ve kızgınlık duyuyor." dedi. Christian Bale de Harvey Dent'in İki Yüz'e dönüşümünün Batman ile birebir bağlantılı olduğunu söyledi. Bale, "Dent, büyük ve parlak bir umut ışığı gibi. Bu da Bruce'un aradığı şey. O, hayatının sonuna kadar Batman olarak yaşamayı düşünmüyor. Sonunda onu bundan kurtarabilecek biri çıkıyor." dedi. Yönetmen Nolan, Harvey'nin hikâyesini epik bir trajedi gibi çektiğini söyledi.[207]

Kara Şövalye'nin merkezî teması, Batman'in kanunsuzluğuna yanıt olarak Joker'in yükselişidir.[208][209] IGN eleştirmeni Siddhant Adlakha, Joker'in modern terörizmin bilinmeyen yüzünü sembolize ettiğini savundu.[208] Filmin hikâye örgüsünü oluşturan David S. Goyer'e göre Kara Şövalye'nin en önemli teması "yükseliş"tir.[210] Empire dergisinde filmin alt metninin "çağın gerçek sorunları" olarak tanımlanan "adalet ve intikam" olduğu yazıldı.[211] Screen Rant sitesinden Adrienne Tyler, Kara Şövalye'de değinilen esas temayı "kaos" olarak belirtti.[212] Sinema eleştirmeni Kerem Sanatel, filmin en önemli temalarından birinin "delilik" olduğunu yazdı.

Tarihçi Stephen Prince'e göre Kara Şövalye, terörle mücadele sırasında sivil ve devlet otoritelerinin kuralları terk etmesinin yol açtığı sonuçları konu almaktadır.[213] Kimi eleştirmenler Kara Şövalye'yi "savaş karşıtı bir film" olarak gördüler; bu yorumlara göre film, hukuksuzlukla mücadele etmek adına hukukun üstünlüğünden vazgeçilmemesi gerektiğini savunmakta, aksi hâlde gerilimi tırmandıracak koşulların bizzat toplum tarafından yaratılacağı uyarısında bulunmaktadır.[214][215] Bazıları filmin, ana karakterlerin karşı karşıya kaldığı ahlaki ve etik çatışmalara ve olağanüstü koşullar altında Joker'i yenebilmek için verdikleri mücadeleye ve uzlaşmalara odaklandığını ifade ettiler.[208][216][217]

Roger Ebert, "Joker'in marifetleri, film boyunca Batman, Komiser James Gordon ve Bölge Savcısı Harvey Dent'i yapılması imkânsız gözüken ahlaki kararlar vermeye zorluyor." diye yazdı.[182] İngiliz edebiyatı profesörü Daniel Boscaljon, "Joker'in Dent'i yozlaştırarak herkesin bozulabileceğini kanıtlamayı amaçladığını" söyledi.[218] Bu, Joker'in Batman'e söylediği şu replikle ilişkilidir: "Onların ahlakları, kuralları kötü bir espri gibi. İlk sorun belirtisinde defedildin. Ancak dünyanın izin verdiği kadar iyiler. Sana göstereceğim. İşler yolunda gitmediğinde, şu medeni insanlar birbirlerini yer. Yani ben bir canavar değilim. Sadece herkesten öndeyim."[218] Dent ve Batman, çaresizlikleri içinde kendi sınırlarını sorgulamak zorunda kalmaktadır.[218] Charles Bellinger, Joker'i "insanları iyilikten uzaklaştıran ve onları sözde eksik oldukları şeylerle ayartan şeytani bir figür" olarak gördüğünü dile getirdi; buna örnek olarak da Batman'i, şehir için en iyisi olan Dent'i mi yoksa Bruce Wayne için en iyisi olan Rachel'ı mı kurtaracağını seçmesine zorladığı sahneyi gösterdi.[219]

Joker'in filmde kullandığı silah, ABD'nin Fairfax County ilindeki Ulusal Ateşli Silahlar Müzesi'nde sergilenmektedir.

Batman ve Harvey Dent, Joker'i durdurmak için bazı "geliştirilmiş sorgulama tekniklerine" başvururlar; ancak Joker, hedeflerine olan sarsılmaz inancı nedeniyle bu yöntemlerden etkilenmez. Joker, bir hastanede Dent'le buluşur ve "her şeyin plana göre gittiğinde kimsenin paniklemediğini, toplumun normları beklenmedik biçimde bozulduğunda insanların paniğe kapılıp kaosa sürüklendiğini, mevcut düzeni sarsınca her şeyin kaosa döndüğünü, kaosun adil olduğunu" açıklar.[208][216] Sapkın bir ideolojiyi temsil eden Joker, kişisel bir çıkar peşinde değildir ve kaosu sırf "zevk" uğruna yaratır. "Everything burns!" (Her şey yansın!) düşüncesini göstermek için devasa bir para yığınını ateşe verir ve "Konu para değil. Bir mesaj göndermek." der.[217][219] Joker kamufle edici bir makyaj kullanmasına rağmen Batman gibi bir maske arkasına saklanmaz; makyajlı ya da makyajsız aynı kişidir. Bir kimliği ya da kökeni yoktur; herhangi bir siyasi ideolojiye bağlı olmasa bile terörizmin belirsizliğini, bilinemezliğini ve yarattığı korkuyu temsil eder.[208][220] Dent ise Amerikan idealizmini temsil eder: Yasa çerçevesinde çalışabilen asil bir kişidir ve "kanunsuz" Batman'in emekli olmasına imkân tanıyabilir. Ancak korku ve kaosun vücut bulmuş hâli olan Joker, bu idealizmi lekeleyerek Dent'i tamamen yozlaştırır.[208] Batman, Joker'in kaosuna karşı düzeni temsil ederken Dent ise iyiliği ve umudu temsil eder.[208][216][221] Aaron Eckhart, Dent'i "yasayı seven ancak onunla kısıtlandığını hisseden biri" olarak tanımladı; çünkü uymak zorunda olduğu kurallar, doğru olduğuna inandığı şeyleri yapmasına izin vermemektedir.[117] Dent'in hukukun dışına çıkma isteği, kendisinin yapamadıklarını gerçekleştirebilmesi için Batman'e ve onun kanunsuz adalet anlayışına verdiği destekte görülmektedir.[222] Eleştirmen Siddhant Adlakha, filmin sloganlarından birinin "Harvey Dent'e inanıyorum" olduğunu hatırlatıp Dent'in adeta bir dinî ikon gibi konumlandırıldığını yazdı; Dent öldüğünde kolları İsa'nın çarmıhtaki duruşunu andıracak şekilde iki yana açılır.[208]

Akademisyen Daniel Boscaljon, "şehirdeki sakinlerin ve suçluların, uyulması gereken bir tür düzen ve kurallar bütününe inandığını" belirtti; Joker ise hiçbir kuralı ya da sınırı olmadığı için bu inancı kasıtlı olarak altüst eder.[219] Ayrıca Joker'in kaybedecek hiçbir şeyi yoktur; bu durum, sorgu sahnesinde Joker'in Batman'e kahkaha atarak söylediği şu replikten anlaşılabilir: "Elinde beni tehdit edebileceğin hiçbir şey yok. Bunca gücün hiçbir işe yaramıyor."[not 6] Joker aynı zamanda fark edilir derecede korkusuzdur, ölümden bile korkmaz. Filmin bir sahnesinde Batman üzerine Batpod aracıyla son hız gelirken; Joker korkusuz, ölümü kabullenmiş ve aynı zamanda kötülüğün hırsını yüzüne yüklemiş bir şekilde karşılık verir. Yürürken büyük bir arzuyla şunları söyler: "Hadi, hadi! Bunu yapmanı istiyorum. Bunu istiyorum. Hadi! Yap hadi! Hadi vur bana! Hadi, vur bana! Vur bana!"[224] Joker, "Bu dünyada yaşamanın tek mantıklı yolu kuralsızlık." düşüncesini benimsediği için bu davranışıyla Batman'den tek kuralını çiğnemesini ister. Başka bir sahnede Joker, bir polis memuruna "İnsanlar son anlarında gerçek yüzlerini gösterirler. Yani bir açıdan, dostlarını senden daha iyi tanıyorum. Hangileri korkaktı, öğrenmek ister misin?" der ve filmin sonlarında Batman tarafından binadan aşağı fırlatılınca çılgınca kahkaha atar.[90]

"Bir zamanlar karım vardı. Çok güzeldi, senin gibi. Benim çok endişelendiğimi, daha fazla gülmem gerektiğini söylerdi. Kumar oynadı, tefecilere çok borçlandı. Bir gün yüzünü çizdiler. Ameliyat için paramız yoktu. Buna dayanamıyordu. Onu tekrar gülerken görmek istiyordum. Yaralarını umursamadığımı bilmesini istiyordum. Ben de ağzıma bir jilet soktum ve bunu yaptım kendime. Bir şey diyeyim mi? Beni görmeye dayanamadı. Beni terk etti. İşin komik tarafını gördüm. Artık hep gülümsüyorum."

— Joker, parti sahnesinde Rachel'a yüzündeki yaraların hikâyesini anlatıyor[225]

10th Year Seniors sitesinde, Joker'in filmde iki farklı yara izi hikâyesi anlatmasının "ilginç" olduğu yazıldı.[226] Buna göre "her iki hikâyenin de eşit derecede korkunç ve aileyle bağlantılı olması, gerçek hikâyede bir aile bağının bulunabileceği ihtimalini düşündürüyor. Joker'in her hikâyeyi anlatırken yüzündeki ifade daha da ilgi çekicidir: Sanki her iki hikâyeye de tamamen inanıyormuş gibi görünüyor, ama aynı zamanda sanki bunları o anda uyduruyormuş gibi de görünüyor. Bu durum, izleyici olarak hangi hikâyenin doğru olduğunu veya ikisinden birinin gerçekten doğru olup olmadığını bilmemizi zorlaştırıyor."[226] Joker'in ilk yara izi hikâyesi babasıyla, ikincisi ise karısıyla ilgilidir. Filmin sonlarındaki feribot sahnesinde Joker yenilgiye uğramış olarak görülmekte ve bu sahne, Joker'in kritik bir durumda Gotham halkının birbirlerine saldıracağı yönündeki düşüncesinin yanlış olduğunu göstermektedir.[208][216] Joker, feribotlardan birinin diğerini havaya uçurmasının kaçınılmaz olduğunu varsayar; çünkü çoğu insanın kendisi gibi olduğuna, sadece kendi çıkarlarını düşündüğüne inanır. Ancak mahkûmlardan biri, feribotu havaya uçuracak kumandayı gardiyandan alıp pencereden dışarı atar. Mahkûm, tek bir seçimle Joker'in ideolojisini reddeder ve Joker'in film boyunca kanıtlamaya çalıştığı şeyi bir hamlede boşa çıkarır.[227] Diğer feribotta ise sıradan bir adam, kararlı bir şekilde kumandayı alıp düğmeye basmaya hazırlanır ama sonunda bundan vazgeçer.[227] Mahkûmun yaptığı basit fedakârlık, "en kötü" olarak görülebilecek insanların bile doğasında iyilik bulunduğunu ortaya koyar. Ahlakın keskin bir sınırı olmadığını kanıtlar; ki bu, Bruce Wayne'in bile anlamakta zorlandığı bir şeydir.[227] Eleştirmenler, feribot sahnesine benzer bir olayın gerçek hayatta yaşanması durumunda neler olabileceğini tartıştılar. Ships of Hagoth'tan Spencer Antolini, 2022 yılında yazdığı bir yazıda "gerçek hayatta birinin düğmeye basmayacağını artık varsaymadığını" söyledi.[228]

Melbourne'da sokak sanatının bir parçası olarak Ledger'ın Joker karakteri.

Batman ahlaki değerlerine bağlı kalarak Joker'i öldürmez, ancak masum bir çocuğu kurtarmak için Harvey Dent'i ölümüne iterek kendi kurallarını çiğnemek zorunda kalır. Batman; Dent'in işlediği suçların sorumluluğunu üstlenerek kendisini "bir suç sembolüne" dönüştürmeyi, Dent'i ise "iyiliğin simgesi" hâline getirmeyi seçer; böylece Gotham halkının umudunu ayakta tutar.[208][216][221] Başka bir deyişle Batman, şehri koruyabilmek için Dent'in "günahlarını" üzerine alarak İsa Mesih'e benzer bir fedakârlıkta bulunur.[229] Kara Şövalye bunu kahramanca bir eylem olarak sunsa da, "kutsal yalan" denilen bu yöntem gerçeği gizlemek ve manipüle etmek için kullanılır.[221][230] Bruce Wayne'in uşağı Alfred de bir "kutsal yalan"a başvurup Rachel'ın Wayne yerine Dent'i seçtiğini, onu reddedilmenin acısından kurtarmak için ondan gizler.[208] Eleştirmen David Crow, Batman'in asıl sınavının Joker'i yenmek değil, Dent'i kurtarmak olduğunu ve bu görevde başarısızlığa uğradığını belirtti.[231] Dent'in öldüğü sahnede de Gordon üzgün bir şekilde "Joker kazandı" der.[232]

Etkiler ve miras

[değiştir | kaynağı değiştir]

Film İngiliz sinema dergisi Empire'ın 10,000 sinema seyircisi, 150 film yönetmeni ve 50 film eleştirmenin oylarıyla düzenlediği "Tüm Zamanların En İyi 500 Filmi" anketinde 15. olmuştur.[233] Film, internet sitesi IMDB 'nin en iyi 250 film listesinde 2.638.681 kullanıcının oyu ile 9,0 puanla, 3.(üçüncü) sırada yer alıyor.[234]

Ödüller ve adaylıklar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ödül Kategori Aday(lar) / Kazanan(lar) Sonuç
Akademi Ödülleri[6]
En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Heath Ledger Kazandı
En İyi Sanat Yönetmeni Nathan Crowley, Peter Lando Adaylık
En İyi Görüntü Yönetmeni Wally Pfister Adaylık
En İyi Film Kurgusu Lee Smith Adaylık
En İyi Makyaj ve Saç Tasarımı John Caglione, Jr., Conor O'Sullivan Adaylık
En İyi Ses Kurgusu Richard King Kazandı
En İyi Ses Miksajı Lora Hirschberg, Gary Rizzo, Ed Novick Adaylık
En İyi Görsel Efekt Nick Davis, Chris Corbould, Tim Webber, Paul Franklin Adaylık
Amerikan Film Enstitüsü[235] Yılın En İyi 10 Filmi Warner Bros. Studios Kazandı
Avustralya Film Enstitüsü[236] Uluslararası En İyi Aktör Heath Ledger Kazandı
BAFTA Ödülleri[237] En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Heath Ledger Kazandı
En İyi Özgün Müzik Hans Zimmer, James Newton Howard Adaylık
En İyi Görüntü Yönetmeni Wally Pfister Adaylık
En İyi Kurgu Lee Smith Adaylık
En İyi Yapım Tasarımı Nathan Crowley, Peter Lando Adaylık
En İyi Kostüm Tasarımı Lindy Hemming Adaylık
En İyi Ses Lora Hirschberg, Richard King, Ed Novick, Gary Rizzo Adaylık
En İyi Görsel Efekt Chris Corbould, Nick Davis, Paul Franklin, Tim Webber Adaylık
En İyi Makyaj ve Saç Tasarımı Peter Robb-King Adaylık
Broadcast Film Eleştirmenleri Derneği[238] En İyi Film Warner Bros. Studios Adaylık
En İyi Yönetmen Christopher Nolan Adaylık
En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
En İyi Oyuncu Kadrosu Bale, Caine, Ledger, Eckhart, Oldman, Gyllenhaal, Freeman Adaylık
En İyi Aksiyon Filmi Warner Bros. Studios Kazandı
En İyi Besteci Hans Zimmer, James Newton Howard Adaylık
Altın Küre Ödülleri[239] Sinema Dalında En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
Altın Reklam Ödülleri[240] En İyi Aksiyon Fragmanı Warner Bros. Studios Kazandı
Yılın Fragmanı Warner Bros. Studios Kazandı
2008 Yazının En İyi Blockbuster Posteri Warner Bros. Studios Kazandı
En İyi Sinema Başlığı/Grafiği Warner Bros. Studios Adaylık
Grammy Ödülleri[241] En İyi Orijinal Soundtrack Albümü James Newton Howard, Hans Zimmer Kazandı
National Board of Review[242] Yılın En İyi 10 Filmi Warner Bros. Studios Kazandı
Ulusal Sinema Filmleri Ödülleri[243] En İyi Süper Kahraman Filmi Warner Bros. Studios Kazandı
En İyi Erkek Oyuncu Performansı Christian Bale Adaylık
Halkın Seçimi Ödülleri[244] Favori Film Warner Bros. Studios Kazandı
Favori Aksiyon Filmi Warner Bros. Studios Kazandı
Favori Oyuncu Kadrosu Bale, Ledger, Eckhart, Caine, Oldman, Gyllenhaal, Freeman Kazandı
Favori Erkek Aksiyon Oyuncusu Christian Bale Adaylık
Favori Başrol Oyuncusu Christian Bale Adaylık
Favori Ekran İkilisi Christian Bale ve Heath Ledger Kazandı
Favori Süper Kahraman Christian Bale'in Batman'i Kazandı
Satellite Ödülleri[245] En İyi Ses (Miksaj & Kurgu) Richard King, Lora Hirschberg, Gary Rizzo Kazandı
En İyi Yönetmen Christopher Nolan Adaylık
En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Adaylık
En İyi Görsel Efekt Nick Davis, Chris Corbould, Tim Webber, Paul Franklin Adaylık
En İyi Film Kurgusu Lee Smith Adaylık
Çığlık Ödülleri[246] En İyi Film Warner Bros. Studios Kazandı
En İyi Yönetmen Christopher Nolan Kazandı
En İyi Senaryo Christopher Nolan, Jonathan Nolan Kazandı
En İyi Devam Filmi Warner Bros. Studios Kazandı
En İyi Özel Efekt Warner Bros. Studios Kazandı
En İyi Çizgi Kitap Filmi Warner Bros. Studios Kazandı
En İyi Fantezi Aktörü Heath Ledger Kazandı
En İyi Süper Kahraman Christian Bale Kazandı
En İyi Düşman Heath Ledger Kazandı
En İyi Yardımcı Oyuncu Gary Oldman Kazandı
En İyi Sahne Tırın Devrilme Sahnesi Kazandı
En İyi Cümle Heath Ledger – "I believe whatever doesn't kill you simply makes you... stranger!"[not 7] Kazandı
En İyi Fantezi Filmi Warner Bros. Studios Adaylık
En İyi Fantezi Aktörü Christian Bale Adaylık
En İyi Düşman Aaron Eckhart Adaylık
En İyi Yardımcı Oyuncu Michael Caine Adaylık
En İyi Cümle Heath Ledger – "Why so serious?"[not 8] Adaylık
En İyi Cümle Heath Ledger – "I will now make this pencil disappear."[not 9] Adaylık
En İyi Sahne The Batmobile/Batpod Takip Sahnesi Adaylık
Teen Choice Ödülleri[247] Yazın En İyi Aksiyon–Macera Filmi Warner Bros. Studios Adaylık

Dernek ödülleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ödül Kategori Aday(lar) / Kazanan(lar) Sonuç
Amerikan Sinema Editörleri[248] En İyi Film Kurgusu Lee Smith Adaylık
Amerikan Görüntü Yönetmenleri Derneği[249] Seçkin Başarı Ödülü Wally Pfister Adaylık
Sanat Yönetmenleri Derneği[250] Fantezi Filmin Yapım Tasarımında Mükemmellik Nathan Crowley Adaylık
Sinema Ses Derneği[251] Ses Miksajında Seçkin Başarı Ed Novick, Lora Hirschberg, Gary Rizzo Adaylık
Kostüm Tasarımcıları Derneği[252] Fantezi Filminde Mükemmel Çalışma Lindy Hemming Adaylık
Amerika Yönetmenler Derneği[253] Seçkin Sinema Filmi Yönetimi Christopher Nolan Adaylık
Sinema Filmi Ses Derneği[254] En İyi Ses Kurgusu: Sinema Filmi Müziği Alex Gibson, Daniel Pinder Adaylık
En İyi Ses Kurgusu: Sinema Filmindeki Diyalog ve ADR Richard King, Hugo Weng, Linda Folk, Michael Magill Adaylık
En İyi Ses Kurgusu: Sinema Filmi Ses Efekti Richard King, Christopher Flick, John Roesch, Alyson Dee Moore, Michael W. Mitchell, Hamilton Sterling, Michael Babcock Adaylık
Amerika Yapımcılar Birliği[255] Yılın Sinema Filmi Yapımcısı Ödülü Christopher Nolan, Charles Roven, Emma Thomas Adaylık
Screen Actors Guild[256] En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
En İyi Dublör Kadrosu Warner Bros. Studios Kazandı
Görsel Efekt Derneği[257] Sinema Filmindeki Başarılı Minyatür ve Model Yaratımı Ian Hunter, Forest Fischer, Branden Seifert, Adam Gelbart Adaylık
Sinema Filminde Başarılı Çevre Yaratımı (IMAX Gotham Şehir Manzaraları) Peter Bebb, David Vickery, Philippe Leprince, Andrew Lockley Adaylık
Sinema Filmindeki Başarılı Özel Efekt Chris Corbould, Peter Notley, Ian Lowe Adaylık
Sinema Filmindeki Başarılı Özel Efekt (Garbage Truck Crash Mechanical Effects) Scott Beverly, Robert Spurlock, Jon Warren, Brian Kelly Hahn Adaylık
Amerikan Yazarlar Derneği[258] En İyi Uyarlama Senaryo Jonathan Nolan, Christopher Nolan Adaylık

Eleştirmen ödülleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Ödül Kategori Aday(lar) / Kazanan(lar) Sonuç
Afrikalı–Amerikan Eleştirmenler Birliği[259] En İyi Film Warner Bros. Studios Kazandı
En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
Gezgin Kadınlar Birliği Ödülleri[260] En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
Boston Film Eleştirmenleri Ödülleri[261] En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
Austin Film Eleştirmenleri Ödülleri[262] En İyi Film Warner Bros. Studios Kazandı
En İyi Yönetmen Christopher Nolan Kazandı
En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
En İyi Uyarlama Senaryo Christopher Nolan, Jonathan Nolan Kazandı
En İyi Orijinal Müzik James Newton Howard, Hans Zimmer Kazandı
Merkez Ohio Film Eleştirmenleri Ödülleri[263] Yılın En İyi 10 Filmi (#4) Warner Bros. Studios Kazandı
En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
En İyi Oyuncu Kadrosu Bale, Ledger, Eckhart, Oldman, Caine, Gyllenhaal, Freeman Kazandı
En İyi Görüntü Yönetimi Wally Pfister Kazandı
Chicago Film Eleştirmenleri Ödülleri[264] En İyi Film Warner Bros. Studios Adaylık
En İyi Yönetmen Christopher Nolan Adaylık
En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
En İyi Uyarlama Senaryo Jonathan Nolan, Christopher Nolan Adaylık
En İyi Görüntü Yönetimi Wally Pfister Kazandı
En İyi Orijinal Müzik James Newton Howard, Hans Zimmer Adaylık
Detroit Film Eleştirmenleri Birliği[265] En İyi Film Warner Bros. Studios Adaylık
En İyi Yönetmen Christopher Nolan Adaylık
En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
Dallas-Ft. Worth Film Eleştirmenleri[266] Yılın En İyi 10 Filmi (#3) Warner Bros. Studios Kazandı
En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
En İyi Görüntü Yönetmeni Wally Pfister Kazandı
En İyi Yönetmen Christopher Nolan Finalist
Florida Film Eleştirmenleri[267] En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
En İyi Görüntü Yönetmeni Wally Pfister Kazandı
Houston Film Eleştirmenleri[268] En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
Uluslararası Film Müzik Eleştirmenleri Birliği[269] Yılın Film Müziği James Newton Howard, Hans Zimmer Kazandı
Aksiyon/Macera Filmi için En İyi Müzik James Newton Howard, Hans Zimmer Adaylık
Iowa Film Eleştirmenleri[270] En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
Kansas City Film Eleştirmenleri[271] En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
En İyi Fantezi veya Korku Filmi Warner Bros. Studios Kazandı
Londra Sinema Eleştirmenleri Birliği[272] Yılın Aktörü Heath Ledger Adaylık
Los Angeles Film Eleştirmenleri Ödülleri[273] En İyi Film Warner Bros. Studios Finalist
En İyi Yönetmen Christopher Nolan Finalist
En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
En İyi Yapım Tasarımı Nathan Crowley Finalist
New York Sinema Eleştirmenleri Birliği En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
Oklahoma Film Eleştirmenleri[274] Yılın En İyi 10 Filmi Warner Bros. Studios Kazandı
En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
Online Film Eleştirmenleri Birliği[275] En İyi Film Warner Bros. Studios Adaylık
En İyi Yönetmen Christopher Nolan Kazandı
En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
En İyi Uyarlama Senaryo Christopher Nolan, Jonathan Nolan Adaylık
En Görüntü Yönetmeni Wally Pfister Kazandı
En İyi Kurgu Lee Smith Adaylık
En İyi Beste James Newton Howard, Hans Zimmer Kazandı
Phoenix Film Eleştirmenleri Birliği[276] Yılın En İyi 10 Filmi Warner Bros. Studios Kazandı
En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
En İyi Yapım Tasarımı Nathan Crowley Kazandı
En İyi Görsel Efekt Nick Davis, Chris Corbould, Tim Webber, Paul Franklin Kazandı
En İyi Dublörler Warner Bros. Studios Kazandı
San Diego Film Eleştirmenleri Ödülleri[277] En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
En İyi Film Warner Bros. Studios Finalist
San Francisco Film Eleştirmenleri Birliği[278] En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
En İyi Görüntü Yönetmeni Wally Pfister Kazandı
Southeastern Film Eleştirmenleri Birliği[279] En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
Yılın En İyi 10 Filmi (#4) Warner Bros. Studios Kazandı
St. Louis Film Eleştirmenleri Ödülleri[280] En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
En İyi Özel Efekt Nick Davis, Chris Corbould, Tim Webber, Paul Franklin Kazandı
En İyi Film Warner Bros. Studios Adaylık
En İyi Yönetmen Christopher Nolan Adaylık
En İyi Görüntü Yönetmeni Wally Pfister Adaylık
En İyi Müzik James Newton Howard, Hans Zimmer Adaylık
Toronto Film Eleştirmenleri[281] En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
Utah Film Eleştirmenleri[282] En İyi Film Warner Bros. Studios Kazandı
En İyi Yönetmen Christopher Nolan Finalist
En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
Vancouver Film Eleştirmenleri[283] En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı
Washington, DC Area Film Eleştirmenleri[284] En İyi Yardımcı Aktör Heath Ledger Kazandı

Notlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Heath Ledger, sahnelerini tamamladıktan sonra bile çoğu zaman sette kalıp Christopher Nolan'ın çalışma sürecini izlerdi. Bunu öğrenmek amacıyla yapıyordu, çünkü Ledger'ın gelecek hedeflerinden birisi de yönetmen olmaktı. Nolan, Ledger'a tavsiyelerde bulunarak filmden iki anı yönetmesine izin verdi ve böylece videolar Ledger tarafından çekilip yönetildi.[2]
  2. ^ Birden fazla kaynağa atfedildi: [48][100][101][102][103]
  3. ^ Birden fazla kaynağa atfedildi: [173][174][175][176][177]
  4. ^ Birden fazla kaynağa atfedildi: [191][192][193][194]
  5. ^ Birden fazla kaynağa atfedildi: [173][192][196][197]
  6. ^ Birden fazla kaynağa atfedildi: [216][219][221][223]
  7. ^ Türkçesi: "Benim inandığım, 'insanı öldürmeyen şey tuhaflaştırır.' "
  8. ^ Türkçesi: "Neden bu kadar ciddisin?"
  9. ^ Türkçesi: "Şimdi bu kalemi yok edeceğim."

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b Christopher Nolan ve David S. Goyer (2007). "Introduction". Absolute Batman: The Long Halloween. ISBN 9781401212827. 14 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  2. ^ a b c d Jones, Joey (13 Mayıs 2022). "25 interesting facts about The Dark Knight". All The Right Movies (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Aralık 2025. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  3. ^ "The Dark Knight (2008)". Box Office Mojo. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2009. 
  4. ^ a b Yalçın, Dilay (22 Temmuz 2008). "Kara Şövalye'yi ağlamadan izlemek mümkün mü?". Radikal. Erişim tarihi: 5 Kasım 2025. 
  5. ^ "Opening Day Records at the Box Office". Box Office Mojo. 29 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2008. 
  6. ^ a b Ryan Adams (22 Aralık 2009). "Oscar Nominations". Oscars. 24 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  7. ^ Sasha Stone (15 Ocak 2009). "Bafta Nominations - Slumdog, Button Lead". Awards Daily. 15 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2009. 
  8. ^ a b "WWC — 'The Dark Knight' Panel". wizarduniverse.com. Wizard Entertainment. 11 Ağustos 2008. 11 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2008. 
  9. ^ "Dark Knight: Christian Bale: Batman/Bruce Wayne". keysikfm.com. Keysi Fighting Method. 11 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2009. 
  10. ^ a b Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 231.
  11. ^ Chavez, Kellvin (28 Ocak 2006). "Bettany Talks Batman Begins Sequel!". latinoreview.com. Latino Review. 20 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2009. 
  12. ^ Beall, Mark (30 Mayıs 2006). "Lachy Hulme Talks Joker". cinematical.com. 29 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2009. 
  13. ^ Stax (12 Nisan 2006). "That Joker Adrien Brody". IGN Comics. News Corporation. 10 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2009. 
  14. ^ Saney, Daniel (21 Ağustos 2006). "Steve Carell to play The Joker?". digitalspy.co.uk. Digital Spy. 12 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2009. 
  15. ^ Otto, Jeff (26 Haziran 2006). "Robin Williams, Joker?". IGN. News Corporation. 21 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2009. 
  16. ^ Stax (12 Haziran 2006). "IGN interviews Christopher Nolan". IGN Movies. News Corporation. 28 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2009. 
  17. ^ a b Warner Bros. Pictures (31 Temmuz 2006). "Batman Sequel Title & Casting Confirmed!". ComingSoon.net. Coming Soon Media, L.P. 6 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2009. 
  18. ^ "Arts, Briefly; New Batman, New Joker". The New York Times (İngilizce). 1 Ağustos 2006. Erişim tarihi: 29 Kasım 2025. 
  19. ^ a b c d e f g h i j "The Making Of The Joker". Empire. 2012. 25 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2025. 
  20. ^ "IGN Interviews Christopher Nolan". IGN. 4 Ağustos 2006. 12 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2025. 
  21. ^ Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 97.
  22. ^ a b Jolin, Dan (Ocak 2008). "Fear Has a Face". Empire. Bauer Verlagsgruppe. s. 87–88. 7 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2009. 
  23. ^ a b Richards, Olly (28 Aralık 2008). "World Exclusive: The Joker Speaks: He's a Cold-blooded Mass-murdering Clown". Empire. Bauer Verlagsgruppe. 28 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2009. 
  24. ^ Lesnick, Silas (10 Aralık 2007). "IESB Exclusive: Heath Ledger Talks the Joker!". The Movie Reporter. IESB.net. 15 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  25. ^ a b Lyall, Sarah (4 Aralık 2007). "Movies: In Stetson or Wig, He's Hard to Pin Down". The New York Times. The New York Times Company. 10 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  26. ^ "World Exclusive: The Joker Speaks". Empire. 28 Kasım 2007. 11 Aralık 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2025. 
  27. ^ Horowitz, Josh (10 Aralık 2007). "Heath Ledger Says His Joker Has 'Zero Empathy' ". MTV Movies Blog. MTV. 8 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2009. 
  28. ^ Carroll, Larry (18 Mart 2008). "'Dark Knight' Stars, Director Want Film To 'Celebrate' Heath Ledger's Work". MTV Movies Blog. MTV. 22 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2009. 
  29. ^ Dan Jolin (Aralık 2008). 223"Fear Has a Face". Empire. Bauer Verlagsgruppe. s. 87-88. 7 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2008. 
  30. ^ Dan Jolin (Haziran 2008). 229"The Dark Knight". Empire. Bauer Verlagsgruppe. ss. 92-100. 19 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2008. 
  31. ^ Olly Richards (28 Kasım 2007). "World Exclusive: The Joker Speaks: He's a Cold-blooded Mass-murdering Clown". Empire. Bauer Verlagsgruppe. 28 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2008. 
  32. ^ "Heath Ledger Says His Joker Has 'Zero Empathy'". Movies Blog (İngilizce). Erişim tarihi: 17 Aralık 2025. 
  33. ^ a b Dan Jolin (Temmuz 2008). "Bir Çift Ucubeyiz İşte". Empire. ss. 50-51.  |erişim-tarihi= kullanmak için |url= gerekiyor (yardım)
  34. ^ Chavez, Kellvin (31 Mayıs 2005). "Video Interview: Schreiber & Stiles on The Omen!". latinoreview.com. Latino Review. 18 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2009. 
  35. ^ Carroll, Larry (21 Nisan 2007). "Movie Dosya: Brad Pitt, Chevy Chase, Ben Stiller, Owen Wilson, Josh Lucas & More". MTV.com. MTV. 27 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2009. 
  36. ^ Stax (2 Şubat 2007). "Phillippe Talks Two-Face". IGN. News Corporation. 4 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2009. 
  37. ^ McNary, Dave (15 Şubat 2007). "Eckhart Set As Two-Face". Variety. Reed Business Information. 15 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2009. 
  38. ^ Seijas, Casey (2 Kasım 2008). "Mark Ruffalo Discusses His Try-Out For Harvey Dent/Two-Face Role In 'The Dark Knight'". MTV Splash Page. 3 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2009. 
  39. ^ Kane, Michael (15 Mayıs 2007). "Heroic Save: 20-Year Old Career Skid Ends with Super Roles". New York Post. News Corporation. 10 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2009. 
  40. ^ "Premiere Features Batman Begins". Superhero Hype!. Coming Soon Media, L.P. 9 Mayıs 2005. 6 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  41. ^ Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 46.
  42. ^ Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 45.
  43. ^ a b c "Thompson On Hollywood: Dark Knight Review: Nolan Talks Sequel Inflation". Variety. 6 Haziran 2008. 2 Ekim 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2025. 
  44. ^ a b c d Chris Hewitt (Nisan 2007). "Kara Şövalye". Empire. s. 65. 
  45. ^ a b c Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 46-48.
  46. ^ "Christopher Nolan: The Movies. The Memories". Empire. 2010. 28 Ağustos 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2025. 
  47. ^ a b c Dan Jolin (Temmuz 2008). "The Dark Knight". Empire. s. 49. 
  48. ^ a b c "Thompson On Hollywood: Dark Knight Review: Nolan Talks Sequel Inflation". Variety. 2 Ekim 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2025. 
  49. ^ a b Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 49.
  50. ^ a b Thompson, Anne (7 Temmuz 2006). "Dark Knight Review: Nolan Talks Sequel Inflation". Reed Business Information. 20 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  51. ^ Horowitz, Josh (23 Ağustos 2007). "Exclusive! Dirt on The Dark Knight!". betterthanfudge.com. Better Than Fudge. 19 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  52. ^ Stax (3 Ekim 2006). "Exclusive: Nolan's Dark Knight Revelations". IGN. News Corporation. 27 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  53. ^ "Joker's Wild". wizarduniverse.com. Wizard Entertainment. 11 Şubat 2007. 8 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2008. 
  54. ^ "Christopher Nolan on 'Dark Knight' and its box-office billion: 'It's mystifying to me'". Los Angeles Times (İngilizce). 27 Ekim 2008. Erişim tarihi: 17 Aralık 2025. 
  55. ^ a b Horowitz, Josh (3 Aralık 2007). "'Dark Knight' Opening Scenes Reveal 'Radical' New Joker". MTV.com. MTV. 6 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  56. ^ Boucher, Geoff (17 Aralık 2008). "Thor's cartoon, Stan Lee's medal and Dick Tracy's fate all in Everyday Hero headlines". Hero Complex. Los Angeles Times. 5 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  57. ^ Jones, Catherine (13 Kasım 2006). "Batman Film May Swoop Into Liverpool". icliverpool.icnetwork.co.uk. icLiverpool. 7 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2009. 
  58. ^ Armour, Terry (28 Ocak 2007). "Quiet on the Set? Not in This Town". The Chicago Tribune. Tribune Company. 1 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  59. ^ Pearlman, Cindy (25 Aralık 2006). "Caped Crusader May Alight Here Next Year". Chicago Sun-Times. Sun-Times Media Group. 16 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  60. ^ Newgen, Heather (12 Ağustos 2007). "Producer Chuck Roven on The Dark Knight". Superhero Hype!. Coming Soon Media, L.P. 22 Ağustos 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  61. ^ Lowman, Rob (19 Şubat 2007). "Tricks of the Trade (Bölüm 2)". Los Angeles Daily News. MediaNews Group. 27 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  62. ^ Bowles, Scott (28 Mayıs 2008). "First Look: Enter the Joker — In the IMAX Format". USA Today. Gannett Company. 25 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  63. ^ Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 164, 167.
  64. ^ Ebert, Roger (13 Haziran 2005). "Batman Begins". rogerebert.suntimes.com. 30 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  65. ^ Palmer, Dan (4 Temmuz 2008). "Mies's Gotham". Confessions of a Preservationist. The Landmark Society of Western New York, Inc. 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  66. ^ "Film: Chicago Journalists Smell a Bat in 'Rory's First Kiss'". The Guardian. Guardian Media Group. 19 Temmuz 2007. 4 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  67. ^ Roeper, Richard (5 Şubat 2009). "Potter Leaks Won't Ruin Book's Magic — Piracy Usually Hits Movies, But Publishers Also Affected". Chicago Sun-Times. Sun-Times Media Group. 
  68. ^ Lu, Garry (1 Kasım 2022). "Heath Ledger Terrified Michael Caine Into Forgetting His Lines In 'The Dark Knight'". Boss Hunting (İngilizce). Erişim tarihi: 18 Aralık 2025. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  69. ^ Bose, Swapnil Dhruv (23 Kasım 2024). "The one actor so good he made Michael Caine forget his lines". Farout Magazine (İngilizce). Erişim tarihi: 18 Aralık 2025. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  70. ^ Mehta, Mehul (7 Nisan 2017). ""Menacing, Mercurial, Droll and Diabolic" — Heath Ledger's Joker". Five Guys Facts (İngilizce). 4 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2025. 
  71. ^ "The Dark Knight's Epic 'Look At Me' Scene Of Joker Was Improvised By Heath Ledger, Thanks To Maggie Gyllenhaal". Koimoi (İngilizce). 10 Mart 2022. Erişim tarihi: 27 Aralık 2025. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  72. ^ Yue, Lorene (8 Haziran 2007). "Batman Movie Filming to Start Saturday". chicagobusiness.com. Crain Communications Inc. 10 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  73. ^ Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 241, 242.
  74. ^ a b Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 72, 74, 75.
  75. ^ a b c d "'THE DARK KNIGHT'". Chicago Tribune (İngilizce). Erişim tarihi: 18 Aralık 2025. 
  76. ^ Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 175, 226.
  77. ^ a b Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 225, 226.
  78. ^ Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 178.
  79. ^ Heaf, Jonathan (23 Temmuz 2012). "Christian Bale on suffering from insomnia and running into Viggo Mortensen in Rome". British GQ (İngilizce). 28 Ağustos 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2025. 
  80. ^ a b Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 169.
  81. ^ Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 171.
  82. ^ Couch, Aaron (17 Ekim 2017). "Heath Ledger Asked Christian Bale to Hit Him for Real in 'The Dark Knight'". The Hollywood Reporter (İngilizce). Erişim tarihi: 22 Aralık 2025. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  83. ^ a b c d Riesman, Abraham Josephine (11 Aralık 2018). "An Oral History of The Dark Knight's Pencil Trick". Vulture (İngilizce). Erişim tarihi: 21 Aralık 2025. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  84. ^ Smith, Amy (17 Aralık 2018). "'Dark Knight' stuntman reveals how pencil trick could've killed him". NME (İngilizce). Erişim tarihi: 21 Aralık 2025. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  85. ^ Batman Film Crews Blow Up Brach's Candy Building, WMAQ-TV, 29 Ağustos 2007, 23 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi5 Şubat 2009 
  86. ^ Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 248, 249.
  87. ^ Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 179, 182.
  88. ^ a b c Hood, Cooper; Barker, Stephen (23 Ocak 2020). "Heath Ledger Improvised Joker Myth: What Really Happened In The Dark Knight". ScreenRant (İngilizce). Erişim tarihi: 21 Aralık 2025. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  89. ^ a b Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 171, 172.
  90. ^ a b Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 241.
  91. ^ Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 182.
  92. ^ "Pinewood Studios - The Dark Knight (2008) production information". 3 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  93. ^ a b c Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 182, 187.
  94. ^ "New Batman Flick to Be Filmed in HK". ninemsn.com. NineMSN. 3 Aralık 2007. 7 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  95. ^ "New Batman Movie Completes High Profile Shooting in Hong Kong". International Herald Tribune. The New York Times. 12 Aralık 2007. 20 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  96. ^ Chiang, Scarlett (21 Ekim 2007). "Holy Chaos, Batman!". The Standard. Sing Tao Newspaper Limited. 29 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  97. ^ a b "Dark Knight Director Shuns Digital Effects For the Real Thing". Wired (İngilizce). Erişim tarihi: 23 Aralık 2025. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  98. ^ a b "Dark Knight dedicated to Ledger". BBC (İngilizce). 27 Haziran 2008. Erişim tarihi: 24 Aralık 2025. 
  99. ^ Margaritoff, Marco (21 Nisan 2025). "Heath Ledger Died Of A Drug Overdose — But Is There More To The Story?". All That's Interesting (İngilizce). Erişim tarihi: 24 Aralık 2025. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  100. ^ "Batman's Burden: A Director Confronts Darkness and Death (Published 2008)". The New York Times (İngilizce). 9 Mart 2008. Erişim tarihi: 24 Aralık 2025. 
  101. ^ "Autopsy report says Heath Ledger death was not suicide". The Guardian (İngilizce). 6 Şubat 2008. ISSN 0261-3077. Erişim tarihi: 24 Aralık 2025. 
  102. ^ Mandell, Andrea (3 Mayıs 2017). "'The Dark Knight's' Joker did not kill Heath Ledger, says sister". USA TODAY (İngilizce). Erişim tarihi: 24 Aralık 2025. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  103. ^ Potter, Jordan (24 Kasım 2022). "Why does the Joker lick his lips in 'The Dark Knight'?". Farout Magazine (İngilizce). 1 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2025. 
  104. ^ Staff, C. B. R. (15 Temmuz 2008). "CUT THE DARK KNIGHT: The Editors". CBR (İngilizce). Erişim tarihi: 24 Aralık 2025. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  105. ^ "Stuntman died filming Batman car chase". The Guardian (İngilizce). 3 Kasım 2008. ISSN 0261-3077. Erişim tarihi: 24 Aralık 2025. 
  106. ^ Staff, M. W. (9 Aralık 2008). "STUDIO BRIEFING: December 9, 2008". MovieWeb (İngilizce). 5 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2025. 
  107. ^ a b Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 112, 113, 115.
  108. ^ Jensen, Jeff. "Batman's New Suit". Entertainment Weekly. 18 Haziran 2007
  109. ^ a b "Kara Şövalye Yapım Notları". 26 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  110. ^ a b Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 121.
  111. ^ IGN Staff (25 Şubat 2008). "Dressing the Joker". IGN. News Corporation. 28 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2009. 
  112. ^ a b Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 119, 120.
  113. ^ Potter, Jordan (24 Kasım 2022). "Why does the Joker lick his lips in 'The Dark Knight'?". Farout Magazine (İngilizce). 1 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2025. 
  114. ^ Tyler, Adrienne (12 Mayıs 2021). "The Dark Knight: Why Heath Ledger's Joker Licks His Lips So Much". ScreenRant (İngilizce). 10 Aralık 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2025. 
  115. ^ "Joker in the Pack". SFX magazine. Future Publishing. Kış 2007. ss. 18, 164.  |erişim-tarihi= kullanmak için |url= gerekiyor (yardım)
  116. ^ a b Jensen, Jeff (15 Haziran 2007). "Batman's New Suit". Entertainment Weekly. Time Inc. 14 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  117. ^ a b "Eckhart gets Two-Faced". Sarnia Observer (İngilizce). Erişim tarihi: 25 Aralık 2025. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  118. ^ Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 121, 185.
  119. ^ Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 255.
  120. ^ a b c Gallo, Phil (14 Temmuz 2008). "A different kind of 'Knight' music". Variety. 6 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi5 Şubat 2009. 
  121. ^ Wolf, Jeanne (12 Ekim 2008). "Singing the Joker's Praises". Parade. Advance Publications. 29 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  122. ^ "KARA SÖVALYE". 14 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2008. 
  123. ^ "Taglines for The Dark Knight". IMDB. 10 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2009. 
  124. ^ "Harvey Dent for Gotham District Attorney: Harvey Dent: Latest News". ibelieveinharveydent.com. Warner Bros. 27 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  125. ^ Graser, Marc (12 Kasım 2008). "Jokes Join Joker at Comic-Con". Variety. Reed Business Information. 18 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi5 Şubat 2009. 
  126. ^ Adler, Shawn (14 Aralık 2008). "'Dark Knight' Trailer Shows A Joker Hellbent On Chaos". MTV.com. MTV. 31 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  127. ^ McCutcheon, David (13 Mart 2008). "Batman Begins Anew". IGN. News Corporation. 4 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  128. ^ "'Batman: Gotham Knight' Set for July 8 Release". wizarduniverse.com. Wizard Entertainment. 25 Aralık 2006. 3 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  129. ^ "Heath Memorial". Warner Bros. 23 Aralık 2008. 17 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  130. ^ "'Dentmobiles' Promote Dark Knight". Sci Fi Wire. Sci Fi Channel (Amerika Birleşik Devletleri). 13 Mart 2008. 21 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  131. ^ Filas, Lee (27 Ocak 2007). "Great America Getting New 'Dark Knight' Coaster Next Year". Daily Herald. Paddock Publications, Inc. 20 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  132. ^ "Mattel on Board for Speed Racer & The Dark Knight". Superhero Hype!. Coming Soon Media, L.P. 13 Temmuz 2008. 11 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009.  (Kaynak: Warner Bros. Consumer Products.)
  133. ^ a b Empire (Ekim 2008). "Batman". Empire. s. 53.  |erişim-tarihi= kullanmak için |url= gerekiyor (yardım)
  134. ^ Zeitchik, Steven (14 Temmuz 2008). "'Dark Knight' buzz keeps building". The Hollywood Reporter. Nielsen Company. 2 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi1 Ağustos 2008. 
  135. ^ "'Dark Knight' buzz keeps building". The Hollywood Reporter (İngilizce). 14 Temmuz 2008. Erişim tarihi: 28 Aralık 2025. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  136. ^ a b DiOrio, Carl (16 Temmuz 2008). "High expectations for 'Dark Knight'". The Hollywood Reporter. Nielsen Company. 16 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi16 Temmuz 2008. 
  137. ^ D'Alessandro, Anthony (18 Temmuz 2008). "'Dark Knight' sets midnight record". Variety. Reed Business Information. 10 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2008. 
  138. ^ Kilday, Gregg (18 Temmuz 2008). "'Dark Knight' sets midnight record". The Hollywood Reporter. Nielsen Company. 31 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2008. 
  139. ^ "Opening Day Records at the Box Office". Box Office Mojo. 29 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2008. 
  140. ^ McClintock, Pamela (18 Temmuz 2008). "'Dark Knight' earns $67 million". Variety. Reed Business Information. 10 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2008. 
  141. ^ "Biggest Opening Weekends at the Box Office". Box Office Mojo. Box Office Mojo, LLC. 4 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2008. 
  142. ^ "'Dark Knight' sells out quickly online". The Hollywood Reporter (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Aralık 2025. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  143. ^ Hollinger, Hy (21 Temmuz 2008). "'Dark Knight' eyes world-beater status". The Hollywood Reporter. Nielsen Company. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2008. 
  144. ^ a b c "The Dark Knight". Box Office Mojo. 22 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2025. 
  145. ^ Frater, Patrick (21 Temmuz 2008). "'Knight' makes WB's day in HK". Variety. Reed Business Information. 18 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2008. 
  146. ^ McNary, Dave (23 Aralık 2008). "China to miss out on 'Dark Knight'". Variety. Reed Business Information. 27 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2008. 
  147. ^ Weekend Box Office Results for October 17-19 2008 7 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. boxofficemojo.com
  148. ^ DiOrio, Carl (11 Eylül 2008). ""Dark Knight" plans re-release for Oscar push". The Hollywood Reporter. Reuters. 16 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2008. 
  149. ^ "WB to Re-Release The Dark Knight Jan. 23". Superhero Hype!. 4 Aralık 2008. 5 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2008. 
  150. ^ a b "Billion Dollar Batman". Box Office Mojo. Erişim tarihi: 29 Aralık 2025. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  151. ^ "Dark Knight Swoops In". IGN. 29 Eylül 2008. 3 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2008. 
  152. ^ Reynolds, Simon (9 Aralık 2008). "'The Dark Knight' breaks Blu-ray records". Digital Spy. 16 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2008. 
  153. ^ Chmielewski, Dawn C. (11 Aralık 2008). "'Dark Knight' DVD selling at brisk pace". Los Angeles Times. 16 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2008. 
  154. ^ "Top 20 DVD - Daily Charts - Sanity.com.au - More Movies - More Music". 19 Aralık 2008. 20 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2008. 
  155. ^ "Dark Knight Swoops In". IGN. 3 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  156. ^ "The Dark Knight (2008)" (İngilizce). Rotten Tomatoes. 2 Ekim 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2025. 
  157. ^ "The Dark Knight Reviews" (İngilizce). Metacritic. 28 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2025. 
  158. ^ "Emily Blunt'ın Kara Şövalye yorumu". 26 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  159. ^ "Christopher Null'ın Kara Şövalye yorumu". 10 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  160. ^ "Tony Macklin'in Kara Şövalye yorumu". 27 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  161. ^ "Steve Biodrowski'nin Kara Şövalye yorumu". 27 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  162. ^ Rob Daniel'in Kara Şövalye yorumu[ölü/kırık bağlantı]
  163. ^ "Nick Curtis'in Kara Şövalye yorumu". 25 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  164. ^ "Jon Venable'nin Kara Şövalye yorumu". 28 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  165. ^ "Robert Roten'in Kara Şövalye yorumu". 9 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  166. ^ "John Beifuss'un Kara Şövalye yorumu". 22 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  167. ^ "Christopher Orr'un Kara Şövalye yorumu". 12 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  168. ^ "Justin Chang'in Kara Şövalye yorumu". 23 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  169. ^ "Kirk Honeycutt'un Kara Şövalye yorumu". 20 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  170. ^ "Joe Neumaier'in Kara Şövalye yorumu". 23 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2008. 
  171. ^ "Dark Knight, The (2008): Chris Nolan's Superlative Superhero, Starring Christoan Bale, Heath Kedger, Gary Oldman, Aaron Eckhart, Maggie Gyllenhaal, Morgan Freeman". emanuellevy.com. Erişim tarihi: 28 Aralık 2025. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  172. ^ "Showdown in Gotham Town (Published 2008)". The New York Times (İngilizce). 18 Temmuz 2008. Erişim tarihi: 28 Aralık 2025. 
  173. ^ a b c Chang, Justin (7 Temmuz 2008). "Film Review: 'The Dark Knight'". Variety (İngilizce). 28 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2025. 
  174. ^ Bradshaw, Peter (24 Temmuz 2008). "The Dark Knight". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. Erişim tarihi: 28 Aralık 2025. 
  175. ^ "The Dark Knight - Mamma Mia! - The Exiles -- New York Magazine Movie Review - Nymag". New York Magazine (İngilizce). 11 Temmuz 2008. Erişim tarihi: 28 Aralık 2025. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  176. ^ Denby, David (14 Temmuz 2008). "Past Shock". The New Yorker (İngilizce). ISSN 0028-792X. Erişim tarihi: 28 Aralık 2025. 
  177. ^ "Ansen: 'Dark Knight' Is Grim, But Impressive Epic". Newsweek (İngilizce). 11 Temmuz 2008. Erişim tarihi: 28 Aralık 2025. 
  178. ^ "Analysis | 'The Dark Knight' changed how we see 'comic-book movies.' But 10 years ago, some critics couldn't see its greatness". The Washington Post (İngilizce). 18 Temmuz 2018. ISSN 0190-8286. Erişim tarihi: 28 Aralık 2025. 
  179. ^ Hunter, Stephen (17 Temmuz 2008). "This Joker Holds All the Cards" (İngilizce). ISSN 0190-8286. Erişim tarihi: 28 Aralık 2025. 
  180. ^ Chang, Justin (7 Temmuz 2008). "Film Review: 'The Dark Knight'". Variety (İngilizce). Erişim tarihi: 28 Aralık 2025. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  181. ^ Larry Carroll (18 Mart 2008). "'Dark Knight' Stars, Director Want Film To 'Celebrate' Heath Ledger's Work" (Web). MTV (Movies). mtv.com. 22 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2008. 
  182. ^ a b c d "No joke, Batman movie review & film summary (2008) | Roger Ebert". www.rogerebert.com (İngilizce). 1 Ekim 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2025. 
  183. ^ "Mark Dinning'in Kara Şövalye yorumu". 27 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  184. ^ Foundas, Scott (16 Temmuz 2008). "Heath Ledger Peers Into The Abyss in The Dark Knight". The Village Voice (İngilizce). 20 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2025. 
  185. ^ "James Berardinelli'nin Kara Şövalye yorumu". 23 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  186. ^ James Benardinelli (19 Temmuz 2008). "The Dark Knight" (Web). 23 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2009. 
  187. ^ "Michael Phillips'in Kara Şövalye yorumu". 24 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  188. ^ Richard Corliss (19 Temmuz 2008). "Batman is Back". Time. 30 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından (Web) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2009. 
  189. ^ "US WEEKLY Review: Heath Ledger's Joker a "Harrowing Screen Villain"" (Web). US Weekly. 28 Temmuz 2008. 8 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2008. 
  190. ^ Sharf, Zack (26 Mart 2025). "Michael Caine Says 'I Was Terrified' of Heath Ledger's Joker on 'Dark Knight' Set, Recalls 'Intense' Press Tour as Journalists Only 'Wanted to Talk About His Death'". Variety (İngilizce). 18 Eylül 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2025. 
  191. ^ Denby, David (14 Temmuz 2008). "Past Shock". The New Yorker (İngilizce). ISSN 0028-792X. Erişim tarihi: 9 Kasım 2025. 
  192. ^ a b c Hunter, Stephen (17 Temmuz 2008). "This Joker Holds All the Cards" (İngilizce). ISSN 0190-8286. Erişim tarihi: 9 Kasım 2025. 
  193. ^ Zacharek, Stephanie (17 Temmuz 2008). ""The Dark Knight"". Salon.com (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Aralık 2025. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  194. ^ "The Dark Knight". EW.com (İngilizce). Erişim tarihi: 2025-12-30. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  195. ^ a b Travers, Peter (18 Temmuz 2008). "The Dark Knight". Rolling Stone (İngilizce). 5 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2025. 
  196. ^ "Showdown in Gotham Town (Published 2008)" (İngilizce). 18 Temmuz 2008. Erişim tarihi: 9 Kasım 2025. 
  197. ^ Zacharek, Stephanie (17 Temmuz 2008). ""The Dark Knight"". Salon.com (İngilizce). Erişim tarihi: 29 Aralık 2025. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  198. ^ "Destansı, trajik ve karanlık". Habertürk. 27 Temmuz 2012. 30 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2025. 
  199. ^ Kara Şövalye: Beyazperde.com eleştirisi8 Kasım 2025 
  200. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2009. 
  201. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2009. 
  202. ^ "Kerem Akça'dan film eleştirisi". 18 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2009. 
  203. ^ "Metacritic: 2008 Film Critic Top Ten Lists". Metacritic. 24 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2009. 
  204. ^ "The best films of 2008... and there were a lot of them | Roger Ebert | Roger Ebert". www.rogerebert.com (İngilizce). 19 Aralık 2012. 30 Eylül 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2025. 
  205. ^ "Richard Roeper's Top 25 Films of 2008". 16 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2009. 
  206. ^ Chris Hewitt (Temmuz 2008). "Kara Şövalye". Empire. s. 67. 
  207. ^ Chris Hewitt (Temmuz 2007). "Kara Şövalye". Empire. s. 68. 
  208. ^ a b c d e f g h i j k Adlakha, Siddhant (31 Ağustos 2020). "Christopher Nolan's The Dark Knight Plummets Into Real-World Terror". IGN (İngilizce). Erişim tarihi: 14 Kasım 2025. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  209. ^ "'Batman' Writer Spills 'Dark Knight' Details". MTV Movie News (İngilizce). Erişim tarihi: 2025-12-30. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  210. ^ Shawn Adler (27 Mart 2008). "'Batman' Writer David Goyer Spills 'Dark Knight,' 'Invisible' Details". MTV. 6 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  211. ^ "Year of the Bat". Empire. Aralık 2008. s. 53. 
  212. ^ Tyler, Adrienne (1 Aralık 2020). "What Each Dark Knight Trilogy Movie Really Represents". ScreenRant (İngilizce). Erişim tarihi: 28 Aralık 2025. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  213. ^ Fradley, Martin (2013). "What Do You Believe In? Film Scholarship and the Cultural Politics of the Dark Knight Franchise". Film Quarterly. 66 (3): 15–27. doi:10.1525/fq.2013.66.3.15. ISSN 0015-1386. 
  214. ^ "The Dark Knight - the Sunday Times review review". The Times (İngilizce). Erişim tarihi: 2025-12-30. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  215. ^ "Batman as Bush, Ctd. - The Plank". The New Republic (İngilizce). Erişim tarihi: 2025-12-30. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  216. ^ a b c d e f Chen, David (20 Temmuz 2008). "Assessing The Themes Of The Dark Knight". /Film. Erişim tarihi: 14 Kasım 2025
  217. ^ a b Bramesco, Charles (2018-07-18). "The Dark Knight at 10: how Christopher Nolan reshaped superhero cinema". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. Erişim tarihi: 2025-12-30. 
  218. ^ a b c Boscaljon, Daniel (2013). "The Flip Side of Justice: The Two-Faced Spirit of The Dark Knight". Iowa Journal of Cultural Studies; Iowa City. s. 57. 18 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2025. 
  219. ^ a b c d Boscaljon, Daniel (2013). "The Flip Side of Justice: The Two-Faced Spirit of The Dark Knight". Iowa Journal of Cultural Studies; Iowa City. ss. 51, 52, 55, 56. 18 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2025. 
  220. ^ "Opinion | Art of Darkness (Published 2008)" (İngilizce). 21 Eylül 2008. Erişim tarihi: 14 Kasım 2025. 
  221. ^ a b c d ""The Dark Knight's necessary darkness" text version". www.ejumpcut.org. 18 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2025. 
  222. ^ Duncan Jesser, Jody; Pourroy, Janine (2012). The Art and Making of the Dark Knight Trilogy. New York City, New York: Abrams Books. s. 48.
  223. ^ Bramesco, Charles (18 Temmuz 2018). "The Dark Knight at 10: how Christopher Nolan reshaped superhero cinema". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. Erişim tarihi: 15 Kasım 2025. 
  224. ^ Aslan, Bekir. "Joker'im, Joker'sin, Joker..." blog.milliyet.com.tr. Erişim tarihi: 15 Kasım 2025. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  225. ^ "Harvey Dent Nerede? | Kara Şövalye [4k, HDR, IMAX]". Flashback FM. 4 Kasım 2019. 23 Eylül 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2025 – YouTube vasıtasıyla. 
  226. ^ a b B, Alex (18 Temmuz 2018). "The Top 10 Scenes in The Dark Knight". 10th Year Seniors (İngilizce). 13 Ağustos 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2025. 
  227. ^ a b c Romain, Lindsey (18 Temmuz 2018). "The Dark Knight's only redeemable character is the criminal who saves the ferries". Polygon (İngilizce). 6 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2025. 
  228. ^ "On the Ferry Scene in The Dark Knight" (İngilizce). Ships of Hagoth. 29 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2025. 
  229. ^ Boscaljon, Daniel (2013). "The Flip Side of Justice: The Two-Faced Spirit of The Dark Knight". Iowa Journal of Cultural Studies; Iowa City. s. 53. 18 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2025. 
  230. ^ Fradley, Martin (2013). "What Do You Believe In? Film Scholarship and the Cultural Politics of the Dark Knight Franchise". Film Quarterly. 66 (3): 15-27. doi:10.1525/fq.2013.66.3.15. ISSN 0015-1386. 
  231. ^ Crow, David (26 Şubat 2022). "Harvey Dent Is the Unsung Hero of The Dark Knight". Den of Geek (İngilizce). 9 Eylül 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2025. 
  232. ^ Adama, Miranda (2025-04-12). "'The Dark Knight' Ending Explained: The Hero Gotham Needs, but Not the One It Deserves". Collider (İngilizce). Erişim tarihi: 2025-12-30. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  233. ^ "Empire's 500 Greatest Movies of All Time". 17 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2008. 
  234. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ekim 2020. 
  235. ^ Ryan Adams (14 Aralık 2008). "AFI Top Ten Films". Awards Daily. 16 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  236. ^ "Heath Ledger's family in tears after winning new award". Metro. Associated Newspapers Ltd. 8 Aralık 2008. 22 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2009. 
  237. ^ Sasha Stone (15 Ocak 2009). "Bafta Nominations - Slumdog, Button Lead". Awards Daily. 15 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2009. 
  238. ^ Dade Hayes (9 Aralık 2008). "Critics Choice favors 'Milk,' 'Button'". Variety. 11 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2008. 
  239. ^ "Hollywood Foreign Press Association 2008 Golden Globe Awards Nominations For The Year Ended December 31, 2008". Golden Globes. 11 Aralık 2008. 11 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2008. 
  240. ^ "9th Annual Golden Trailer Awards". GoldenTrailer.com. 22 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2008. 
  241. ^ "51st Annual Grammy Award Nominations". Grammy.com. 20 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2008. 
  242. ^ Dade Hayes (4 Aralık 2008). "NBR names 'Slumdog best of year". Variety. 5 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2008. 
  243. ^ "Mamma Mia! wins best musical at National Movie Awards". The Daily Telegraph. telegraph.co.uk. 10 Eylül 2008. 26 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2009. 
  244. ^ "2009 People's Choice Awards". PCAvote.com. 16 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2008. 
  245. ^ "2008 13th Annual Satellite Awards". Press Academy. 17 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2008. 
  246. ^ "2008 Scream Award Nominees". About.com. 18 Kasım 2008. 21 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  247. ^ "2008 Teen Choice Awards". TeenChoiceAwards.com. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. [ölü/kırık bağlantı]
  248. ^ Sasha Stone (3 Aralık 2009). "59th Annual Ace Eddie Awards". Awards Daily. 15 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2009. 
  249. ^ ACS (7 Ocak 2009). "ASC Names Feature Film Nominees:". ASC. 4 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2009. 
  250. ^ ADG (9 Ocak 2009). "2008 Nominations". ADG. Erişim tarihi: 3 Şubat 2009. 
  251. ^ "Cinema Audio Society Announces". Awards Daily. 10 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  252. ^ "Cinema Audio Society Announces". The Envelope. 19 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  253. ^ Sasha Stone (8 Ocak 2009). "DGA Awards". Awards Daily. 20 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  254. ^ Sasha Stone (26 Ocak 2009). "MPSE Nominations". Awards Daily. 22 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2009. 
  255. ^ Sasha Stone (5 Ocak 2009). "PGA Awards". Awards Daily. 8 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2009. 
  256. ^ "2008 Screen Actors Guild Awards Nominations". MovieCityNews. 6 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2008. 
  257. ^ "Par, 'Iron Man' shine in VES noms". Variety. 7 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2009. 
  258. ^ Sasha Stone (7 Ocak 2009). "WGA Nominations! And Here. We. Go". Awards Daily. 11 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2009. 
  259. ^ Ryan Adams (19 Aralık 2008). "African American Film Critics Top 10". Awards Daily. 20 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2008. 
  260. ^ "2008 EDA Awards Winners!". Alliance of Women Film Journalists. 16 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2008. 
  261. ^ "2008 EDA Awards Winners!". The BSFC. 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2008. 
  262. ^ "Austin Film Critics Association Announces Year-End Awards". The Austin Chronicle. 16 Aralık 2008. 3 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2008. 
  263. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2009. 
  264. ^ Ryan Adams (15 Aralık 2008). "Chicago Film Critics Nominations". Awards Daily. 10 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2008. 
  265. ^ Ryan Adams (20 Aralık 2008). "Detroit Film Critics Winners". Awards Daily. 22 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2008. 
  266. ^ Ryan Adams (17 Aralık 2008). "Dallas-Ft. Worth Film Critics". Awards Daily. 21 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2008. 
  267. ^ Ryan Adams (18 Aralık 2008). "Florida Film Critics Circle Winners". Awards Daily. 5 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2008. 
  268. ^ Ryan Adams (16 Aralık 2008). "Houston Film Critics Awards". Awards Daily. 22 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2008. 
  269. ^ "The Film Music Noms". The Awards Circuit. 16 Ocak 2009. Erişim tarihi: 16 Ocak 2009. [ölü/kırık bağlantı]
  270. ^ "Iowa Film Critics Awards Winners". Awards Daily. 12 Ocak 2009. 5 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2009. 
  271. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2009. 
  272. ^ "2008 London Film Critics Awards Nominations". MovieCityNews. 28 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2008. 
  273. ^ Justin Chang (9 Aralık 2009). "L.A. critics wired for 'Wall-E'". Variety. 9 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  274. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2009. 
  275. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2009. 
  276. ^ Ryan Adams (16 Aralık 2008). "Phoenix Film Critics Society Announces". Awards Daily. 17 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  277. ^ Ryan Adams (15 Aralık 2008). "San Diego Film Critics Society Awards". Awards Daily. 24 Haziran 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  278. ^ Sasha Stone (15 Aralık 2008). "San Francisco Film Critics Award Milk". Awards Daily. 14 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  279. ^ "2008 Screen Actors Guild Awards Nominations". GeoCities. 22 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  280. ^ Roger Qbert. "St. Louis Film Critics Association Announces Award Nominees". ToastedRav.com. 23 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  281. ^ Sasha Stone (16 Aralık 2008). "Toronto Film Critics Announce Winners". Awards Daily. 10 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  282. ^ "Utah Film Critics Awards 2008". MovieCityNews. 7 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 
  283. ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2009. 
  284. ^ Sasha Stone (7 Aralık 2008). "Slumdog Tops Washington, DC Critics". Awards Daily. 16 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2009. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Haricî video
"Why so Serious?", Hans Zimmer, 25 Temmuz 2017, YouTube
Vikisöz'de Kara Şövalye ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.
  • IMDb'de Kara Şövalye
  • Resmi site18 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • whysoserious11 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • The Ha Ha Ha Times
  • Movie Database'te The Dark Knight19 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • IMDb'de Kara Şövalye
  • Myspace'te The Dark Knight
  • Rotten Tomatoes'ta The Dark Knight
  • Çekim senaryosu

İlgili kitaplar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Byrne, Craig (2008). The Dark Knight: Featuring Production Art and Full Shooting Script. Universe. ISBN 0-7893-1812-1. 
  • Nolan, Christopher (2007). "Introduction". Absolute Batman: The Long Halloween. New York: DC Comics. ISBN 1-4012-1282-4. 
  • O'Neil, Dennis (2008). The Dark Knight. Berkley. ISBN 0-425-22286-1. 
  • Moore, Alan (1988). Batman: Öldüren Şaka. Berkley. ISBN 0-930289-45-5. 
Önce gelen:
Hellboy II: Altın Ordu
Box Office ABD
20 Temmuz-10 Ağustos 2008
Sonra gelen:
Tropik Fırtına
Önce gelen:
Dünyanın Merkezine Yolculuk
Box Office TÜR
25 Temmuz-15 Ağustos 2007
Sonra gelen:
Mumya: Ejder İmparatoru'nun Mezarı
  • g
  • t
  • d
Christopher Nolan'ın yönettiği filmler
Uzun metraj
  • Takip (1998)
  • Akıl Defteri (2000)
  • Uykusuz (2002)
  • Batman Başlıyor (2005)
  • Prestij (2006)
  • Kara Şövalye (2008)
  • Başlangıç (2010)
  • Kara Şövalye Yükseliyor (2012)
  • Yıldızlararası (2014)
  • Dunkirk (2017)
  • Tenet (2020)
  • Oppenheimer (2023)
  • Odyssey (2026)
Kısa metraj
  • Doodlebug (1997)
  • Quay (2015)
  • g
  • t
  • d
Batman film serisi
Serisiz filmler
  • Batman (seri)
  • Batman and Robin (seri)
  • Batman (1966)
  • The Batman
1989-1997 serisi
Filmler
  • Batman
    • film müziği
    • soundtrack
    • NES & Game Boy oyunu
    • Sega Genesis oyunu
    • bilgisayar oyunu
    • arcade oyunu
  • Batman Dönüyor
    • soundtrack
    • video oyunu
  • Batman Daima
    • film müziği
    • soundtrack
    • video oyunu
    • arcade oyunu
    • pinball oyunu
  • Batman & Robin
    • soundtrack
    • video oyunu
Karakterler
  • Bruce Wayne
  • Joker
  • Vicki Vale
  • Penguin
  • Kedi Kadın
  • Riddler
  • Harvey Dent
  • Dick Grayson
  • Mr. Freeze
  • Poison Ivy
Kara Şövalye serisi
Filmler
  • Batman Başlıyor
    • soundtrack
    • video oyunu
  • Kara Şövalye
    • soundtrack
    • video oyunu
  • Kara Şövalye Yükseliyor
    • soundtrack
Karakterler
  • Bruce Wayne
  • Joker
  • Rachel Dawes
DC Genişletilmiş Evreni
Filmler
  • Batman v Superman: Adaletin Şafağı
    • soundtrack
  • Justice League: Adalet Birliği
    • Zack Snyder's Justice League
Karakterler
  • Bruce Wayne
  • Joker
  • Harley Quinn
Animasyon filmler
  • Batman: Mask of the Phantasm
  • The Lego Batman Movie
Yan ürünler
  • Kedi Kadın
    • video oyunu
  • Suicide Squad: Gerçek Kötüler
    • soundtrack
  • Joker
    • Arthur Fleck
    • soundtrack
  • Yırtıcı Kuşlar
    • soundtrack
Resmî olmayan filmler
Uzun metraj
  • Batman Dracula
  • Alyas Batman at Robin
  • James Batman
  • Batman Fights Dracula
  • Fight Batman Fight!
  • Alyas Batman en Robin
Kısa film
  • Batman: Dead End
  • Grayson
  • World's Finest
  • City of Scars
  • Batman: Dying Is Easy
  • g
  • t
  • d
Jonathan Nolan
Öykü
  • "Memento Mori" (2001)
Film
Olay örgüsü
  • Prestij (2006)
  • Kara Şövalye (2008)
  • Kara Şövalye Yükseliyor (2012)
Öykü
  • Akıl Defteri (2000)
  • Yıldızlararası (2014)
Dizi
  • Person of Interest (2011-2016)
  • Westworld (2016-günümüz)
  • g
  • t
  • d
David S. Goyer
Yönetmen
  • Zig Zag (2002)
  • Blade: Trinity (2004)
  • The Invisible (2007)
  • The Unborn (2009)
Olay örgüsü
  • Death Warrant (1990)
  • Kickboxer 2 (1991)
  • Demonic Toys (1992)
  • Arcade (1993)
  • The Substitute (1993)
  • The Puppet Masters (1994)
  • The Crow: City of Angels (1996)
  • Karanlık Şehir (1998)
  • Nick Fury: Agent of S.H.I.E.L.D. (1998)
  • Bıçağın İki Yüzü (1998)
  • Blade II (2002)
  • Batman Başlıyor (2005)
  • Jumper (2008)
  • Kara Şövalye (2008)
  • Hayalet Sürücü 2: İntikam Ateşi (2011)
  • Kara Şövalye Yükseliyor (2012)
  • Man of Steel (2013)
  • Batman v Superman: Adaletin Şafağı (2016)
  • Terminatör: Kara Kader (2019)
  • Hellraiser (2022)
Dizi
  • Sleepwalkers (1997)
  • FreakyLinks (2000)
  • Blade (2006)
  • FlashForward (2009-2010)
  • Da Vinci's Demons (2013-2015)
  • Constantine (2014–2015)
  • Krypton (2018–2019)
  • Foundation (2021)
  • The Sandman (2022)
  • g
  • t
  • d
En İyi Aksiyon Filmi Eleştirmenlerin Seçimi Film Ödülü
  • Kara Şövalye (2008)
  • Avatar (2009)
  • Başlangıç (2010)
  • Sürücü (2011)
  • Skyfall (2012)
  • Lone Survivor (2013)
  • Galaksinin Koruyucuları (2014)
  • Mad Max: Fury Road (2015)
  • Savaş Vadisi (2016)
  • Wonder Woman (2017)
  • Görevimiz Tehlike 6 (2018)
  • Avengers: Endgame (2019)
  • Da 5 Bloods (2020)
  • g
  • t
  • d
En İyi Film Empire Ödülü
  • Cesur Yürek (1996)
  • Yedi (1997)
  • Siyah Giyen Adamlar (1998)
  • Titanik (1999)
  • Matrix (2000)
  • Gladyatör (2001)
  • Yüzüklerin Efendisi: Yüzük Kardeşliği (2002)
  • Yüzüklerin Efendisi: İki Kule (2003)
  • Yüzüklerin Efendisi: Kralın Dönüşü (2004)
  • Medusa Darbesi (2005)
  • King Kong (2006)
  • Casino Royale (2007)
  • Son Ültimatom (2008)
  • Kara Şövalye (2009)
  • Avatar (2010)
  • Başlangıç (2011)
  • Harry Potter ve Ölüm Yadigârları: Bölüm 2 (2012)
  • Skyfall (2013)
  • Yerçekimi (2014)
  • Yıldızlararası (2015)
  • Diriliş (2016)
  • Rogue One: Bir Star Wars Hikayesi (2017)
  • Star Wars: Son Jedi (2018)
  • g
  • t
  • d
En İyi Yabancı Film Mavi Kurdele Ödülü
  • Sunset Bulvarı (1951)
  • Mösyö Verdoux (1952)
  • Jeux interdits (1953)
  • Dehşet Yolcuları (1954)
  • Cennet Yolu (1955)
  • Gervaise (1956)
  • Sonsuz Sokaklar (1957)
  • İhtiyar Adam ve Deniz (1958)
  • 12 Öfkeli Adam (1959)
  • On the Beach (1960)
  • Kızım ve Ben (1961)
  • Gazap Üzümleri (1962)
  • Les Dimanches de Ville-d'Avray (1963)
  • Lilies of the Field (1964)
  • Mary Poppins (1965)
  • Bir Kadın ve Bir Erkek (1966)
  • Lenny (1975)
  • Taksi Şoförü (1976)
  • Rocky (1977)
  • Conversation Piece (1978)
  • Avcı (1979)
  • Kramer Kramer'e Karşı (1980)
  • Teneke Trampet (1981)
  • E.T. (1982)
  • Flashdance (1983)
  • The Right Stuff (1984)
  • Witness (1985)
  • Mor Yıllar (1986)
  • Dokunulmazlar (1987)
  • Berlin Üzerindeki Gökyüzü (1988)
  • Zor Ölüm (1989)
  • Düşler Tarlası (1990)
  • Kuzuların Sessizliği (1991)
  • JFK (1992)
  • Jurassic Park (1993)
  • Ucuz Roman (1994)
  • Yasak İlişki (1995)
  • Yedi (1996)
  • Titanik (1997)
  • Los Angeles Sırları (1998)
  • Hayat Güzeldir (1999)
  • Karanlıkta Dans (2000)
  • Joint Security Area (2001)
  • Şaolin Futbolu (2002)
  • Infernal Affairs (2003)
  • Gizemli Nehir (2004)
  • Milyonluk Bebek (2005)
  • Atalarımızın Bayrakları (2006)
  • Rüya Kızlar (2007)
  • Kara Şövalye (2008)
  • Gran Torino (2009)
  • Yasak Bölge 9 (2010)
  • Siyah Kuğu (2011)
  • Sefiller (2012)
  • Yerçekimi (2013)
  • Jersey Boys (2014)
  • Mad Max: Fury Road (2015)
  • Rogue One: Bir Star Wars Hikayesi (2016)
  • Gizli Sayılar (2017)
  • Bohemian Rhapsody (2018)
  • Joker (2019)
  • Parazit (2020)
  • No Time to Die (2021)
  • Top Gun: Maverick (2022)
  • The Super Mario Bros. Movie (2023)
  • g
  • t
  • d
En İyi Aksiyon veya Macera Filmi Saturn Ödülü
  • Ucuz Roman (1994)
  • Olağan Şüpheliler (1995)
  • Fargo (1996)
  • Los Angeles Sırları (1997)
  • Er Ryan'ı Kurtarmak (1998)
  • Yeşil Yol (1999)
  • Kaplan ve Ejderha (2000)
  • Akıl Defteri (2001)
  • Azap Yolu (2002)
  • Kill Bill: Volume 1 (2003)
  • Kill Bill: Volume 2 (2004)
  • Günah Şehri (2005)
  • Casino Royale (2006)
  • 300 Spartalı (2007)
  • Kara Şövalye (2008)
  • Soysuzlar Çetesi (2009)
  • Ajan Salt (2010)
  • Görevimiz Tehlike 4 (2011)
  • Skyfall (2012)
  • Hızlı ve Öfkeli 6 (2013)
  • Boyun Eğmez (2014)
  • Hızlı ve Öfkeli 7 (2015)
  • Gizli Sayılar (2016)
  • Muhteşem Showman (2017)
  • Görevimiz Tehlike 6 (2018/2019)
  • Mulan (2019/2020)
  • Top Gun: Maverick (2021/2022)
  • Mission: Impossible – Dead Reckoning Part One (2022/2023)
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • BNE: XX5093851
  • BNF: cb166270422 (data)
  • GND: 7628419-0
  • LCCN: no2008149382
  • NLI: 987007362509405171
  • SUDOC: 172255775
  • VIAF: 214780478
  • WorldCat (LCCN): no2008-149382
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kara_Şövalye&oldid=36584866" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Kara Şövalye serisi
  • 2008 çıkışlı dramatik filmler
  • 2008 çıkışlı aksiyon gerilim filmleri
  • 2000'lerde polisiye dram filmleri
  • 2000'lerde polisiye gerilim filmleri
  • 2000'lerde polisiye aksiyon filmleri
  • 2000'lerde devam filmleri
  • 2000'lerde süper kahraman filmleri
  • 2000'lerde İngilizce filmler
  • Amerika Birleşik Devletleri aksiyon gerilim filmleri
  • Amerika Birleşik Devletleri polisiye aksiyon filmleri
  • Amerika Birleşik Devletleri polisiye dram filmleri
  • Amerika Birleşik Devletleri polisiye gerilim filmleri
  • Amerika Birleşik Devletleri devam filmleri
  • Amerika Birleşik Devletleri neo-noir filmleri
  • Amerika Birleşik Devletleri süper kahraman filmleri
  • Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Film Arşivi filmleri
  • Birleşik Krallık aksiyon gerilim filmleri
  • Birleşik Krallık polisiye dram filmleri
  • Birleşik Krallık polisiye gerilim filmleri
  • Birleşik Krallık devam filmleri
  • Christopher Nolan'ın yönettiği filmler
  • Christopher Nolan'ın yapımcısı olduğu filmler
  • Christopher Nolan'ın senaryosunu yazdığı filmler
  • James Newton Howard'ın müziğini yaptığı filmler
  • Hans Zimmer'in müziğini yaptığı filmler
  • Charles Roven'in yapımcısı olduğu filmler
  • Emma Thomas'ın yapımcısı olduğu filmler
  • Jonathan Nolan'ın senaryosunu yazdığı filmler
  • Amerika Birleşik Devletleri IMAX filmleri
  • En İyi Ses Kurgusu Akademi Ödülü kazanan filmler
  • BAFTA Ödülü kazanan filmler
  • En İyi Film Empire Ödülü sahipleri
  • Satürn Ödülü kazanan filmler
  • 2006'da geçen filmler
  • Konusu Hong Kong'da geçen filmler
  • Birleşik Krallık'ta çekilmiş filmler
  • Chicago'da çekilmiş filmler
  • Hong Kong'da çekilmiş filmler
  • Los Angeles'ta çekilmiş filmler
  • Legendary Pictures filmleri
  • Pinewood Studios filmleri
  • Syncopy filmleri
  • Warner Bros. filmleri
  • Banka soygunu ile ilgili filmler
  • Kaçırma ile ilgili filmler
  • Psikopatlar ile ilgili filmler
  • Rehin alma ile ilgili filmler
  • Terörizm ile ilgili filmler
  • Amerika Birleşik Devletleri'ndeki organize suçlar ile ilgili filmler
  • İngilizce polisiye dram filmleri
  • Amerika Birleşik Devletleri seri katil filmleri
  • İntikam teması içeren Amerika Birleşik Devletleri filmleri
Gizli kategoriler:
  • Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler
  • KB1 hataları: erişimtarihi varken URL yok
  • Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
  • Ölü dış bağlantıları olan maddeler
  • Seçkin maddeler
  • Otomatik boyutlandırılan çoklu resim kullanılan sayfalar
  • Parametresi bilinmeyen Blockquote şablonunu kullanan sayfalar
  • BNE tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • SUDOC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • VIAF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • WorldCat-LCCN tanımlayıcısı içeren Vikipedi maddeleri
  • ISBN sihirli bağlantısını kullanan sayfalar
  • Sayfa en son 15.41, 30 Aralık 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Kara Şövalye
Konu ekle