Theoktiste
| Theoktiste | |
|---|---|
| Doğum | Methymna (Günümüzde Midilli, Yunanistan) |
| Ölüm | 870'ler |
| Kutsayanlar | Doğu Ortodoks Kilisesi ve Katolik Kilisesi |
| Yortu | 9 Kasım |
Theoktiste (Grekçe: Θεοκτίστη η Λεσβία) Midillili Doğu Ortodoks Kilisesi ve Katolik Kilisesi azizesi.
Hagiografisine göre, muhtemelen 9. yüzyılın ilk çeyreğinde, Midilli adasındaki Methymna'da doğdu. Yetim olarak akrabaları tarafından getirildiği manastırda büyüdü. 18 yaşındayken (MS 837) Paskalya'da köyündeki kız kardeşini ziyarete gitti, ancak kız kardeşi ve diğer yerel köylülerle birlikte Sarazen akıncıları tarafından yakalandı.[1][2] Berre adasında, kendisini esir alanlardan kaçmayı başardı ve 870'lerde bir avcı tarafından bulunana kadar 35 yıl boyunca yalnız başına yaşadı. Theoktiste kısa bir süre sonra öldü ve onu bulan avcı tarafından gömüldü. Aynı avcı onun elini bir rölik olarak saklamak üzere kesti. Bunun üzerine kuvvetli rüzgarlar, avcının kestiği eli mezara geri götürene kadar adadan ayrılmasını engelledi. El, mezara iade edildikten sonra ise ceset ortadan kayboldu.[1][2] Theoktiste'nin hayatının hikâyesi avcı tarafından otuz yıl sonra Simeon adında başka bir keşişe anlatıldı, o da hikâyeyi hagiografisinin yazarı olan Niketas Magistros'a anlattı.[1][2] Yortu günü 9 Kasım'dır.[1][2]
Hagiografi ve ikonografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Niketas Magistros, Theoktiste'nin Hayatı adlı eseri muhtemelen MS 920li yıllarda kaleme almıştır. Bu eserde tasvir edilen Theoktiste, Mısırlı Meryem'in hikâyesinden kısmen kopyalanmış ve model alınmış gibidir. Eserdeki fark 9. yüzyıl Bizans'ının olaylarına ve ortamına, özellikle 820'lerde Girit Emirliği'nin]] kurulmasının ardından var olan Sarazen korsan tehdidine uyacak şekilde değiştirilmiş olmasıdır.[2] Mısırlı Meryem ile olan ilişkisi nedeniyle, ikonalarda benzer bir şekilde tasvir edilmiştir: "Beyaz saçlı, yalınayak ve vücudunun ancak yarısını kaplayan yırtık pırtık bir pelerin giyen ince bir kadın."[2] Onun hayatı daha sonra Simeon Metafrastis tarafından yeniden düzenlenmiştir.[2]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Özel
- Genel
- Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). "Theoktiste of Lesbos". The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8.
- Lilie, Ralph-Johannes; Ludwig, Claudia; Pratsch, Thomas; Zielke, Beate (2001). Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit: 1. Abteilung (641–867), Band 4: Platon (# 6266) – Theophylaktos (# 8345) (Almanca). Berlin ve Boston: De Gruyter. ISBN 978-3-11-016674-3.