Therblig

Therblig, Frank Bunker Gilbreth'in soyadı olan "Gilbreth" kelimesinin tersten yazılışında th harflerinin yer değiştirmesiyle oluşan bir kelimedir.

Eşi Lillian Moller Gilbreth ile beraber bir insanın fiziksel olarak yaptığı temel hareketleri (arama, taşıma, oturtma, monte etme vb. ) 18 adet "Therblig Sembolleri / Hareketleri" denilen işaretler ile sembolize ederek sınıflandırmış ve bir işi yapmanın en iyi metodunun belirlenmesinde ve iş eğitimlerinde bu sembollerin kullanılmasını önermişlerdir.

Temel hareketler

Temel hareket öğeleri, bir işçinin bir işlemi veya eylemi gerçekleştirmesi için gereken temel hareketler bütünüdür.

Boş Taşıma (BT): Boş elle bir nesneyi almak. ("Erişme/ Ulaşma" diye de bilinmektedir.)
Kavramak (T): Bir nesneyi elle kavramak.
Yükü Taşıma / İlerletme (YT): Bir el hareketi ile bir nesneyi hareket ettirme.
Tutma (TB): Bir nesneyi tutmak, bulundurmak.
Yükü boşaltma (YB): Bir nesnenin kontrolünü bırakmak.
Sonrakine hazırlama (SH): Nesneyi bir sonraki işleme hazır hale getirmek, konumlandırmak, yönlendirmek.
Konum (Y): Bir nesneyi tanımlanan yere yerleştirmek ve / veya yönlendirmek.
Kullanım (K): Bir aleti çalışırken istenilen şekilde yönlendirmek, şekil vermek.
Birleştirme (B): İki parçayı bir araya getirmek.
Ayırma (AY): Birleştirilen birden çok bileşeni birbirinden ayırmak.
Arama (AR): El ve göz ile bir nesneyi bulmaya çalışmak.
Seç (SE): Bir gruptaki nesneler arasından seçim yapmak.
Plan (P): İş akışına karar vermek, belirlemek.
Muayene (M): Nesnenin kalitesini veya özelliklerini göz ve / veya diğer duyuları kullanarak belirlemek.
Kaçınılmaz gecikme (KG): İş akışı içerisinde işçinin kontrolünde olan faktörlerden dolayı beklemek.
Kaçınabilir gecikme (BK): İş akışı içerisinde olmayan, işçinin kontrolün de olan faktörlerden dolayı beklemek, boşta kalmak.
Dinlenme (D): Yorgunluğun üstesinden gelmek için kısa süreli yapılan istirahat.
Bul (BU): Arama döngüsünün sonunda geçici bir zihinsel tepki. Nadiren kullanılır.

Etkin ve etkin olmayan temel hareketler

Etkin	Etkin Değil
Erişmek, ulaşmak	Tutmak, bulundurmak
Hareket ettirmek	Dinlenmek
Kavramak	Konum
Yükü boşaltmak	Aramak
Kullanmak	Seçmek
Birleştirmek	Plan
Parçaları ayırmak	Kaçınılmaz gecikme
Sonraki işleme hazırlama	Kaçınılabilir gecikme
	Muayene

Örnek kullanım

Therbligs hareketlerinin nasıl analiz edildiğine ilişkin bir örnek şöyledir:^[1]

... Banyoda traş olmak için yüzü köpüklenmiş traş bıçağını almaya hazır halde bulunan kişiyi düşünelim. kişi traş bıçağının nerede olduğunu bilir, ama ilk önce onu gözü ile bulması gerekir. İşte bu ilk Therblig olan "Arama" dır. Göz aradıktan sonra " bulur ", ikinci Therblig. Üçüncü ise jiletler arasından kullanmak istediğini "seçmesidir". Akabinde gelen(dördüncü), o jileti "tutması, kavramasıdır". Kavranan jiletin yüze doğru götürülmesi hareketi olan "taşıma" beşinci harekettir. Yüze doğru gelen jiletin yüzde kesimin başlaması için "yerleştirilmesi", altıncı therblig'dir.
— Frank Gilbreth, Jr. and Ernestine Gilbreth Carey, Cheaper By the Dozen

Tarihçe

Frank Gilbreth, 1915'te yayınlanan bir makalede "Kararlar ve hareketler döngüsünün kısmen veya tamamen, aynı veya diğer döngülerle eşzamanlı olarak şu değişen diziler halinde düzenlenmiştir: 1. Arama, 2. Bulma 3. Seçme 4. Tutma 5. yerleştirme 6. Birleştirme 7 Kullanma 8 Ayırma 9 Muayene 10. Hareket ettirme 11. Bir sonraki işlem için hazırlama 12. Yükü boşaltma 13. Ulaşma/erişme 14. Kaçınılabilir gecikme 15. Kaçınılamaz gecikme 16. Dinlenme

"(Motion Study for the Crippled Soldier, in Journal of the American Society of Mechanical Engineers, December 1915, page 671.)

Notlar

^ Frank B. Gilbreth, Jr. & Ernestine Gilbreth Carey (1948). Cheaper By the Dozen (2005 bas.). New York: HarperCollins. ss. 110-111. ISBN 978-0-06-076313-8.

Kaynakça

Gilbreth, Frank; Carey, Ernestine Gilbreth (1948). Cheaper by the Dozen.
Aft, Lawrence (2000). Work Measurement and Methods Improvement. New York: John Wiley & Sons, Inc. ISBN 0-471-37089-4.
Singleton, W. (1982). The Body at Work. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-24087-5.
* Groover, Makell P. (2007). Work Systems, Methods, Measurement and Management of Work. Upper Saddle River, NJ 07458: Pearson Prentice Hall, Pearson Education, Inc. ISBN 0-13-135569-4.

Dış bağlantılar

Vikisözlük'te therblig ile ilgili tanım bulabilirsiniz.

The Gilbreth Network: Therbligs13 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Şablon:Gilbreth family

[1] Frank B. Gilbreth, Jr. & Ernestine Gilbreth Carey (1948). Cheaper By the Dozen (2005 bas.). New York: HarperCollins. ss. 110-111. ISBN 978-0-06-076313-8.

[1]