Tiflis'in Zaptı (1723)
Tiflis'in Zaptı, 1723-1727 Osmanlı-İran Savaşı'nda bir evredir.
Silahdar İbrahim Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu idaresindeki Kapucu Derviş Mehmed Ağa'nın komutasındaki Türk birliği 23 Haziran 1723'te Tiflis'i teslim aldı.
Harekât
[değiştir | kaynağı değiştir].png)
Rus ordularının Hazar Denizi kıyısı boyunca güneye doğru sarkarak işgallerini ilerletmeleri Osmanlı Devleti'nin de harekete geçmesine neden oldu. İran Şahı II. Tahmasb İranlılara bağlı Kartli Krallığı'nın hâkimi V. Vahtang'ın yerine (Müslümanlığı kabul etmiş Gürcü prensi) Muhammed Kulu Han'ı atayınca, Vahtang da Osmanlıların doğu orduları seraskeri Silahdar İbrahim Paşa'dan yardım istedi. Kars'tan Tiflis üzerine yürüyen İbrahim Paşa, önce Ahilkelek'te Vahtang'ın sadakat yeminini kabul etti ve adıgeçenin oğlu Guştasp'ın birlikleriyle Gori'yi Osmanlılar adına zaptettirdi.
Muhammed Kuli Han ise üzerine gelen Kapucu Derviş Mehmed Ağa'nın komutasındaki Osmanlı birliklerine Tiflis'i teslim etti (23 Haziran). Bu şekilde, Kafkasların en önemli merkezi 117 yıl sonra yeniden Osmanlı egemenliğine girdi ve Kartli bölgesi Vahtang'ın oğlu İbrahim'e 40.000 kuruş yıllık vergi karşılığında ocaklık olarak verildi. Ancak, Silahdar İbrahim Paşa Bakü yönünde ileri harekâta geçmekte gecikince seraskerlikten azledildi ve yerine Kars Valisi Sarı Mustafa Paşa getirildi.
Harekât sonrası
[değiştir | kaynağı değiştir]Bölge Tiflis Beylerbeyiliği adı altında yeniden yapılandırıldı. Tiflis kenti ve yöresinin tahriri yapıldı. 1728 tarihli tahrir kayıtlarında Tiflis’in Baratlı, Payındır/Baydar, Demürcü-Hasanlu, Tumanıs nahiyelerinin bağlı olduğu merkez livâ yanında Somhurut/Somhit, Ağcakale, Kazak, Gori, Tıryaled ve Kaygulu livâlarından meydana geldiği anlaşılır. Bu taksimde Tiflis'in 1578 yılındaki zaptından sonra kurulan teşkilâttan farklı olarak Lori, Gence Beylerbeyliği'ne bağlandı.