Tokonoma

Asılı bir parşömen ve ikebana çiçek aranjmanı olan bir tokonoma

Tokonoma (Japonca: 床の間) veya toko (床), Japon tarzı bir resepsiyon odasında, sanatsal beğeni için öğelerin sergilendiği gömme bir alandır.

Genellikle bir tokonomada görüntülenen öğeler, kaligrafik veya resimli parşömenler ve bir ikebana çiçek aranjmanıdır. Geleneksel olarak, bonsai böyle saygı duyulan bir yere layık görülmese de okimono ile birlikte yaygındır. Tokonoma ve içeriği, geleneksel Japon iç dekorasyonunun temel unsurlarıdır. Toko kelimesi kelimenin tam anlamıyla "zemin" veya "yatak" anlamına gelirken ma ise "boşluk" veya "oda" anlamına gelir.

Konukları Japon tarzı bir odaya yerleştirirken, doğru görgü kuralları, en önemli konuğu tokonomaya sırtı dönük şekilde oturtmaktır. Bunun nedeni alçakgönüllülük olup ev sahibinin tokonomanın içeriğini konuğa gösterdiği görülmemelidir ve bu nedenle konuğu tokonoma doğru yönlendirmemek gerekmektedir.

Katı bir görgü kurallarına uyulması gerektiğinde ekranı değiştirmek dışında, içine girmek kesinlikle yasaktır.

Tokonomanın bir tarafındaki toko-bashira (床柱) adı verilen sütun, genellikle bu amaç için özel olarak hazırlanmış ahşaptan yapılır. Kabuğu hala bağlı olan, görünüşte ham bir gövdeden, çok düz damarlı kare bir kalp ağacı parçasına kadar değişebilir. Tokobashira seçimi, tokonoma için formalite seviyesini belirlemektedir.

Konuyla ilgili yayınlar

• "Theorizing about the Origins of the Tokonoma," in Chanoyu Quarterly no. 86 (1997).