Tur Muharebesi
| Tur Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Sina ve Filistin Cephesi, Birinci Kanal Harekâtı | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Osmanlı İmparatorluğu Alman İmparatorluğu | |||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
.svg){kind=small} Mustafa Hilmi |
Hüseyin Fevzi George Qandas | ||||||
| Çatışan birlikler | |||||||
|
2. Mısır piyade taburunun bir müfrezesi. |
3. Tümen | ||||||
| Güçler | |||||||
200+150 kişilik 2 bölük 200 kişiden oluşan 2/7 Gurka Piyade Tugayı | 200 Bedevi, 1 Türk subayı ve 2 Alman subayı. | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 1 Gurka askeri öldü. |
~60 Bedevi ölü 100'den fazla esir | ||||||
Tur Muharebesi, 1915 yılında I. Dünya Savaşı'nın Sina ve Filistin Cephesi'nde Britanya İmparatorluğu, Mısır Sultanlığı, Osmanlı ve Alman imparatorlukları arasında gerçekleşmiştir.
Arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]Ocak 1915'te 4. Ordu kumandanı Cemal Paşa, Nehl köyünde iken Tur'u koruyan bir garnizon kuvvetinin olmadığını öğrenince, bölgeyi ele geçirmek için -yanında Alman subayı "George Qandas" ve Trablusgarp Bingazi'den Hacı Bektaş Veli Dergâhı postnişini Veliyeddin Çelebi'nin oğlu Hüseyin Fevzi[1] vardı- elli Bedevi ve iki Alman subayından oluşan bir kuvvet gönderir. Ancak bu kuvvet Tur'a vardığında iki yüz Bedeviden oluşan bir garnizon olduğunu ve burayı ele geçirmenin kolay olmayacağını görür. Bunun üzerine Nehl'e haber göndererek yeni yardım talebinde bulunurlar ve takviye olarak iki yüz Bedevi savaşçı ve bir miktar Türk askeri verilir. 8 kilometre (5 mil) uzaklıktaki Tur köyü ele geçirilir.[2][3]
Muharebe
[değiştir | kaynağı değiştir]30 Ocak 1915'te İngiliz-Hint 2 ve 7. Gurka Piyade Tugayı, İsmailiye Köprüsü'nde ilk sıcak çatışmaya girmiş Türk topçusu İngiliz kuvvetlerini rahatsız etmeye devam etmiştir ancak tam anlamıya taarruz noktasına erişememişti.[2][3]
Yarbay Haldane komutasındaki İngiliz-Hint 2. ve 7. Gurka Piyade Tugayı müfrezesi ile Yüzbaşı Mustafa Hilmi komutasında 2 bölükten (150 kişilik) oluşan Mısır müfrezesi, 2. Mısır taburu ile beraber 10 Şubat 1915'te HMS Minerva savaş gemisine binerek gizli bir göreve gönderilmiştir. Bir Alman ve bir Türk'ün komutasındaki bu Bedevi birliği Süveyş Körfezi'ndeki Tur köyünü ele geçirmişti ve bu kuvvetin dönüş yolunu kesmek için köyün güneyine İngilizler yeni bir kuvvet çıkarma planı yapmıştı. Ancak denizin dalgalı olması nedeniyle bu plandan vazgeçilmiştir. HMS Minerva, karanlıkta ışıksız bir şekilde kıyıya doğru hareket ederek Gurka Tugayı'nı fırtınalı bir denizde karaya çıkarmak zorunda kaldı. Mısır müfrezesi ile İngiliz-Hint tugayı, 14 kilometre (9 mil) uzaklıktaki Tur kasabasına ulaşmak için pusula kullandılar. Her şey planlandığı gibi gitmiş ve saldırı sabah 06:00'da başlamıştı. Bu kuvvetin öncüleri kasabaya girdiğinde ateşle karşılık verilmeye başlandı. Osmanlı mevzilerini boşaltmaları öğleye kadar sürdü ve görevin tamamlandığı ilan edildi. Yaklaşık 60 Bedevi öldürülmüş ve 100'den fazlası da esir alınmıştı. Hint tugayından ise sadece 1 asker ölmüştü.[2][3]
Süveyş Kanalı'na yönelik tehdit de ortadan kalkmıştı. Cemal Paşa, Kanal'daki trafiği aksatmak için sahip olduğu en iyi şansı elinin tersiyle itmişti.[2][3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Özmen, İsmail (1998). Alevi–Bektaşi Şiirleri Antolojisi. C. 5. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.
- ^ a b c d "The Soldier's Burden". www.kaiserscross.com. 18 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2023.
- ^ a b c d Smith, E. D. (24 Ocak 1983). Britain's Brigade of Gurkhas (İngilizce). Pen and Sword. ISBN 978-0-436-47510-8. 18 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mart 2025.