Ulya Vogt Göknil
Ulya Vogt Göknil | |
|---|---|
| Doğum | 4 Ocak 1921 İstanbul, Türkiye |
| Ölüm | 9 Temmuz 2014 (93 yaşında) Zürih, İsviçre |
| Meslek | Sanat tarihçisi |
| Evlilik | Adolf Max Vogt |
| Çocuk(lar) | Nedim Peter Vogt |
| Ebeveyn(ler) | Bedri Nedim Göknil - babası Seniha Bedri Göknil - annesi |
| Akraba(lar) | Nazan İpşiroğlu - Kız kardeşi Zehra İpşiroğlu - Yeğeni |
Ulya Vogt-Göknil (4 Ocak 1921 İstanbul - 9 Temmuz 2014 Zürih), öncelikle İslam mimarisi (mimarlık) üzerine araştırma yapan ve yayınlayan İsviçreli bir mimarlık tarihçisi ve Türk kökenli yazardı.
Hayatı ve kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Ulya Göknil, Bedri Nedim Göknil ve Seniha Bedri Göknil'in kızı olara 1921'de İstanbul'da doğdu.[1] Küçük kız kardeşiyle birlikte İstanbul'da büyüdü ve 1940'tan 1945'e kadar Güzel Sanatlar Akademisi'nde mimarlık okudu. Osmanlı-İslam geleneğini inşaatla ilgili modern fikirlerle ilişkilendiren hocası Sedat Hakkı Eldem'in teşvikiyle mimarlık teorisi ve tarihiyle özellikle ilgilendi. Mimarlık eğitimini tamamladıktan sonra İsviçre'ye gitti. Orada 1947'den 1950'ye kadar Zürih Üniversitesi'nde sanat tarihi okudu. Gotthard Jedlicka yönetimindeki “Mimari Tanımlama ve Mekan Kavramı” doktorasıyla, özellikle Doğu'nun[2] ve Batı'nın kutsal mimarisi arasındaki, mimari tarihsel etkilerin etkileşimleri üzerine gelecekteki araştırmasının temelini geliştirdi. Sanat tarihçisi Adolf Max Vogt ile evlenerek[3] kurdu ve bu evlilikten iki oğlu oldu. Evlendikten sonra Zürih'e yerleşti ve Alfred Roth'un H59 evinde yaşadı.
1999/2000 yılında Ulya Vogt-Göknil, Salzburg Üniversitesi Sanat Tarihi Enstitüsü'nde misafir profesör olarak bulundu ve “İslam Mimarisinde Geometri, Tektonik ve Işık” konusunda ders verdi.[2]
Ulya Vogt-Göknil, 9 Temmuz 2014'te 93 yaşında Zürih'te öldü.[3]
Aile
[değiştir | kaynağı değiştir]Babası Demokrat Parti'den 4. Dönem İstanbul Milletvekili Bedri Nedim Göknil, Annesi ise Goethe Nişanı sahibi çevirmen Seniha Bedri Göknil'dir. Oğullarından biri Zürihli hukukçu Nedim Peter Vogt'tur.[4] Yeğeni yazar Zehra İpşiroğlu, kız kardeşi Hatice Nazan Göknil'in (1923–2015) sanat tarihçisi Mazhar Şevket İpşiroğlu ile olan evliliğinden olmuştur.
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Yeni sanat tarihçileri arasında mimari tanım ve mekan kavramı. Zürih Üniversitesi Felsefe Fakültesi'nden doktora derecesi alma üzerine inceleme. JJ Groen ve Zoon, Leiden 1951.
- Temel mimari kavramlar ve mekânsal deneyim. Origo, Zürih 1951.
- Giovanni Battista Piranesi “Carceri” . Origo, Zürih 1958[5]
- Osmanlı Türkiyesi. Fotoğraflar Eduard Widmer. Hirmer, Münih 1965.
- Cami. Kutsal mimarinin temel biçimleri. Artemis, Zürih 1978.
- Erken İslam kemerli duvarları. Antik çağ ile Batı Orta Çağ arasındaki önemi. Akademik basım ve yayıncılık şirketi, Graz 1982.
- Sinan. Wasmuth, Tübingen 1993.
- İslam mimarisi üzerine yazı. Wasmuth, Tübingen 2007.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Widmung in Giovanni Battista Piranesi: «Carceri», 1958, S. 7.
- ^ a b "Vermittlung zwischen zwei Welten". Neue Zürcher Zeitung (Almanca). 3 Şubat 2001. ISSN 0376-6829. 16 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024.
- ^ a b "Ulya Vogt Göknil'i kaybettik". Türkiye Turizm. 11 Temmuz 2014. 16 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024.
- ^ Todesanzeige in der NZZ vom 12. Juli 2014.
- ^ Bauer, Hermann (1959). "Ulya Vogt-Göknil, Giovanni Battista Piranesi, "Carceri"". Kunstchronik. Monatsschrift für Kunstwissenschaft (Almanca). 12 (7): 190-198. doi:10.11588/kc.1959.7.70024. ISSN 0023-5474. 16 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi16 Mayıs 2024.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Ulya Vogt-Göknil, Yeni Zelanda'da ölüm ilanı, 12 Temmuz 2014
