Umut Aral
Umut Aral | |
|---|---|
| Doğum | 26 Haziran 1976 |
| Eğitim | Galatasaray Lisesi, Boğaziçi Üniversitesi |
| Meslek | Yönetmen, Senarist, Yapımcı |
Umut Aral (d. 26 Haziran 1976), Türk yönetmen, senarist ve yapımcı.
Okul yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Umut Aral Galatasaray Lisesi'nde okuduğu yıllarda Galatasaray Lisesi Tiyatro Topluluğu'nda (GSLTT) 6 yıl boyunca birçok farklı tiyatro oyununda oyunculuk yaptı, Galatasaray Lisesi Kültür ve Sanat Festivali'nde görev aldı.[1] Daha sonra üniversite yıllarında Boğaziçi Üniversitesi Oyuncuları'na katıldı ve 6 tiyatro oyununda başrol oynadı; metin yazarlığı ve reji yaptı. Yine bu süre zarfı içerisinde Galatasaray Lisesi'nde 2 tiyatro oyunu ve 1 müzikal sahneye koydu.[2][3] Üniversite yıllarında Mithat Alam'ın açtığı sinema derslerine de katılan Umut Aral ilk kısa filmi otuzdört'ü 1999 yılında çekti. Otuzdört IFSAK kısa film ödülü dahil toplam 5 ulusal ödül kazandı, uluslararası festivallerde gösterildi.[4]
Kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Kariyeri boyunca pek çok farklı formatta eserler üreten Umut Aral, Netflix'in ilk Türkçe Orijinal Dizisi The Protector[5]'un yönetmenliğinin yanı sıra Elektronik spor hakkında ilk sinema filmi İyi Oyun'un yönetmenliğini de gerçekleştirdi,[6][7] yurtiçi ve yurtdışında pek çok projede çalıştı, uluslararası ekipleri yönetti. ‘The Protector’ dünya çapında gösterildiği ilk dört haftasında 10 milyonun üzerinde izlenme alarak Netflix yapımları arasında hatırı sayılır bir açılış yaptı.[8][9] 4 sezon süren başarılı dizinin ana yönetmeni Umut Aral toplamda 13 bölümünü yönetti.
2002 yılında başladığı profesyonel yönetmenlik kariyerinde Vodafone,[10] McDonald's, Nestle,[11] Coca-Cola, Pepsi, Unilever,[12] Meyhanedeyiz.biz[13] gibi pek çok uluslararası ve ulusal marka için Türkiye ve yurtdışında 250'ün üzerinde TV reklam filmi yönetti. Yönettiği reklam filmleri katıldığı festivalden kendi dallarında pek çok ödül kazandı.[14]
Aral ayrıca 2017 yılında Galatasaray SK Müzesi[15] için bir dokü-drama ile, BluTV’de yayınlanan antoloji dizisi 7 Yüz’de ‘Hayatın Müziği’[16] isimli bölümün yönetmenliğini gerçekleştirdi.
2020 yılında Netflix'in sevilen dizisi Aşk 101'in yönetmenliğini gerçekleştirdi.[17]
2022 yılında Netflix Belçika Orijinal Dizisi Into the Night'in spin-off'u Yakamoz S-245[18]'in yönetmenliğini yaptı. Yakamoz S-245 Netflix'te yayınlandığı ilk iki haftasında 33 milyon saatin üzerinde izlenerek platformda en iyi açılışı yapan yerli yapım dizi oldu.[19][20]
2023 yılında, Perihan Mağden'in Biz Kimden Kaçıyorduk Anne? [21] adlı kitabından uyarlanan psikolojik gerilim türündeki mini diziyi yönetti. Başrollerinde Melisa Sözen ve genç oyuncu Eylül Tumbar'ın yer aldığı dizi, ismi bilinmeyen bir anne ile "Bambi" adını taktığı kızının gizemli geçmişlerinden kaçış hikâyelerini anlatmaktadır. Dizi, Netflix'te Amerika'da 3, İngiltere'de 4, Fransa'da 2 ve dünya genelinde İngilizce dışı diziler kategorisinde 1 numaraya yükseldi ve 4 hafta boyunca bu listede kaldı. Yapım, platformda yaklaşık 93 milyon saat izlenerek yılın en çok izlenen Türkçe yapımı oldu.[22][23]
2024 yılında, Amazon Prime için uzun metrajlı spor belgeseli Arda Turan: Yüzleşme'yi yönetmenliğini ve yapımcılığını üstlendi[24]. Belgeselde Türkiye'nin önde gelen futbolcu ve antrenörlerinin yanısıra Atletico Madrid ve FC Barcelona gibi uluslararası kulüplerden Neymar, Andrés Iniesta, Gerard Pique, Koke, Ivan Rakitic, Filipe Luis ve Diego Simeone gibi pek çok futbol yıldızı da konuk olarak yer aldı.
2024 ve 2025 yıllarında Show TV için Deha (Ing: The Good & The Bad) adlı diziyi yönetti[25]. Başrollerinde Aras Bulut İynemli, Uğur Polat, Taner Ölmez, Onur Saylak, Melis Sezen ve Ahsen Eroğlu yer alan dizi, Eylül ayında yayın hayatına başlayarak 2024-2025 sezonunun en güçlü çıkışını gerçekleştirdi. Ayrıca, ikinci bölümüyle reyting artışında en yüksek sıralamaya giren ilk beş dizi arasında yer aldı[26]. Dizi, Seul Uluslararası Drama Ödülleri’nde En İyi Dizi Ödülü’nü ve Uluslararası Emmy Ödülleri’nde En İyi Telenovela Ödülü’nü kazandı.[27][28][29]
2015 yılından beri yurtiçi ve yurtdışında sinema okumak isteyen öğrencilere burs veren Mithat Alam'ın kurucusu olduğu Mithat Alam Eğitim Vakfı 'nın Yönetim Kurulu Başkanlığını yapan Umut Aral, Mithat Alam Film Merkezi de dahil verdiği atölyelerle, yaptığı söyleşilerle[30] sinema alanında çalışmak isteyen gençlere eğitim vermekte, profesyonel olarak yurtiçi ve yurtdışında yönetmen olarak çalışmaya devam etmektedir.[2]
Filmografisi
[değiştir | kaynağı değiştir]- otuzdört (Yönetmen, Senarist) (2000)
- Çarpışma (Yönetmen, Yapımcı, Senarist, Kurgu) (2006)
- 7 Yüz - Hayatın Müziği (Yönetmen) (2017)
- The Protector (Yönetmen) (2018-2020)
- İyi Oyun (Yönetmen) (2018)
- Aşk 101 (Yönetmen) (2020)
- Yakamoz S-245 (Yönetmen) (2021)
- Biz Kimden Kaçıyorduk Anne? (Yönetmen) (2023)
- Arda Turan: Yüzleşme (Yönetmen, Yapımcı) (2024)
- Deha (Yönetmen) (2024-2025)
Ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]DEHA (2024-2025)
- 53. Uluslararası Emmy Ödülleri - En İyi Telenovela Ödülü
- 20. Seul Uluslararası Drama Ödülleri - En İyi Dizi Ödülü
İyi Oyun (2018)
[değiştir | kaynağı değiştir]- 52. WorldFest-Houston Uluslararası Film Festivali - Jüri Özel Ödülü
- 25. Saraybosna Film Festivali - Genç Seyirci Ödülü (Teen Arena)
- Aryan Uluslararası Çocuk Filmleri Festivali - En İyi Film Ödülü
- Druk International Film Festival - En İyi İlk Film & En İyi Aile/Çocuk Filmi Ödülü
- Accolade Global Film Competition - Jüri Özel Ödülü (Aile/Çocuk Bölümü)
- Virgin Spring Cinefest - Altın Ödül (Aile/Çocuk Filmi)
- Calcutta Uluslararası Cult Film Festivali - En İyi Çocuk/Aile Filmi Ödülü
- Beyrut Uluslararası Çocuk ve Aile Film Festivali - En İyi Film Ödülü
Çarpışma (2006)
[değiştir | kaynağı değiştir]- L'Isola del Cinema Festival Del Corto - En İyi Yönetmen ve En İyi Cast Ödülleri
- CON-CAN Movie Festival - Küresel İzleyici Ödülü
- Action/Cut Short Film Competition - En İyi Yabancı Film Ödülü
- Boston Türk Film Festivali - En İyi Kurmaca ve İzleyici Ödülleri
- Locarno Uluslararası Film Festivali - Resmi Seçki
- İzmir Kısa Film Festivali - En İyi Kurmaca Ödülü
- !f İstanbul Uluslararası Bağımsız Filmler Festivali - Jüri Özel Ödülü
- Yıldız Kısa Film Festivali - En İyi Film ve DreamTV Özel Ödülü
otuzdört (1999)
[değiştir | kaynağı değiştir]- İFSAK Kısa Film Festivali - En İyi Kurmaca Film Ödülü
- Cine5 Ulusal Kısa Film Yarışması - En İyi Kurmaca Film Ödülü
- Marmara Üniversitesi Kısa Film Yarışması - En İyi Kurmaca Film Ödülü
- Orhon Murat Arıburnu Ödülleri - Jüri Özel Ödülü (Kısa Film)
- Avşa Kısa Film Festivali - İkinci Film Ödülü
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Galatasaray Liseli Yazarlar". Oktay Aras Kitaplığı. 18 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2022.
- ^ a b "Umut Aral: "Sinema benim için öykü anlatmaktır"". Boğaziçi Üniversitesi Haberler. 30 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Umut Aral". Sinemalar.com. 21 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Umut Aral". Kamera Arkasi. 21 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "The Best Superhero Shows on Netflix Right Now". Collider. 17 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "İyi Oyun'un yönetmeniyle, LOL ve e-spordan konuştuk". XOXO Digital. 20 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2022.
- ^ "Umut Aral Röportajı". Filmloverss.com. 16 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Netflix Issues First Top 10 List in the U.K." Variety. 9 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Netflix Unveils Its Most-Watched International Series & Films In America". Deadline. 10 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Vodafone Arena Film Directed by Umut Aral". Soccerbible. 11 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Nesquik'e Mektuplar". Mediacat. 16 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Dünyayı tersine çevirecek tek bir adım". Mediacat. 13 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Demet Evgar Yüzleşmeye Çağırıyor". Marketing TR. 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Umut Aral: Seyirci Şaşırmak İster". Campaign TR. 22 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Kısa belgesel-film gösterimi yapıldı". Galatasaray SK. 16 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "7 Yüz: Hayatın Müziği İncelemesi". Filmloverss.com. 12 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Netflix's Love 101 Season 2 Lives Worth Living". North America TEN. 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Yakamoz S-245: Teaser-Trailer zur türkischen Netflix-Serie". Serien Junkies. 28 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Yakamoz S-245'in Netflix'teki izlenmesi 33 milyon saati geçti". Ranini.tv. 4 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Netflix Top Ten (TV Non English)". TopTen Netflix. 16 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Everything You Need to Know About 'Who Were We Running From?'". Netflix Tudum. 1 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2023.
- ^ ""Qui fuyons-nous ?", la série turque aux accents de polar qui cartonne sur Netflix". www.telerama.fr (Fransızca). 9 Nisan 2023. 7 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2025.
- ^ Meek, Andy (5 Nisan 2023). "Who Were We Running From is a new Turkish thriller that Netflix viewers can't get enough of". BGR (İngilizce). 1 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2025.
- ^ "Prime Video annonce la sortie d'un documentaire sur le footballeur turc Arda Turan". Sport-TV. 25 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2023.
- ^ "The Deha series has started to attract great attention in every aspect!". Turkish TV Series. 1 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
- ^ "New Shows of the Season: RATINGS - Episode". 25 Şubat 2025. 1 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2025.
- ^ ker_def (14 Eylül 2024). "The Deha series has started to attract great attention in every aspect! – Turkish TV Series" (İngilizce). 1 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2025.
- ^ "Boom des séries turques : reportage dans les coulisses de ces plateaux de tournage à succès - Elle". elle.fr (Fransızca). 10 Ocak 2025. 21 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2025.
- ^ Schneider, Michael (2025-11-25). "Disney's Dana Walden Receives Founders Award, Touts 'Creative Risk Taking' as International Emmys Reveal Full 2025 Winners' List". Variety (İngilizce). Erişim tarihi: 2025-11-29.
- ^ "Social Media & Brand Week '19". Doğu Akdeniz Üniversitesi. 24 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Umut Aral 25 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - IMDb sayfası
- IMDb'de Umut Aral