Varaka bin Nevfel
Varaka bin Nevfel veya tam adıyla Varaka bin Nevfel bin Esed bin Abdüluzza bin Kusayy El-Kureşi (Arapça: ورقة بن نوفل بن أسد بن عبد العزّى بن قصي القرشي; ölüm y. 610), Muhammed'in ilk karısı Hatice'nin baba tarafından kuzeni olmuş Süryani Nasturi rahibiydi. Muhammed'in Hatice ile olan evliliğinde şahitlik etmişti.
Soyu ve ailesi[1]
[değiştir | kaynağı değiştir]Benî Abdüluzzâ'ya mensup olan Varaka'nın soyu Kusay'da Resûl-i Ekrem'in soyu ile birleşir. Babası son Ficâr savaşında öldürülmüştü; annesi Hind bint Ebû Kebîr'dir.
Varaka'nın Adî ve Safvân adında iki erkek kardeşi vardır. Tevrat ile İncil'i okuyabildiği ve Muhammed'in babası Abdullah ile evlenmek istediği belirtilen Rukayye (Ümmü Kıtâl) adlı bir kız kardeşi vardı. Kendisinin Kutayle isimli bir kızının bulunduğu bildirilmekte ve neslinin devam etmediği belirtilmektedir.
Dinî kimliği[1]
[değiştir | kaynağı değiştir]Varaka bin Nevfel, Câhiliye döneminde yaşamış ve dönemin müşrik yaşantısından ile putperest tapınma biçimlerinden rahatsızlık duymuş bir şahsiyettir. O, Ubeydullah bin Cahş, Osman bin Huveyris ve Zeyd bin Amr gibi isimlerle birlikte yeni bir din arayışı içine girmiştir. Bu arayışın bir sonucu olarak Suriye'ye bir seyahat gerçekleştirmiş ve seyahat neticesinde Hristiyanlığı kabul etmiştir.
Hatice'nin girişimi ve Varaka bin Nevfel'in açıklaması
[değiştir | kaynağı değiştir]Genelde kabul görmüş klasik kaynaklarda Hatice'nin Muhammed'i ilk vahiyin ardından Varaka'ya durumu açıklaması için götürdüğü geçer. Varaka anlatılanları dinledikten sonra olayın bir vahiy olduğunu, Muhammed'e peygamberlik verildiğini ve eğer genç olsaydı onun destekçilerinden olmak istediğini belirtir.[2]
Varaka, yaşadığı olay hakkında ne düşündüğünü soran İslam Peygamberine kendisine gelen meleğin Mûsâ’ya (bazı rivayetlerde Îsâ’ya) gelen Nâmûs (Cebrâil veya Tevrat) olduğunu söylemiş ve ona Yahudi ve Hristiyanlar tarafından beklenen son peygamber olduğunu bildirmiştir. Kavmi tarafından dışlanacağı zamana yetiştiği takdirde kendisine yardım edeceğini belirtmiş, ancak o günleri göremeden ölmüştür.
Varaka'nın vefatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Muhammed bin Abdullah'ın ilk vahyini Varaka bin Nevfel'e açıklamasından kısa bir süre sonra Varaka bin Nevfel öldü.
Varaka’nın son olarak hangi din üzere vefat ettiği hususu tarihî kaynaklarda ihtilaflıdır. Mekke’deki önde gelen hanîflerden (tek tanrıcı) biri olan Varaka, bazı şiirlerinde inanç yönünden Zeyd bin Amr’ın yolunu takip ettiğini belirtmiştir. Zeyd bin Amr’ın ise Suriye seyahatinin ardından Yahudilik veya Hristiyanlığa geçmek yerine İbrâhim’in hanîf dinine bağlı kalmayı tercih ettiği bilinmektedir. Bu durum, Varaka’nın da yaşamını muvahhid (tek tanrı inancına sahip) olarak tamamlamış olabileceği yönünde bir görüşü desteklemektedir.[1]
Varaka bin Nevfel’in putlar adına kesilen kurban etlerini yemediği ve içki içmediği, putperestlikten Hristiyanlığa geçtiği rivayetler arasındadır.[1]
Vahyin kesilmesi (İnkıta-ı Vahy)
[değiştir | kaynağı değiştir]Varaka'nın vefatının ardından vahiy 40 gün süreyle kesintiye uğramıştır. Bu dönem "İnkıta-ı Vahy" hadisesi olarak adlandırılır.[3][4]
Varaka bin Nevfel'in din adamlığı dışında şair yönü de vardır. Yazdığı bazı şiirler günümüze kadar ulaşmıştır.[5][6]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d "VARAKA b. NEVFEL".
- ^ İbn-i Hişâm, Sîre: 1/254; İbn-i Kesîr, Sîre: 1/404
- ^ SURUÇ, Salih (2013). Kainatın Efendisi Peygamberimizin Hayatı. İstanbul: Nesil Yayınları. ISBN 978-975-269-894-9 370.baskı s.159.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2014.
- ^ Bulut, Ali (2005). "Cahiliye Şiirinde Bazı Dini Motifler". OMÜİFD, 18-19.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 10 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2012.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- A short description of the first revelation and immediate events (İngilizce)
- İslami uyanış - Varaka bin Nevfel Peygamberi eğitti mi?4 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- https://islamansiklopedisi.org.tr/varaka-b-nevfel
