Villa Latomia
Latomia | |
 Villa Latomia'nın uzaktan görüntüsü | |
 | |
| Diğer ad(lar) | Güzel Sanatlar Müzesi |
|---|---|
| Genel bilgiler | |
| Durum | Açık |
| Tür | Tarihi villa |
| Şehir | Girne |
| Ülke | Kıbrıs |
| Koordinatlar | 35°20′25″K 33°18′41″D / 35.34028°K 33.31139°D |
| Adını aldığı | Latomia taş ocakları |
| Tamamlanma | 1933 |
| Açılış | 1975 (Güzel Sanatlar Müzesi olarak) 2025 (Restorasyon sonrası) |
| Kapanma | 2010 (Geçici olarak) |
| Teknik ayrıntılar | |
| Malzeme | Kumtaşı |
| Tasarım ve inşaat | |
| Mimar(lar) | William Douglas Caröe |
| Tanınma nedeni | İngiliz Sömürge dönemi mimarisinin sivil örneklerinden biri |
Villa Latomia, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin Girne şehrinde bulunan tarihi bir yapı. 1933 yılında İngiliz mimar William Douglas Caröe tarafından tasarlanmış ve inşa edilmiştir. Caröe, villayı kış aylarında ikamet etmek amacıyla yaptırmıştır.[1]
Villanın yapımında, adını aldığı Latomia taş ocaklarından temin edilen kumtaşları kullanılmıştır.
Villa, 1974-2010 yılları arasında Güzel Sanatlar Müzesi olarak hizmet verdi. 2010-2022 yılları arasında atıl kaldı. 2022’de başlatılan restorasyon çalışmaları tamamlanarak 2025 yılında yeniden açıldı.
Orijinaline uygun şekilde restore edilen yapı, hem kültür ve sanat evi olarak hem de bir özel işletme tarafından kafe olarak hizmet vermeye başladı.[2]
Mimari özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]Villa Latomia, İngiliz Sanat ve Zanaat Hareketi (Arts and Crafts Movement) mimari anlayışına uygun olarak tasarlanmış olup, el işçiliğini ve geleneksel malzeme kullanımını öne çıkaran bir yapıdır.
Yapı, üç kanattan oluşan bir plana sahiptir ve deniz manzarasına sahip bir çıkıntı üzerine inşa edilmiştir. Batı kanadı, ana giriş, salon ve yemek odasından oluşmaktadır. Doğu kanadında dört yatak odası yer almakta olup, kuzey kanadı mutfak ve yardımcı bölümleri içermektedir. Yapının çatı sistemi, oyma ahşap kirişlerle desteklenen eğimli kırma çatılardan oluşmaktadır.
Dış cephesi, Latomia taş ocaklarından çıkarılan kumtaşı blokları ile kaplanmıştır. Giriş bölümü üzerinde "LATOMIA" yazısı ve MCMXXXIII (1933) tarihi kazınmış bir alınlık bulunmaktadır. Ahşap kaplamalı geniş saçaklar, taş kornişler üzerine oturtulmuş, doğu ve kuzey kanatlarının çatılarında havalandırma delikleri yer almıştır. Batı kanadında, taş sütunlarla desteklenen geniş bir veranda bulunmaktadır.[3]
İç Mekan
[değiştir | kaynağı değiştir]İç mekan, taş işçiliği ve ahşap detaylarla şekillendirilmiştir. Yapının merkezinde büyük bir şömine yer almakta olup, "Inglenook" tipi olarak tanımlanmaktadır. Şömine üzerine Fransızca, Latince ve Yunanca yazıtlar işlenmiştir. Yapının çeşitli bölümlerinde işlemeli ahşap paneller, kemerli geçişler ve büyük pencereler bulunmaktadır.
Salon ve yemek odasında ahşap tavan süslemeleri ve oymalı mobilyalar yer almaktadır. Yatak odalarına açılan kemerli koridor, büyük pencere açıklıklarıyla dış mekâna yönlendirilmiştir. İç mekanda demir işçiliği, oymalı dolaplar ve taş duvar süslemeleri gibi çeşitli mimari detaylar bulunmaktadır.
Yapıdaki demir işçiliği, marangozluk işleri ve mobilyalar Caröe tarafından tasarlanmış ve yerel zanaatkârlar tarafından üretilmiştir.[3]
Güzel Sanatlar Müzesi
[değiştir | kaynağı değiştir]1974 Kıbrıs Harekatı'ndan sonra villa, Kıbrıs'taki İngiliz Sömürge döneminin sivil mimari örneklerinden biri olarak koruma altına alınmış ve Eski Eserler ve Müzeler Dairesi'ne devredilmiştir.
Girne'nin antika tüccarı Fieros'un evi ile Dome Otel yanındaki dükkândan toplanan sanat eserleri villaya taşınmış ve 1975 yılında Güzel Sanatlar Müzesi adıyla ziyarete açılmıştır.[4] Müzede, yağlı boya tablolar, Uzakdoğu sanatı eserleri ve Avrupa porselen işçiliğini yansıtan çeşitli objeler sergilenmekteydi.
2010 yılında müze kapatıldı ve içerisindeki eserler başka yerlere taşındı[5].
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Restorasyon görmüş yapının çatı katı. -
Salona açılan balkon kapısı. -
Doğu binasının koridor giriş kısmı. -
Doğu binasındaki iç koridor. -
Doğu binasındaki merdivenler. -
Doğu binasının dış cephesi. -
Tarihi giriş kapısı (restorasyon sonrası). -
Yapının genel dış görünümü. -
Camla kaplı teras bölümü. -
Ana salonun giriş kısmı. -
Ana salonda yer alan şömine. -
Şöminenin dikey açıdan görünümü. -
Şöminenin farklı bir açıdan görünümü. -
Restorasyon görmüş mutfak bölümü. -
Yapıya ait dış balkon alanı. -
Üst kata çıkan merdivenler. -
Giriş yolundan batı binasına genel bakış. -
Batı binasının dış balkonu. -
Batı binasının teras ve balkon bölümü. -
Batı binasının genel görünümü. -
Restorasyon sonrası yapının genel görünümü.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Kıbrıs'ta İngiliz Sömürge döneminin en seçkin sivil mimari örneği VİLLA LATOMİA…". YENİDÜZEN. 24 Ağustos 2014. 28 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2025.
- ^ GÜRLEK, Taha Can (26 Şubat 2025). "Restorasyonu tamamlanan Villa Latomia törenle açıldı". Kıbrıs Gazetesi - Kıbrıs Haber, KKTC Son Dakika ve Gündem Haberleri. 26 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2025.
- ^ a b Geōrgiu, Kōstas (2013). British Colonial Architecture in Cyprus: The Architecture of the British Colonial Administration, 1878-1960. En Tipis Publications. s. 166-168. ISBN 9789963691845.
- ^ Esenyel, Prof Dr İsmet (12 Haziran 2019). "Unutulan Tarih: Villa Latomia". Sen ve Ben Dergi. 25 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2025.
- ^ "Villa Latomia, kültür ve sanat evi olarak hizmet verecek". YENİDÜZEN. 26 Şubat 2025. 26 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2025.