Vladimir Nabokov

Vladimir Vladimiroviç Nabokov
Vladimir Vladimiroviç Nabokov
Doğum	22 Nisan 1899; Sankt-Peterburg, Rusya
Ölüm	2 Temmuz 1977 (78 yaşında); Montrö, İsviçre
Takma ad	V. Sirin
Meslek	Romancı, Lepidopterist, Profesör
Milliyet	Rus asıllı Amerikalı
Dönem	1926 - 1977
Edebî akım	Modernizm, Postmodernizm
	Etkiledikleri John Updike, Edmund White, John Banville, Thomas Pynchon, Salman Rüşdi, Gabriel Garcia Marquez, Günter Grass, Martin Amis;
	Etkilendikleri Anton Çehov, Andrey Belıy, Gustave Flaubert, Marcel Proust, Edgar Allan Poe, James Joyce;
İmza

Vladimir Vladimiroviç Nabokov (Rusça: Владимир Владимирович Набоков;) (22 Nisan 1899 – 2 Temmuz 1977) Rus asıllı Amerikalı yazar. İlk eserlerini Rusça yazdı, uluslararası ününü İngilizce yazdığı romanlarla kazandı. En tanınmış eseri Stanley Kubrick ve Adrian Lyne tarafından filme de çekilen Lolita adlı romanıdır.

Yaşamı

1899'da Sankt-Peterburg'da aristokrat bir ailenin çocuğu olarak doğdu. Annesi Yelena İvanovna iyi eğitimli, babası Vladimir Dmitriyeviç ise entelektüel bilgiye sahip bir avukattı. Nabokov ailesi, Vladimir'den sonra Sergey (1900), Olga (1903), Yelena (1906) ve Kiril'in (1912) dünyaya gelmesiyle genişledi. Yetiştiği aile ortamı ve ailesinin imkanları Nabokov'a iyi eğitim imkanı sağladı.^[1] Özel eğitim gördü ve küçük yaşta İngilizce öğrendi. Ekim Devrimi ile birlikte Bolşeviklerin iktidara gelmesi üzerine ailesi ile birlikte 1919 yılında Rusya'dan ayrılarak önce Londra'ya geçti.^[1] Öğrenimini Cambridge Üniversitesi, Trinity College'de birincilikle tamamladı.^[2] Mezun olduğu yıl, 1922'de uzun süre yaşayacağı Berlin'e geçti. 1926'da ilk romanı Mashenka'yı yayımladı. 1938'de Nazi yönetiminden kaçarak Paris'e, ardından da 1940'ta ABD'ye göç etti. 1923 ile 1940 arası dönemde ana dilinde romanlar, hikâyeler, oyunlar, şiirler yazdı ve kuşağının seçkin Rus göçmen yazarlarından biri olarak ün kazandı. 1941'den 1948'e kadar Wellesley College'de dersler verdi. 1943'te Gogol üzerine bir inceleme hazırladı. Harvard Üniversitesinden, edebiyatın yanı sıra ilgilendiği entomoloji konusunda burs aldı. 1955'te yayımlanan Lolita'nın dünya çapındaki başarısından sonra, 1959'da Cornell Üniversitesi Rus edebiyatı profesörlüğünden emekli olarak İsviçre'ye yerleşti. İngilizce ilk romanı olan The Real Life of Sebastian Knight'ı 1941'de yayımladı ve bu dili şaşırtıcı bir yaratıcılıkla kullanarak eserlerini İngilizce yazmaya devam etti.^[2]

Dostoyevski karşıtı olarak bilinen^[3] Nabokov, 1977'de İsviçre'nin Montrö kentinde öldü. Yazarlığının yanı sıra ünlü bir kelebek toplayıcısı ve satranç problemleri yaratıcısıdır.

Edebi görüşleri

Nabokov, göç yıllarında ana vatanına olan özlemini, başından geçenleri, duygu ve düşüncelerini betimlemelerle ifade eder.^[1] Eserlerinde yazar olarak kendisinin, anlatıcılarının ve karakterlerinin hatırlama ihtiyaçları ve yöntemlerine dikkat çeker. Kendisi gibi "göçmen" kategorisine girenlere karşı acımasız bir dil kullanmıştır. Göçmenlerin hissettiği kaybetmişlik duygusuyla kendisini yazmaya iten duygunun aynı şey olmadığını vurgular ve onların duyduğu nostaljiyle kendi hisleri arasındaki farkı ifade eder.^[4] Bu konuda şu ifadeleri kullanır;^[5]

"Sovyet diktatörlüğüyle eskiden (en azından 1917'den) beri devam eden kavgamın kaybedilmiş mallarla hiçbir ilgisi yok. Para ve topraklarını ‘çaldıkları’ için ‘Kızıllardan nefret eden’ göçmen tiplerden tam manasıyla iğreniyorum. Bunca senedir hissettiğim nostaljinin sebebi hafızamda orantısız bir şekilde büyüttüğüm, kaybedilmiş çocukluğumdur, kaybedilmiş paralara duyulan özlem değil."

Nabokov, kitaplarının "komünistler tarafından göç ettirilmiş üst sınıf bir Rus'un nostaljisi olarak" algılanmasına karşı çıkar. Rusya'da komünistler iktidara gelmemiş olsa bile bunun böyle olacağını ifade eder. Dolayısıyla göçmenlerin kaybettikleri şeyler için sürekli komünistleri suçlamalarını eleştirir samimi bulmadığını belirtir. Nabokov, göçmenlerden beklenilen ‘yakınma edebiyatı’nı terk edip Sovyetlerle hesaplaşmayı bırakarak daha büyük bir güç olan zamanla hesaplaşmaya çalışan bir göçmen bakış açısının inşa edilmesi gerektiğini savunur.^[4]

Eserleri

Rusça eserleri

(1926) Машенька; Türkçe çevirisi: Maşenka
(1928) Король, дама, валет; Türkçe çevirisi: Rua, Dam, Vale
(1930) Защита Лужина; Türkçe çevirisi: Lujin Savunması
(1930) Соглядатай; Türkçe çevirisi: Göz
(1932) Подвиг
(1932) Камера Обскура; Türkçe çevirisi: Karanlıkta Kahkaha
(1936) Отчаяние; Türkçe çevirisi: Cinnet
(1938) Приглашение на казнь; Türkçe çevirisi: İnfaza Çağrı
(1938) Дар
(1939) Волшебник, yayımlanmayan kısa romanı

İngilizce eserleri

(1941) The Real Life of Sebastian Knight; Türkçe çevirisi: Sebastian Knight'ın Gerçek Yaşamı
(1947) Bend Sinister; Türkçe çevirisi: Çarpık Dünya
(1955) Lolita, 1965 yılında Nabokov tarafından Rusçaya çevrildi
(1957) Pnin; Türkçe çevirisi: Pnin
(1962) Pale Fire; Türkçe çevirisi: Solgun Ateş
(1969) Ada or Ardor: A Family Chronicle; Türkçe çevirisi: Ada ya da Arzu
(1972) Transparent Things; Türkçe çevirisi: Saydam Şeyler
(1974) Look at the Harlequins!
(1977) The Original of Laura, Türkçe çevirisi: "Laura'nın Aslı"

Galeri

Nabokov, 1960'lı yıllar
Nabokov, 1973
Nabokov'un Montrö'deki heykeli

Kaynakça

^ ^a ^b ^c Danacı, Çağlar. "V. NABOKOV'UN (MAŞENKA, SEBASTİAN KNİGHT'IN GERÇEK YAŞAMI, İŞARETLER VE SEMBOLLER) ESERLERİNDE ALTI RAKAMI". MOLESTO: Edebiyat Araştırmaları Dergisi. 1 (1). s. 1-8. 28 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi28 Eylül 2018.
^ ^a ^b "Vladimir Nabokov Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi". Sosyololojisi.com. 19 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2018.
^ Çakmakçı, Murat (2008). "Dostoyevski'nin" İnsancıklar" Romanında" Sıradan İnsan" Figürü" (PDF). Journal of International Social Research. 1 (5). s. 129. 19 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)28 Eylül 2018.
^ ^a ^b Haliloğlu, Nagihan (2014). "Vladimir Nabokov'un Eserlerinde Hafıza Mekanları" (PDF). Bilim ve Sanat Vakfı Bülteni, 84. s. 71-72. 13 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)28 Eylül 2018.
^ Vladimir Nabokov, Speak, Memory: An Autobiography Revisited, New York: Vintage, 1989

Dış bağlantılar

İletişim Yayınları'ndan çıkan kitapları ve biyografisi 14 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[Danaci-1] Danacı, Çağlar. "V. NABOKOV'UN (MAŞENKA, SEBASTİAN KNİGHT'IN GERÇEK YAŞAMI, İŞARETLER VE SEMBOLLER) ESERLERİNDE ALTI RAKAMI". MOLESTO: Edebiyat Araştırmaları Dergisi. 1 (1). s. 1-8. 28 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi28 Eylül 2018.

[Sosyololojisi-2] "Vladimir Nabokov Kimdir, Hayatı, Eserleri, Hakkında Bilgi". Sosyololojisi.com. 19 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2018.

[3] Çakmakçı, Murat (2008). "Dostoyevski'nin" İnsancıklar" Romanında" Sıradan İnsan" Figürü" (PDF). Journal of International Social Research. 1 (5). s. 129. 19 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)28 Eylül 2018.

[Haliloglu-4] Haliloğlu, Nagihan (2014). "Vladimir Nabokov'un Eserlerinde Hafıza Mekanları" (PDF). Bilim ve Sanat Vakfı Bülteni, 84. s. 71-72. 13 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)28 Eylül 2018.

[5] Vladimir Nabokov, Speak, Memory: An Autobiography Revisited, New York: Vintage, 1989

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]