Xgl
Xgl, X Pencere Sistemi için geliştirilmiş ve günümüzde artık kullanılmayan bir görüntü sunucusudur; zamanının modern ekran kartlarının OpenGL sürücüleriyle birlikte sağladığı avantajları X Pencere Sistemi'ne kazandırabilmek amacıyla tasarlanmıştır. Linux masaüstüne çeşitli şeffaflaştırma, gölgelendirme, animasyon gibi görsel ögelerin ilâve olmasını sağlar. Bu ögelerin kullanılması, ekran kartını kullandığı için, işlemci gücüne ihtiyaç duymaz, böylece uygulanan efektler sistemin performansını düşürmez.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]
Xgl mimarisinin geliştirilmesi bir Novell çalışanı olan David Reveman tarafından 2004 yılının sonlarında başlatıldı. Kaynak kodları ise 2 Ocak 2006'da halka açılarak, freedesktop.org projesinin bir parçası olarak, geliştirilmesine devam edildi.
Geleceği
[değiştir | kaynağı değiştir]Xgl projesi ilk olarak Xglx adı altında X-Server ile bütünleşik bir yapıda geliştirilecektir. X-Server ile bütünleşik olarak çalışan GLX kullanılarak Xgl'nin uyumluluğunun arttırılması hedeflenmektedir.
Xegl ise Xgl projesinin uzun vadedeki hedefidir. Xegl projesi, Xgl'nin tamamen X-Server'dan bağımsızlaşarak kendi arayüzünü kullanmasını amaçlamaktadır. Böylece ekrana görüntü çizimi, bilgisayarın işlemcisi ve belleği aracılığıyla değil ekran kartının bileşenleri aracılığıyla gerçekleştirilecektir. Bu sayede görüntü kalitesi üst seviyeye ulaşacak ve büyük ölçüde performans artışı sağlanacaktır.
Alternatifleri
[değiştir | kaynağı değiştir]X-Org Vakfı tarafından geliştirilen ve Fedora topluluğunun da desteklediği AIGLX Xgl'nin en önemli alternatifidir.
AIGLX X-Server ile bütünleşik olarak çalışmakta ve bütün POSIX (Linux- ve Unix kökenli işletim sistemleri) dağıtımlarını desteklemektedir.
2 Boyutlu bir donanım hızlandırma tekniği kullanan "Quartz 2D Extreme", Mac OS X'in 10.4 sürümünden itibaren kullanılmaktadır. Yakın zamanda piyasaya sürülecek olan Windows Vista da buna benzer bir teknik kullanacaktır.
Uyumluluk ve kullanılabilirlilik
[değiştir | kaynağı değiştir]SUSE, 10.1 sürümünden itibaren Xgl'i desteklemektedir. Ubuntu'nun 6.06 ve üstündeki sürümlerine de Xgl ile uyumlu haldedir. Gentoo için ise hazır paketler mevcuttur.
Mandriva 2007 içerisinde Compiz paketlerini, dolayısı ile Xgl ve AIGLX'i barındırmaktadır. Mandriva'nin bir bileşeni olan drak3d sayesinde birkaç tıklama ile 3B masaüstü kolayca kurulabilmektedir.
Linux kurmadan, sadece denemek isteyenler için canlı sistem dağıtımları mevcuttur. Bu dağıtımları CD'ye yazdıktan sonra, CD'yi takıp bilgisayarı yeniden başlatarak, herhangi bir kurulum veya ayar yapmadan sistemi çalıştırıp test edebilirsiniz.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Xgl
- Xegl
- Xgl'nin Xorg mektup listelerindeki duyurusu 1 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Accelerated X flame wars!—Maybe not — AIGLX ve Xgl'yi karşılaştıran bir makale
- EGL spesifikasyonlari
- XGL ve Linux'u oluşturan diğer görsel öğeler hakkında bir makale 1 Mart 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- openSUSE wiki for Xgl
- openSUSE wiki for compiz 24 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- German XGL/Compiz-Support
- Graphics hardware requirements / recommendations
- Xgl on Ubuntu/Kubuntu 6.06.1 How-To. - Xgl/Beryl
- Xgl + Beryl on Ubuntu Dapper when you have ATI Card 21 Aralık 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Xgl on Gentoo How-To10 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Xgl HowTo: Novell 8 Kasım 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ubuntu26 Kasım 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Debian Etch13 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Gentoo Linux10 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Fedora Core, Arch Linux, Mandriva Linux, Frugalware Linux.
- Unofficial community forums
- Communication between Xgl and Xorg - For dummies
Dosyalar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kororaa Linux 12 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Bu bir Live CD dir, XGL i test etmek ixin, herhangi bir kuruluma ve ayara ihtiyac duymadan, calismasini saglayabilirsiniz.
- Mandriva son Live CD si XGL destegi vermektedir.
- Sabayon Linux 22 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. XGL ve AIGLX destekleyen bir Live CD.
- Binary packages for Ubuntu
- RR4/RR64 - 32/64bit Xgl LiveDVD
Ekran görüntüleri, demo ve videolar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Novell Xgl tanitimi, video ve ekran görüntüleri icerir
- Novell Open Audio podcast Xgl with David Reveman - 7 April 2006, discusses the basics and future of Xgl and Compiz
- Videos of Xgl on SUSE Linux Enterprise Desktop 10
- Slides, screenshots and a video with more effects
- Xgl altinda calisan Compiz videosu 6 Mart 2006 tarihinde National and University Library of Iceland sitesinde arşivlendi
- Yüksek cözünürlüklü XGL-KDE videosu demo and screencaps[ölü/kırık bağlantı]
- Video Mirrors: saguratus.com[ölü/kırık bağlantı] Filefront
- Bir baska Xgl videosu 27 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Mandriva 3D Video 17 Kasım 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.