Yazılım (program)

Program kelimesi sözcük kaynağı olarak belirli şartlara ve düzene göre yapılması öngörülen işlemlerin bütünü anlamına gelmekte ve ayrıca izlence olarak tanımlanmaktadır. Ancak günümüz Türkçe kullanımı içinde genel anlamı, yapılacak bir işin bölümlerini, bu bölümlerin sırasını ve zamanını gösteren tasarı, planlama şekline dönüşmüştür. Bu sebeple okullarda, haftanın belli günlerinde, belli saatlerde verilecek dersleri gösteren çizelgelere; tören, gösteri, gezi vb. nin öngörülen ayrıntılarını gösteren basılı kâğıtlara; siyasi partilerin, toplumsal örgütlerin veya hükûmetin açıkladığı ana ilkelerin tümüne de genel olarak Program ismi verilmektedir.

Ayrıca Adolf Hitler'in Alman devlet politikasını yayınlandığı 25 maddelik yasa hükmünde kararnameye Program adı verilmektedir. (Tarihte ilk defa kanun hükmünde kararnameyi uygulayan da Adolf Hitler'dir.) Daha sonra emrindeki bir subay tarafından Hitler öldükten sonra kitap haline getirilerek küresel okuyucu önüne çıkartılmıştır.

Program teriminin bir diğer önemli kullanım alanı da bilgisayar bilimindedir. "Bilgisayara bir işlemi yaptırmak için yazılan komutlar dizisinin bütünü veya bir kısmı" olarak tanımlanan terim, yalnızca günlük hayatta kullanılan bir bilgisayar terimi olarak kalmamış aynı zamanda bazı programlama dillerinde bizzat bir standart olarak teknik terim haline gelmiştir (Örneğin: Fortran 90 dili dahiline alınmış PROGRAM terimi, yazılan bu programın bilgisayar tarafından nerede başlayıp nerede bittiğini anlaması için kullanılmaktadır:

 PROGRAM test
 REAL taban, boy, alan
 PRINT *, 'Üçgen için taban ve boy giriniz.'
 READ *, taban, boy
 alan = (1.0/2.0) * taban * boy
 PRINT *, 'Üçgenin alanında kullanılan taban ', taban
 PRINT *, 've boy ', boy, ' iken toplam alan ', alan, ' olarak hesaplanmaktadır.'
 STOP
 END PROGRAM test

Program bilgisayar programlama dilleri ile bilgisayarlara verilen istekler (komutlardır). Bu programlama dilleri üç farklı kategoride sınıflanır:

1. Alt seviye yazılım dilleri: Makine koduna oldukça yakın programlama dilleridir. Makine hakimiyeti oldukça gelişmiştir. Bu programlama dillerini bilen kişilerin mikro işlemciler hakkında bilgi sahibi olması gereklidir. Assembly programlama dili gibi.
2. Orta seviye yazılım dilleri: Oldukça esnek olan bu diller hem üst hem alt seviye programlama yapabilirler. C programlama dili gibi.
3. Üst Seviye yazılım dilleri: Olay tabanlı programlama dilleri olarak da adlandırılırlar yalnız bu programlama dilleri sadece belirli fonksiyonlar etrafında çalışırlar ve programlama hakimiyetini azaltırlar (bu nedenle virüsler çok nadir olarak üst seviye programlama dili kullanarak yazılırlar) bunun yanında en hızlı ve en etkili programlama dilleri bu kategoridedir (Visual Basic gibi).