Yellowstone Millî Parkı
 Yellowstone Ulusal Parkı, UNESCO Dünya Mirası listesinde yer almaktadır
| |
| |
| Alan türü | Ulusal Park |
| Sınıflandırma | IUCN II |
| Devlet |  ABD
|
| Devlet | ABD |
| Federasyon | Wyoming, Idaho, Montana |
| İl | Billings, Montana |
| İlçe | Park, Wyoming Teton, Wyoming Gallatin, Montana Park, Montana Fremont, Idaho |
| Koordinatları | K 44° 36' 53" B 110° 30' 03" |
| Karasal alanı | 8 983 km2 898 318 |
| Koruma tedbirleri | vii, viii, ix, x |
| Kuruluş tarihi | 1 Mart 1872 |
| Ziyaretçi sayısı | 3 394 326 (2011) |
| Kontrol kuruluşu | Ulusal Park Hizmeti |
| Dünya Mirası | Evet |
 | |
| Konum | Amerika Birleşik Devletleri |
| Kriter | Doğal: vii, viii, ix, x |
| Referans | 28 |
| Tescil | 1978 (2. oturum) |
| Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
| Koordinatlar | K 44° 36' 53" B 110° 30' 03" |
| İnternet sitesi http://www.nps.gov/yest/ | |
Yellowstone Millî Parkı, (İngilizce: Yellowstone National Park), Amerika Birleşik Devletleri'nin Idaho, Montana ve Wyoming eyaletlerinde yer alan bir millî parktır. 1 Mart 1872'de Devlet Başkanı Ulysses S. Grant'ın imzasıyla ABD'nin ve dünyanın ilk ulusal parkı olmuştur.
Dünyanın ilk ve en eski ulusal parkı olma özelliğini taşımaktadır. Yellowstone Ulusal Parkı'nın yüzölçümü, yaklaşık olarak 8987 km2'dir. Amerika'nın Idaho, Wyoming ve Montana eyaletlerinin kesiştiği yerde bulunur. Büyük bir kısmı (%96) Wyoming eyaletinde, %3'ü Montana ve %1'i de ldaho eyaleti sınırlarında bulunmaktadır. Özellikle içinde bulunan çok büyük gayzerleri ile tanınır. Dünyadaki sıcak su kaynaklarının yarısı burada bulunur ve sayıları 10000'i aşmaktadır. Yellowstone'da 300 den fazla gayzer, 290 dan fazla da irili ufaklı şelale bulunmaktadır.
Ziyaret
[değiştir | kaynağı değiştir]2010 yılında 3.7 milyon ziyaretçi sayısıyla 2009 yılının 3.2 milyon olan ziyaretçi sayısını aşarak rekor kırmıştır. Yellowstone da bulunan en önemli ve en çok ziyaret edilen yerler;
- Old Faithful
- Grand Canyon of Yellowstone
- Madison
- Mammoth Hot Spring
- Mud Volcano
- Norris
- West Thumb
- Yellowstone Lake
- Fishing Bridge
- Lower-Upper Falls
noktalarıdır.
Old Faithful en çok ziyaret edilen gayzer'dir. Yellowstone'daki belki de dünyadaki en önemli gayzerdir. Yaklaşık olarak her 91 dakikada bir, çok yüksek sıcaklığa ulaşan sıcak suyu ve buharını havaya püskürmektedir.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]Yellowstone'nin %96 sı Wyoming %3 ü Montana %1 i ise Idaho eyaletinde bulunmaktadır. Yellowstone'nin yüzölçümü 8991 km² olup bu büyüklük ile Rhode Island ve Delaware eyaletlerinden daha büyüktür.[1] Milli parkın %5'ini nehirler ve göller oluşturmaktadır ve en büyük su kütlesi 352 km² ile Yellowstone Gölü'dür. Yellowstone Gölü 2357 metre rakımı ile Kuzey Amerika'daki en yüksek rakımlı göldür. Ormanlar parkın yüzölçümünün %80'ini kaplar. Geri kalan alanın çoğu ise otlaktır.[2]
Bitkiler ve hayvanlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Yellowstone Ulusal Parkı Memeliler, kuşlar, balıklar ve sürüngenlerin yüzlerce türüne ev sahipliği yapmaktadır. Yellowstone'da özellikle Kuzey Amerika boz ayısı, Amerikan kara ayısı, bizon, Kanada geyiği, antilop, çakal ve vaşaklar yoğun olarak bulunmaktadır. 1960'ların sonuna doğru Yellowstone da özellikle ayı popülasyonu oldukça artmıştır. Ayılar insanlardan korkmadıkları için, park ve piknik alanlarındaki çöpleri karıştırarak yiyecek temin etmeye çalışmaktadırlar. Sonunda bunu önlemek için parktaki tüm çöp kutuları tamamen kapalı ve onların erişemeyeceği şekilde yeniden dizayn edilmiştir.
Parktaki termal aktivite de hayvanların yiyecek teminine büyük ölçüde yardımcı olmaktadır. Gayzerlerin yaydığı ısı sayesinde otlar daha iyi gelişmekte ve bu ısı otların kışın karlarla örtülmesini dahi önlemektedir. Bu sayede kış aylarında genellikle güneye göç eden su kuşları ise parkta kışın da yaşamlarını sürdürebilmektedirler.
Bunun yanı sıra Yellowstone da yaklaşık 1100 çeşit yerli bitki, 200 den fazla egzotik bitki bulunmaktadır.
Resimler
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Yellowstone Ulusal Parkı -
Yellowstone Ulusal Parkı'nda -
Fort Yellowstone eski ordu kalesi günümüzde ulusal park merkezi -
Yellowstone Ulusal Parkı'na Montana'da "North Gate (Kuzey Kapı)" girişi -
Yellowstone Büyük Kanyonu -
Yellowstone Gölü -
Tower Fall yakınlarında bazalt sütunlar -
Yellowstone'da "Castle Gayzeri" -
Behive Gayzeri -
Old Faithfull Gayzeri -
"Old Faithful Inn" Oteli -
Mamut Hot Springs (Sicak Su Kaynakları) -
Yelowstone Ulusal Parkı'nda bir dağ merası -
Yellowstone'da kış
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "National Park Service Acreage Reports". 6 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2022.
- ^ Park, Mailing Address: PO Box 168 Yellowstone National; Us, WY 82190-0168 Phone: 307-344-7381 Contact. "Park Facts - Yellowstone National Park (U.S. National Park Service)". nps.gov (İngilizce). 1 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2022.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Ulusal Park Hizmeti: Yellowstone Ulusal Parkı 18 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- UNESCO Dünya Mirasları Listesi 28 24 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
(İngilizce)
- Yellowstone Ulusal Parkı
- IUCN Kategori II
- Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Dünya Mirasları
- Amerika Birleşik Devletleri'ndeki ulusal parklar
- Wyoming tarihi
- Wyoming'deki gayzerler
- Wyoming'deki ulusal parklar
- Wyoming'in bölgeleri
- Idaho'daki ulusal parklar
- Idaho coğrafyası
- Montana'daki ulusal parklar
- Montana coğrafyası
- Kayalık Dağlar tarihi
- 1872'de Amerika Birleşik Devletleri'nde kurulan oluşumlar