Yerel saat
Yerel saat ya da askerî terminolojiyle mahalli vasati zaman, herhangi bir meridyen üzerindeki gözlemcinin gözlediği güneş zamanı. İngilizce local mean time kavramı "yerel ortalama zaman" anlamına gelir. LMT herhangi bir meridyen boyunca aynıdır.[1]
Yerel saat herhangi bir meridyen üzerindeki gerçek güneş zamanını verir. Yani herhangi bir meridyen boyunca yerel saate göre saat öğlen 12 iken Güneş tam tepede görünür.[2]
Yerel saat her meridyende değiştiği için gündelik hayatta pratik olarak kullanımı zordur. Örneğin Türkiye 26°-45° doğu meridyenleri üzerindedir. Batı ve doğu ucu arasındaki zaman farkı (19 meridyen x 4 dakika) 76 dakikadır.[3] Yani batı ucunda yerel saate göre saat öğlen 12:00 iken doğu ucunda 13:16'dır. Bu zaman farkını ortadan kaldırmak için zaman dilimi boyunca standart zaman (UTC+02.00) kullanılır. Standart zamana yaz saati düzeltmesi dahil değildir.
Greenwich'teki başlangıç meridyeni (0° boylamı) üzerinde yerel saat ve standart zaman aynıdır.
Yerel saatten başlıca hava seyrüseferinde astronomi almanakları kullanılarak herhangi bir meridyen üzerindeki gündoğumu ve günbatımı zamanlarını hesaplamakta yararlanılır.[4]
Örnek yerel saat hesabı
[değiştir | kaynağı değiştir]Şu an 00°20' batı boylamında öğlen ise 3° batı boylamında öğlen ne zaman gerçekleşmiştir veya gerçekleşecektir?
Çözüm: Her bir boylam derecesi 4 dakikalık zamana, her bir boylam dakikası 4 saniyelik zamana eşittir.[1] Örnekteki iki boylam arasındaki fark 2°40'tır.
- 2 x 4 = 8 dakika
- 40 x 4 = 160 saniye = 2 dakika 40 saniye
3° batı boylamı "daha batıda" olduğu için öğlen 10 dakika 40 saniye "sonra" gerçekleşecektir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Pooley, Dorothy ve David Robson. The Air Pilot's Manual 3: Air Navigation. 6. baskı. Shoreham, West Sussex: Pooley's Air Pilot Publishing, 2010.
- ^ a b Pooley's, sf 137
- ^ LMT 15 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Ceze.com. Erişim: 16 Ekim 2012.
- ^ Türkiye'nin Coğrafî Konumu 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Coğrafyam.com. Erişim: 16 Ekim 2012.
- ^ Pooley's, sf 138