Yergöğü
| Arma | Harita |
|---|---|
|
|
| Bilgiler | |
| Ülke : |  Romanya
|
| Coğrâfî konum: | 43° 54′ 03″ K, 25° 58′ 26″ D |
| Nüfus | 73,586 (2002) |
| Plâka kodu: | GR |
| Resmî Web sitesi: | primariagiurgiu.ro |
| Politika | |
| Belediye Başkanı: | Lucian Iliescu (Ulusal Liberal Parti (Romanya)) |
Yergöğü veya Yerköy (Rumence: Giurgiu), Romanya'nın güneyinde Muntenya bölgesinde yer alan Yergöğü ili'nin merkezi olan ve aynı adı taşıyan şehirdir.
Nüfusu 2002 verilerine göre 73.586 kişidir. Tuna nehri kıyısında önemli bir limana sahip olan şehir, Bulgaristan ile sınır noktasıdır. Yergöğü, Şark Ekspresi'nin ilk güzergahının son durağıydı.
Tuna Nehri'nin sol kıyısında, çamurlu düzlükler ve bataklıklar arasında, Bulgaristan'ın Rusçuk şehrine bakan şehirde üç küçük ada bulunmaktadır. Bu adalardan en büyük olanı Smarda limanını barındırır. Geçmişte Yergöğü, kereste, tahıl, tuz ve petrol ihraç etmiş ve kömür, demir ve tekstil ithal etmiştir.
Tarihçesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Yergöğü çevresi, arkeolojik kanıtların gösterdiği gibi Daçyalılar zamanında (MÖ 1. yüzyıl) yoğun nüfuslu bir bölgeydi ve Burebista'nın başkenti bu bölgedeydi (Argeș Nehri üzerindeki Popești'de olduğu düşünülüyor). Roma döneminde burası, Roma imparatoru I. Justinianus (483-565) tarafından inşa edilen Theodorapolis şehrinin bulunduğu yerdi.
Yergöğü şehri muhtemelen 14. yüzyılda Ceneviz Cumhuriyeti'ne tabi tüccar maceracılar tarafından Tuna Nehri üzerinde Giurgiu isimli bir liman olarak kurulmuştu; bu tüccarlar bir banka kurmuş ve ipek ve kadife ticareti yapmışlardır.[1]
Bir teoriye göre şehre Cenova'nın koruyucu azizi San Giorgio'nun (Aziz George ) adını verdiler, ancak Nicolae Iorga bu teoriye karşı çıkarak Giurgiu isminin eski Rumenceden uyarlandığı ve George isminden geldiğini ileri sürmektedir.[2]
Giurgiu şehrinden ilk olarak 1395'te Eflak Voyvodası Yaşlı Mircea döneminde Codex Latinus Parisinus'ta bahsedilmiş ve 1420'de şehir Tuna trafiğini kontrol altına almak isteyen Osmanlı İmparatorluğu tarafından fethedilmiştir. Osmanlılar şehre Yergöğü adını vermişlerdi. Bu haliyle yer ve gök kelimelerinin birleşiminden geliyor gibi görünen isim muhtemelen "Giurgiu" ile "Yergöğü" telaffuzları arasındaki benzerlikten dolayı verilmişti.
Müstahkem bir şehir olarak Yergöğü, Aşağı Tuna'nın fethi için yapılan savaşlarda sıklıkla el değiştirdi. Ekim 1595'teki Giurgiu Muharebesi burada gerçekleşti ve Cesur Mihail'in (1593-1601) Türklere karşı mücadelesinde ve daha sonra 1787-1792 yıllarındaki Osmanlı-Rus savaşları da bu bölgede meydana geldi. 1659'da şehir yakıldı. 1771'de Osmanlılar, Tuna trafiğini gözetleme kulesi olarak tarihi Giurgiu Saat Kulesi'ni inşa etti. 1829'da tahkimatları nihayet yıkıldı, geriye kalan tek savunma, kıyıya bir köprüyle bağlanan Slobozia adasındaki bir kaleydi. 1952-1954 yılları arasında, Sovyetler Birliği, Romanya ve Bulgaristan'ı birbirine bağlayan Tuna Nehri üzerindeki bir köprü olan Giurgiu ve Ruse arasında Dostluk Köprüsü'nün inşasına yardım etti.
Yahudi tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Sefarad Yahudi tüccarlar 1820'lerde Yergöğü'ne Balkanlardan geldiler ve Aşkenaz Yahudileri bölgeye daha sonra yerleştiler. Bu da mezhepsel anlaşmazlıklara yol açtı. 1899'da şehirde 70 üyeli bir Siyonist grup kuruldu. 1878'de 1910'da 60 öğrencisi olan ortak bir Yahudi okulu açıldı. O noktada Yahudi nüfusu 533'tü veya toplamın %4'üydü. 1930'da sayıları 207'ye veya %0,7'ye düştü. Yahudiler 1941'de mülklerini Demir Muhafızlara terk etmek zorunda kaldılar ve o yıl şehirde yaşayan 113 Yahudi'nin en az yarısı ülkeyi terk etti.[3]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Giurgevo. Encyclopædia Britannica. Vol. 12 (11th ed.). (İngilizce). Cambridge University Press. s. 54.
- ^ Iorga, Nicolae (1928). Istoria Românilor prin călători [History of Romanians through travellers]. Istoria Românilor prin călători [History of Romanians through travellers] (Rumence). Casa Școalelor. s. 18.
- ^ Spector, Shmuel; Wigoder, Geoffrey, (Ed.) (2001). The Encyclopedia of Jewish life before and during the Holocaust. Jerusalem : New York: Yad Vashem ; New York University Press. s. 432. ISBN 978-0-8147-9356-5. OCLC 46640962.